Obszary depopulacyjne w Polsce w latach 2002–2014
Article Sidebar
Published:
Jul 9, 2018
Keywords:
depopulation, natural and migration population loss, Webb typology, Poland, poviats
Main Article Content
Abstract
Depopulation is understood as a real population loss in an area represented by a negative population change. In the present-day Poland, the process is particularly distinct in the economically underperforming areas situated on the peripheries of large urban centres, but some of the most populous cities are also affected by it.
The purpose of the presented research using Webb’s typology was to identify Polish poviats that were depopulating in all the years from 2002 to 2014 as a result of natural population decline and negative migration balance (two-factor depopulation).
In the research, special attention was given to the rate of change in the number of population (total and by age group) and to a net natural and migration loss in the selected poviats. Selected characteristics of the 2014 population age structure in Poland were also evaluated.
The basis for all findings presented in the paper is vital and migratory statistics for the years 2002 to 2014 and the data on poviats’ population age structure from 2002 and 2014 published by the Central Statistical Office.
Article Details
How to Cite
Majdzińska , A. (2018). Obszary depopulacyjne w Polsce w latach 2002–2014. Studia Demograficzne, (1 (173), 23–54. https://doi.org/10.33119/SD.2018.1.2
Section
Original research papers & review papers
References
[1] Anacka M. i in., 2014, Społeczne skutki poakcesyjnych migracji ludności Polski. Raport Komitetu Badań nad Migracjami Polskiej Akademii Nauk, PAN, Warszawa.
[2] Bański J., 2008, Problemy demograficzne obszarów wiejskich, „Studia i Raporty IUNG – PIB”, z. 12.
[3] Domański C. (red.), 2001, Metody statystyczne. Teoria i zadania, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
[4] Dybowska J., 2013, Przemiany demograficzne w regionie o nasilonej migracji zagranicznej na przykładzie województwa opolskiego, „Studia i Monografie”, nr 487. [Uniwersytet Opolski].
[5] Eberhardt P., 1989, Regiony wyludniające się w Polsce, „Prace Geograficzne”, nr 148, Wrocław Grabiński T., Wydymus S., Zeliaś A., 1989, Metody taksonomii numerycznej w modelowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych, PWN, Warszawa.
[6] GUS, Bank Danych Lokalnych https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/temat [data dostępu: 10.04.2017].
[7] GUS, Niepublikowane dane odnośnie do międzypowiatowych migracji stałych, dotyczących ogólnego napływu i odpływu ludności wg 5‑letnich grup wieku w powiatach w latach 2002–2014.
[8] GUS, 2003, Rocznik Demograficzny 2002, Warszawa.
[9] GUS, 2015, Rocznik Demograficzny 2014, Warszawa.
[10] Grabowska I., Styrc M., 2015, Plan przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim 2020, EGO, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Łódź.
[11] Holzer J. Z., 2003, Demografia, PWE, Warszawa.
[12] Jagielski A., 1978, Geografia ludności, PWN, Warszawa.
[13] Jończy R., 2014, Problem nierejestrowanej emigracji definitywnej (emigracji zawieszonej) w badaniu procesów społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 360.
[14] Kantor-Pietraga I., 2014, Systematyka procesu depopulacji miast na obszarze Polski od XIX do XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
[15] Lesthaeghe R., 2010, The unfolding story of the second demographic transition. Research report 10–969, January 2010, Population Studies Center, University of Michigan, Institute for Social Research, http://www.psc.isr.umich.edu/pubs/pdf/rr10–696.pdf [data dostępu: 24.05.2017].
[16] Mapy potrzeb zdrowotnych, http://www.mpz.mz.gov.pl/ [data dostępu: 24.09.2018].
[17] MRPiPS 2018a, Rodzina 500 plus, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/rodzina-500‑plus/ [data dostępu: 8.07.2018].
[18] MRPiPS 2018b, Maluch+, https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/opieka--nad-dzieckiem-w-wieku-do-lat-trzech/mapa-maluch-plus/ [data dostępu: 8.07.2018].
