THE MATRIX FOR ASSESSING THE INFLUENCE OF SUPPLIER RELATIONSHIPS AND ORGANIZATIONAL POSITIONING ON VALUE CREATION: A CASE STUDY OF SMALL AND MEDIUM-SIZED DAIRY COOPERATIVES IN SOUTHEASTERN POLAND
Main Article Content
Abstrakt
Celem artykułu jest zaproponowanie metody oceny relacji organizacji z dostawcami i jej pozycji w stosunku do dostawców w oparciu o macierz SP-SR.
Wykorzystana została autorska metoda oceny relacji organizacji z dostawcami i pozycji względem dostawców opracowana w formie macierzy SP-SR. Empiryczna weryfikacja zmian w relacjach organizacji z dostawcami z wykorzystaniem macierzy SP-SR została opracowana na podstawie wyników wywiadów bezpośrednich przeprowadzonych z przedstawicielami najwyższego kierownictwa spółdzielni mleczarskich z województw z terenu południowo-wschodniej Polski za pomocą kwestionariusza wywiadu.
Analiza danych z wykorzystaniem macierzy SP-SR wykazała, że pozycja wszystkich analizowanych spółdzielni nie zmieniła się po trzech latach, natomiast zmieniły się relacje między partnerami w jednej spółdzielni.
Z macierzy SP-SR menedżerowie najwyższego szczebla mogą dowiedzieć się, czy i w jakim stopniu ich relacje z dostawcami i pozycja względem nich przyczyniają się do tworzenia wartości przez organizacje. Macierz ma szczególną wartość i jest źródłem ważnych informacji w przypadku sprawdzania zmian relacji ze strategicznymi dostawcami i pozycji względem nich w porównaniu do lat ubiegłych. Macierz może być również przydatna w sytuacji, gdy organizacja chce się dowiedzieć, czy relacje z dostawcami, które istnieją, mają wpływ na tworzenie wartości przez organizacje, czy też musi wprowadzić więcej zmian w strategii dotyczącej budowania relacji ze strategicznymi dostawcami wynikającej z przyjętego modelu biznesu, aby osiągnąć pożądany poziom tych relacji. Dodatkowo macierz pozwala określić pozycję przedsiębiorstwa względem strategicznych dostawców i w razie konieczności podejmować działania mające na celu wprowadzenie stosownych zmian, aby te stosunki polepszyć, szczególnie w procesie tworzenia zrównoważonego przedsiębiorstwa.
Opracowano autorską macierz oceny wpływu relacji z dostawcami i pozycji względem nich na tworzenie wartości przez organizacje. Matryca SP-SR sytuuje jednostkę w obszarach będących wypadkową stosunku do dostawców (SP) oraz relacji z dostawcami (SR). Wiedza ta wydaje się być ważna w szczególności dla praktyki z punktu widzenia oceny zdolności tworzenia wartości przez organizacje poprzez kształtowanie odpowiednich relacji ze strategicznymi dostawcami i pozycji względem nich.
Article Details
Bibliografia
Akamp M., Müller M. [2013], Supplier management in developing countries, Journal of Cleaner Production 56 (1): 54–62.
Ali F. [2021], How to build a transparent relationship with your suppliers, Harvard Business Review, 24th September, https://hbr.org/2021/09/how-to-build-a-transparentrelationship-with-your-suppliers (accessed: 9.06.2023).
Anderson J. C. [2010], Sprzedawcy wartości, Oficyna a Wolters Kluwer business, Cracow.
Defee C. C., Stank T. P., Esper T. [2010], Performance implications of transformational supply chain leadership and followership, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management 40 (10): 763–791.
Deloitte [2015], Supplier relationship management (SRM). Identifying and maximizing the value of strategic supplier partnering, London: 1–5.
Eccles R. G., Miller Perkins K., Serafeim G. [2012], How to become a sustainable company, MIT Sloan Management Review 53 (4): 43–50.
Garcia-Buendia N., Moyano-Fuentes J., Maqueira-Marín J.‑M., Romano P., Molinaro M. [2023], Strategic supplier performance in a competitive landscape: Enhancing organizational performance through lean supply chain management, BRQ Business Research Quarterly, November, https://doi.org/10.1177/23409444231210566.
Kähkönen A.‑K., Lintukangas K., Hallikas J. [2015], Buyer’s dependence in value creating supplier relationships, Supply Chain Management 20 (2): 151–162.
Karakoç Ö., Memiş S., Sennaroglu B. [2024], A review of sustainable supplier selection with decision-making methods from 2018 to 2022, Sustainability 16 (125): 1–21.
Konieczna I. [2015], Model biznesowy spółdzielni a model biznesowy przedsiębiorstw o innej formie organizacyjno-prawnej. Różnice, odrębność czynników sukcesu, Wydawnictwo Difin, Warsaw.
Konieczna I. [2018], The author’s model of assessing the possibility of achieving a competitive advantage based on the business model and position in the supply chain, Journal of Economic and Social Development (JESD) 5 (1): 76–83.
