Wydatki publiczne na świadczenia rzeczowe opieki długoterminowej w Polsce – konwergencja czy dywergencja na poziomie województw
Article Sidebar
Published:
Dec 30, 2021
Keywords:
Opieka długoterminowa, wydatki publiczne, starzenie populacji, podwójne starzenie, konwergencja, województwa
Main Article Content
Abstract
Różnice przestrzenne w zaawansowaniu procesów starzenia demograficznego ludności Polski, sugerują występowanie silnego regionalnego zróżnicowania popytu na usługi opieki długoterminowej, w tym na świadczenia rzeczowe (usługi pielęgnacyjno-opiekuńcze). Obserwowane obecnie zróżnicowanie demograficzne województw jak również konwergencja bądź dywergencja określonych czynników demograficznych istotnych z punktu widzenia potrzeb opiekuńczych powinny więc wpływać na oszacowania poziomu wydatków publicznych na opiekę długoterminową, w tym również na zmniejszanie bądź zwiększanie dyspersji regionalnej w tym zakresie. Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych zmiennych kształtujących poziom wydatków publicznych na świadczenia rzeczowe opieki długoterminowej sektora ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz zbadanie występowania konwergencji bądź dywergencji tychże wydatków w ujęciu regionalnym. W badaniu wykorzystano trzy miary konwergencji: sigma, beta – absolutną i beta warunkową. Do weryfikacji statystycznej istotności wybranych zmiennych wykorzystano metodę regresji panelowej na danych rocznych dla województw.
Article Details
How to Cite
Wrotek, M. (2021). Wydatki publiczne na świadczenia rzeczowe opieki długoterminowej w Polsce – konwergencja czy dywergencja na poziomie województw. Studia Demograficzne, 180(2). https://doi.org/10.33119/SD.2021.2.2
Section
Original research papers & review papers
References
[1] Abramowska-Kmon A., (2011). O nowych miarach zaawansowania procesu starzenia się ludności, Studia Demograficzne, nr 1/159, 3–22
[2] Bank Światowy (2015). Stan obecny i przyszłość opieki długoterminowej w starzejącej się Polsce. Uwagi na potrzeby opracowania polityki dotyczącej opieki długoterminowej. https://www.niesamodzielnym.pl/uploads/Bank%20Światowy%20Opieka_dlugoterminowa.pdf dostęp dnia 15.06.2021
[3] Barro R.J., Sala-i-Martin X., (19920, Convergence, Journal of Political Economy, vol.100, s. 223-251.
[4] Błędowski P., M. Maciejasz (2013), Rozwój opieki długoterminowej w Polsce – stan i rekomendacje, Nowiny Lekarskie, nr 82, s. 61-69
[5] Bruno, G.S.F.(2005): Estimation and inference in dynamic unbalanced panel data models with a small number of individuals, The Stata Journal, 5, Number 4, pp. 473–500
[6] Dańska-Borsiak B. (2011), Konwergencja czy dywergencja polskich województw? Zastosowanie dynamicznych modeli panelowych, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 253, 41-54
[7] Holzer J.(2003), Demografia, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[8] Kiviet, J.F. (1995): On bias, inconsistency, and efficiency of various estimators in dynamic panel data models. Journal of Economics. 68, 53-78
[9] Komisja Europejska 2021, The 2021 Ageing Report. Economic and budgetary projections for the EU Member States (2019–2070), European Economy, Institutional Paper 148, https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/economy-finance/ip148_en_0.pdf dostęp dnia : 20.08.2021
[10] Kozierkiewicz, A., Szczerbińska, K. (2007). Opieka długoterminowa w Polsce: ocena stanu obecnego oraz rozwiązania na przyszłość, Termedia, Kraków.
[11] Leiter, A.M. and Theurl, E., 2012. The convergence of healthcare financing structures: empirical evidence from OECD-countries. European Journal of Health Economics, 31, pp.7-18.
[12] Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej; Statystyki pomocy społecznej, sprawozdania MRPiPS-03, MRPiPS-05; https://www.gov.pl/web/rodzina/statystyki-pomocy-spolecznej, dostęp dnia: 30.07.2021
[13] Mitek, A. (2013), Finansowanie i organizacja systemu opieki długoterminowej w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, nr 34, T.1 Zarządzanie i marketing - tom 1, s. 223-236
[14] Mitek, A., (2014), Wpływ zróżnicowania województw na finansowanie opieki długoterminowej w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 804, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 67, 921-932
[15] Mundlak, Y. 1978. On the pooling of time series and cross section data. Econometrica 46: 69–85.
[16] NFZ; Sprawozdania roczne z działalności NFZ; https://www.nfz.gov.pl/bip/dzialalnosc-nfz/ dostęp dnia: 30.07.2021
[17] Podogrodzka M. (2016), Starzenie się ludności Polski w przekroju regionalnym, Studia Ekonomiczne, nr 290, 83-94
[18] Slany, K.(2014). Osoby niepełnosprawne w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. – wybrane aspekty. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania. Nr II/2014(11)
[19] Szczerbińska, K. (2006). Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób starszych w Polsce. Raport z badań, Wyd. UJ, Kraków
[20] Szukalski P. (2009), Starzenie się ludności – wyzwanie XXI wieku, w: Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, red. P. Szukalski, ISP, Warszawa.
