Problematyka aksjologiczna jako uwarunkowanie procesów prawodawstwa gospodarczego oraz jego limitacji. Zagadnienia filozoficzno-prawne

Main Article Content

Anna Kociołek-Pęksa

Abstract

The dissertation substantiates the possibility of applying the idea of law as a tool for defining the limits of legal interference in an economic system. Adopting the concept of law based on the Economical Analysis of Law it advocates the belief that the implementation of the idea of law consisting of three values – advisability, justice and legal safety – is the most optimal and effective instrument in determining the limits of legal regulations with regard to a liberal market economy. One can conclude then, that the idea of law can very well be described as a general cultural axiological system, especially with regard to the economic and legal culture. It is a system of values that determines the processes of internalization and institutionalization of norms and above all legal and moral ones. The law is a factor that determines and organizes the social life and it determines for the same reason the art and limits of economic activities. It cannot therefore be enacted in isolation from economic and axiological questions. As Gustav Radbruch observes, the law, as well positive as the natural law is a cultural phenomenon and can be looked into only in connection with values and always with reference to them. The positive law must embody and implement the idea of law. And although it is indisputable that no ideal legal or economic system can be completely fulfilled, the striving toward those ideals is an obligation for any society. Resigning and giving up the ideal does not simply mean the preservation of the status quo, but it results in regression and in repeating of former dysfunctions and/or other negative solutions.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Kociołek-Pęksa, A. (2013). Problematyka aksjologiczna jako uwarunkowanie procesów prawodawstwa gospodarczego oraz jego limitacji. Zagadnienia filozoficzno-prawne. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia I Prace, (1), 37–72. https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2013.1.2
Section
Articles

