Ostatni rok życia Polaków w świetle danych SHARE: analiza porównawcza
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The paper aims at describing the last year of life of Polish people in comparison with previous years of their life. We include international context as well as gender differences in the analysis. A descriptive part of the paper is based on data from end-of-life interviews of the Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE). The second part – comparative analysis – in addition to the end-of-life interviews takes into account regular interviews conducted in previous waves.
We find differences in the process of health deterioration in the last year of life by cause of death. In particular, individuals who died due to cancer were often relatively healthy in the preceding years of life, but experienced a dramatic decrease in health during the last year of life. Another finding is that time spent in the hospital significantly increases in the last year of life. Moreover, we find that number of daily activities’ limitations is positively associated with care received in the last year of life. The results show that the last year of life is often significantly different than preceding years of life both in Poland and other European countries.
Article Details
References
[2] Brusiło J., 2004, Lekarz wobec kresu życia ludzkiego w nauczaniu kościoła katolickiego i w dokumentach świeckich, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków.
[3] Caselli G., Meslé F., Vallin J., 2002, Epidemiologic Transition Theory Exceptions, „Genus”, 58, 1, 9–52.
[4] Covinsky K.E, Eng C., Lui L.-Y., Sands L., Yaffe K., 2003, The Last 2 Years of Life: Functional Trajectories of Frail Older People, „Journal of American Geriatric Society”, 51, 492–498.
[5] Eurostat, 2012a, Life table, zasób internetowy, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/data/database (data dostępu: 28.12.2012).
[6] Eurostat, 2012b, Life expectancy by age and sex, zasób internetowy, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/data/database (data dostępu: 29.12.2012).
[7] Eurostat, 2012c, Causes of death – Absolute number (Annual data), zasób internetowy, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/product_details/dataset?p_product_code=HLTH_CD_ANR (data dostępu: 18.12.2012).
[8] Gembicki M., 1985, Współczesna medycyna o prawie człowieka do godnej śmierci, [w:] M. Obara (red.), Śmierć i umieranie jako problem filozoficzny i dydaktyczny w Akademii Medycznej (s. 163–172), Wydawnictwa Uczelniane AM w Poznaniu, Poznań.
[9] GUS, 2012a, Podstawowe informacje o sytuacji demograficznej Polski w 2011 roku, Notatka Informacyjna, Departament Badań Demograficznych GUS, Warszawa.
[10] GUS, 2012b, Baza Demografia, Tablice trwania życia 1990–2010, zasób internetowy, http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/TrwanieZycia.aspx (data dostępu: 28.12.2012).
[11] Hank K., Jürges H., 2010, The Last Year of Life in Europe: Regional Variations in Functional Status and Sources of Support, „Ageing and Society”, 30, 6, 1041–1054.
[12] Hurd M.D., Rohwedder S., 2009, The Level and Risk of Out-of-Pocket Health Care Spending, University of Michigan Retirement Research Center, Working Paper 218.
[13] Kacperczyk A., 2006, Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej, Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
[14] Obara M. (red.), 1985, Śmierć i umieranie jako problem filozoficzny i dydaktyczny w Akademii Medycznej, Wydawnictwa Uczelniane AM w Poznaniu, Poznań.
[15] Omran A.R., 1979, Changing Patterns of Health and Disease during the Process of National Development [w:] G.L. Albrecht, P.C. Higgins (red.), Health, Illness and Medicine: A Reader in Medical Sociology (s. 215–235), Rand McNally College Publications, Chicago.
[16] Pawlicki M. (red.), 1996, Leczenie nowotworów dla lekarzy praktyków, Alfa-media Press, Bielsko-Biała. Rządowa Rada Ludnościowa, 2011, Sytuacja demograficzna Polski, Raport 2010–2011. Warszawa.
[17] Sporken P., 1989, Postępowanie z umierającymi, [w:] H. Nikielski (red.), Z pomocą umierającym. Przyczynki do rozmowy na temat umierania i śmierci (s. 12–99), Instytut Wydawnicy PAX, Warszawa.
[18] Vallin J., Meslé F., 2004, Convergences and Divergences in Mortality. A New Approach to Health Transition, „Demographic Research”, Special Collection, 2, dostępne na: www.demographicresearch.org.
[19] Wróblewska W., 2006, Analiza umieralności w Polsce w latach 1970–2003. Dekompozycja zmian w oczekiwanym trwaniu życia noworodka, „Studia Demograficzne”, 1/149, 28–48.
[20] Wróblewska W., 2008, Sumaryczne miary stanu zdrowia populacji, „Studia Demograficzne”, 1–2/153–154, 3–53.
[21] Wróblewska W., 2009, Teoria przejścia epidemiologicznego oraz fakty na przełomie wieków w Polsce, „Studia Demograficzne”, 1/155, 110–159.
[22] Young R., 2007, Medically Assisted Death, Cambridge University Press, Cambridge.