Migrations in ageing society: consequences for the family, selected challenges for social policy

Main Article Content

Magdalena Wieczorkowska
https://orcid.org/0000-0001-5484-889X
Agnieszka Pawlak
https://orcid.org/0000-0002-3450-5387

Abstract

Labour migration of people at productive age is a common practice in Western countries based on capitalist economy and parliamentary democracy. Post-accession migration from Poland is a mass phenomenon nowadays, having a double impact on the situation of the oldest family members: they face the need to undertake new versions of old traditional roles or – on the other hand – they are left alone, often in deteriorating health conditions and without assistance in everyday routines.


The aim of this analysis is to provide recommendations for social policy on possible solutions supporting and supplementing the care offered for old persons in the situation of migration of their adult children. The analysis is based on the existing data and reports.  Recommendations proposed in the article are directly and indirectly related to forms of care which should be provided to older adults. Aid and assistance are viewed as a chain of interrelated processes; for example, higher digital competences of older adults would allow them to communicate with their families abroad and would help them to be independent in shopping or fixing financial and administrative affairs, as they could do this online.

Article Details

How to Cite
Wieczorkowska, M., & Pawlak, A. (2020). Migrations in ageing society: consequences for the family, selected challenges for social policy. Studia Demograficzne, (1(177), 61–86. https://doi.org/10.33119/SD.2020.1.3
Section
Original research papers & review papers

References

Abramowska-Kmon, A., Kalbarczyk-Stęclik, M., Kotowska, I. E., & Nicińska A. (2014). Finansowe i pozafinansowe transfery w SHARE. In: A. Chłoń-Domińczak (Ed.), Portret generacji 50+ w Polsce i w Europie. Wyniki badania zdrowia, starzenia się i przechodzenia na emeryturę w Europie (SHARE) (pp. 47–54). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Arber, S. & Jay, G. (1991). Gender and Later Life: A Sociology Analysis of Resources and Constraints. London: Sage Publication.

Baldassar, L. (2007). Transnational Families and The Provision of Moral and Emotional Support: The Relationship between Truth and Distance. Identities: Global Studies in Culture and Power, 14 (4), 385–409.

Bekkers, V., Fenger,M., & Scholten, P. (2017). Public Policy in Action: Perspectives on the Policy Process, Cheltenham: Edward Elgar.

Błędowski, P., Szatur-Jaworska, B., Szweda-Lewandowska, Z., & Kubicki, P. (2012). Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Bonsang, E. (2006). The Relative Impact of Income and Health on the Subjective Well-Being across Generations in Europe. CREPP Working Papers, 1, 1–16.

Conkova, N., & King R. (2019). Non-kin ties as a source of support amongst older adults ‘left behind’ in Poland: a quantitative study on the role of geographic distance. Ageing & Society, 39, 1255–1280.

Czapka, E. (2016). Zakresy opieki i strategie opiekuńcze polskich migrantek w Norwegii realizowane wobec starszych członków rodziny w Polsce. In: Z. Kawczyńska-Butrym, E. Czapka (Eds.), Opieka nad dziećmi i starszymi rodzicami w rodzinach migrujących kobiet. Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.

Dye, T. R. (2014). Understanding public policy. Harlow: Pearson Education Limited. [10] Eurostat (2020). Population and social conditions database. Retrieved from: https://ec.europa.eu/eurostat/ (accessed: September 27, 2020).

Eurostat (2020). Digital economy and society database. Retrieved from: https://ec.europa.eu/eurostat/ (accessed: November 29, 2019).

Gaweł, A., Madej-Babula, M., & Urlińska, M. M. (2014). Eurosieroctwo seniorów a jakość ich życia – nowe wyzwania dla pedagogiki społecznej. Studia Edukacyjne, 32, 135–145.

GUS (2015). Gospodarstwa domowe i rodziny z migrantami – NSP 2011. Retrieved from: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/migracje-zagraniczne-ludnosci/gospodarstwa-domowe-i-rodziny-z-migrantami-nsp-2011, T12, 1.html (accessed: November 29, 2019).

GUS (2016). Ludność w wieku 60+. Struktura demograficzna i zdrowie. Retrieved from: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-w-wieku-60‑struktura-demograficzna-i-zdrowie,24,1.html (accessed: April 23, 2019).

GUS (2014). Prognoza ludności na lata 2014–2050. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

GUS (2018). Rocznik Demograficzny. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

GUS (2011). Stan zdrowia ludności Polski w 2009 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

Heylen, L., Mortelmans, D., Hermans, M., & Boudiny, K. (2012). The intermediate effect of geographic proximity on intergenerational support: A comparison of France and Bulgaria. Demographic Research, 27 (12), 455–486.

Hochschild, A. R. (2003). Love and Gold. In: B. Erenreich, A. R. Hochschild (Eds.), Global Women, Nannies, Maids, and Sex Workers in the New Economy. New York: A Metropolitan/Owl Book.

Jurek, Ł. (2015). Indeks aktywnego starzenia się jako narzędzie ewaluacji polityki senioralnej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, t4 (315), http://dx.doi.org/10.18778/0208–6018.315.04

Kawczyńska-Butrym, Z. (2014). Potential of elderly persons – form homeland to homeabroad. In: S. Grotowska, I. Taranowicz (Eds.), Understanding Ageing in Contemporary Poland: Social and Cultural Perspectives. Wrocław: Instytut Socjologii UWr.

