Kartkowy handel reglamentowany na ziemiach polskich
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Jednym z najważniejszych symboli nierównowagi w handlu wewnętrznym, z jakim spotkali się Polacy w XX w., było racjonowanie kartkowe. Handel reglamentowany podstawowych towarów konsumpcyjnych towarzyszył Polakom w XX w. przez ponad 30 lat. Najpierw w latach pierwszej wojny światowej i pierwszych latach powojennych. Następnie w czasie drugiej wojny światowej oraz w kolejnych latach, który to okres – z krótką przerwą – trwał do 1953 r. Wreszcie w latach 1976–1989. Każdy z tych systemów reglamentacyjnych miał swoją specyfikę, będącą wypadkową okoliczności wprowadzenia reglamentacji. W artykule syntetycznie omówiono wspomniane systemy reglamentacyjne i konteksty ich funkcjonowania.
Downloads
Article Details
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
Bibliografia
1. OBOP, Problemy biletów towarowych w opinii publicznej. Komunikat z badań, October 1983, http://tnsglobal.pl/archiv_files/21_103_76.pdf
2. Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1947–1948, A. Kochański, (Ed.), ISP PAN, Warszawa 2002.
3. Sprawy gospodarcze w dokumentach pierwszej Solidarności, vol. I: 16 August 1980– 30 June 1981, selected, introduced and prepared by J. Luszniewicz, A. Zawistowski, IPN, Warszawa 2008.
4. Tajne dokumenty Biura Politycznego. PZPR a “Solidarność” 1980–1981, prepared by Z. Włodek, Aneks, London 1992.
5. Tajne dokumenty Biura Politycznego. PZPR a “Solidarność” 1980–1981, IPN, Warszawa 2013.
Published legal acts:
6. Resolution No. 38 of the Council of Ministers of 20 February1981 on rationed sale of meat and meat products, MP 1981, No. 7, item 57.
7. Resolution No. 264 of the Council of Ministers of 12 December 1981 on rationed sale of meat and meat products, MP 1981, No. 32, item 291.
8. Resolution of 5 July 2001 on prices, Official Journal of the Republic of Poland 2001, No. 97, item 1050 with amendments.
9. Resolution of 18 April 2002 on the state of natural disaster, Official Journal of the Republic of Poland 2002, No. 62, item 558.
10. Resolution of 21 June 2002 r. on the state of emergency, Official Journal of the Republic of Poland 2002, No. 113, item 985.
11. Resolution of 29 August 2002 on the state of war and the competences of Chief Commander of Armed Forces and the principles of his subordination to the constitutional bodies of the Republic of Poland, Official Journal of the Republic of Poland 2002, No. 156, item 1301.
12. Order No. 21 of the Minister of Home Trade and Services of 17 October 1981 changing the Decree No. 20 of the Minister of Home Trade and Services of 13 July 1981 on the basis of supply cards, Official Journal of the MHT and S 1981, No. 7, item 21.
Studies
1. Baran W., Przekształcenia ekonomiczne na Ukrainie Zachodniej w latach 1939–1941, “Pamięć i Sprawiedliwość” No. 1, 2012.
2. Bonusiak W., Polityka ludnościowa i ekonomiczna ZSRR na okupowanych ziemiach polskich w latach 1939–1941 (‘Zachodnia Ukraina’ and ‘Zachodnia Białoruś’), WUR, Rzeszów 2006.
3. Brzostek B., PRL na widelcu, BAOBAB, Warszawa 2010.
4. Gnatowska H., Funkcjonowanie systemu aprowizacji ludności w Polsce w latach 1944– 1948, Zeszyty Naukowe Filii UW w Białymstoku. “Humanistyka” Bulletin 6, 1983.
5. Grodek Z., Zaopatrzenie kartkowe w okresie Rządu Tymczasowego (31 grudnia 1944-czerwiec 1945), “Przegląd Historyczny” 1969.
6. Jarosz D., Reakcje społeczne na niedobory mięsa w Polsce w latach 1945–1989 (zarys problematyki), [in:] Polska 1944/89. Studia i Materiały, Vol. VII, Warszawa 2006.
7. Jarosz D., Pasztor M., Afera mięsna: fakty i konteksty, CEE, Toruń 2004.
8. Jarosz D., Pasztor M., Z badań nad stosunkiem władz Polski Ludowej do niedoborów mięsa, “Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2005.
9. Jastrząb M., Puste półki. Problem zaopatrzenia ludności w artykuły powszechnego użytku w Polsce w latach 1949–1956, Leon Koźmiński Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa 2004.
10. Kornai J., Niedobór w gospodarce, PWE, Warszawa 1985.
11. Kosiński K., Historia pijaństwa w czasach PRL. Polityka – obyczaje – szara strefa – patologie, Neriton, IH PAN, Warszawa 2008.
12. Kostrowicka I., Landau Z., Tomaszewski J., Historia gospodarcza Polski XIX i XX wieku, KiW, Warszawa 1984.
13. Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, PWN, Warszawa 1970.
14. Roszkowski W., Kartkowe zaopatrzenie, [in:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do roku 1945, vol. 1, Wiedza Powszechna, Warszawa 1981.
15. Sasanka P., Czerwiec 1976. Geneza – przebieg – konsekwencje, IPN, Warszawa 2006.
16. Tomaszewski J., Handel reglamentowany w Polsce 1918–1921, “Zeszyty Naukowe SGPiS” No. 56, 1965.
17. Zaremba M., Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Znak, ISP PAN, Kraków 2012.
18. Zawistowski A., Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL, PWN, Warszawa 2017.