Pseudoscientific Bias in Polish Economics in 1948−1989
Main Article Content
Abstract
In this article I analyse political economy in Poland in 1949−1989. I start with a presentation of pseudoscience. Next, using Robert Merton’s sociological approach and Anthony Derksen’s multicriterial approach, I try to prove that political economy in communist Poland meets the criteria to be considered a pseudoscience. I also present additional arguments for recognising this economy as a pseudoscience.
Article Details
How to Cite
Czarny, B. (2020). Pseudoscientific Bias in Polish Economics in 1948−1989. Warsaw Forum of Economic Sociology, 11(21), 95–118. Retrieved from https://econjournals.sgh.waw.pl/wfes/article/view/3146
Section
Articles
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal. All authors agree for publishing their email adresses, affiliations and short bio statements with their articles during the submission process.
References
Adler, E. (1953), 'Partyjność filozofii i nauki', Nauka Polska, 2: 248−250
Baka, W. (1980), 'Węzłowe kwestie racjonalności w kierowaniu gospodarką narodową', in:
B. Kamiński, A. Łukaszewicz (red.), Racjonalność gospodarowania w socjalizmie, Warszawa: PWE: 183−202
Beksiak, J., Grzelońska, U. (1990), 'Janusz Gedymin Zieliński. Wspomnienie', Gazeta Wyborcza, 9 kwietnia
Blaug, M. (1980), A Methodological Appraisal of Marxian Economics, Amsterdam−New York: North-Holland Publishing Company
Brus, W. (1951), 'O stanie nauk ekonomicznych w Polsce', Ekonomista 1: 8−46
Brus, W., Pohorille, M. (1953), Zagadnienia budowy ekonomicznych podstaw socjalizmu, Warszawa: PWN
Brus, W. (1961), Ogólne problemy funkcjonowania gospodarki socjalistycznej, Warszawa: PWN
Bunge, M. (1982), 'Demarcating Science from Pseudoscience', Fundamenta Scientiae 3: 369–388
Chołaj, H. (1977), O rozwiniętym społeczeństwie socjalistycznym, Warszawa: Wiedza Powszechna
Connelly, J. (1996), 'Internal Bolshevisation? Elite Social Science Training in Stalinist Poland', Minerva, 34: 323−346
Czarny, B. (2014a), Max Weber, Oskar Lange i epigoni o racjonalności gospodarowania (ekonomia w państwie totalitarnym), Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH
Czarny, B. (2014b), 'On Economics in Poland in 1949−1989: An Introduction', International Journal of Management and Economics 41: 92−112
Czarny, B. (2015), 'Wpływ aspirantów Katedry Ekonomii Politycznej w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych w Warszawie na polską ekonomię po II wojnie światowej', Ekonomia 41: 25−57
Derksen, A.A. (1993), 'The Seven Sins of Pseudoscience', Journal for General Philosophy of Science 24: 17−42
Drewnowski, J. (1974), 'Proces Centralnego Urzędu Planowania w 1948 roku. Relacja o początku stalinizmu w Polsce', Zeszyty Historyczne 28: 39−60
Dutch, S.I. (1982), 'Notes on the Nature of Fringe Science', Journal of Geological Education 30: 6–13
Dyskusja na II Zjeździe Ekonomistów Polskich (1956), Ekonomista 5: 96−144
Godelier, M. (1972), Rationality and Irrationality in Economics, New York: Monthly Review Press
Górski, J. (1966), 'Teoria wzrostu gospodarki socjalistycznej' (recenzja pracy: Kazimierz Łaski, Zarys teorii reprodukcji socjalistycznej, KiW, 574 strony), Polityka 8: 6
Górski, J. (1968), 'O teorii wzrostu gospodarki socjalistycznej', Życie Gospodarcze 27: 5 (see also Górski Janusz, ASGH, 8/9).
