Mechanizmy koordynacji w kapitalizmie patchworkowym na przykładzie mieszkalnictwa
Main Article Content
Abstract
W niniejszym artykule przeanalizowano mechanizmy koordynacji w kapitalizmie patchworkowym poprzez porównanie mechanizmów alokacji mieszkań w krajach Europy Środkowej i Wschodniej (EŚW) oraz Europy Zachodniej. Artykuł stanowi wkład do badań nad tym, czy kapitalizm patchworkowy charakteryzuje się specyficznym, dominującym mechanizmem koordynacji. Omówiono w nim różne mechanizmy koordynacji opisane w literaturze poświęconej ekonomii politycznej kapitalizmu. Przedstawiono również podsumowanie czynników, które mogą kształtować mechanizmy koordynacji w obszarze mieszkalnictwa w tym regionie. Przeprowadzono empiryczną analizę rozpowszechnienia rynkowych i nierynkowych (np. etatystycznych, rodzinnych) mechanizmów koordynacji w Polsce i innych krajach UE. Analiza potwierdza hipotezę, że w krajach postkomunistycznych, w których funkcjonuje patchworkowy model kapitalizmu, istnieje zestaw mechanizmów koordynacji, które różnią się od tych charakterystycznych dla zachodnioeuropejskich modeli kapitalizmu. W obszarze mieszkalnictwa dominują rodzinne mechanizmy koordynacyjne, z rosnącym, ale wciąż niewielkim udziałem mechanizmów rynkowych i malejącą rolą państwa w koordynacji podmiotów społecznych. Artykuł kończy się podsumowaniem, w jaki sposób uzyskane wyniki empiryczne można interpretować w kontekście konceptualizacji patchworkowego kapitalizmu.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal. All authors agree for publishing their email adresses, affiliations and short bio statements with their articles during the submission process.
References
Alesina, A., Giuliano, P. (2014). ‘Family Ties’, in: Handbook of Economic Growth, vol. 2, Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-444-53538-2.00004-6.
Aligica, P. D., Tarko, V. (2014). ‘Crony Capitalism: Rent Seeking, Institutions and Ideology’, Kyklos, 67 (2), https://doi.org/10.1111/KYKL.12048.
Barceló, C. (2006). ‘Housing Tenure and Labour Mobility: A Comparison Across European Countries’, Documentos de Trabajo de Banco de España, 0603.
Bohle, D., Greskovits, B. (2007). ‘Neoliberalism, Embedded Neoliberalism and Neocorporatism: Towards Transnational Capitalism in Central-Eastern Europe’, West European Politics, 30 (3), https://doi.org/10.1080/01402380701276287.
Bohle, D., Seabrooke, L. (2020). ‘From Asset to Patrimony: The Re-Emergence of the Housing Question’, West European Politics, 43 (2), https://doi.org/10.1080/01402382.2019.1663630.
Czerniak, A. (2014). Wpływ cech społeczno-kulturowych społeczeństw na powstawanie baniek cenowych na rynku mieszkaniowym, dysertacja doktorska, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, https://doi.org/10.14708/ma.v26i40.1864
Czerniak, A. (2019). ‘Housing Market’, w: Diversity of Patchwork Capitalism in Central and Eastern Europe, R. Rapacki (Ed.), London and New York: Routledge.
Czerniak, A., Czaplicki, M., Mokrogulski, M., Niedziółka, P. (2022). Dostępność finansowa mieszkań w krajach Europy Środkowo-Wschodniej na tle zmian parametrów polityki pieniężnej, w: Raport SGH i Forum Ekonomicznego 2022, Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Czerniak, A., Maszczyk, P. (2019). ‘Methodological Framework’, w: Diversity of Patchwork Capitalism in Central and Eastern Europe, R. Rapacki (Ed.), London and New York: Routledge.
Feldmann, M. (2019). ‘Global Varieties of Capitalism’, World Politics, 71 (1), https://doi.org/10.1017/S0043887118000230.
Gardawski, J., Rapacki, R. (2021). ‘Kapitalizm patchworkowy w Europie Środkowo-Wschodniej – nowa konceptualizacja’, Warsaw Forum of Economic Sociology, 12 (24).
