Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł prezentuje wyniki analizy polskiego dyskursu medialnego dotyczącego problemu pedofilii wśród duchownych w latach 2013-2019. Szczególny nacisk położono na składowe procesu określanego w naukach społecznych jako panika moralna. W badaniu zastosowano metodę krytycznej analizy dyskursu medialnego i analizę danych zastanych, w tym polityki władz. Omówiono działania interesariuszy zjawiska pedofilii, a także dynamikę działań, które podjęli w obrębie określonych obszarów polityki publicznej. Wyniki badania pozwalają stwierdzić, że w ciągu sześciu lat nastąpiły znaczące przemiany dyskursu - z początkowego wygaszania zainteresowania w merytoryczną walkę o zmiany na poziomie prawnym i instytucjonalnym. W badaniu zaobserwowano wpływ elit symbolicznych na postępujące zmiany percepcji zjawiska. Zauważono także i zbadano dyskursywne praktyki oddalania problemu, poprzez tworzenie nowego wroga w postaci środowisk mniejszości seksualnych.

Słowa kluczowe

panika moralna analiza dyskursu pedofilia polityka publiczna dyskurs medialny moral panic discourse analysis paedophilia public policy media discourse

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Strupiechowska, M. (2020) „Zmiany polityki publicznej jako efekt paniki moralnej wokół przypadków pedofilii wśród duchownych w Polsce”, Studia z Polityki Publicznej, 7(3(27), s. 65–82. doi: 10.33119/KSzPP/2020.3.4.