Grove, J.W. (1985), 'Rationality at Risk: Science against Pseudoscience', Minerva 23: 216–240
Gruenberger, F.J. (1964), 'A Measure for Crackpots', Science 145: 1413–1415
Historia WKP(b). Krótki kurs (1949), Warszawa: KiW
Kalecki, M. (1956), 'Sytuacja gospodarcza Stanów Zjednoczonych w zestawieniu z okresem przedwojennym', Ekonomista 4: 3−13
Karpiński, A. (1959), 'Socjalistyczne uprzemysłowienie Polski', Nowe Drogi 7: 11−20
Kitcher, P. (1982), Abusing Science. The Case against Creationism, Cambridge, MA: MIT Press
Kołakowski, L. (1988), Główne nurty marksizmu: powstanie, rozwój, rozkład, London: Wydawnictwo Aneks
Kozyr-Kowalski, S. (1967), Maks Weber a Karol Marks, Warszawa: PWN
Kuipers, T.A.F. (2001), Structures in Science. Heuristic Patterns Based on Cognitive Structures, Dordrecht: Kluwer
Kurowski, S. (2007), 'Obecne spojrzenie na II Zjazd Ekonomistów Polskich w 1956 roku', in: Z. Sadowski (red.), Przełomowy rok 1956 a współczesność, Warszawa: PTE: 40−52
Lakatos, I. (1974), 'Science and Pseudoscience', in: Godfrey Vesey (ed.), Philosophy in the Open, Milton Keynes: Open University Press: 96−102
Lange, O. (1951). 'Zagajenie', Ekonomista 1: 3−7
Lange, O. ([1959] 1980), Ekonomia polityczna, Warszawa: PWN
Lange, O. (1986), Dzieła, Vol. 8, Warszawa: PAN−PWN
Langmuir, I. ([1953] 1989), 'Pathological Science', Physics Today 42: 36–48
Laudan, L. (1983), 'The Demise of the Demarcation Problem', in: R.S. Cohen, L. Laudan (eds.), Physics, Philosophy and Psychoanalysis, Dordrecht: Reidl: 111−127
Lewandowski, J., Sztyber, W.B. (red.) (1987), Ekonomia polityczna. Warszawa: PWN
Lipiński, E. (1947), 'Uwagi o zadaniach ekonomii', Ekonomista 2: 3−14
Lipiński, E. (1953), 'Przedmiot ekonomiki politycznej i obiektywny charakter praw ekonomicznych', Ekonomista 1: 43−55
Lipiński, E. (1956), 'O przedmiocie ekonomii i prawach ekonomicznych', Ekonomista 5: 17−42
Lugg, A. (1987), 'Bunkum, Flim-Flam and Quackery: Pseudoscience as a Philosophical Problem', Dialectica 41: 221–230
Łukaszewicz, A. (1980), 'Racjonalność gospodarowania a cele rozwoju', in: A. Łukaszewicz (red.), Problemy planowania i polityki społeczno-gospodarczej, Warszawa: PWE: 48−59
Łukaszewicz, A. (1984), 'Kształtowanie procesu rozwoju (refleksje na marginesie książki
J. Pajestki)', Ekonomista 6: 1169−1191
Mahner, M. (2013), 'How to Demarcate after the (Alleged) Demise of the Demarcation Problem', in: M. Pigliucci and M. Boudry (eds.), Philosophy of Pseudoscience. Reconsidering the Demarcation Problem, Chicago: Chicago University Press: 29−43
Mała Encyklopedia Ekonomiczna (1974), Warszawa: PWE
Marciniak, S. (red.) (1988), Ekonomia polityczna (dla wyższych szkół technicznych), Warszawa: PWN
Merton, R.K. ([1942] 1973), 'Science and Technology in a Democratic Order', Journal of Legal and Political Sociology 1: 115−126. Reprinted as The Normative Structure of Science, in:R.K. Merton, The Sociology of Science. Theoretical and Empirical Investigations, Chicago: University of Chicago Press
Mieszczankowski, M. (1987), Ekonomia(zarys popularny), Warszawa: KiW
Minc, B. (1949), Zarys podstawowych zagadnień ekonomii politycznej, Vol. 1, Warszawa: Akademicka Spółdzielnia Wydawnicza
Ostrovityanov, K.W. et al. (1955), Ekonomia polityczna socjalizmu. Podręcznik (Russian translation edited by S. Żurawicki, J. Zawadzki, R. Gradowski, R. Winiewska,
M. Pohorille), Warszawa: KiW
Pajestka, J. (1980), 'Świadome kształtowanie procesów społeczno-gospodarczych w gospodarce socjalistycznej', in: B. Kamiński, A. Łukaszewicz (eds.), Racjonalność gospodarowania w
socjalizmie, Warszawa: PWE: 269−302
Pajestka, J. (1982), 'Państwo a gospodarka i społeczeństwo', Gospodarka Planowa 9: 353−359
Pajestka, J. (1983), Kształtowanie procesu rozwoju. Racjonalność i manowce polityki, Warszawa: PWE
Pajestka, J. (1988), 'Postawy cywilizacyjne w procesie rozwoju', Ekonomista 2: 271−292
Popper, K. (1962), Conjectures and Refutations. The Growth of Scientific Knowledge, New York: Basic Books