Kempińska, U. (2015). Rola seniorów w rodzinie. Pedagogika Społeczna, 4 (58), 81–96.

Kijak, R. J., & Szarota, Z. (2013). Starość. Między diagnozą a działaniem. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

King, R., & Vullnetari, J. (2006). Orphan pensioners and migrating grandparents: the impact of mass migration on older people in rural Albania. Ageing & Society, 26 (5), 83–816.

Kostrzewa, Z. (2015). Gospodarstwa domowe i rodziny z osobami przebywającymi czasowo za granicą – w świetle wyników badania reprezentacyjnego przeprowadzonego w ramach NSP 2011. Warszawa: Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy.

Kramkowska, E. (2016). Człowiek stary w sytuacji migracji dorosłych dzieci. Roczniki

Nauk Społecznych, 2, 123–241.

Krzyżowski, Ł., & Mucha, J. (2012). Opieka społeczna w migranckich sieciach rodzinnych. Polscy migranci w Islandii i ich starzy rodzice w Polsce. Kultura i Społeczeństwo, 1, 191–217.

Lisak, M. (2014). Rola osób starszych w strategiach migracyjnych polskich migrantów w Irlandii. In: M. Lisak (Ed.), Polskie społeczeństwo potrzebuje seniorów. Wybrane zagadnienia polityki senioralnej i formy aktywizacji społecznej osób starszych. Warszawa: Wyd. Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie.

Luo, Y., Hawkley, L. C., Waite, L. J., & Cacioppo, J. T. (2012). Loneliness, health, and mortality in old age: A national longitudinal study. Social Science & Medicine, 74 (6), 907–914.

NBP (2018). Bilans Płatniczy Rzeczypospolitej Polskiej za II kwartał 2018 r. Warszawa: Narodowy Bank Polski.

Nowakowska, K. (2016). Eurorodzice, czyli jak emigracja zmienia życie seniora. Gazeta Prawna, 28 December. Retrieved from: https://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/1005625, eurorodzice-czyli-jak-emigracja-zmienia-zycie-seniora.html (accessed: August 22, 2019).

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o pomocy społecznej, Dz. U. 2019 poz. 1507.

Pawlak, M. (2018). Public policies facing migration. In: J. Kwaśniewski (Ed.), Nauki o polityce publicznej: monografia dyscypliny. Warszawa: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW.

Ong, A. D., Uchino, B. N., &Wethington, E. (2016). Loneliness and Health in Older Adults: A Mini Review and Synthesis. Gerontology, 62, 443–449.

Rosińska, A., Jaźwińska, E., Kiełkowska, M., Kloc-Nowak, W., & Radziwinowiczówna, A. (2018). Seniorzy i ich rodziny – migracje i rozwiązania opiekuńcze. In: M. Okólski (Ed.), Wyzwania starzejącego się społeczeństwa. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 287–307.

Saraceno, Ch., & Keck, W. (2010). Can We Identify Intergenerational Policy Regimes in Europe? European Societes, 13, 1–25.

Szarfenberg, R. (2016). Polityka publiczna – zagadnienia i nurty teoretyczne. Kwartalnik KES. Studia i Prace, 1 (9), 45–75.

Szarota, Z. (2010). Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.

Uchwała nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030 BEZPIECZEŃSTWO – UCZESTNICTWO – SOLIDARNOŚĆ. Dz. U. poz. 1169.

Uchwała nr 237 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014– 2020, Dz. U. poz. 52.

Uchwała nr 34 Rady Ministrów z dnia 17 marca 2015 r. w sprawie ustanowienia Programu Wieloletniego „Senior-WIGOR” na lata 2015–2020, Dz. U. poz. 341.

Urbaniak, A. (Ed.). (2018). Sytuacja opiekunów rodzinnych w kontekście sprawowania opieki nad osobami w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego. Łódź: Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi.

Ustawa z 11 września 2015 r. O osobach starszych Dz. U., poz.1705.

Ustawa z 12 marca 2004 o pomocy społecznej, Dz. U. 2004 Nr 64 poz. 593.

Van Diepen, A. M. L., & Mulder, K. H. (2009). Distance to Family Members and Relocations of Older Adults. J Hous and the Built Environ, 24, 31–46.

Wieczorkowska, M. (2020). Osoby starsze i ich potrzeby jako wyzwanie dla edukacji i rynku pracy. Folia Oeconomica. Acta Universitatis Lodziensis. 1 (346) 2020, 125–143, http://dx.doi.org/10.18778/0208–6018.346.08

Winiecka, K. (2016). Podmioty wsparcia starych rodziców w warunkach migracji ich dorosłych dzieci. In: Z. Kawczyńska-Butrym, E. Czapka (Eds.), Opieka nad dziećmi i starszymi rodzicami w rodzinach migrujących kobiet (pp. 138–149). Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.

World Bank (2019). Retrieved from: https://data.worldbank.org/indicator (accessed: August 22, 2019).