Kotzab H., Darkow I.‑L., Bäumler, Georgi C. [2019], Coordination, cooperation and collaboration in logistics and supply chains: a bibliometric analysis, Produção (Production) 29 (1): 1–18.
Koźmiński A., Jemielniak D. [2008], Zarządzanie od podstaw, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warsaw.
Liu Y., Li Y., Zhang L. [2010], Control mechanisms across a buyer-supplier relationship quality matrix, Journal of Business Research 63 (1): 3–12.
Lysons K. [2004], Zakupy zaopatrzeniowe, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warsaw.
Moeller S., Fassnacht M., Klose S. [2006], Framework for supplier relationship management (SRM), Journal of Business-to-Business Marketing 13 (4): 69–91.
Mofokeng T. M., Chinomona R. [2019], Supply chain partnership, supply chain collaboration and supply chain integration as the antecedents of supply chain performance, South African Journal of Business Management 50 (1): 1–10.
Monczka R. M., Handfield R. B., Giunipero L. C., Pattersson J. L. [2011], Purchasing and supply management, 5th Edition, South-Western, Mason.
Myszewski J. M. [1998], Zarządzanie zmiennością. Systemowe spojrzenie na metody statystyczne w zarządzaniu jakością, Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „ORGMASZ”, Warsaw.
Nagy V., Kosma T. [2018], Business cooperations along the supply chain, Economics and Culture 15 (2): 5–13.
O’Brien J. [2014], Supplier relationship management, Kogan Page Limited, London-Philadelphia-New Delhi.
Pokora P. [2020], Zarządzanie relacjami z dostawcami, https://grantthornton.pl/publikacja/zarzadzanie-relacjami-z-dostawcami/ (accessed: 7.04.2023).
Prasad S., Shankar R., Roy S. [2019], Impact of bargaining power on supply chain profit allocation: a game-theoretic study, Journal of Advances in Management Research 16 (3): 398–416.
Pulles N. J., Loohuis R. [2020], Managing buyer‐supplier conflicts: the effect of buyer openness and directness on a supplier’s willingness to adapt, Journal of Supply Chain Management 56 (4): 65–81.
Ramayah T., Omar R. [2010], Information exchange and supply chain performance, International Journal of Information Technology and Decision Making 09 (01): 35–52.
Rudny W. [2013], Model biznesowy a tworzenie wartości, Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 141: 98–108.
Sarnowski J. [2007], Zarządzanie przedsiębiorstwem turystycznym, ALMAMER Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warsaw.
Singh P. K., Sharma S. K., Samuel C., Verma S. [2017], Supplier relationship management and selection strategies – a literature review, 4th International Conference on Industrial Engineering at: SVNIT, Surat, India, December.
Szwejczewski M., Lemke F., Goffin K. [2005], Manufacturer-supplier relationships: An empirical study of German manufacturing companies, International Journal of Operations and Production Management 25 (9): 875–897.
Światowiec J. [2006], Więzi partnerskie na rynku przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warsaw.
Szałkowski A. [2008], Zarządzanie zasobami ludzkimi w organizacji opartej na wiedzy, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Cracow.
Taherdoost H., Brard A. [2019], Analyzing the process of supplier selection criteria and methods, Procedia Manufacturing 32: 1024–1034.
Thiruchelvam S., Tookey J. E. [2011], Evolving trends of supplier selection criteria and methods, International Journal of Automotive and Mechanical Engineering (IJAME) 4: 437–454.
Urbaniak M. [2016a], Rola społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w budowaniu relacji z dostawcami, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Research Papers of Wrocław University of Economics 419: 237–247.
Urbaniak M. [2016b], Rola systemowego zarządzania środowiskowego i energią w budowaniu relacji z dostawcami, Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie 3: 43–49.
van Leengoed T., Blokhuis E. G. J., Schaefer W. F., de Vries B., Snijders C. C. P. [2008], Measuring power in planning negotiation processes, in: Naaranoja M., den Otter A. F., Prins M. (Eds), Proceedings CIB Joint Conference W096–W102, Improving Performance of Construction Organizations, Conseil International du Bâtiment, Helsinki: 405–416.
Venkataraman R. R., Demirag O. C. [2022], Supply chain management. Securing a superior global edge, Sage Publications Inc., Los Angeles.
Vitasek K., Manrodt K., Ledlow G. [2022], 3 ways to build trust with your suppliers, Harvard Business Review 4th November.
Wieteska G. [2016], Building resilient relationships with suppliers in the B2B market, Management, December: 307–321.
Woschank M., Dallasega P., Zunk B. M., Pacher C. [2022], Strategic supplier selection: the importance of process formality in non-automated supplier selection decisions, Cogent Engineering 9 (1): 1–21.
Zieliński K. [2013], Wybór i ocena dostawców na przykładzie małego przedsiębiorstwa produkcyjnego, Logistyka 5: 217–220.