Geffen, D. A., Kenyon, T. (2006). ‘Heinz Capitalism: How Many Varieties Are There? An Empirical Reexamination of Coordination Mechanisms in Advanced Market Economies’, SSRN Electronic Journal, https://doi.org/10.2139/SSRN.1005407.
Hall, P. A., Soskice, D. (2001). Varieties of Capitalism, Oxford: Oxford University Press, https://doi.org/10.1093/0199247757.001.0001.
Kemeny, J. (2011). ‘The Ideology of Home Ownership: Homeownership Societies and the Role of Housing’, Housing, Theory and Society, 28 (1), https://doi.org/10.1080/14036091003691035.
Kholodilin, K. (2020). ‘Long-Term, Multicountry Perspective on Rental Market Regulations’, Housing Policy Debate, 30 (6), https://doi.org/10.1080/10511482.2020.1789889.
Kholodilin, K., Kohl, S. (2021). ‘Social Policy or Crowding-Out? Tenant Protection in Comparative Long-Run Perspective’, Housing Studies, 38 (4), https://doi.org/10.1080/02673037.2021.1900796.
Kováts, B., Kohl, S. (2024). ‘Varieties of East-Central European Housing Tenure Structure: The Long Life of a North-South Cleavage Line’, Journal of Urban Affairs, 47 (10), https://doi.org/10.1080/07352166.2024.2351397.
Kuokštis, V. (2011). ‘What Type of Capitalism Do the Baltic Countries Belong to?’, Employment and Economy in Central and Eastern Europe, 2 (1).
Lissowska, M. (2009). ‘Type and Role of Social Capital in Post-Transition European Economies’, Gospodarka Narodowa, XX (3).
Matyja, R. (2021). Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością (Wydanie II), Warszawa: Karakter.
Nölke, A. (2018). ‘Dependent Versus State-Permeated Capitalism: Two Basic Options for Emerging Markets’, International Journal of Management and Economics, 54 (4), https://doi.org/10.2478/IJME-2018-0026.
Nölke, A., Vliegenthart, A. (2009). ‘Enlarging the Varieties of Capitalism: The Emergence of Dependent Market Economies in East Central Europe’, World Politics, 61 (4), https://doi.org/10.1017/S0043887109990098.
Pobłocki, K. (2021). Chamstwo, Warszawa: Wydawnictwo Czarne.
Rapacki, R., Próchniak, M., Czerniak, A., Gardawski, J., Horbaczewska, B., Karbowski, A., Maszczyk, P., Towalski, R. (2019). Kapitalizm patchworkowy w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Schneider, B. R. (2013). Hierarchical Capitalism in Latin America: Business, Labor, and the Challenges of Equitable Development, Cambridge: Cambridge University Press, https://doi.org/10.1017/CBO9781107300446.
Schwartz, H. M., Seabrooke, L. (2009). The Politics of Housing Booms and Busts, Cham: Palgrave Macmillan.
Springer, F. (2015). 13 pięter (wydanie I), Warszawa: Wydawnictwo Czarne.
Stephens, M. (2016). ‘Using Esping-Andersen and Kemeny’s Welfare and Housing Regimes in Comparative Housing Research’, Critical Housing Analysis, 3, https://doi.org/10.13060/23362839.2016.3.1.250.
Tomal, M. (2020). ‘Spillovers across House Price Convergence Clubs: Evidence from the Polish Housing Market’, Real Estate Management and Valuation, 28 (2), https://doi.org/10.1515/REMAV-2020-0012.
Touwen, J. (2014). ‘The Hybrid Variety: Lessons in Nonmarket Coordination from the Business System in the Netherlands’, 1950–2010, Enterprise and Society, 15 (4), https://doi.org/10.1093/es/khu042.
Walter, A., Zhang, X. (2012). ‘East Asian Capitalism: Diversity, Continuity, and Change’, w: East Asian Capitalism: Diversity, Continuity, and Change, Oxford: Oxford University Press, https://doi.org/10.1093/ACPROF:OSO/9780199643097.001.0001.