[21] Szweda Lewandowska Z. (2012). Starzenie się i starość – ogólna charakterystyka. w: Błędowski, P., Szatur-Jaworska, B., Szweda-Lewandowska, Z. and Kubicki, P. (2012). Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. http://senior.gov.pl/source/raport_osoby%20starsze.pdf dostęp dnia: 20.06.2021
[22] Więckowska, B. (2010). Description of Long-Term Care: Provision and Financing. W: World Bank, Report Long-Term Care and Ageing. Case Studies - Bulgaria, Croatia, Latvia and Poland, s. 77-82
[23] Wilk, K., Sowada, Ch., Kruk, W. (2013), Starzenie się społeczeństwa polskiego a wydatki NFZ na opiekę długoterminową w latach 2004–2010 – zróżnicowanie regionalne, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów 2013, 3, 279–287
[24] Witczak-Roszkowska D. (2016), Kapitał społeczny polskich regionów, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 449, 686-698, DOI: 10.15611/pn.2016.449.60
[25] Wójcik P., (2008), Dywergencja czy konwergencja: dynamika rozwoju polskich regionów, Studia Lokalne i Regionalne, 2(32)/2008, s. 41-60
[26] ZUS; https://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/opracowania-tematyczne/przestrzenne-zroznicowanie-orzekania-o-niezdolnosci-do-pracy dostęp dnia 29.07.2021r.
[2] Bank Światowy (2015). Stan obecny i przyszłość opieki długoterminowej w starzejącej się Polsce. Uwagi na potrzeby opracowania polityki dotyczącej opieki długoterminowej. https://www.niesamodzielnym.pl/uploads/Bank%20Światowy%20Opieka_dlugoterminowa.pdf dostęp dnia 15.06.2021
[3] Barro R.J., Sala-i-Martin X., (19920, Convergence, Journal of Political Economy, vol.100, s. 223-251.
[4] Błędowski P., M. Maciejasz (2013), Rozwój opieki długoterminowej w Polsce – stan i rekomendacje, Nowiny Lekarskie, nr 82, s. 61-69
[5] Bruno, G.S.F.(2005): Estimation and inference in dynamic unbalanced panel data models with a small number of individuals, The Stata Journal, 5, Number 4, pp. 473–500
[6] Dańska-Borsiak B. (2011), Konwergencja czy dywergencja polskich województw? Zastosowanie dynamicznych modeli panelowych, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 253, 41-54
[7] Holzer J.(2003), Demografia, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[8] Kiviet, J.F. (1995): On bias, inconsistency, and efficiency of various estimators in dynamic panel data models. Journal of Economics. 68, 53-78
[9] Komisja Europejska 2021, The 2021 Ageing Report. Economic and budgetary projections for the EU Member States (2019–2070), European Economy, Institutional Paper 148, https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/economy-finance/ip148_en_0.pdf dostęp dnia : 20.08.2021
[10] Kozierkiewicz, A., Szczerbińska, K. (2007). Opieka długoterminowa w Polsce: ocena stanu obecnego oraz rozwiązania na przyszłość, Termedia, Kraków.
[11] Leiter, A.M. and Theurl, E., 2012. The convergence of healthcare financing structures: empirical evidence from OECD-countries. European Journal of Health Economics, 31, pp.7-18.
[12] Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej; Statystyki pomocy społecznej, sprawozdania MRPiPS-03, MRPiPS-05; https://www.gov.pl/web/rodzina/statystyki-pomocy-spolecznej, dostęp dnia: 30.07.2021
[13] Mitek, A. (2013), Finansowanie i organizacja systemu opieki długoterminowej w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, nr 34, T.1 Zarządzanie i marketing - tom 1, s. 223-236
[14] Mitek, A., (2014), Wpływ zróżnicowania województw na finansowanie opieki długoterminowej w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 804, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 67, 921-932
[15] Mundlak, Y. 1978. On the pooling of time series and cross section data. Econometrica 46: 69–85.
[16] NFZ; Sprawozdania roczne z działalności NFZ; https://www.nfz.gov.pl/bip/dzialalnosc-nfz/ dostęp dnia: 30.07.2021
[17] Podogrodzka M. (2016), Starzenie się ludności Polski w przekroju regionalnym, Studia Ekonomiczne, nr 290, 83-94
[18] Slany, K.(2014). Osoby niepełnosprawne w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. – wybrane aspekty. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania. Nr II/2014(11)
[19] Szczerbińska, K. (2006). Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób starszych w Polsce. Raport z badań, Wyd. UJ, Kraków
[20] Szukalski P. (2009), Starzenie się ludności – wyzwanie XXI wieku, w: Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, red. P. Szukalski, ISP, Warszawa.
[21] Szweda Lewandowska Z. (2012). Starzenie się i starość – ogólna charakterystyka. w: Błędowski, P., Szatur-Jaworska, B., Szweda-Lewandowska, Z. and Kubicki, P. (2012). Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. http://senior.gov.pl/source/raport_osoby%20starsze.pdf dostęp dnia: 20.06.2021
[22] Więckowska, B. (2010). Description of Long-Term Care: Provision and Financing. W: World Bank, Report Long-Term Care and Ageing. Case Studies - Bulgaria, Croatia, Latvia and Poland, s. 77-82
[23] Wilk, K., Sowada, Ch., Kruk, W. (2013), Starzenie się społeczeństwa polskiego a wydatki NFZ na opiekę długoterminową w latach 2004–2010 – zróżnicowanie regionalne, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów 2013, 3, 279–287
[24] Witczak-Roszkowska D. (2016), Kapitał społeczny polskich regionów, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 449, 686-698, DOI: 10.15611/pn.2016.449.60
[25] Wójcik P., (2008), Dywergencja czy konwergencja: dynamika rozwoju polskich regionów, Studia Lokalne i Regionalne, 2(32)/2008, s. 41-60
[26] ZUS; https://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/opracowania-tematyczne/przestrzenne-zroznicowanie-orzekania-o-niezdolnosci-do-pracy dostęp dnia 29.07.2021r.