Archiwum

  • Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo Nr 1/2023

    Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo
    Nr 1 (2023)

    W pierwszym numerze czasopisma zaprezentowano informacje na temat zmian, które mogą następować na wielu płaszczyznach w turystyce. Czynniki związane ze zmianą dowodzą, iż rodzi się wiele ważnych pytań dotyczących badań nad turystyką. Postawienie właściwej diagnozy w kontekście zmian, które są obecne na rynku usług turystycznych i na niego oddziaływają, to aktualnie jedno z głównych wyzwań dla odradzającego się po pandemii sektora turystyki. Liczę na życzliwe przyjęcie przez Państwa publikacji i zachęcam do lektury

  • Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo
    Nr 3 (2024)

    Drodzy Czytelnicy!
    Oddajemy w Wasze ręce kolejny, trzeci już, numer czasopisma poświęconego zarządczym, administracyjnym i prawnym problemom rozwoju szeroko rozumianego sektora turystyki. Zachowaliśmy stosowany w poprzednich numerach czasopisma podział na część poświęconą prezentacji wyników prowadzonych analiz i badań naukowych oraz część o charakterze informacyjnym dotyczącą działań i wydarzeń istotnych dla turystyki.
    W pierwszej części przedstawiliśmy cztery artykuły, których tematyka koncentrowała się wokół trzech zagadnień, istotnych z punktu widzenia turystyki, a mianowicie : atrakcyjności turystycznej miejsc i wydarzeń; kształcenia na poziomie wyższym dla potrzeb turystyki oraz rachunku satelitarnego turystyki.
    Problematyce oceny atrakcyjności turystycznej miejsc dla turystyki pieszej poświęcony jest artykuł zatytułowany Comparison of the Tourist Attractiveness of Mountain Ranges in the Sudetes (Poland) for Hiking, którego autorami są: Artur Chełminiak i Katarzyna Podhorodecka. Przedstawiono w nim wyniki badania, którego celem było określenie, które z pasm górskich Sudetów są najbardziej odpowiednie do uprawiania turystyki pieszej. Dla realizacji tak określonego celu autorzy dokonali szczegółowej analizy pojęcia atrakcyjności turystycznej dla turystyki pieszej górskiej oraz dokonali identyfikacji mierników tej atrakcyjności. Do oceny atrakcyjności turystycznej poszczególnych pasm wykorzystali metodę bonitacji punktowej, która przypisuje wagi danym liczbowym reprezentującym określone miary atrakcyjności turystycznej. Uzyskane wyniki pozwoliły autorom na uszeregowanie pasm Sudetów ze względu na ich atrakcyjność dla miłośników wędrówek górskich. Badanie wykazało, że ze względu na takie czynniki jak liczba punktów widokowych i schronisk turystycznych oraz zasoby wód powierzchniowych najbardziej odpowiednie do uprawiania turystyki pieszej są Karkonosze (17,95 na 20 punktów), natomiast najmniej odpowiednie są Góry Bardzkie (1,69 na 20 pkt). Wyniki badania podważają stereotyp, że wyższe pasma górskie są z natury bardziej atrakcyjne do uprawiania turystyki pieszej.
    Atrakcyjności turystycznej wydarzeń sportowych poświęcony jest artykuł Darii Osowskiej zatytułowany „Cavaliada Tour jako impreza sportowa, turystyczna i masowa”. Przedstawiono w nim wyniki analizy wybranych aspektów organizacyjno-prawnych oraz sportowo-turystycznych imprezy jeździeckiej „Cavaliada Tour”, a także dokonano oceny rangi tego wydarzenia oraz jego wpływu na środowisko sportowe oraz sektor turystyki. W artykule przybliżono kwestie związane z koordynacją tej najważniejszej masowej imprezy jeździeckiej odbywającej się w Polsce. Skala tego wydarzenia powoduje, że cieszy się ono popularnością nie tylko w kraju, ale także wśród pasjonatów jeździectwa pochodzących z innych kontynentów.
    Problematyce kształcenia kadr na poziomie wyższym dla potrzeb turystyki poświęcony jest artykuł autorstwa Mariusza Barczaka, Dawida Drabka, Dominika Borka zatytułowany „Analiza społeczna i administracyjnoprawna trendów w programach studiów turystycznych w Polsce w latach 2014- 2021”. Przedstawiono w nim wyniki badań nad edukacją turystyczną i rolą, jaką pełnią uczelnie wyższe w tym procesie. Analizie poddano zidentyfikowane trendy na kierunkach turystycznych w latach 2014-2021. W warstwie prawnej przeanalizowano miejsce turystyki w systematyce dziedzin i dyscyplin naukowych. Autorzy pokusili się o analizę prawnoporównawczą (komparatystyczną) wykorzystując w tym obszarze pozyskaną wiedzę z zakresu regulacji prawnych Republiki Bułgarii. W artykule przedstawiono również wnioski de lege lata oraz de lege ferenda.
    Ostatni z artykułów prezentowanych w niniejszym numerze zatytułowany „Post-COVID recovery of the Polish tourism sector: the Tourist Satellite Account results” prezentuje wyniki badania, którego celem było opracowanie rachunku satelitarnego turystyki Polsce dla roku 2022 tj. po zakończeniu Panemii COVID-19. Jego autorami są: Ewa Dziedzic, Teresa Skalska i Maciej Dębski. W artykule autorzy koncentrują się na znalezieniu odpowiedzi na pytanie o wpływ COVID-19 na polski sektor turystyczny. Większość ustaleń odnosi się do 2022 r., ponieważ większość danych monetarnych dotyczących roku 2023 nie była dostępna w momencie opracowywania TSA. Zastosowana metodologia Rachunku Satelitarnego Turystyki (TSA) umożliwiła wgląd w kompleksowy sposób w sektor turystyczny w Polsce, ponieważ pokazuje wyniki zarówno od strony popytu, jak i podaży.
    Badanie wykazało, że bezpośredni turystyczny produkt krajowy brutto (TDGDP) w ujęciu nominalnym spadł o 23% w 2022 r. jednakże już w roku 2023 osiągnął ten sam poziom co w 2019 r.
    W części informacyjnej numeru 3 zamieszczono komunikat z badań realizowanych na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz materiał na temat czwartego polsko–bułgarskiego forum ekspertów ds. turystyki. Spotkanie ze stroną bułgarską było istotne także z punktu widzenia realizacji porozumienia i współpracy naukowej z International Business School Bulgaria, uczelnią specjalizującą się w turystyce, zarządzaniu, prawie turystycznym. Strona bułgarska poza aspektami naukowymi przedstawiła strategię Turystyki Republiki Bułgarii do roku 2030, a także zaprezentowała etap wdrożenia systemu zabezpieczeń na wypadek niewypłacalności organizatorów turystyki- wzorowany na rozwiązaniach polskich. Strona polska czynnie uczestniczy w pomocy we wdrożeniu tych regulacji.
    Będziemy wdzięczni za przekazywanie uwag, propozycji i ocen dotyczących tego numeru oraz wskazanie problematyki, którą warto omówić w kolejnych numerach naszego czasopisma Uwagi i propozycje prosimy kierować na adres e-mailowy redakcji czasopisma: redakcja@msit.gov.pl Z poważaniem,
    Redaktor Naczelny i Zastępcy Redaktora Naczelnego

