Wartości poznawcze kategorii „kapitalizmu patchworkowego”: zalety, ograniczenia i wyzwania badawcze

Abstract

Artykuł jest głosem w dyskusji nad wybranymi aspektami obszernego opracowania Juliusza Gardawskiego i Ryszarda Rapackiego prezentującego nową wersję koncepcji „kapitalizmu patchworkowego” w Europie Środkowej i Wschodniej. Dyskutowane są różnice założeń teoretycznych i metodologicznych „starej” oraz „nowej” konceptualizacji „idealnej odmiany kapitalizmu patchworkowego”, która skupia się na specyfice architektury instytucjonalnej pokomunistycznych państw Unii Europejskiej. Przedstawione zostały pytania i sugestie zwracające uwagę na silne i słabe strony podjętej próby wypracowania własnego, nowatorskiego podejścia Autorów do podejmowanej przez nich problematyki. Celem artykułu jest przyczynienie się do wzmocnienia wartości poznawczej koncepcji „kapitalizmu patchworkowego” dla uczynienia z niej perspektywy teoretyczno-metodologicznej bardziej użytecznej w debacie o kierunkach rozwoju Polski, innych państw naszego subregionu, a także całej UE. Nowa konceptualizacja „kapitalizmu patchworkowego” wraz narzędziami analizy jego różnych wymiarów ma duży potencjał poznawczy, który wykracza poza wnioski o „hybrydowym” bądź „mieszanym” charakterze systemu instytucjonalnego części państw UE. Taka bardziej adekwatna konceptualizacja wymaga jednak pewnego doprecyzowania, w tym również uwzględnienia przynajmniej niektórych odpowiedzi na sformułowane pytania i sugestie badawcze.