Rosjanie – między narodowością a tożsamością

Main Article Content

Anna Głąb

Abstrakt

The article concerns the ethnic structure of the Russian Federation and the problems of national identity in the multiethnic state. A few distinct regions were identified based on ethnic, linguistic and religious components. They show that despite the Russian numerical superiority and the dominant role of Russian language and Russian culture, the Federation is a diverse state. Ethnocultural mosaics are situated throughout the state and it because of that any aspiration for larger autonomy or local separatism could destroy the Federation from the inside. A source for such aspirations may result from, for example, strong ethnic identity, which is especially important because of its naturalness, resulting from life and acting within constituent entities that were formed on the ethnic basis. The strength of ethnic identity resides in its stability, which played a significant role during the transformation period. On the other hand, the strong ethnic component in Russia is opposed to a weak civil identity, whose character is more formal. This second approach may be undermined by the results of public opinion polls. They show quite a strong and parallel identity with three groups: citizens at large, members of the same ethnic group and local community. In fact, it is difficult to precisely describe the dominant identity of the Russians. It is based on a peculiar dualism – ethnicity and citizenship.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Głąb, A. (2012). Rosjanie – między narodowością a tożsamością. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia I Prace, (1), 199–231. https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2012.1.8
Dział
Dział główny

Bibliografia

Arutunova E., Ideologia rossijskoj identičnocti v diskurse prezydentskih vystuplenij s načala XXI v., w: Nacional´no-graždanskie identičnosti i tolerantnost´: opyt Rossii i Ukrainy v period transformacii, red. L. Drobiževa, E. Golovaha, Instytut Socjologii NAN Ukrainy, Instytut Socjologii RAN, Kiev 2007
Bieleń S., Tożsamość międzynarodowa Federacji Rosyjskiej, Ofi cyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2006
Bodnar A., Obywatelstwo wielopoziomowe w europejskiej przestrzeni konstytucyjnej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006
Ćwiek-Karpowicz J., Tożsamość państwowa Rosjan w świetle wynikow badań opinii publicznej z lat 2000-2008, „Forum Natolińskie” 2008, nr 2 (13), za: http://www.natolin.edu.pl/pdf/FN/FN_2_2008_cwiek--karpowicz.pdf,
Danilova E.N., Čerez prizmu social´nyh identifi kacij (Sravnitel´noe issledovanie žitelej Rossii i Pol´ši), w: Rossia reformiruuŝaasa: ežegodnik – 2004, red. L. M. Drobiževa, Instytut Socjologii RAN, Moskva 2004
Drobiževa L.M., Identičnost´ i etničeskie ustanovki russkih v svoej i inoetničeskoj srede, „Sociologičeskie issledovania”, nr 12, 2010
Eberhardt P., Geografia ludności Rosji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
Encyklopedia geografii i świata: Europa Wschodnia, Azja Północna i Środkowa, Zakaukazie, praca zbiorowa, Wiedza Powszechna, Warszawa 1997
Foligowski P., Specyfika struktury państwowej Federacji Rosyjskiej – geneza rosyjskiego federalizmu, „Polityka Wschodnia”, nr.1, 2000
Gorecki J., Borkowicz W., Republika Mari Eł jako przykład rosyjskiej prowincji, w: Rosja
Gorecki W., Islam na Kaukazie: wprowadzenie, w: Islam na obszarze postradzieckim, „Prace OSW” nr 7, 2003
Gorškov M.G., Rossijskaa identičnost´ v usloviah transformirujuŝihsa processov, za: http://www.rosnation.ru/index.php?D=37&goto=68
Haritonova N., Russkaa identičnost´. Etničeskaa Ili graždanskaa?, za: http://www.rosnation.ru/index.php?D=37&goto=71
Huntington S., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, przeł. H. Jankowska, Wyd. Muza, Warszawa 2000
Idee w Rosji: leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. A. de Lazari, t.1, Wyd. Naukowe Semper, Warszawa 1999
Idee w Rosji: leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. A. de Lazari, t. 5, Wyd. Naukowe Semper, Warszawa 2003