Metrics

Referencje

  1. Aksamit, B. (2018). Sekret Świętej Brygidy. Dlaczego Kościół przez lata pozwalał księdzu Jankowskiemu wykorzystywać dzieci?. Gazeta Wyborcza, Duży Format, 3.12.2018, http://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,24228640,sekret-swietej-brygidy-dlaczego-kosciol-pozwalal-ksiedzu-jankowskiemu.html (dostęp: 22.10.2019).
  2. Augustyn, E. (2019). Proces. Tygodnik Powszechny, 30.09.2019, https://www.tygodnikpowszechny.pl/proces-160535 (dostęp: 22.10.2019).
  3. Bekkers, V., Fenger, M., Scholten, P. (2017). Public Policy in Action: Perspectives on Public Policy Process. Cheltenham, UK: Edward Elgar.
  4. Ben-Yehuda, N., Goode, E. (2009). Moral Panics: The Social Construction of Deviance. Oxford: Wiley-Blackwell.
  5. Bujara, M., Froń, M. (2001). Nic złego. Gazeta Wyborcza, 129, 4.06.2001: 22.
  6. CBOS (Centrum Badania Opinii Społecznej) (2013). O problemach Kościoła w Polsce, BS/145/2013, https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_145_13.pdf (dostęp: 22.10.2019).
  7. Cochran, C.L., Malone, E.F. (2014). Public Policy: Perspectives and Choices. Boulder, CO: Lynner Rienner.
  8. COD (Centrum Ochrony Dziecka) (2018). Diecezjalni delegaci, Centrum Ochrony Dziecka, https://cod.ignatianum.edu.pl/pomoc/delegaci-diecezjalni.html (dostęp: 22.10.2019).
  9. Cohen, S. (2002). Folk Devils and Moral Panics: The Creation of Mods and Rockers, 3rd edition. New York: Routledge Press.
  10. Czyżewski, M., Dunin, K., Piotrowski, A., Cudze problemy - o ważności tego co nieważne. Warszawa: OBS.
  11. Dearing, J.W. Rogers, E.M. (1996). Agenda-Setting. London: SAGE.
  12. Deon (2013). Nie znamy skali pedofilii w Kościele w Polsce. Deon.pl, https://deon.pl/kosciol/nieznamy-skali-pedofilii-w-kosciele-w-polsce,226227 (dostęp: 22.10.2019).
  13. Deon (2019). Prymas Polak przeprasza po obejrzeniu filmu Tomasza Sekielskiego. "Budzi ból i wstyd". Deon.pl, 11.05.2019, https://deon.pl/kosciol/prymas-polak-przeprasza-po-obejrzeniu-filmu-tomasza-sekielskiego-budzi-bol-i-wstyd,518415 (dostęp: 22.10.2019).
  14. Dudała, J. (2013). Pedofile. Ilu wśród nich to geje, a ilu to księża?, Gość.pl, 30.04.2013, http://gosc.pl/doc/1539006.Pedofile-Ilu-wsrod-nich-to-geje-a-ilu-to-ksieza (dostęp: 22.10.2019).
  15. Durkheim, E. (2000). Zasady metody socjologicznej. Warszawa: WN PWN.
  16. Dzierżanowski, M. (2014). Test dla państwa i Kościoła. Wprost.pl, https://www.wprost.pl/blogi/marcin-dzierzanowski/8003229/test-dla-panstwa-i-kosciola.html (dostęp: 22.10.2019).
  17. Fakt (2013). Seksafera w Kościele. Abp Michalik o pedofilii duchownych: Rodzice też winni. Fakt.pl, 08.11.2013, http://www.fakt.pl/abp-michalik-o-pedofilii-duchownych,artykuly,422445,1.html (dostęp: 22.10.2019).
  18. FNLS (Fundacja "Nie lękajcie się") (2019). Konferencja prasowa w sprawie powołania Komisji Prawdy i Zadośćuczynienia. Fundacja "Nie lękajcie się", 20.05.2019, http://nielekajciesie. org.pl/2019/05/20/konferencja-w-sprawie-powolania-komisji-prawdy-i-zadoscuczynienia/ (dostęp: 2.06.2019).
  19. Goc, A. (2018). Pytajcie biskupów. Tygodnik Powszechny, 10.09.2018, https://www.tygodnikpowszechny.pl/pytajcie-biskupow-155069 (dostęp: 22.10.2019).
  20. Goczał, B. (2019). Reakcja Kościoła na film braci Sekielskich pokazuje strach i oderwanie od rzeczywistości (opinie), 20.05.2019, https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/tylko-nie-mow-nikomu-film-reakcja-prymasa-i-arcybiskupow-to-obraz-ludzi-wystraszonych-i-oderwanych-od-rzeczywistosci (dostęp: 22.10.2019).
  21. Gruca, R. (2019). Hipokryzja. Pedofilia wśród księży i układ, który ją kryje. Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza.
  22. Hall, S., Critcher, C., Jefferson, T., Clarke, J., Roberts, B. (1978). Policing the Crisis: Mugging, the State, and Law and Order. London: Macmillan Press.
  23. Hawdon, J.E. (2001). The role of presidential rhetoric in the creation of a moral panic: Reagan, Bush, and the War on Drugs. Deviant Behavior, 22: 419-445.
  24. Hill, M., Hupe, P. (2006). The Three Action Levels of Governance: Re-Framing the Policy Process beyond the Stages Model, w: B.G. Peters, J. Pierre (eds.), Handbook of Public Policy. Thousand Oaks: Sage Publications (13-30).
  25. KEK (Kongregacja ds. Edukacji Katolickiej) (2005). Instrukcja Kongregacji Edukacji Katolickiej nt. kryteriów rozeznawania powołania u osób z tendencjami homoseksualnymi ubiegających się o przyjęcie do seminarium i dopuszczenie do święceń, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kedukacji/instrukcja_homos_04112005.html (dostęp: 22.10.2019).
  26. KEP (Konferencja Episkopatu Polski) (2013). "Bądźmy wrażliwi na bezpieczeństwo dzieci i młodzieży" - Stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w sprawie ochrony dzieci i młodzieży. Episkopat.pl, 09.10.2013, https://episkopat.pl/badzmy-wrazliwi-na-bezpieczenstwo-dzieci-i-mlodziezy-stanowisko-konferencji-episkopatu-polski-w-sprawie-ochrony-dzieci-i-mlodziezy/ (dostęp: 22.10.2019).