References

Bator A., Użycie normy prawnej w regulacji stosunków gospodarczych, Kolonia Limited, Wrocław 2000
Baumann Z., Zindywidualizowane społeczeństwo, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008
Bezpieczeństwo – Celowość – Sprawiedliwość: Antynomie idei prawa, „Gdańskie Studia Prawnicze”, t. IX, Gdańsk 2002
Biernat T., Legitymizacja władzy politycznej. Elementy teorii, Wydawnictwo A. Marszałek, Toruń 1999
Bogacz D., Formuła i filozofia prawa Gustawa Radbrucha... W związku z książką: J. Zajadało, Formuła Radbrucha. Filozofia prawa na granicy pozytywizmu prawniczego i prawa natury, Arche, Gdańsk 2001, „RPEiS” rok LXIV, z.3, 2002
Bogucka I., Funkcje prawa. Analiza pojęcia, Zakamycze, Kraków 2000
Borucka-Arctowa M., Rola prawa jako czynnika kulturotwórczego, ,,Zeszyty Naukowe UJ’’, ,,Prace z Nauk Politycznych’’, z.28, 1991
Dutkiewicz P., Problem aksjologicznych podstaw prawa we współczesnej polskiej filozofii i teorii prawa, ,,Rozprawy Habilitacyjne’’ nr 317, Wydawnictwo UJ, Krakow 1996
Dworkin R., Biorąc prawa poważnie, PWN, Warszawa 1998
Dziewulski M., Credo, „Znak”, nr 10–11, 1990
Ehrlich S., Dynamika norm, PWN, Warszawa 1988; J. Kurczewski, O badaniu prawa w naukach społecznych, Warszawa 1977
Elementarne zagadnienia ekonomii, red. R. Milewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995
Elementy etyki gospodarki rynkowej, red. B. Pogonowska, PWE, Warszawa 2000
Giza-Poleszczuk A., Marody M., Rychard A., Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany systemowej, Wydawnictwo IFIS PAN, Warszawa 2000
Gizbert-Studnicki T., Koncepcje „natury rzeczy” w zachodnioniemieckiej filozofii prawa, „Etyka’’, 1981
Gołowska I., Antynaturalistyczna filozofia prawa Gustawa Radbrucha, (w:) Studia z filozofii prawa, red. J. Stelmach, Wydawnictwo UJ, Kraków 2001
Gromski W., Zagadnienie granic instrumentalizacji prawa, (w:) Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Instrumentalizacja prawa, red. A. Kozak, Kolonia Limited, Wrocław 2000
Guść J., Aspekty rozważań o granicach prawa, ,,Gdańskie Studia Prawnicze’’ t. VII, Gdańsk 2000
Hartman J., Wstęp do filozofii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005
Hoffe O., Etyka państwa i prawa, Znak, Kraków 1992
Ingarden R., Przeżycie, dzieło, wartość, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1996
Izdebski H., Fundamenty współczesnych państw, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007
Jakubowski J., Racjonalność i normatywność działań (Alfred Schutz a Talcott Parsons), ,,Pisma Filozoficzne’’ t. LIII, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 1998
Jedynak A., Ajdukiewicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 2003
Kamiński I.C., Słuszność i prawo. Szkic prawnoporównawczy, Zakamycze, Kraków 2003
Kantorowicz H.. Patrz. J.M. Kelly, Historia zachodniej teorii prawa, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006
Kloska G., Pojęcie, teorie i badania wartości w naukach społecznych, Warszawa 1982
Kojder A., Godność i siła prawa. Szkice socjologicznoprawne, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001
Kordela M., Zarys typologii uzasadnień aksjologicznych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Poznań 2001
Kozak A., Homeostaza prawa, (w:) Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Autonomia prawa ze stanowiska teorii i filozofii prawa, red. J. Helios, Wydawnictwo UWr., Wrocław 2003
Kustra E., Polityczne problemy tworzenia prawa, Wydawnictwo im. M. Kopernika, Toruń 1994
Kustra E., Polityczne problemy tworzenia prawa, Wydawnictwo im. Mikołaja Kopernika, Toruń 1994
Longchamps F., Z problemów poznania prawa, Ossolineum, Wrocław 1968
Łączkowski W., Demokratyczne prawo wyborcze RP, Warszawa 2000
Łojek E., O roli zawodów prawniczych w dzisiejszym społeczeństwie, „Palestra”, nr 3–4, 1997
Marody M., Pojęcie wartości w wyjaśnianiu zachowań społecznych, (w:) Podstawy życia społecznego w Polsce, red. M. Marody, E. Gucwa-Leśny, Instytut Studiów Społecznych UW, Warszawa 1996
Misztal M., Problematyka wartości w socjologii, PWN, Warszawa 1980
Nonet Ph., Selznick Ph., Law and Society in Transition. Towards Rensponsive Law, New York 1978
Nowak L., Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa, PWN, Warszawa 1973
Oksfordzki słownik filozoficzny,, red. nauk. J. Woleński, KiW, Warszawa 1997
Oniszczuk J., Kultura i wartości prawne, ,,Zeszyty Naukowe WSZiP im. H. Chodkowskiej’’ rok XI,z. 2 (23), ,,Zeszyt Prawniczy’’ IV, Warszawa 2006
Opałek K., Studia z teorii i filozofii prawa, Wydawnictwo UJ, Kraków 1997
Ossowska M., Socjologia moralności. Zarys zagadnień, PWN, Warszawa 2005
Pałecki K., Prawo a dynamika społecznych przemian, Kraków 1992
Pałecki K., Prawo. Polityka. Władza, COMSNP, Warszawa 1988
Pałecki K., Prawoznawstwo. Zarys wykładu. Prawo w porządku społecznym, Difin, Warszawa 2003
