Bezrobocie w Polsce w latach 1918–2018
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł stanowi syntetyczne omówienie i analizę zjawiska bezrobocia w trzech okresach – Drugiej Rzeczypospolitej, Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej. Bezrobocie w Polsce w całym badanym okresie było konsekwencją zarówno uwarunkowań historycznych, jak i zmian ekonomiczno-społecznych. W okresie międzywojennym bezrobocie było efektem powojennego wyżu demograficznego, zacofanej struktury gospodarczej państwa oraz wielkiego kryzysu gospodarczego. Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w bloku państw komunistycznych, a ideologia komunistyczna zakładała likwidację bezrobocia i realizację polityki pełnego zatrudnienia. W PRL realizacja polityki pełnego zatrudnienia przyniosła w efekcie bezrobocie ukryte, będące dużym obciążeniem dla państwowej gospodarki. Sytuacja uległa zmianie po transformacji ustrojowej lat 90. Po 1989 r. ponownie pojawiło się prawnie usankcjonowane bezrobocie, które było wynikiem przemian gospodarczych i społecznych. We wszystkich badanych okresach bezrobocie najbardziej dotykało młodzież oraz kobiety. Problem bezrobocia (zmniejszającego się w ostatnich latach) nadal dotyczy polskiej gospodarki. Dzięki pomocy Unii Europejskiej oraz rządowym programom rynku pracy zjawisko to ma znacznie łagodniejszy charakter.
Downloads
Article Details
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
Bibliografia
2. Bonusiak W., Trzecia Rzeczpospolita (1989–2007), Rzeszów 2008.
3. Chwalba A., III Rzeczpospolita raport specjalny, Kraków 2005.
4. Ciechocińska M., Położenie klasy robotniczej w Polsce 1929–1939. Studia i materiały, Warszawa 1965.
5. Ciechocińska M., Próby walki z bezrobociem w Polsce międzywojennej, Warszawa 1965.
6. Ciechocińska M., Spis roku 1931 jako źródło danych o bezrobociu wśród ludności miejskiej w Polsce, „Przegląd Statystyczny’’ nr 4, 1960.
7. Dach Z., Bezrobocie w okresie przemian systemowych gospodarki polskiej, Wrocław 1993.
8. Dolecka M., Próby ograniczenia skutków bezrobocia w Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] Idee gospodarcze Drugiej Rzeczypospolitej, Lublin 1996, s. 125–142.
9. Dolecka M., Przyczyny i charakter bezrobocia w Lublinie w okresie międzywojennym, „Annales UMCS’’ Sectio F, vol. LXVII, nr 1, 2012.
10. Dolecka M., Raczkiewicz D., Bezrobocie w Polsce w okresie międzywojennym w kontekście jakości danych w spisach ludności, „Annales UMCS’’ Sectio H „Oeconomia’’ nr 48 (2), 2014.
11. Drecki J., Bezrobocie w Polsce niepodległej, [w:] Bilans gospodarczy dziesięciolecia Pol‑ ski Odrodzonej, t. II, Poznań 1929, s. 280–281.
12. Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989–2001, Kraków 2002.
13. Dziennik Ustaw 1919–1933, 1945–1959, 1989–1990, 1998.
14. Golinowska S., Ubóstwo w Polsce w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych. Synteza wyników badań, [w:] Polska bieda. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie, red. S. Golinowska, Warszawa 1996.
15. Góra M., Rutkowski M., Popyt na pracę oraz bezrobocie ukryte w Polsce w latach 80‑tych, „Ekonomista” nr 2–3, 1990.
16. Graban M., Unemployment and Homelessness in the City of Poznań in 1929–1939, „Studia Historiae Oeconomicae’’ nr 32, 2014, s. 77–108.
17. Grata P., Przemiany w polskiej polityce zatrudnienia w latach 1944–1949, [w:] Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XIX wieku, t. V, red. P. Grata, Rzeszów 2017, s. 75–96.
18. Janowska H., Wpływ emigracji na rynek pracy w Polsce w latach 1919–1939, “Najnowsze Dzieje Polski 1914–1939” Vol. 7, 1964.
19. Jarosz D., Polacy a stalinizm 1948–1956, PAN, Warszawa 2000.
20. Jarosz-Nojszewska A., Bezrobocie i wykluczenie, [in:] Problemy gospodarcze Trzeciej Rzeczypospolitej, A. Jarosz-Nojszewska, (Ed.), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2017.
21. Jarosz-Nojszewska A., Ubezpieczenie od bezrobocia w Drugiej Rzeczypospolitej, [in:] Ekonomia, społeczeństwo, polityka. Studia ofiarowane prof. dr. hab. Januszowi Kalińskiemu w 70. rocznicę urodzin, A. Zawistowski, (Ed.), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2012.