Rafa, J. (a.k.a. Józef Nowicki) (1988), Myśl ekonomiczna III Rzeczypospolitej do 1985 roku, Warszawa (n.p.): 298 pages
Rudowicz, B. (1968), 'Sytuacja w ekonomii politycznej socjalizmu', Materiały i Dyskusje, CSP przy KC PZPR, Warszawa, 1: 44−49
Ruse, M. (ed.) (1996), But Is It Science? The Philosophical Question in the Creation/Evolution Controversy, Amherst, NY: Prometheus Books
Rutkowski, J. (1987), Ekonomia polityczna kapitalizmu, Warszawa: PWE
Sadzikowski, W. (1989), Ekonomia polityczna kapitalizmu, Warszawa: PWN
Słabek, H. (1997), Intelektualistów obraz własny w świetle dokumentów autobiograficznych 1944–1989, Warszawa: KiW
Sokołov, D. (1958), 'Współzawodnictwo kapitalizmu i socjalizmu w ekonomice', Nowe Drogi 7: 20−41
Sołdaczuk, J. (1961), 'Niektóre aspekty ogólnego kryzysu kapitalizmu', Nowe Drogi 4: 68−79
Thagard, P. (1978), Why Astrology is a Pseudoscience, Philosophy of Science Association: “Proceedings of the Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association”, Vol. 1978, Volume One: Contributed Papers, Chicago: The University of Chicago Press: 223−234
Thagard, P. (1988), Computational Philosophy of Science, Cambridge, MA: MIT Press
Wagener, H.-J. (1997), 'Second Thoughts? Economics and Economists under Socialism', Kyklos 50: 165−187
Wagener, H.-J. (1998), 'Between Conformity and Reform. Economics under State Socialism and its Transformation', in: H.-J. Wagener (ed.), Economic Thought in Communist and Post-communist Europe, London−New York: Routledge: 1−32
Wiles, P. (1965), 'Political Economy', Volume I: General Problems, By Oskar Lange, Political Science Quarterly 1: 118−122
Woll, A. (2011), Allgemeine Volkswirtschaftslehre, München: Vahlen
Baka, W. (1980), 'Węzłowe kwestie racjonalności w kierowaniu gospodarką narodową', in:
B. Kamiński, A. Łukaszewicz (red.), Racjonalność gospodarowania w socjalizmie, Warszawa: PWE: 183−202
Beksiak, J., Grzelońska, U. (1990), 'Janusz Gedymin Zieliński. Wspomnienie', Gazeta Wyborcza, 9 kwietnia
Blaug, M. (1980), A Methodological Appraisal of Marxian Economics, Amsterdam−New York: North-Holland Publishing Company
Brus, W. (1951), 'O stanie nauk ekonomicznych w Polsce', Ekonomista 1: 8−46
Brus, W., Pohorille, M. (1953), Zagadnienia budowy ekonomicznych podstaw socjalizmu, Warszawa: PWN
Brus, W. (1961), Ogólne problemy funkcjonowania gospodarki socjalistycznej, Warszawa: PWN
Bunge, M. (1982), 'Demarcating Science from Pseudoscience', Fundamenta Scientiae 3: 369–388
Chołaj, H. (1977), O rozwiniętym społeczeństwie socjalistycznym, Warszawa: Wiedza Powszechna
Connelly, J. (1996), 'Internal Bolshevisation? Elite Social Science Training in Stalinist Poland', Minerva, 34: 323−346
Czarny, B. (2014a), Max Weber, Oskar Lange i epigoni o racjonalności gospodarowania (ekonomia w państwie totalitarnym), Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH
Czarny, B. (2014b), 'On Economics in Poland in 1949−1989: An Introduction', International Journal of Management and Economics 41: 92−112
Czarny, B. (2015), 'Wpływ aspirantów Katedry Ekonomii Politycznej w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych w Warszawie na polską ekonomię po II wojnie światowej', Ekonomia 41: 25−57
Derksen, A.A. (1993), 'The Seven Sins of Pseudoscience', Journal for General Philosophy of Science 24: 17−42
Drewnowski, J. (1974), 'Proces Centralnego Urzędu Planowania w 1948 roku. Relacja o początku stalinizmu w Polsce', Zeszyty Historyczne 28: 39−60
Dutch, S.I. (1982), 'Notes on the Nature of Fringe Science', Journal of Geological Education 30: 6–13
Dyskusja na II Zjeździe Ekonomistów Polskich (1956), Ekonomista 5: 96−144
Godelier, M. (1972), Rationality and Irrationality in Economics, New York: Monthly Review Press
Górski, J. (1966), 'Teoria wzrostu gospodarki socjalistycznej' (recenzja pracy: Kazimierz Łaski, Zarys teorii reprodukcji socjalistycznej, KiW, 574 strony), Polityka 8: 6
Górski, J. (1968), 'O teorii wzrostu gospodarki socjalistycznej', Życie Gospodarcze 27: 5 (see also Górski Janusz, ASGH, 8/9).