Informacionnye materialy ob okončatel´nych itogah Vserossijskoj perepisi naselenia 2010 goda: nacional´nyj sostav naselenia po sub˝ektam Rossijskoj Federacii, za: http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls
Inglehart R., Kultura a demokracja, w: Kultura ma znaczenie: jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw, red. L. Harrison, S. Huntington, przeł. S. Dymczyk, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2000
Kara-Murza A.A., Zmiana formuły tożsamości: Rosja między okcydentalizmem a samoistnością, w: Polacy i Rosjanie. 100 kluczowych pojęć, red. A. Magdziak-Miszewska, M. Zuchniak, P. Kowal, Biblioteka „WIĘZI”, Warszawa 2002
Majewicz A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, PWN, Warszawa 1989
My: Rossiane i russkie, „Eho Moskvy” , 9 listopada 2010
Narody Povolž’a i Priural’a: komi-zyrane, komi-permaki, marijcy, mordva, udmurty, red.
Nizioł M., Dylematy kulturowe międzynarodowej roli Rosji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie--Skłodowskiej, Lublin 2004
Osiński J., Uwarunkowania kwestii narodowej w byłym ZSRR i we wspołczesnej Rosji, w: Nacjonalizm oraz konflikty etniczno-narodowe, red. J. Polakowska-Kujawa, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 1999
Otvety Vladimira Putina na voprosy vo vrema vstreči s doverennymi licami, za: http://archive.kremlin.ru/appears/2004/02/12/2000_type63376_159253.shtml
Polakowska-Kujawa J., Narod i typy identyfi kacji narodowej a nacjonalizm, w: Socjologia ogólna, red.J. Polakowska-Kujawa, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 1999
Rossia: zapadnij put´ razvitia dla „evroaziatskoj” civilizacii, za: http://old.polit.ru/documents/454359
Rossii 69% pravoslavnyh i 5% musul´man – opros o religii, Levada-Centr. Archiv. Press-vypuski, za: http://old.levada.ru/press/2011090801.html
Shils E., Narod, narodowość, nacjonalizm a społeczeństwo obywatelskie, „Sprawy Narodowościowe”, t. V, z. 1 (8), 1996
Słownik języka polskiego, red. L. Drabik, E. Sobol, PWN, Warszawa 2007
Słownik języka polskiego. A-O, red.L. Drabik, E. Sobol, PWN, Warszawa 2007
Sovetskij narod – novaa istoričeskaa obsnost’ ludej, red. E. V. Tadevosan, Akademia Nauk SSSR, Institut Naučnoj Informacii po obšestvennym naukam, Moskwa 1980
Szynkiewicz S., Struktura etniczna i tendencje jej przemian u schyłku ZSRR (na podstawie materiałów spisu ludności z 1989 roku), „Sprawy Narodowościowe” , t. II, z. 2 (3), 1993
Tihonov N.E., Osobennosti samoidentifi kacii rossian, w: Rossijskaa
Tiškov V., Nacia i nacional´naa identičnost´ v Rossii, za: http://www.rosnation.ru/index.php?D=60
Toŝenko Ż., Postsovetskoe prostranstvo. Suverenizacia i integracia, Rossijskij gosudarstvennyj gumanitarnyj uniwersytet, Moskva 1997
Zapadnyj put´ obŝestvennogo ustrojsta – dla Rossii?, Levada-Centr. Archiv. Press-vypuski, za: http://www.levada.ru/press/2011062304.html
Zenderowski R., Religia a tożsamość narodowa i nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej: między etnicyzacją religii a sakralizacją etosu (narodu), Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011
2000: koniec i początek epoki?, red. A. Magdziak-Miszewska, Centrum Stosunkow Międzynarodowych, Warszawa 2000
Identičnost´ v sociologičeskom izmirenii. Analitičeskij doklad, red. M.K. Gorškov, Moskva 2007
Informacionnye materialy obokončatel´nych itogah Vserossijskoj perepisi naselenia 2010 goda: nacional´nyj sostav naselenia RF, za: http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls
Narody Rossii: enciklopedia, red. V. A. Tiškov, Naučnoe izdatel’stvo „Bol’šaa Rossijskaa Enciklopedia”, Moskva 1994
Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 2, red. S. Dubisz, PWN, Warszawa 2003
Vserossijskaa perepis´ naselenia 1989 goda: nacional´nyj sostav naselenia po regionam Rossii, za: http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_89.php
Vserossijskaa perepis´ naselenia 2002 goda: nacional´nyj sostav naselenia po regionam Rossii, za: http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_02.php
Z. Brzeziński, Wielka szachownica, Politeja, Warszawa 1999