22. Jarska N., Kobiety z marmuru. Robotnice w Polsce w latach 1945–1960, IPN, Warszawa 2015.
23. Kabaj M., Strategie i programy przeciwdziałania bezrobociu. Studium porównawcze, SCHOLAR, Warszawa 1997.
24. Kamosiński S., Praca jako obowiązek a praca jako źródło satysfakcji. Studium historyczne roli i znaczenia pracy w dziejach Polski, “Annales. Etyka w życiu gospodarczym” Vol. 19, 2015, pp. 63–79.
25. Kochanowski J., “Niepotrzebni muszą odejść”, czyli widmo bezrobocia 1956–1957, “Polska 1944/45–1989 Studia i Materiały” Vol. XIV, 2016, pp. 61–98.
26. Landau Z., Bezrobocie, [in:] Encyklopedia historii gospodarczej Polskie do 1945 roku, Vol. I, Warszawa 1981, pp. 32–33.
27. Landau Z., Bezrobocie w Polsce w latach 1930–1935, Śląski Kwartalnik Historyczny “Sobótka” No. 1, 1969, pp. 57–91.
28. Landau Z., Polskie ustawodawstwo pracy w latach wielkiego kryzysu gospodarczego, “Kwartalnik Historii Ruchu Zawodowego” No. 1, 1969, pp. 3–23.
29. Landau Z., Roboty publiczne, [in:] Encyklopedia historii gospodarczej do 1945 roku, Vol. II, Warszawa 1981.
30. Landu Z., Tomaszewski J., Robotnicy przemysłowi w Polsce. Materialne warunki bytu 1918–1939, Warszawa 1971.
31. Łazowski J., Wstęp do nauki o ubezpieczeniach, Sopot, N/A [1998].
32. Mackiewicz-Golik L., System finansowy ubezpieczeń społecznych, [in:] Rozwój ubezpieczeń społecznych w Polsce, Ossolineum, Wrocław 1991.
33. Mlonek K., Bezrobocie, [in:] Polityka społeczna, A. Kurzynowski, (Ed.), Warszawa 2006.
34. Mlonek K., Bezrobocie w Polsce w XX wieku w świetle badań, Warszawa 1999.
35. Mlonek K., Kurzynowski A., Bezrobocie, [in:] Polityka społeczna, A. Kurzynowski, (Ed.), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2006.
36. Monitor Polski 1957–1958.
37. Muszyńska A., Statystyczny obraz bezrobocia w Polsce, [in:] Bezrobocie – nowy problem społeczny w krajach dokonujących transformacji systemu gospodarczego i restrukturyzacji gospodarki. Materiały międzynarodowego sympozjum, S. Golinowska, M. Szczur, (Eds.), Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1992.
38. Nowacki J., Ubezpieczenie na wypadek braku pracy, [in:] Rozwój ubezpieczeń społecznych w Polsce, Cz. Jackowiak, (Ed.), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1991.
39. Nowicki J., Paradoksy pełnego zatrudnienia w Polsce, Warszawa 1990.
40. Obodowski J., Spotan S., Polityka zatrudnienia w PRL, Warszawa 1965.
41. Pamiętniki bezrobotnych, Warszawa 1933.
42. Pasierbak P., Zmiany na Polskim rynku pracy 2008–2010, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” Sectio H, Issue XLVI, No. 2, 2012.
43. Polityka dochodowa, rodzinna i pomocy społecznej w zwalczaniu ubóstwa i wykluczenia społecznego. Tendencje i ocena skuteczności, B. Balcerzak-Paradowska, S. Golinowska, (Eds.), Inst. Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2009.
44. Rynek pracy w Polsce w 2014 r., https://www.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/raporty-sprawozdania/rynek-pracy/sytuacja-na-rynku-pracy/rynek-pracy-w-polsce-w-2014-roku/
45. Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski, Warszawa 2000.
46. Sztanderska U., Czynniki kształtujące bezrobocie w Polsce w okresie transformacji, [in:] Bezrobocie – nowy problem społeczny w krajach dokonujących transformacji systemu gospodarczego i restrukturyzacji gospodarki. Materiały międzynarodowego sympozjum, S. Golinowska, M. Szczur, (Eds.), Warszawa 1992, pp. 230.
47. Szumlicz T., Mlonek K., Polityka zatrudnienia. Materiały do studiowania, SGPiS, Warszawa 1982.
48. Szylko-Skoczny M., Czynniki kształtujące bezrobocie w Polsce w okresie transformacji, [in:] Bezrobocie – nowy problem społeczny w krajach dokonujących transformacji systemu gospodarczego i restrukturyzacji gospodarki. Materiały międzynarodowego sympozjum, S. Golinowska, M. Szczur, (Eds.), Warszawa 1992.
49. Terteka T., Propozycje pomocy socjalnej dla bezrobotnych w programach opozycji demokratycznej w latach 1979–1989,,”Białostockie Teki Historyczne’’ Vol. 6, 2008, pp. 217–227.
50. Zaremba M., Wielka trwoga. Polska 1944–1947, Kraków–Warszawa 2012.
51. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/