Rozwój jako przedmiot działań polityki regionalnej
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Tradycyjne ujęcie rozwoju łączyło się z gospodarką wolnokonkurencyjną, mobilnością czynników produkcji, maksymalizacją zysku oraz racjonalnością podmiotów gospodarczych. W wyniku krytyki tego podejścia sformułowano nowoczesne koncepcje rozwoju związane z produkcją zindywidualizowaną, konkurencją kosztową oraz wiedzą jako jednym z głównych zasobów przedsiębiorstwa. Podkreślono m.in. znaczenie przestrzeni jako źródła przewag lokalizacyjnych, specyficznych cech stanowiących o możliwościach rozwoju endogenicznego. Powstały koncepcje opisujące korzyści wynikające z funkcjonowania firm wewnątrz gron. Określono warunki jakie powinna spełniać dana lokalizacja aby można mówić o możliwościach pojawienia się zależności sprzyjających wzajemnemu powiązaniu firm i powstaniu grona. Rozwój regionu może wynikać w znacznej części z czynników egzogenicznych, takie rozwiązanie przyjęto w Irlandii lub z czynników endogenicznych i ten model możemy prześledzić obserwując poczynania władz w Finlandii. Inne ujęcie rozwoju może wynikać z analizy czynników rozwoju. Do czynników tradycyjnych takich jak kapitał, praca i ziemia dołącza się obecnie kapitał przedsiębiorczości. Łączy się on z aktywnością, innowacyjnością, uwarunkowaniami przestrzennymi i instytucjami sprzyjającymi lokalnemu rozwojowi. Istotną rolę przypisuje się również kapitałowi ludzkiemu, czy szerzej kapitałowi społecznemu łączącemu się z sieciami związków społecznych, wartościami kulturowymi czy normami społecznymi. W odniesieniu do obecnego rozwoju regionalnego używa się określenia polityka trzeciej generacji podkreślając znaczenie czynników miękkich w rozwoju. (abstrakt oryginalny)
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Bibliografia
Antonowicz B., Gwiaździńska-Goraj M., Kowalczyk B., Krzynowska K., Kurowska H., Ratkiewicz O., Szymankiewicz-Szarejko T., Samulowski W., Wysokiński A., Ekspertyza dotycząca województwa warmińsko-mazurskiego w kontekście strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020, w: Ekspertyzy do Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020, Tom II, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
Bikont A., Tożsamość społeczna w świetle prac H. Tajfela i J. Tunera, „Przegląd. Psychologiczny”. 1986, nr 3.
Boni M., Warunki rozwoju Polski wschodniej w perspektywie 2020. Kapitał ludzki, kapitał społeczny a wyzwania rynku pracy na obszarach Polski Wschodniej, w: Ekspertyzy wykonane na zamówienie Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego, Tom I, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
Braczyk H. J, Cooke P., Heidenreich M., Regional Innovation Systems. The Role of Governance in a Globalized World, UCL Press, London 1998.
Bucka M., Koncepcja klastrów w funkcjonowaniu małych i średnich przedsiębiorstw, w: Polska w rozszerzonej Unii Europejskiej – uwarunkowania i perspektywy rozwoju, red. M. Klamut, E. Pancer-Cybulska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu, Wrocław 2004.
Budner W., Lokalizacja przedsiębiorstw. Aspekty przestrzenno-ekonomiczne i środowiskowe, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2004.
Castells M., Siła tożsamości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Castells M., The Rise of The Network Society, Blackwell, Oxford 1996.
Czarny E., Mikroekonomia, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2006.
Domański B., Czynniki społeczne w lokalnym rozwoju gospodarczym we współczesnej Polsce, w: Wybrane problemy badawcze geografii społecznej w Polsce, Katedra Geografii Ekonomicznej, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2001.
Final Report of the Expert Group Clusters and Networks, European Commission DG- Enterprise, Brussels 2003.
Gorzelak G., Strategiczne kierunki rozwoju Polski Wschodniej, w: Ekspertyzy wykonane na zamówienie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Tom I, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
Grosse T., Innowacyjna gospodarka na peryferiach, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007.
Ekspertyzy wykonane na zamówienie Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego, Tom I, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
Hryniewicz T., Endo- i egzogenne czynniki rozwoju gospodarczego gmin i regionów, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2(2) 2000.
