Zaawansowanie przejścia demograficznego w grupach narodowościowych i wyznaniowych w Polsce okresu międzywojennego
Article Sidebar
Published:
Dec 14, 2008
Keywords:
Teoria przejścia demograficznego, Struktura ludności, Okres międzywojenny, Analiza demograficzna, Różnice etniczno-narodowościowe ludności, Theory of demographic transition, Population composition, Inter-war period, Demographic analysis, Ethno-nationalist differences in population
Main Article Content
Abstract
The ethnic and religious composition of the interwar population of Poland was largely heterogeneous. The purpose of the article is to study how advanced was the demographic transition process in Poland in 1931, and whether the level of advancement differed among various ethnic and religious groups. The ethnic diversity of the Poland's population was depicted at a level of voivodships, grouped accordingly to their population composition by ethnicity. The main demographic indicators: births, deaths, natural increase, and the rate of demographic dynamics were analysed by voivodships for the main religious denominations (Roman Catholic, Greek Catholic, Orthodox, Protestant and Jewish). The differences were found to be also related to other factors (illiteracy level, sources of income) as well as to the stage of the epidemiological transition, which influenced advances in the demographic transition. The primary statistical database came from a detailed investigation by the Central Statistical Office, published in statistical journals entitled "Marriages, Births, and Deaths", and also contained data of the 1931 population census.
Article Details
How to Cite
Wysocki, T. (2008). Zaawansowanie przejścia demograficznego w grupach narodowościowych i wyznaniowych w Polsce okresu międzywojennego. Studia Demograficzne, ((153-154), 54–81. Retrieved from https://econjournals.sgh.waw.pl/SD/article/view/2602
Section
Original research papers & review papers
References
[1] Bornstein B., 1920, Analiza krytyczna danych statystycznych dotyczących ruchu naturalnego ludności b. Królestwa Polskiego, Miesięcznik Statystyczny, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, tom 1, Warszawa.
[2] Bronsztejn Sz., 1963, Ludność' żydowska w Polsce w okresie międzywojennym, Studium Statystyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław.
[3] Chesnais J.C., 1986, La transition demographiąue. Etapes, formes, implications economiques. Etude de sćries temporelles (1720-1984) relatives a 67 pays, PUF, Paris.
[4] Coale A.J., Watkins S.C. (red.), 1986, The Decline of Fertility in Europę, Princeton University Press, Princeton N.J.
[5] Fogelson S., 1936, Ruch naturalny ludności na Polesiu. Referat zgłoszony na l-szy Zjazd Sprawozdawczo--Naukowy poświęcony Ziemiom Wschodnim, Instytut Badań Spraw Narodowościowych, Warszawa.
[6] Fogelson S., 1937, Przyrost naturalny ludności żydowskiej w Polsce, Instytut Badań Spraw Narodowościowych, Warszawa.
[7] GUS, 1934, Małżeństwa, urodzenia, zgony 1927, 1928, Statystyka Polski, seria A, zeszyt 27, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[8] GUS, 1936-1938, Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 grudnia 1931 roku, Statystyka Polski, Seria C, zeszyt 36, 48, 49, 54, 57, 58, 62, 64, 65, 67, 68, 70, 71, 74, 75, 76, 77, 78, 83, 85, 86, 87, 88, 94a, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[9] GUS, 1937, Małżeństwa, urodzenia, zgony 1929, 1930, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 45, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[10] GUS, 1938, Maty Rocznik Statystyczny 1938, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[11] GUS, 1939a, Maty Rocznik Statystyczny 1939, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[12] GUS, 1939b, Małżeństwa, urodzenia, zgony 1931, 1932, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 102, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[13] Hajnal J., 1965, European Marriage Pattems in Perspective, [w:] D.V. Glass, D.E.C. Eversley (red.), Population in History: Essays in Historical Demography, London: 101-143.
[14] Holzer J.Z., 1999, Demografia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[15] Iglicka K., 1994, Terytorialne przemiany płodności w Polsce w latach 1931-1988, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
[16] Kacprzak M., 1931, Powszechne Spisy Ludności, "Zdrowie" rocznik XLVI, nr 22, Warszawa.