    dr hab. Hanna Zawistowska, dr Dominik Borek, dr hab. Krzysztof Celuch 

  • Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo
    Nr 2 (2024)

    Drodzy Czytelnicy!
    Oddajemy w Wasze ręce pierwszy numer w 2024 roku czasopisma poświęconego zarządczym, administracyjnym i prawnym problemom rozwoju szeroko rozumianego sektora turystyki. Zgodnie z zarządzeniem nr 38 Ministra Sportu i Turystyki z 2.12.2022 r. w sprawie czasopisma naukowego „Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo” (Dz. Urz. MSiT poz. 40), czasopismo jest wydawane półrocznie w wersji elektronicznej. Przewiduje się możliwość wydawania jego poszczególnych numerów w formie papierowej, jeśli wydanie danego numeru w tej formie jest zasadne. Problematyka numeru koncentruje się wokół prawnych, organizacyjnych i administracyjnych aspektów zarządzania zrównoważonym rozwojem w turystyce. Warto dodać, że zrównoważony rozwój turystyki jest ważny nie tylko z punktu widzenia regionalnych i krajowych kierunków rozwoju turystyki, ale wchodzi również w zakres unijnej agendy dla turystyki 20301, która wyznacza pięć priorytetów w rozwoju turystyki w państwach UE. Jednym z tych priorytetów jest transformacja ekologiczna. W związku z powyższym zachęca się państwa członkowskie oraz podmioty zaangażowane w organizację i obsługę szeroko rozumianej turystyki m.in. do:

  • Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo
    Nr 4 (2025)

    Drodzy Czytelnicy!
    Oddajemy w Wasze ręce kolejny, czwarty już, numer czasopisma poświęconego zarządczym, administracyjnym i prawnym problemom rozwoju szeroko rozumianego sektora turystyki.
    Podobnie jak w poprzednich numerach zachowaliśmy podział prezentowanego materiału na dwie części. Pierwsza o charakterze naukowym zawiera artykuły przedstawiające wyniki prowadzonych analiz i badań naukowych. Natomiast druga ma charakter informacyjny i zawiera odniesienia do tematów istotnych dla turystyki - działań i wydarzeń, które miały miejsce w bieżącym półroczu.
    W części o charakterze naukowym zostały zamieszczone cztery artykuły. Problematyka dwóch pierwszych koncentruje się na zaprezentowaniu innowacyjnych narzędzi umożliwiających lepsze wykorzystanie potencjału turystycznego miejscowości. Natomiast dwa kolejne artykuły dotyczą problematyki szeroko rozumianego ruchu turystycznego, a w szczególności tak istotnych kwestii jak jego monitorowanie oraz czynniki mające wpływ na wielkość i strukturę tego ruchu. Agata Jelińska w artykule zatytułowanym „Questing jako narzędzie rozwoju turystyki na obszarach zrewitalizowanych: Projekt „Nowy-Stary Fordon” przedstawiła autorski projekt trasy questingowej po zrewitalizowanym obszarze Starego Fordonu, jednej z najstarszych dzielnic w Bydgoszczy. Trasa została opracowana z myślą o różnych grupach społecznych i zróżnicowanym poziomie kondycji fizycznej. Omówiony w artykule proces tworzenia questów pokazuję, że to innowacyjne narzędzie jest łatwe o obsłudze i może być wykorzystywane do wyeksponowania walorów turystycznych na obszarach zrewitalizowanych. Zdaniem autorki Questing ma szansę stać się jedną z popularnych form turystyki. Kolejnym innowacyjnym narzędziem służącym do lepszego wykorzystania potencjału turystycznego miejscowości jest spacer kreatywny. Problematyce tej poświęcony jest artykuł Pauliny Michałowskiej zatytułowany „Spacer kreatywny jako nowoczesna metoda eksploracji obszaru zabytkowego w turystyce miejskiej na przykładzie dawnej dzielnicy IV Piasek w Krakowie”. Autorka podjęła w nim próbę odpowiedzi na trzy kluczowe pytania: jak w sposób atrakcyjny i nowoczesny poprowadzić narrację o przestrzeni miasta? jak „wczuć się” w miasto? Czym jest spacer kreatywny jako forma turystyki kulturowej oraz dlaczego jest on istotnym i twórczym narzędziem do odkrywania miasta? Odpowiedzią na tak sformułowane pytania badawcze jest autorska propozycja „spaceru kreatywnego” po dawnej dzielnicy IV Piasek w Krakowie. Spacer kreatywny to piesza podróż ukierunkowana na zaangażowanie w proces zwiedzania wszystkich podstawowych zmysłów tj. wzroku, dotyku, słuchu, smaku , węchu (multisensoryczność) poprzez odpowiednie czynności i zadania.
    Spacer kreatywny, który jest części a turystyki miejskiej stanowi alternatywę dla tradycyjnych form zwiedzania, oferując bardziej zindywidualizowaną i interaktywną formę poznawania dziedzictwa kulturowego. Trzeci z zamieszczonych w tym numerze artykułów autorstwa Piotra Dobrzyńskiego i Dominika Borka zatytułowany „.System monitoringu ruchu turystycznego – sztuczna inteligencja, jako narzędzie monitoringu i prognozy ruchu turystycznego – aspekty organizacyjno-prawne” poświęcony jest przedstawieniu projektu, mającego na celu opracowanie narzędzia teleinformatycznego wspomagającego monitorowanie ruchu turystycznego. Projekt zakłada stworzenie systemu przedstawiającego aktualne obciążenie ruchem turystycznym na terenie kraju oraz tendencje jego zmian. Zakłada się wykorzystanie sztucznej Inteligencji, a w szczególności jej algorytmów w celu uzyskania narzędzia prognozującego ruch turystyczny w okresie krótko i długo terminowym.
