Wskaźniki wyprzedzające dla rynku pracy

Abstrakt

Prognozowanie zmian na rynku pracy jest ważnym problemem polityki gospodarczej. W literaturze mało miejsca poświęca się jednak przewidywanie punktów zwrotnych wahań koniunkturalnych, jakim podlega rynek pracy. Jeszcze rzadziej dokonuje się bardziej szczegółowej klasyfikacji zmiennych rynku pracy pod względem wyprzedzeń i opóźnień oraz konstrukcji wskaźników wyprzedzających dla rynku pracy, stosunkowo popularnych w przypadku ogólnej aktywności gospodarki. Celem artykułu było wyodrębnienie zmiennych o charakterze wyprzedzającym ze statystyk rynku pracy i analiza ich właściwości w stosunku do przyjętej zmiennej równoległej rynku pracy. W analizach wykorzystano wybrane zmienne z polskiej statystyki: GUS, urzędów pracy oraz badań własnych. W artykule dokonano również przeglądu doświadczeń światowych w zakresie wskaźników wyprzedzających dla rynku pracy. Poza wyodrębnieniem zmiennych o charakterze wyprzedzającym wykonane analizy pozwoliły na empiryczną weryfikację reakcji polskiego rynku pracy na wstrząsy powodujące powstanie wahań koniunktury (ustalenie sekwencji pojawiania się wahań koniunktury na rynku pracy) oraz wskazanie obszarów rynku pracy najszybciej na nie reagujących (rozłożenia w czasie procesu dostosowań rynku pracy). Analizie zostały poddane cykle klasyczne oraz wzrostowe, cykle poziomów oraz odchyleń wyodrębnione za pomocą wybranych filtrów liniowych. Dokonano analizy korelacji wzajemnych pomiędzy zmiennymi wyprzedzającymi a zmienną równoległą rynku pracy oraz punktów zwrotnych cykli badanych zmiennych. (abstrakt oryginalny)