Pasek boczny artykułu

Studia z Polityki Publicznej
Pobieranie
PDF EPUB HTML

Treść głównego artykułu

Abstrakt

W artykule zarysowano społeczno-historyczne uwarunkowania, które doprowadziły do powstania i rozkwitu nowego nurtu badań nad niepełnosprawnością – Disability Studies oraz popularyzacji społecznej definicji niepełnosprawności, na której opiera się KPON. Główną część tekstu poświęcono krytycznej analizie wdrażania art. 24 KPON w polskich szkołach wyższych z perspektywy obowiązujących aktów prawnych oraz stosowania mechanizmu racjonalnych usprawnień. Przedstawiono dane statystyczne na temat studentów i doktorantów z niepełnosprawnościami oraz zaprezentowano główne wnioski z raportów tematycznych, autorstwa Rzecznika Praw Obywatelskich oraz środowisk osób z niepełnosprawnościami. W ostatniej części artykułu omówiono wątek niepełnosprawności w świetle procesu tworzenia Ustawy 2.0 wraz ze studium przypadku poprawki nr 47.

Słowa kluczowe

niepełnosprawność Disability Studies Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych KPON Ustawa 2.0 szkolnictwo wyższe Disability Studies KPON disability Convention on the Rights of Persons with Disabilities CRPD reasonable accommodation higher education Law on Higher Education 2.0

Szczegóły artykułu

Licencja

Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Licencja CC-BY

Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"

Jak cytować
Wróblewska, A. . (2018) „Dostępność polskich uczelni: wdrażanie art. 24 Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON) w obszarze szkolnictwa wyższego”, Studia z Polityki Publicznej, 5(4(20), s. 45–65. doi: 10.33119/KSzPP.2018.4.3.
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Metrics