    Wykorzystanie AI pozwoli skutecznie prognozować natężenie ruch turystycznego w Polsce. Pamiętać należy w tym kontekście o istotnej roli regulacji prawnych tego obszaru i zmian w nich zachodzących. Kolejny artykuł autorstwa Michała Nowaka zatytułowany „Wpływ ruchu lotniczego na rozwój ruchu turystycznego w regionach Polski” poświęcony jest problematyce wpływu ruchu lotniczego na rozwój ruchu turystycznego. Autor przedstawił nim wyniki przeprowadzonej analizy na temat sposobu w jaki ruch lotniczy wpływał na rozwój turystyki w regionach Polski, szczególnie w województwie dolnośląskim, w latach 2010–2023. Wyniki analizy pokazały umiarkowaną dodatnią korelację (0,48) między ruchem lotniczym a turystycznym w 13 regionach (bez województw bez lotnisk) w 2023 r., co oznacza, że większy ruch lotniczy wpływa na pozytywnie na ruch turystyczny, choć różnice są regionalne. W województwie dolnośląskim korelacja jest znacznie silniejsza (0,93), co podkreśla kluczową rolę transportu lotniczego w rozwoju turystyki w tym regionie. Opracowano model ekonometryczny, który potwierdza pozytywny wpływ liczby pasażerów lotniczych na ruch turystyczny z dopasowaniem danych na poziomie 87%. Badanie podkreśla konieczność dostosowania strategii rozwoju turystyki do specyfiki regionów, aby zapewnić zrównoważony rozwój.
    W części informacyjnej numeru 4 zamieszczono „Sprawozdanie z pierwszego posiedzenia Zespołu do spraw promocji polskiej marki w Ministerstwie Sportu i Turystyki” (opracowane przez Marzenę Strojecką). Posiedzenie odbyło się 8.04.2025 r. w siedzibie ministerstwa i zgromadziło kluczowe osoby z różnych resortów i instytucji, które będą odpowiedzialne za kreowanie i wspieranie wizerunku Polski na rynkach zagranicznych. Podczas spotkania omówiono główne cele i zadania, jakie stoją przed Zespołem.
    Kolejna z zamieszczonych informacji – zatytułowana „Współpraca z siecią naukowców pod przewodnictwem Uniwersytetu Handlu i Ekonomii we Lwowie” (Katarzyna Podhorodecka i Dominik Borek) dotyczy spotkania Ministra Piotra Borysa się z delegacją naukowców z Ukrainy pod przewodnictwem wicerektor z Uniwersytetu Handlu i Ekonomii we Lwowie, które odbyło się w dniu 16.05.2025 r. Tematem spotkania była współpraca z siecią naukowców działających pod przewodnictwem Uniwersytetu Handlu i Ekonomii we Lwowie. W czasie spotkania strona polska podzieliła się swoimi doświadczeniami w zakresie prowadzenia czasopisma naukowego – „Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo”, a także doświadczeniami dotyczącymi doskonalenia kadr w hotelarstwie. Ponadto przekazała informacje na temat Olimpiady Umiejętności Hotelarskich organizowanej przez Szkołę Główną Handlową wraz z Fundacją Polskie Hotele Niezależne oraz zarekomendowała możliwość wprowadzenia takiej olimpiady na Ukrainie.
    Ostatnia z zamieszczonych w tym numerze informacji (autorstwa Jakuba Dąbrowskiego, Piotra Dobrzyńskiego i Dominika Borka) zatytułowana „Polska prezydencja w UE- spotkania grup roboczych w obszarze legislacji” dotyczy udziału przedstawicieli Ministerstwa Sportu i Turystyki w posiedzeniu grupy G.23 Package Travel Directive (PTD), które odbyło się w dniu 8 maja 2025 r. w Brukseli w budynku Rady Europejskiej i Rady UE. Obszar prawa turystyki jest istotnym elementem niniejszego numeru czasopisma, stąd również zawarto w nim informacje legislacyjne.
    Będziemy wdzięczni za przekazywanie uwag, propozycji i ocen dotyczących tego numeru oraz wskazanie problematyki, którą warto omówić w kolejnych numerach naszego czasopisma. Uwagi i propozycje prosimy kierować na adres e-mailowy redakcji czasopisma: redakcja@msit.gov.pl
    Z poważaniem,
    Redaktor Naczelny i Zastępcy Redaktora Naczelnego

    dr hab. Hanna Zawistowska, dr Dominik Borek, dr hab. Krzysztof Celuch