Pałecki K., Społeczne wyznaczniki skutecznego oddziaływania przy pomocy prawa na stosunki rodzinne, ,,Rozprawy Habilitacyjne’’ nr 6, Wydawnictwo UJ, Krakow 1977
Pareto V., Uczucia i działania. Fragmenty socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994
Parsons T., Bales R.F., Family, Socializationand Interaction Process, Glencoe 1955
Parsons T., Structure and Process in modern Societies, The Free Press, New York 1965
Parsons T., Struktura społeczna a osobowość, PWE, Warszawa 1969
Petrażycki L., Teoria prawa i państwa w związku z teorią moralności, PWN, Warszawa 1959–1960
Polanowska – Sygulska B., Pluralizm wartości i jego implikacje w filozofii prawa, Księgarnia Akademicka, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków 2008
Radbruch G., Filozofia prawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009
Radbruch G., Gesetzliches Unrecht und Übergesetzliches Recht, (w:) G. Radbruch, Der Mensch in Recht, Gottingen 1961
Radbruch G., Rechtsphilosophie III, (w:) Gesamtausgabe, oprac. W. Hassemer, Heidelberg 1990
Russ J., Współczesna myśl etyczna, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2006
Sarkowicz R., J. Stelmach, Teoria prawa, Wydawnictwo UJ, Kraków 1997
Schandelbach H., Filozofia w Niemczech 1831–1933, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992
Schutz ., Choosing among Project soft Action, (w:) A. Schutz, Collected Papers, Vol. 1: The Problem of Social Reality, Springer, The Hague 1962
Seidler G.L., Doktryny prawne imperializmu, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1979
Skąpska G., Prawo a dynamika społecznych przemian, „Rozprawy Habilitacyjne” nr 227, Wydawnictwo UJ, Kraków 1991
Skąpska G., Prawo a dynamika społecznych przemian, Wydawnictwo UJ, Krakow 1992
Spaeman R., Granice, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006
Stelmach J, Sarkowicz R., Filozofia prawa XIX i XX wieku, Wydawnictwo UJ, Kraków
Stelmach J., Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Wydawnictwo UJ, Kraków 1999
Stępień A.B., Wstęp do filozofii, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1989
Sut P., Aksjologia a prawo, (w:) Leksykon współczesnej teorii i filozof i prawa. 100 podstawowych pojęć, red. J. Zajadło, C.H. Beck, Warszawa 2007
Swidler A., Culture in Action: Symbols and Strategies, ,,American Sociological Reviev’’nr.51, 1986
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, PWN, Warszawa 2002
Sztumski J., Społeczeństwo i wartości, ,,Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach’’ nr 1292, Katowice 1992
Szyszkowska M., Europejska filozofia prawa, C.H. Beck, Warszawa 1995
Szyszkowska M., Teoria i filozofia prawa, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2008
Teubner G., After Legal Instrumentalism: Strategic Models of Post- Regulatory Law; (w:) Juridification of Social Spheres. A Comparative Analysis in the Areas of Labour, Corporate and Social Welfare Law, red. G. Teubne, Berlin––New York 1987
Teubner G., Juridifi cation of Social Spheres, (w:) Juridifi cation of Social Spheres.A Comparative Analysis in the Areas of Labour, Corporate and Social Welfare Law, red. G. Teubne, Berlin–New York 1987
Tokarczyk R.A., Filozofia prawa w perspektywie prawa natury, Temida 2, Białystok 1997
Wroblewski J., Model racjonalnego tworzenia prawa –problemy sporne, „Nowe Prawo” 1985
Wroblewski J., Prawo i homeostaza społeczna, „Państwo i Prawo”, nr 12, 1982
Wroblewski J., Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1959
Wroblewski J., Zasady tworzenia prawa, PWN, Warszawa 1989
Wronkowska S., Z teorii i fi lozofi i prawa Zygmunta Ziembińskiego, Wolters Kluwer Bussines, Warszawa 2007
Wronkowska, Problemy racjonalnego tworzenia prawa, Wydaw. Naukowe UAM, Poznań 1982
Wróblewski J., Teoria racjonalnego tworzenia prawa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łodź 1985
Współczesne państwo w teorii i praktyce. Wybrane elementy, red. J. Oniszczuk, Ofi cyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2008
Zajadło J., Dziedzictwo przeszłości – portret filozofa, prawnika, polityka i humanisty, Arche, Gdańsk 2007
Zajadło J., Formuła Radbrucha. Filozofia prawa na granicy pozytywizmu prawniczego i prawa natury, Arche, Gdańsk 2001
Zajadło J., Gesetz und Recht, „Ius et Lex”, vol. I, nr 1, 2002
Zdyb M., Publiczne prawo gospodarcze, Zakamycze, Kraków 1999
Ziembiński Z., Kilka tez do dyskusji o moralności i prawie, „Państwo i Prawo” z.11, 1956, (w:) Elementy socjologii prawa. Wybór tekstów, red. A. Kojder, E. Łojko, W. Staśkiewicz, A. Turska Wydawnictwo UW, Warszawa 1989
Ziembiński Z., Wstęp do aksjologii dla prawników, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1990
Zirk-Sadowski M., Wstęp, do: R. Dworkin, Imperium prawa, Wolters Kluwer, Warszawa 2006
Znaniecki F., Czy socjologowie powinni być także filozofami wartości?, (w:) F. Znaniecki, Pisma filozoficzne, t. 1, PWN, Warszawa 1987
Zoll F., Prawo cywilne w zarysie. Część ogólna, t. I, Kraków 1946