[19] Panek T., 2009, Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej, SGH, Warszawa.
[20] PAIH, Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE) – korzyści dla inwestorów, Polska Agencja Inwestycji i Handlu. Grupa PFR, https://www.paih.gov.pl/strefa_inwestora/sse [data dostępu: 25.07.2018].
[21] Plan przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim. Rodzina, dzieci, praca, Łódź 2013, https://rpo.lodzkie.pl/images/prawo-i-dokumenty/Plan-przeciwdziaania-depopulacji-w--wojewdztwie-dzkim.pdf [data dostępu: 20.07.2018].
[22] Program Specjalnej Strefy Demograficznej w województwie opolskim do 2020 roku. Opolskie dla rodziny, 2014, Zarząd Województwa Opolskiego, Opole.
[23] Programy polityki zdrowotnej, https://www.gov.pl/web/zdrowie/programy-polityki-zdrowotnej1 [data dostępu: 20.10.2018].
[24] RRL, 2014, Rekomendacje Rządowej Rady Ludnościowej w zakresie polityki ludnościowej Polski, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
[25] Runge J., 2007, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
[26] Strefy ekonomiczne w Polsce, http://www.strefyekonomicznewpolsce.pl/pl/strefy. [data dostępu: 20.10.2018].
[27] Szukalski P., 2015, Depopulacja, „Problemy społeczne. Polityka społeczna w regionie łódzkim”, z. 15, s. 3–20. [Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi]
[28] Śleszyński P., 2016, Współczesne i prognozowane uwarunkowania demograficzno-migracyjne w rozwoju miejskiego systemu osadniczego Polski, „Konwersatorium Wiedzy o Mieście”, 1 (29), s. 97–106.
[29] UMŁ, 2017, Łódź łączy pokolenia. Łódzka polityka demograficzna. Zdrowie – edukacja – aktywność –rozwój, Biuro Strategii Miasta, Urząd Miasta Łodzi, http://uml.lodz.pl/files/public/dla_mieszkanca/o-miescie/Lodzka_Polityka_Demograficzna.pdf [data dostępu: 25.07.2018].
[30] Wesołowska M., 2015, Depopulacja wsi – szansa czy zagrożenie dla przestrzeni wiejskiej?, „Studia KPZK”, s. 250–273.
[31] Van de Kaa D. J., 2002, The idea of a Second Demographic Transition in Industrialized Countries. Paper presented at the Sixth Welfare Policy Seminar of the National Institute of Population and Social Security, Tokyo, Japan, 29 January 2002 http://www.ipss.go.jp/webj-ad/
[32] WebJournal.files/population/2003_4/Kaa.pdf [data dostępu: 24.05.2017].
[2] Bański J., 2008, Problemy demograficzne obszarów wiejskich, „Studia i Raporty IUNG – PIB”, z. 12.
[3] Domański C. (red.), 2001, Metody statystyczne. Teoria i zadania, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
[4] Dybowska J., 2013, Przemiany demograficzne w regionie o nasilonej migracji zagranicznej na przykładzie województwa opolskiego, „Studia i Monografie”, nr 487. [Uniwersytet Opolski].
[5] Eberhardt P., 1989, Regiony wyludniające się w Polsce, „Prace Geograficzne”, nr 148, Wrocław Grabiński T., Wydymus S., Zeliaś A., 1989, Metody taksonomii numerycznej w modelowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych, PWN, Warszawa.
[6] GUS, Bank Danych Lokalnych https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/temat [data dostępu: 10.04.2017].
[7] GUS, Niepublikowane dane odnośnie do międzypowiatowych migracji stałych, dotyczących ogólnego napływu i odpływu ludności wg 5‑letnich grup wieku w powiatach w latach 2002–2014.
[8] GUS, 2003, Rocznik Demograficzny 2002, Warszawa.
[9] GUS, 2015, Rocznik Demograficzny 2014, Warszawa.