  27. KEP (Konferencja Episkopatu Polski) (2019). Biskupi podjęli decyzję o powołaniu fundacji wspierającej budowanie skutecznego systemu pomocy dla skrzywdzonych oraz prewencji w Kościele, 9.10.2019, https://episkopat.pl/biskupi-powolali-fundacje-wspierajaca-budowanie-skutecznego-systemu-pomocy-dla-skrzywdzonych-oraz-prewencji-w-kosciele/ (dostęp: 22.10.2019).
  28. KMP (Kościelna mapa pedofilii) (2018). Kościelna mapa pedofilii, Google Maps, https://www. google.com/maps/d/u/0/viewer?mid=1TI2LZ3--yGVVWd5Juu0wBi9yZPxKAXNfAlll-52.23611604436553%2C20.999668321634886lz=14 (dostęp: 2.06.2019).
  29. Kopińska, J. (2014). Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?, Gazeta Wyborcza, Duży Format, 10.04.2014, http://wyborcza.pl/duzyformat/1,137741,15767379.html (dostęp: 22.10.2019).
  30. Lemert, E. (1967). Human Deviance, Social Problems and Social Control. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
  31. Łucka, I., Dziemian, A. (2014). Pedofilia - przegląd literatury, ilustracja kazuistyczna, dylematy. Psychiatria Polska, 48: 121-134.
  32. Matczak, M. (2019). Od zaostrzania kar nie ubędzie pedofilów. Tygodnik Powszechny, 20.05.2019, https://www.tygodnikpowszechny.pl/od-zaostrzenia-kar-nie-ubedzie-pedofilow-158883 (dostęp: 22.10.2019).
  33. Mooey, C.Z. (1999). The politics of morality policy: Symposium editor's introduction. Policy Studies Journal, 27. 675-680.
  34. Niedziela (2019). Duchowni to 0,3 proc. skazanych za wykorzystywanie seksualne małoletnich, 15.03.2019, https.//www.niedziela.pl/artykul/41463/Duchowni-to-03-proc-skazanych-za (dostęp. 22.10.2019).
  35. Niesłuchowska, A. (2013). Abp Mieczysław Mokrzycki: to bezceremonialny atak na kapłanów. WP.pl, 22.11.2013, http.//wiadomosci.wp.pl/kat,50352, title,Abp-Mieczyslaw-Mokrzycki-to-bezceremonialny-atak-na-kaplanow,wid,16193230, wiadomosc.html (22.10.2019).
  36. Przeciszewski, M., Studnicki, P. (2019). Kościół w Polsce w ochronie dzieci i młodzieży przed przestępstwami wykorzystania seksualnego [analiza]. Centrum Ochrony Dziecka, https.//cod.ignatianum.edu.pl/component/content/article/11-komentarze/107-ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82-w-polsce-w-ochronie-dzieci-i-m%C5%82odzie%C5%BCy-przed-przest%C4%99pstwami-wykorzystania-seksualnego-analiza.html?Itemid=109 (dostęp. 22.10.2019).
  37. Przeciszewski, M., Zając, M. (2019). Prymas dla KAI, http.//prymaspolski.pl/prymas-dla-kai-2/ (dostęp. 22.10.2019).
  38. Sekielski, T. (2019). Tylko nie mów nikomu | dokument Tomasza Sekielskiego, Youtube.com, 11.05.2019, https.//www.youtube.com/watch?v=BrUvQ3W3nV4 (dostęp. 22.10.2019).
  39. Siedlecka, E. (2019). Żeby ścigać pedofilów (także w Kościele), nie trzeba zaostrzać prawa. Polityka, 13.05.2019, https.//www.tygodnikpowszechny.pl/od-zaostrzenia-kar-nie-ubedzie-pedofilow-158883 (dostęp. 22.10.2019).
  40. Stasik, E. (2016). Benedykt XVI skarży się na "brud" w Kościele katolickim. Deutsche Welle, 8.09.2016, https.//www.dw.com/pl/benedykt-xvi-skar%C5%BCy-si%C4%99-na-brud-w-ko%C5%9Bciele-katolickim/a-19536360 (dostęp. 22.10.2019).
  41. TK (Trybunał Konstytucyjny) (2020). Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2020 r., https.//isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20200000647/O/M20200647.pdf (dostęp. 10.08.2020).
  42. UST (2019a). Projekt ustawy o Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, wobec małoletniego poniżej lat 15. Sejm.gov.pl, http.//orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/Projekty/8-020-1396-2019/$file/8-020-1396-2019.pdf (dostęp. 22.10.2019).
  43. UST (2019b). Projekt ustawy projekt o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Sejm.gov.pl, http.//orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/996CE307123D03FEC12583FA0069E8F2/%24File/3451.pdf (dostęp. 22.10.2019).
  44. UST (2019c). Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny. Sejm.gov.pl, http.//orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/4094EBA51C8F3D31C1258455004AC1BF/%24File/3751.pdf (dostęp. 22.10.2019).
  45. Woźnicki, Ł. (2019). Walka z pedofilią to tylko pretekst: PiS przepycha przez Sejm drakońskie zmiany w kodeksie karnym. Wyborcza.pl, 15.05.2019, https.//wyborcza.pl/7,75398,24788729, walka-z-pedofilia-to-tylko-pretekst-pis-przepycha-przez-sejm.html (dostęp. 22.10.2019).
  46. Wójcik, K. (2014). Ksiądz po wyroku. Tygodnik Powszechny, 25.07.2014, https.//www.tygodnikpowszechny.pl/ksiadz-po-wyroku-23638 (dostęp. 22.10.2019).
  47. Wprost (2013). Biskup o pedofilii: atakuje się księży, bo nie są donosicielami..., Wprost.pl, 1.11.2013, https://www.wprost.pl/423381/biskup-o-pedofilii-atakuje-sie-ksiezy-bo-nie-sa-donosicielami.html (dostęp: 22.10.2019).
  48. Wprost (2013a). Pedofilia? Kościół oskarża media, Wprost.pl, 9.10.2013, https://www.wprost.pl/kraj/420093/pedofilia-episkopat-oskarza-media.html (dostęp: 22.10.2019).
  49. Wysocka, S. (2007). Abp Dziwisz ukrywał pedofilskie skandale w Kościele?. Wp.pl, 22.02.2007, https://wiadomosci.wp.pl/abp-dziwisz-ukrywal-pedofilskie-skandale-w-kosciele-6037810188280961a (dostęp: 22.10.2019).
  50. Ziobro, Z. (2019). Facebook.com, 18.05.2019, https://www.facebook.com/watch/?v=21845838185 20304lextid=JwbdhhNuiixvn0Yp (dostęp: 22.10.2019).