[17] Kędelski M., Paradysz J., 2006, Demografia, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań.
[18] Livi L., 1928, Sulle false dichiarazioni delia data di nascita per i nati alla fine delTanno, e rettifica delia distribuzione mensile delie nascite nel trennio 1923-1925, Annali di Statistica, Serie VI, Vol. VIII, Roma.
[19] Maksimowicz A., 1990, Wzorzec umieralności w kolejnych fazach przejścia, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[20] Maksimowicz A., Pułaska-Turyna B., 1990, Typy przejścia demograficznego, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[21] Nadobnik M., 1929, Obszar i ludność Polski, Warszawa.
[22] Notestein F., 1943, Some Implications of Population Change for Post-War Europę, "Proceedings of the American Philosophical Society", Vol. 87, No. 2: 165-174.
[23] Okólski M., 1990, Modernizacja społeczeństwa a przejście demograficzne, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[24] Okólski M., 2004, Demografia zmiany społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
[25] Pułaska-Turyna B., 1990, Wzorzec rozrodczości w kolejnych fazach przejścia, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[26] PWN, 2002, Złota Encyklopedia PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
[27] Szulc S., 1923, Statystyka urodzeń ludności żydowskiej w miastach, Miesięcznik Statystyczny, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, tom VI, zeszyt 1, Warszawa
[28] Szulc S., 1930, Ludność Polski według wieku w latach 1927, 1928 i 1929, Warszawa.
[29] Szulc S., 1931, Fałszywe zgłaszanie dat urodzeń tv Polsce, Kwartalnik Statystyczny, tom VIII, zeszyt 1, Warszawa.
[30] Szulc S., 1932, O przyroście naturalnym ludności w Polsce w okresie od r. 1921 do 1931, Kwartalnik Statystyczny, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, tom IX, zeszyt 1, Warszawa.
[31] Szulc S., 1933, Badania nad rozrodczością w Polsce, Polski Instytut Badania Zagadnień Ludnościowych, Warszawa.
[32] Szulc S., 1936a, Rozmieszczenie terytorialne współczynników urodzeń i zgonów w latach 1896/97 (1900/01) i 1931/3, Zagadnienia demograficzne Polski, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 41, Warszawa.
[33] Szulc S., 1936b, Ruch naturalny ludności w Polsce w latach 1895-1935, Zagadnienia demograficzne Polski, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 41, Warszawa.
[34] Zamorski K, 1991, Transformacja demograficzna w Galicji na tle przemian ludnościowych innych obszarów Europy Środkowej w drugiej polowie XIX i na początku XX wieku, Uniwersytet Jagielloński, Rozprawy habilitacyjne nr 228, Kraków.
[35] Zaremba Z., 1936, Fałszywe zgłaszanie dat urodzeń w Polsce, Zagadnienia demograficzne Polski, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 41, Warszawa.
[36] Zdrojewski E.Z., 2004, Demografia dla ekonomistów, Politechnika Koszalińska, Koszalin.
[2] Bronsztejn Sz., 1963, Ludność' żydowska w Polsce w okresie międzywojennym, Studium Statystyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław.
[3] Chesnais J.C., 1986, La transition demographiąue. Etapes, formes, implications economiques. Etude de sćries temporelles (1720-1984) relatives a 67 pays, PUF, Paris.
[4] Coale A.J., Watkins S.C. (red.), 1986, The Decline of Fertility in Europę, Princeton University Press, Princeton N.J.
[5] Fogelson S., 1936, Ruch naturalny ludności na Polesiu. Referat zgłoszony na l-szy Zjazd Sprawozdawczo--Naukowy poświęcony Ziemiom Wschodnim, Instytut Badań Spraw Narodowościowych, Warszawa.
[6] Fogelson S., 1937, Przyrost naturalny ludności żydowskiej w Polsce, Instytut Badań Spraw Narodowościowych, Warszawa.