Referencje

  1. Barnes, C. (1996). Theories of disability and the origins of the oppression of disabled people in Western society, w: Barton, L. Disability and Society: Emerging Issues and Insights. Longman, Harlow: Longman:1–17.
  2. Baynton, D. C. (2017). Disability and the Justification of Inequality in American History, w: Davis, L. J., The Disability Studies Reader 5th Edition. London and New York: Routledge: 17–34.
  3. Ben-Moshe, L., Magaña, S. (2014). An Introduction to Race, Gender, and Disability: Intersectionality, Disability Studies, and Families of Color. Women, Gender, and Families of Color 2 (2): 105–114.
  4. Braddock, D. L., Parish, S. L. (2001). An Institutional History of Disability, w: Albrecht, G. L., Seelman, K. D., Bury, M., Handbook of disability studies. SAGE Publications: 1–68.
  5. Campbell, F. A. K. (2008). Exploring internalized ableism using critical race theory. Disability & Society 23 (2): 151–162.
  6. Crow, L. (1996). Including all of our lives renewing the social model of disability, w: Barnes, C., Mercer, G. (red.), Exploring the Divide. Leeds: The Disability Press: 55–72.
  7. Dodatkowe Sprawozdanie Komisji (2018). Dodatkowe Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (druk nr 2446): 8–9, http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/AAC0DCA52D61C081C12582AD002B4325/%24File/2563-A.pdf, 10.10.2018.
  8. Dokument nr 52 (2016). Dokument nr 52/VI Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich: Uchwała Prezydium KRASP z dnia 2 czerwca 2016 r. w sprawie wyrównywania szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami w dostępie do kształcenia w szkołach wyższych, http://arch.krasp.org.pl/pl/archiwum_uchwaly_2012_2016/u_2012_2016, 05.10.2018.
  9. Fundacja KSK (oprac.) (2015). Społeczny Raport Alternatywny z realizacji Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami w Polsce, http://monitoringobywatelski.firr.org.pl/wp-content/ uploads/2015/09/Spo%C5%82eczny-Raport-Alternatywny_ostateczny.pdf, 05.10.2018.
  10. Głodkowska, J., Gasik, J., Pągowska, M. (2016). Polish Disability Studies: Inspiring Scientific Area and General Academic Profile of Study. International Journal of Psycho-Educational Sciences 5 (2): 24–35.
  11. Goethals, T., De Schauwer, E., Van Hove, G. (2015). Weaving Intersectionality into Disability Studies Research: Inclusion, Reflexivity and Anti-Essentialism. Journal For Diversity And Gender Studies 2 (1–2): 75–94.
  12. GUS (2018a). Dane dotyczące wykształcenia osób niepełnosprawnych na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (do II kwartału 2018 roku), http://niepelnosprawni. gov.pl/p,123, edukacja, 05.10.2018.
  13. GUS (2018b). Szkoły wyższe i ich finanse w 2016 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ edukacja/edukacja/szkoly-wyzsze-i-ich-finanse-w-2016-r-,2,13.html, 05.10.2018.
  14. Instytut Allerhanda (2017). Raport z konsultacji społecznych założeń nowej ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, https://nkn.gov.pl/wp-content/uploads/2017/02/IA-prof.-A.-Radwan-RAPORT-Z-KONSULTACJI.pdf, 10.10.2018.
  15. Kawa J., Raźniewski, P. (oprac.) (2017). Raport podsumowujący środowiskowe debaty konsultacyjne przeprowadzone w ramach projektu: Wdrażanie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych – wspólna sprawa, https://www.pfon.org/images/dodatki/2017_konwencja_raport/ raport-debaty_srodowiskowe.pdf., 05.10.2018.
  16. Konwencja (2006). Konwencja o Prawach Osób Niepełnosprawnych z dnia 13 grudnia 2006 r., Dz. U. 2012, poz. 1169.
  17. Morris, J. (1992). Personal and Political: A Feminist Perspective on Researching Physical Disability. Disability & Society 7 (2): 157–166.
  18. Nielsen, K. E. (2012). A disability history of the United States. Beacon Press.
  19. Office (b.d.w.). Office of the High Commissioner for Human Rights. Understanding disability as a human rights issue, w: Monitoring the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Guidance for human rights monitors. Professional training series No. 17, https://www.ohchr. org/Documents/Publications/Disabilities_training_17EN.pdf: 7–12.
  20. Oliver, M. (2013). The Social Model of Disability: Thirty Years on. Disability & Society 28 (7): 1024– 1026.
  21. Oliver, M. (1996). Understanding Disability from theory to practice. London: Macmillan.
  22. Pełny zapis (2018). Pełny zapis przebiegu posiedzenia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży (nr 141) z dnia 14 czerwca 2018 r., Kancelaria Sejmu Biuro Komisji Sejmowych, http://orka.sejm.gov. pl/Zapisy8.nsf/0/A6305F50A99825D6C12582B90046310A/$file/0326908.pdf, 10.10.2018.
  23. Projekt ustawy (2017). Projekt ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 16 września 2017 r., https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303102/12458849/12458850/dokument309019. pdf, 10.10.2018.
  24. Reeve, D. (2002). Negotiating Psycho-emotional Dimensions of Disability and their Influence on Identity Constructions. Disability & Society 17 (5): 493–508.
  25. Reeve, D. (2004). Psycho-emotional Dimensions of Disability and the Social Model, w: Barnes, C., Barnes, G., Mercer, G. (red.). Implementing The Social Model of Disability: Theory and Research. Leeds: The Disability Press: 83–100.
  26. Reeve, D. (2014). Psycho-emotional disablism and internalised oppression, w: Swain, J., French, S., Barnes, C., Thomas C. (red.), Disabling barriers – enabling environments, 3 rd ed. London: Sage: 92–98.
  27. Rembis, M., Pamuła, N. (2016). Disability Studies: A View from the Humanities. Człowiek– –Niepełnosprawność–Społeczeństwo 1 (31): 5–25.
  28. Rinaldi, J. (2013). Reflexivity in Disability Research: Disability between the Lines. Disability Studies Quarterly 33 (2): 1–16.
  29. Rozporządzenie MNiS (2017). Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich, Dz. U. 2017, poz. 1696.
  30. Sprawozdanie stenograficzne z 64. Posiedzenia Sejmu (2018). Sprawozdanie Stenograficzne z 64. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 14 czerwca 2018 r. (pierwszy dzień obrad), http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/D7D3B4A4CC58944CC12582AD000BEDC8/%24File/64_a_ksiazka_bis.pdf, 10.10.2018.
  31. Sprawozdanie stenograficzne z 66. Posiedzenia Sejmu (2018). Sprawozdanie Stenograficzne z 66. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 3 lipca 2018 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2018, http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/504D308A9202C85CC12582C00011DB40/%24File/66_a_ksiazka.pdf, 10.10.2018.
  32. Thomas, C. (2004). Developing the social relational in the social model of disability: A theoretical agenda, w: Implementing the Social Model of Disability: Theory and Research Barnes, C., Mercer, G. (red.). Leeds: The Disability Press: 32–47.
  33. Thomas, C. (1999). Female Forms: Experiencing and Understanding Disability. Buckingham: Open University Press.
  34. Thomas, C. (2001). Feminism and Disability: The Theoretical and Political Significance of the Personal and the Experiential, w: Barton, L. Disability, Politics and the Struggle for Change. London: David Fulton Publications: 48–58.
  35. Thomas, C. (2007). Sociologies of Disability and Illness: Contested Ideas in Disability Studies and Medical Sociology. Palgrave: Macmillan.
  36. Trociuk, S. (red.) (2015). Zasada równego traktowania – prawo i praktyka, nr 16: Dostępność edukacji akademickiej dla osób z niepełnosprawnościami. Analiza i Zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich 5, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/BIULETYN_RZECZNIKA_PRAW_OBYWATELSKICH_2015_nr_5.pdf, 05.10.2018.
  37. Uniwersytet SWPS (2017a), Raport z przeprowadzonych konsultacji ze środowiskiem naukowym i akademickim, https://nkn.gov.pl/wp-content/uploads/2017/02/SWPS-prof.-H.-Izdebski-RAPORT-Z-KONSULTACJI-ca%C5%82o%C5%9B%C4%87.pdf, 10.10.2018.
  38. Uniwersytet SWPS (2017b). Propozycja założeń do ustawy regulującej system szkolnictwa wyższego, https://nkn.gov.pl/wp-content/uploads/2017/02/SWPS-prof.-H.-Izdebski-PROJEKT-ZA%C5%81O%C5%BBE%C5%83.pdf, 10.10.2018
  39. UPIAS and TDA (1976). Fundamental Principles of Disability. London.
  40. Ustawa Dz. U. (2018). Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz. U. 2018, poz. 1668.
  41. Ustawa Dz. U. (2012). Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz. U. 2012, poz. 572 ze zm.
  42. Załącznik do Uchwały 52(2016). Załącznik do Uchwały 52/VI Prezydium KRASP – Zasady wsparcia edukacyjnego studentów z niepełnosprawnościami, http://arch.krasp.org.pl/pl/archiwum_uchwaly_2012_2016/u_2012_2016, 05.10.2018.
  43. Zarządzenie nr 86(2017). Zarządzenie nr 86 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 28 lipca 2017 r., w sprawie: dostosowania procesu kształcenia i badań naukowych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz osób znajdujących się w szczególnej sytuacji zdrowotnej, http://www.don.uj.edu.pl/documents/1686948/2450750/Zarz%C4%85dzenie+nr+86/7e8777d2-16cc-4e8a-b688-092710d7aaa8, 05.10.2018