Two Visions: Young Poles and Germans on Well-Ordered Economy

Main Article Content

Juliusz Gardawski

Abstract

The paper discusses the results of comparative research of the well-ordered economy carried out among Polish and German youth (aged 18–30). The study was conducted at the turn of 2016 and 2017 on representative samples of young people from both countries. The list of dominant preferences of young Germans and young Poles sheds light on issues of key importance for the economic order. The set of preferences dominating among German youth represents the vision of a market (competitive) economy with a strong emphasis on social aspects: employee participation in management and the pursuit of social equality. Poles value the market economy with protection of national capital against foreign capital competition and an emphasis on the need to modernise the economy. There are several differences between the preferences given by the respondents from eastern and western parts of Germany. On the contrary to what was to be expected, the former are more liberal than the latter. The visions of respondents from Eastern states resemble those expressed by the respondents from Poland. The latter part of this paper presents the typologies of the visions of well-ordered economy obtained through factor analysis. Polish respondents most often hold the vision of ‘developmental national employee-friendly market economy’ while German respondents most often hold an individualistic or open version of ‘ordered-liberalism’.

Article Details

How to Cite
Gardawski, J. (2018). Two Visions: Young Poles and Germans on Well-Ordered Economy. Warsaw Forum of Economic Sociology, 9(18), 7–56. Retrieved from https://econjournals.sgh.waw.pl/wfes/article/view/3118
Section
Articles