[7] GUS, 1934, Małżeństwa, urodzenia, zgony 1927, 1928, Statystyka Polski, seria A, zeszyt 27, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[8] GUS, 1936-1938, Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 grudnia 1931 roku, Statystyka Polski, Seria C, zeszyt 36, 48, 49, 54, 57, 58, 62, 64, 65, 67, 68, 70, 71, 74, 75, 76, 77, 78, 83, 85, 86, 87, 88, 94a, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[9] GUS, 1937, Małżeństwa, urodzenia, zgony 1929, 1930, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 45, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[10] GUS, 1938, Maty Rocznik Statystyczny 1938, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[11] GUS, 1939a, Maty Rocznik Statystyczny 1939, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[12] GUS, 1939b, Małżeństwa, urodzenia, zgony 1931, 1932, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 102, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
[13] Hajnal J., 1965, European Marriage Pattems in Perspective, [w:] D.V. Glass, D.E.C. Eversley (red.), Population in History: Essays in Historical Demography, London: 101-143.
[14] Holzer J.Z., 1999, Demografia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[15] Iglicka K., 1994, Terytorialne przemiany płodności w Polsce w latach 1931-1988, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
[16] Kacprzak M., 1931, Powszechne Spisy Ludności, "Zdrowie" rocznik XLVI, nr 22, Warszawa.
[17] Kędelski M., Paradysz J., 2006, Demografia, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań.
[18] Livi L., 1928, Sulle false dichiarazioni delia data di nascita per i nati alla fine delTanno, e rettifica delia distribuzione mensile delie nascite nel trennio 1923-1925, Annali di Statistica, Serie VI, Vol. VIII, Roma.
[19] Maksimowicz A., 1990, Wzorzec umieralności w kolejnych fazach przejścia, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[20] Maksimowicz A., Pułaska-Turyna B., 1990, Typy przejścia demograficznego, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[21] Nadobnik M., 1929, Obszar i ludność Polski, Warszawa.
[22] Notestein F., 1943, Some Implications of Population Change for Post-War Europę, "Proceedings of the American Philosophical Society", Vol. 87, No. 2: 165-174.
[23] Okólski M., 1990, Modernizacja społeczeństwa a przejście demograficzne, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[24] Okólski M., 2004, Demografia zmiany społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
[25] Pułaska-Turyna B., 1990, Wzorzec rozrodczości w kolejnych fazach przejścia, [w:] M. Okólski (red.), Teoria przejścia demograficznego Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
[26] PWN, 2002, Złota Encyklopedia PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
[27] Szulc S., 1923, Statystyka urodzeń ludności żydowskiej w miastach, Miesięcznik Statystyczny, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, tom VI, zeszyt 1, Warszawa
[28] Szulc S., 1930, Ludność Polski według wieku w latach 1927, 1928 i 1929, Warszawa.
[29] Szulc S., 1931, Fałszywe zgłaszanie dat urodzeń tv Polsce, Kwartalnik Statystyczny, tom VIII, zeszyt 1, Warszawa.
[30] Szulc S., 1932, O przyroście naturalnym ludności w Polsce w okresie od r. 1921 do 1931, Kwartalnik Statystyczny, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, tom IX, zeszyt 1, Warszawa.
[31] Szulc S., 1933, Badania nad rozrodczością w Polsce, Polski Instytut Badania Zagadnień Ludnościowych, Warszawa.
[32] Szulc S., 1936a, Rozmieszczenie terytorialne współczynników urodzeń i zgonów w latach 1896/97 (1900/01) i 1931/3, Zagadnienia demograficzne Polski, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 41, Warszawa.
[33] Szulc S., 1936b, Ruch naturalny ludności w Polsce w latach 1895-1935, Zagadnienia demograficzne Polski, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 41, Warszawa.
[34] Zamorski K, 1991, Transformacja demograficzna w Galicji na tle przemian ludnościowych innych obszarów Europy Środkowej w drugiej polowie XIX i na początku XX wieku, Uniwersytet Jagielloński, Rozprawy habilitacyjne nr 228, Kraków.
[35] Zaremba Z., 1936, Fałszywe zgłaszanie dat urodzeń w Polsce, Zagadnienia demograficzne Polski, Statystyka Polski, seria C, zeszyt 41, Warszawa.
[36] Zdrojewski E.Z., 2004, Demografia dla ekonomistów, Politechnika Koszalińska, Koszalin.