Atrakcyjność turystyczna Zamościa - ocena wybranych zabytków Perły Renesansu, w kontekście idei Miasta Idealnego

Kamila Maria Gromadzka

Autor

Kamila Maria Gromadzka

Słowa kluczowe:

Zamość, renesans, Bernardo Morando, miasto idealne, zabytki, UNESCO, Pomnik Historii

Abstrakt

Zamość, to miasto idealne, położone w południowowschodniej Polsce, nazywane Perłą Renesansu i Padwą Północy. Miasto założone przez Kanclerza Jana Zamoyskiego w XVI w. Zaprojektowane przez włoskiego architekta Bernardo Morando, który przeniósł na te tereny teorie dotyczące „miasta idealnego” prosto z Italii. Ta współpraca - fundatora i architekta pozwoliły na stworzenie miasta doskonałego, o antropomorficznej strukturze, które zachowało się do czasów współczesnych w niemal niezmienionym stanie.

Bibliografia

Fortuna-Marek A., Siwek A., Szmygin B. (2020). Gminny program opieki nad zabytkami miasta Zamościa. Strategiczny dokument samorządu w ochronie zabytków, Politechnika Lubelska, Lublin, pozyskano z: http://bc.pollub.pl/Content/13520/raport_zamosc.pdf, data dostępu: 16.06.2022r

Fortuna-Marek A. , Siwek A. , Szmygin B. (2018) Stare Miasto w Zamościu Dobro Światowego Dziedzictwa UNESCO OCENA WARTOŚCI I PLAN ZARZĄDZANIA, Politechnika Lubelska, Lublin pozyskano z: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/69145/siwek_etal_stare_miasto_w_Zamosciu_2018.pdf?sequence=1&isAllowed=y&fbclid=IwAR0k9sBfymNwD5mZPnktibe5zFZthLLSYdMsHqGwKskSKoVWQARbk-n7w5U, data dostępu: 01.06.2022r

Gutowski B. (2006) Przestrzeń marzycieli Miasto jako projekt utopijny, Warszawa, pozyskano z: https://www.depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/16255/filozofia_miasta_miasto_jako_projekt_utopijny.pdf?sequence=1&isAllowed=y, data dostępu: 25.03.2024r

ICOMOS, October 1992- dokument uzasadniający wpis Starego Miasta w Zamościu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO opracowany przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków z października 1992 roku, pozyskano z: https://whc.unesco.org/document/153768, data dostępu: 05.07.2022r

Kazimierczuk Z.(2004) Przewodnik kieszonkowy. Zamość zabytki Starego Miasta i Twierdzy Oficyna Wydawnicza „Kresy” Sp. Z.o.o., Zamość

Kowalczyk J.(2005) Kultura i ideologia Jana Zamoyskiego, Wydawca: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Muzeum Zamojskie, Warszawa

Kryteria wyboru uznania za Pomnik Historii, Narodowy Instytut Dziedzictwa, pozyskano z : https://nid.pl/wp-content/uploads/2021/11/KRYTERIA-WYBORU.pdf, data dostępu: 04.06.2022r

Łapa R. Słoniewski E. (2005) Przewodnik po Zamościu, PTTK oddział w Zamościu, Zamość

Rejestr Zabytków Nieruchomych – województwo lubelskie (2022), Narodowy Instytut Dziedzictwa, pozyskano z: https://nid.pl/wp-content/uploads/2022/04/LBL-rej.pdf, data dostępu: 04.07.2022r

Witusik A.( 1978) O Zamoyskich Zamościu i Akademii Zamojskiej, wydawnictwo Lubelskie, Lublin, wydanie I.

Witryny internetowe:

https://antekwpodrozy.pl/186-zamosc-przewodnik-po-najciekawszych-atrakcjach?jjj=1654292848794, data dostępu: 03.06.2022r

http://www.fabrykaturystyki.pl/fabryka-turystyki/przewodnicy/zamosc, data dostępu: 03.06.2022r

https://lublin.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_lubelskie/portrety_miast/miasto_zamosc.pdf, data dostępu 03.04.2024r

https://www.unesco.pl/kultura/dziedzictwo-kulturowe/swiatowe-dziedzictwo/polskie-obiekty/, data dostępu: 01.04.2024r

http://zci.zamosc.pl/page/10/zabytki.html, data dostępu: 03.06.2022r

http://zci.zamosc.pl/page/361/miasto-idealne.html, data dostępu: 01.06.2022r

https://zci.zamosc.pl/page/364/ordynacja-zamojska.html, data dostępu 30.03.2024

Rejestr Zabytków Nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, s.136 i następne, pozyskano z: https://nid.pl/wp-content/uploads/2022/04/LBL-rej.pdf, data dostępu: 14.06.2022r

Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8.09.1994r w sprawie uznania za pomnik historii, Monitor Polski nr 50. Pozycja 426. Pozyskano https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19940500426/O/M19940426.pdf data dostępu: 01.06.2022r

Witryny internetowe:

https://antekwpodrozy.pl/186-zamosc-przewodnik-po-najciekawszych-atrakcjach?jjj=1654292848794, data dostępu: 03.06.2022r

http://www.fabrykaturystyki.pl/fabryka-turystyki/przewodnicy/zamosc, data dostępu: 03.06.2022r

http://www.katedra.zamojskolubaczowska.pl/pl/historia/kosciol-katedralny, data dostępu 11.06.2022r

http://www.katedra.zamojskolubaczowska.pl/pl/historia/remont-katedry-i-wiezy, data dostępu: 11.06.2022r

https://newpolishdesign.pl/zamosc-dlaczego-nazywany-miastem-idealnym/, data dostępu: 02.06.2022r

https://polska-org.pl/7271847,Zamosc,Katedra_Zmartwychwstania_Panskiego_i_sw_Tomasza_Apostola.html, data dostępu: 17.06.2022r

http://www.turystyka.zamosc.pl/pl/page/289/zamosc-w-pigulce.html, data dostępu: 01.06.2022r

http://www.turystyka.zamosc.pl/pl/page/434/kamienice-ormianskie.html, data dostępu: 01.06.2022r

https://pl.wikipedia.org/wiki/Antropomorfizacja, data dostępu: 01.06.2022r

http://worldheritage.pl/czlonkowie/miasto-zamosc/, data dostępu: 08.06.2022r

https://whc.unesco.org/en/list/564/, data dostępu: 17.06.2022r