References

Allensbach – Institut für Demoskopie (2012), Befragungsdaten in Ost- und Westdeutschland ‘Eine Frage zum Wirtschaftssystem in Deutschland: Haben Sie vom Wirtschaftssystem in Deutschland ein gute Meinung oder keine gute Meinung?’, Allensbach: Institut für Demoskopie.
Bluhm, K. Martens, B, Trappmann, V. (2016), ‘Introduction’, in: K. Bluhm, B. Martens, V. Trappmann (eds.), Business Leaders and New Varieties of Capitalism in Post-Communist Europe, London−New York: Routledge.
Czarzasty, J., Trappmann, V., Mrozowicki, A., Andrejczuk, M. (2018), ‘Prekaryjność po polsku i niemiecku: świadomość ekonomiczna i strategie ludzi młodych’, w: J. Czarzasty, Cz. Kliszko (red.), Świat (bez) pracy. Od fordyzmu do czwartej rewolucji przemysłowej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Field, S. (2005), Discovering Statistics Using SPSS, London−Thousand−New Dehli: SAGE.
Gardawski, J. (1992), Robotnicy 1991. Świadomość ekonomiczna w czasach przełomu. Warszawa: Wyd. Fundacji im. F. Eberta.
Gardawski, J. (1996), Przyzwolenie ograniczone. Robotnicy o rynku i demokracji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gardawski, J. (2001), Powracająca klasa. Sektor prywatny w III Rzeczpospolitej, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Gardawski, J. (red.) (2009), Polacy pracujący a kryzys fordyzmu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Gardawski, J. (2019), ‘Wizje gospodarki dobrze urządzonej w mentalności młodzieży polskiej i niemieckiej’, w: P. Kisiel, A. Urbaniak, K. Warmińska-Zygmunt (red.), Miasto, ekonomia, kultura. Księga dedykowana Profesor Annie Karwińskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Gardawski, J., Gilejko, L., Żukowski, T. (1994), Związki zawodowe w przedsiębiorstwach przemysłowych. Działacze i członkowie związków o swych organizacjach, gospodarce
i polityce, Warszawa: Wydawnictwo Fundacji im. Friedricha Eberta.
Gardawski, J., Rapacki, R. 2019), ‘Comparative capitalism. Conceptual framework and theoretical background’, in: R. Rapacki (ed.), Diversity of Patchwork Capitalism in Central and Eastern Europe, London–New York: Routledge.
Gardocka, A. (2005), ‘Kultura ekonomiczna jako instytucja’, w: D. Kopycińska (red.), Teoretyczne aspekty gospodarowania, Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Grimm, K. (1992), ‘Koncepcja, historia i praktyka socjalnej gospodarki rynkowej’, w: W. Sartorius (red.), Społeczna gospodarka rynkowa. Jak robią to Niemcy, Warszawa: Wydawnictwo Fundacji im. Friedricha Eberta.
ILO (2004), A fair globalization: creating opportunities for all, Genova: World Commission on the Social Dimension of Globalization.
Kaminski, S., Frey, D., Traut-Mattusch, E. (2007), Einstellungen der Bevölkerunggegenüber der SozialenMarktwirtschaft – Status Quo and Herausforderungen, https://www.romanherzoginstitut.de/…/die-einstellung-zur-sozialen-marktwirtschaft.ht
Kluckhohn, C. et al. (1962), ‘Values and Values Orientations in the Theory of Action’, in: T. Parsons, E. Shils (eds.), Toward a Reneral Theory of Action, New York–Evanston: Harper.
Kłoskowska, A. (1981), Socjologia kultury, Warszawa: Naukowe PWN.
Kojder, A. (2005), ‘Prawo w impasie’, w: M. Jarosz (red.), Polska. Ale jaka?, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Luyken, J. (2017), This is what Germans really think about capitalism https://www.thelocal.de/20170815/this-is-what-germans-really-think-about-capitalism
Malarska A. (2005), Statystyczna analiza danych wspomagana programem SPSS, Kraków: SPSS Polska.
Małachowski, W. (2013), Kapitalizm współczesnych Niemiec. Warszawa: CeDeWu.pl
Marczuk, S. (1988), Badanie wartości w socjologii. Teoria i empiria, Rzeszów: Wydawnictwo WSP w Rzeszowie.
Marody, S., Kochanowicz, J. (2007), ‘Pojęcie »kultury ekonomicznej« w wyjaśnianiu polskich przemian’, w: J. Kochanowicz, S. Mandes, S.Marody (red.), Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej, Warszawa: Wydawnictwo ISP.
Mills, C. W. (1959), Sociological Immagination, New York: Oxford University Press.
Misztal M. (1980), Problematyka wartości w socjologii, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nowak, S. (1984), ‘Postawy, wartości i aspiracje społeczeństwa polskiego. Przesłanki do prognozy na tle przemian dotychczasowych’, w: S. Nowak (red.), Społeczeństwo polskie czasu kryzysu. Przeobrażenia świadomości i warianty zachowań, Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Okóń, J. (1964), Analiza czynnikowa w psychologii, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Parkin, F. (1972), Class Inequality and Political Order, London: Paladin.
Panek, T. (2009), Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Polacy ’80, Wyniki badań ankietowych (1981), Zespół autorski pod kierownictwem W. Adamskiego, Warszawa: PAN IFiS.
Polacy ’84, Dynamika konfliktu i konsensusu (1986), W. Adamski, K, Jasiewicz, A. Rychard (red.), Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Polakowska-Kujawa, J., Gardawski, J. (red.) (1989), Ruch związkowy i samorządowy. Historia, współczesność, perspektywy, Warszawa: IWZZ.
Schlösser, H.J., Schuhen, M., Schürkmann, S. (2017), ‘The acceptance of the Social Market Economy in Germany’, Citizenship, Social and Economics Education Vol. 16(1).
Stilwell, F. (2019), ‘From Economics to political Economy: Contradictions, Challenge, and Change’, The American Journal of Economics and Sociology’, Vol 78, No. 1
Siewierski, J. (2005), ‘Socjologia jako nauka o społeczeństwie’, w: J. Polakowska-Kujawa (red.) Socjologia ogólna, Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH
Starkweather, J. (2013), Hierarchical Factor Analysis, http://web3.unt.edu/benchmarks /issues/ 2013/04/rss-matters
Swedberg, R. (1998), ‘Max Weber’s vision of economic sociology’, Journal of Socio-Economics’ 27(4)
Szczepański, J. (1966), Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa: PWN
Sztabiński, P. (2002), ‘Punkt »środkowy« w skalach bipolarnych: zamieszczać czy nie zamieszczać?’, Ask. Społeczeństwo, Badania, Metody 11.
Weber, M. (1949), ‘»Objectivity« in social science and social policy’, in: Max Weber on the Methodology in Social Sciences, Shils, E., Finch, H. (ed.), Glecoe: The Free Press.
Wiatr, J.J. (1987), ‘Świadomość ekonomiczna jako kategoria teorii rozwoju społecznego’, w: Świadomość ekonomiczna jako czynnik postępu gospodarczego. Materiały konferencyjne, Kraków: Akademia Ekonomiczna w Krakowie.
Wiktorowicz, J. (2016), ‘Exploratory Factor Analysis in the Measurement of the Competencies of Older People’, Econometria=Econometrics 4(54), Wrocław: Wrocław University Press.
Ziółkowski, M. (2002), ‘Wartości’, w: Encyklopedia socjologiczna, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Zweig, K. (1980), The origins of the German Social Market Economy. The leading ideas and their intellectual roots, London−Virginia: Adam Smith Institute.

Most read articles by the same author(s)