[10] Grabowska I., Styrc M., 2015, Plan przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim 2020, EGO, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Łódź.
[11] Holzer J. Z., 2003, Demografia, PWE, Warszawa.
[12] Jagielski A., 1978, Geografia ludności, PWN, Warszawa.
[13] Jończy R., 2014, Problem nierejestrowanej emigracji definitywnej (emigracji zawieszonej) w badaniu procesów społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 360.
[14] Kantor-Pietraga I., 2014, Systematyka procesu depopulacji miast na obszarze Polski od XIX do XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
[15] Lesthaeghe R., 2010, The unfolding story of the second demographic transition. Research report 10–969, January 2010, Population Studies Center, University of Michigan, Institute for Social Research, http://www.psc.isr.umich.edu/pubs/pdf/rr10–696.pdf [data dostępu: 24.05.2017].
[16] Mapy potrzeb zdrowotnych, http://www.mpz.mz.gov.pl/ [data dostępu: 24.09.2018].
[17] MRPiPS 2018a, Rodzina 500 plus, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/rodzina-500‑plus/ [data dostępu: 8.07.2018].
[18] MRPiPS 2018b, Maluch+, https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/opieka--nad-dzieckiem-w-wieku-do-lat-trzech/mapa-maluch-plus/ [data dostępu: 8.07.2018].
[19] Panek T., 2009, Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej, SGH, Warszawa.
[20] PAIH, Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE) – korzyści dla inwestorów, Polska Agencja Inwestycji i Handlu. Grupa PFR, https://www.paih.gov.pl/strefa_inwestora/sse [data dostępu: 25.07.2018].
[21] Plan przeciwdziałania depopulacji w województwie łódzkim. Rodzina, dzieci, praca, Łódź 2013, https://rpo.lodzkie.pl/images/prawo-i-dokumenty/Plan-przeciwdziaania-depopulacji-w--wojewdztwie-dzkim.pdf [data dostępu: 20.07.2018].
[22] Program Specjalnej Strefy Demograficznej w województwie opolskim do 2020 roku. Opolskie dla rodziny, 2014, Zarząd Województwa Opolskiego, Opole.
[23] Programy polityki zdrowotnej, https://www.gov.pl/web/zdrowie/programy-polityki-zdrowotnej1 [data dostępu: 20.10.2018].
[24] RRL, 2014, Rekomendacje Rządowej Rady Ludnościowej w zakresie polityki ludnościowej Polski, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
[25] Runge J., 2007, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
[26] Strefy ekonomiczne w Polsce, http://www.strefyekonomicznewpolsce.pl/pl/strefy. [data dostępu: 20.10.2018].
[27] Szukalski P., 2015, Depopulacja, „Problemy społeczne. Polityka społeczna w regionie łódzkim”, z. 15, s. 3–20. [Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi]
[28] Śleszyński P., 2016, Współczesne i prognozowane uwarunkowania demograficzno-migracyjne w rozwoju miejskiego systemu osadniczego Polski, „Konwersatorium Wiedzy o Mieście”, 1 (29), s. 97–106.
[29] UMŁ, 2017, Łódź łączy pokolenia. Łódzka polityka demograficzna. Zdrowie – edukacja – aktywność –rozwój, Biuro Strategii Miasta, Urząd Miasta Łodzi, http://uml.lodz.pl/files/public/dla_mieszkanca/o-miescie/Lodzka_Polityka_Demograficzna.pdf [data dostępu: 25.07.2018].
[30] Wesołowska M., 2015, Depopulacja wsi – szansa czy zagrożenie dla przestrzeni wiejskiej?, „Studia KPZK”, s. 250–273.
[31] Van de Kaa D. J., 2002, The idea of a Second Demographic Transition in Industrialized Countries. Paper presented at the Sixth Welfare Policy Seminar of the National Institute of Population and Social Security, Tokyo, Japan, 29 January 2002 http://www.ipss.go.jp/webj-ad/
[32] WebJournal.files/population/2003_4/Kaa.pdf [data dostępu: 24.05.2017].