Grove, J.W. (1985), 'Rationality at Risk: Science against Pseudoscience', Minerva 23: 216–240
Gruenberger, F.J. (1964), 'A Measure for Crackpots', Science 145: 1413–1415
Historia WKP(b). Krótki kurs (1949), Warszawa: KiW
Kalecki, M. (1956), 'Sytuacja gospodarcza Stanów Zjednoczonych w zestawieniu z okresem przedwojennym', Ekonomista 4: 3−13
Karpiński, A. (1959), 'Socjalistyczne uprzemysłowienie Polski', Nowe Drogi 7: 11−20
Kitcher, P. (1982), Abusing Science. The Case against Creationism, Cambridge, MA: MIT Press
Kołakowski, L. (1988), Główne nurty marksizmu: powstanie, rozwój, rozkład, London: Wydawnictwo Aneks
Kozyr-Kowalski, S. (1967), Maks Weber a Karol Marks, Warszawa: PWN
Kuipers, T.A.F. (2001), Structures in Science. Heuristic Patterns Based on Cognitive Structures, Dordrecht: Kluwer
Kurowski, S. (2007), 'Obecne spojrzenie na II Zjazd Ekonomistów Polskich w 1956 roku', in: Z. Sadowski (red.), Przełomowy rok 1956 a współczesność, Warszawa: PTE: 40−52
Lakatos, I. (1974), 'Science and Pseudoscience', in: Godfrey Vesey (ed.), Philosophy in the Open, Milton Keynes: Open University Press: 96−102
Lange, O. (1951). 'Zagajenie', Ekonomista 1: 3−7
Lange, O. ([1959] 1980), Ekonomia polityczna, Warszawa: PWN
Lange, O. (1986), Dzieła, Vol. 8, Warszawa: PAN−PWN
Langmuir, I. ([1953] 1989), 'Pathological Science', Physics Today 42: 36–48
Laudan, L. (1983), 'The Demise of the Demarcation Problem', in: R.S. Cohen, L. Laudan (eds.), Physics, Philosophy and Psychoanalysis, Dordrecht: Reidl: 111−127
Lewandowski, J., Sztyber, W.B. (red.) (1987), Ekonomia polityczna. Warszawa: PWN
Lipiński, E. (1947), 'Uwagi o zadaniach ekonomii', Ekonomista 2: 3−14
Lipiński, E. (1953), 'Przedmiot ekonomiki politycznej i obiektywny charakter praw ekonomicznych', Ekonomista 1: 43−55
Lipiński, E. (1956), 'O przedmiocie ekonomii i prawach ekonomicznych', Ekonomista 5: 17−42
Lugg, A. (1987), 'Bunkum, Flim-Flam and Quackery: Pseudoscience as a Philosophical Problem', Dialectica 41: 221–230
Łukaszewicz, A. (1980), 'Racjonalność gospodarowania a cele rozwoju', in: A. Łukaszewicz (red.), Problemy planowania i polityki społeczno-gospodarczej, Warszawa: PWE: 48−59
Łukaszewicz, A. (1984), 'Kształtowanie procesu rozwoju (refleksje na marginesie książki
J. Pajestki)', Ekonomista 6: 1169−1191
Mahner, M. (2013), 'How to Demarcate after the (Alleged) Demise of the Demarcation Problem', in: M. Pigliucci and M. Boudry (eds.), Philosophy of Pseudoscience. Reconsidering the Demarcation Problem, Chicago: Chicago University Press: 29−43
Mała Encyklopedia Ekonomiczna (1974), Warszawa: PWE
Marciniak, S. (red.) (1988), Ekonomia polityczna (dla wyższych szkół technicznych), Warszawa: PWN