Kotras M., Rola kapitału społecznego w procesie budowania społeczeństwa obywatelskiego, w: Tożsamość kulturowa i polityczna Europy wobec wyzwań cywilizacyjnych, red. D. Walczak-Duraj, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
Krugman P, Geography and Trade, MIT Press, Cambridge 1991.
Kukliński A., Regionalne systemy innowacji w Polsce doświadczenia i perspektywy, w: Problematyka przestrzeni europejskiej, red. A. Kukliński, Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Uniwersytet Warszawski, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Warszawa 1997.
Lundvall B, A, National Systems of Innovation, London 1992. Lundvall B. A., Johnson B., The Learning Economy. "Journal of Industry Studies", nr 1, 1994.
Lundvall B. A., Johnson B., The Learning Economy, “Journal of Industry Studies”, 1994 nr 1. Markowski T., Funkcje metropolitalne pięciu stolic województw wschodnich, w: Ekspertyzy wykonane na zamówienie Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego, Tom I, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
Miedziński M., Koordynacja procesów innowacji na przykładzie polskiego województwa, w: red. A. Kukliński, Gospodarka oparta na wiedzy. Wyzwanie dla Polski XXI wieku, KBN, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Warszawa, 2001.
Myrdal G., Economic theory of under-development regions, Duckworth, London 1957.
Nieżurawski L., Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rozwój regionu, w: Przedsiębiorczość i innowacyjność jako czynniki rozwoju regionalnego i lokalnego, red. W. Kosiedowski, Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu, Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Włocławek 2002.
Nowakowska A., Zróżnicowanie potencjału gospodarczego i innowacyjności regionów w Polsce, w: Przedsiębiorczość i innowacyjność jako czynniki rozwoju regionalnego i lokalnego, red. W. Kosiedowski, Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu, Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Włocławek 2002.
Olechnicka A., Regiony peryferyjne w gospodarce informacyjnej, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
Olejniczak K., Apetyt na grona? Koncepcja gron oraz koncepcje bliskoznaczne w teorii i praktyce rozwoju regionalnego, ”Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2(12) 2003.
Olejniczak K., Nowe teorie rozwoju regionalnego w praktyce Unii Europejskiej, w: Regionalizm, polityka regionalna i Fundusze Strukturalne w Unii Europejskiej, red.
A. Adamczyk, J. Borowski, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.
Passela E., Metodologia analizy klastrów, red. M. Klamut, E. Pancer-Cybulska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu, Wrocław 2004.
Perroux F., Les espaces Economiques, Economie Appliquee, Archives de l'Institut de Science Économique Appliquée, Paris 1950.
Pietrzyk, Polityka regionalna Unii Europejskiej, PWE, Warszawa 2002.
Piore M. J., Sabel Ch. F., The Second Industrial Divid,. Possibilities for Prosperity, New York 1987.
Porter M. E., Porter o konkurencji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
Porter M. E., Regions and the New Economics of Competition w: Global City-Regions.
Trends. Theory. Policy, A. J. Scott, Oxford 2001.
Porter M.E., The Competitive Advantage of Nations, Macmillan, New York 1990.
Putnam R., Samotna gra w kręgle, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008. Pyszkowski A., Polityka regionalna – balast czy czynnik rozwoju?, Studia Regionalne i Lokalne, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2000.
Regional Clusters in Europe, “Observatory of European SME”, 2002, nr 3.
Rozwój i konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, red. A. Nehring, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2007.
Stefański M., Wykorzystanie internetu do prowadzenia biznesu (na przykładzie wybranych przedsiębiorstw Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej), w: Przedsiębiorczość i innowacyjność jako czynniki rozwoju regionalnego i lokalnego, red. W.
Kosiedowski, Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu, Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Włocławek 2002.
Szultka S., Klastry. Innowacyjne wyzwania dla Polski, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2004.
The Dynamics of Innovative Regions. The GREMI Approach, R. Ratti, A. Btamanti, R. Gordon, Ashgate 1997.
Wilkin J., Peryferyjność i marginalizacja w świetle badań rozwoju (nowa geografia ekonomiczna, teoria wzrostu endogennego, instytucjonalizm), w: Regiony peryferyjne w świetle polityki strukturalnej Unii Europejskiej, red. A. Bartłomiuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2003.
Yuill D., Bachtler J., Wishlade F., European Regional Incentives 1996-1997, London 1996.
Zadencki J., Tożsamość partykularna, tożsamość globalna, polityka. w: Globalizacja i my. Tożsamość lokalna wobec trendów globalnych, red. R. Piekrski, M. Graban, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2003.