Merton, R.K. ([1942] 1973), 'Science and Technology in a Democratic Order', Journal of Legal and Political Sociology 1: 115−126. Reprinted as The Normative Structure of Science, in:R.K. Merton, The Sociology of Science. Theoretical and Empirical Investigations, Chicago: University of Chicago Press
Mieszczankowski, M. (1987), Ekonomia(zarys popularny), Warszawa: KiW
Minc, B. (1949), Zarys podstawowych zagadnień ekonomii politycznej, Vol. 1, Warszawa: Akademicka Spółdzielnia Wydawnicza
Ostrovityanov, K.W. et al. (1955), Ekonomia polityczna socjalizmu. Podręcznik (Russian translation edited by S. Żurawicki, J. Zawadzki, R. Gradowski, R. Winiewska,
M. Pohorille), Warszawa: KiW
Pajestka, J. (1980), 'Świadome kształtowanie procesów społeczno-gospodarczych w gospodarce socjalistycznej', in: B. Kamiński, A. Łukaszewicz (eds.), Racjonalność gospodarowania w
socjalizmie, Warszawa: PWE: 269−302
Pajestka, J. (1982), 'Państwo a gospodarka i społeczeństwo', Gospodarka Planowa 9: 353−359
Pajestka, J. (1983), Kształtowanie procesu rozwoju. Racjonalność i manowce polityki, Warszawa: PWE
Pajestka, J. (1988), 'Postawy cywilizacyjne w procesie rozwoju', Ekonomista 2: 271−292
Popper, K. (1962), Conjectures and Refutations. The Growth of Scientific Knowledge, New York: Basic Books
Rafa, J. (a.k.a. Józef Nowicki) (1988), Myśl ekonomiczna III Rzeczypospolitej do 1985 roku, Warszawa (n.p.): 298 pages
Rudowicz, B. (1968), 'Sytuacja w ekonomii politycznej socjalizmu', Materiały i Dyskusje, CSP przy KC PZPR, Warszawa, 1: 44−49
Ruse, M. (ed.) (1996), But Is It Science? The Philosophical Question in the Creation/Evolution Controversy, Amherst, NY: Prometheus Books
Rutkowski, J. (1987), Ekonomia polityczna kapitalizmu, Warszawa: PWE
Sadzikowski, W. (1989), Ekonomia polityczna kapitalizmu, Warszawa: PWN
Słabek, H. (1997), Intelektualistów obraz własny w świetle dokumentów autobiograficznych 1944–1989, Warszawa: KiW
Sokołov, D. (1958), 'Współzawodnictwo kapitalizmu i socjalizmu w ekonomice', Nowe Drogi 7: 20−41
Sołdaczuk, J. (1961), 'Niektóre aspekty ogólnego kryzysu kapitalizmu', Nowe Drogi 4: 68−79
Thagard, P. (1978), Why Astrology is a Pseudoscience, Philosophy of Science Association: “Proceedings of the Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association”, Vol. 1978, Volume One: Contributed Papers, Chicago: The University of Chicago Press: 223−234
Thagard, P. (1988), Computational Philosophy of Science, Cambridge, MA: MIT Press
Wagener, H.-J. (1997), 'Second Thoughts? Economics and Economists under Socialism', Kyklos 50: 165−187
Wagener, H.-J. (1998), 'Between Conformity and Reform. Economics under State Socialism and its Transformation', in: H.-J. Wagener (ed.), Economic Thought in Communist and Post-communist Europe, London−New York: Routledge: 1−32
Wiles, P. (1965), 'Political Economy', Volume I: General Problems, By Oskar Lange, Political Science Quarterly 1: 118−122
Woll, A. (2011), Allgemeine Volkswirtschaftslehre, München: Vahlen