Treść głównego artykułu

Abstrakt

Zarówno zmienność współczesnego rynku pracy, jak i niestałość motywów i potrzeb pra‑ cowników wynikających z ich rozwoju w toku życia, przyczyniają się niejednokrotnie do istotnych zmian w przebiegu kariery zawodowej. Konieczna jest ciągła edukacja i otwar‑ tość na nowe doświadczenia niezależnie od pozycji w hierarchii organizacyjnej czy wyko‑ nywanego zawodu. W artykule zdefiniowano zjawisko przełomu w karierze i nakreślono szerokie spektrum jego uwarunkowań. Uwzględniono następujące kryteria pozwalające odróżnić przełom w karierze od zwykłej zmiany miejsca zatrudnienia: zmiana typu pracy, zmiana statusu zatrudnienia, etap kariery zawodowej, częstotliwość i dobrowolność wprowadzanej zmiany. Uwarunkowań przełomu w karierze poszukiwano wśród czynni‑ ków rozwojowych, środowiskowych, indywidualno‑środowiskowych i osobowościowych. Przeanalizowano również rolę wartości zawodowych oraz preferowanego typu kariery.

Słowa kluczowe

kariera zawodowa zmiana rozwój zawodowy osobowość środowisko pracy

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Biegańska , K. . (2016). Przełom w karierze zawodowej i jego uwarunkowania. Edukacja Ekonomistów I Menedżerów, 40(2), 29–44. https://doi.org/10.5604/01.3001.0009.4424

Referencje

    1. Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka.
    2. Bańka, A., Bazińska, R., Wołoska, A. (2002). Polska wersja Meyera i Allen skali przy‑ wiązania do organizacji. Czasopismo Psychologiczne, 8(0), 65–74.
    3. Bańka, A. (1996). Psychopatologia pracy. Poznań: Wydawnictwo Gemini s.c.
    4. Bańka, A. (2002). Psychologia pracy. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akade‑
    5. micki, t. 3, Gdańsk: GWP, 283–320.
    6. Bańka, A. (2005). Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy. Psychologiczne metody i strategie pomocy bezrobotnym. Poznań: Wydawnictwo PRINT‑B.
    7. Biegańska, K., Falkowski, A. (2005). Individual Determinants of Economic Success in Enterpreneurship. Ergonomia, 4, 261–27.
    8. Biegańska, K. (2008). Uciążliwość i psychologiczne koszty pracy. Negatywne aspekty funkcjonowania w roli właściciela firmy. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Psychologica, 12, 75–93.
    9. Doering, M.M., Rhodes, S.R. (1989). Changing Careers: A Qualitative Study. The Career Development Quarterly, 37, 316–333
    10. Entrekin, L., Everett, J.E. (1981). Age and Mid‑Career Crisis: An Empirical Study of Academics. Journal of Vocational Behaviour, 19(1), 84–97.
    11. Griffin, R.W. (2012). Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: PWN.
    12. Hall, D.T. (2006). Special Section on Boundaryless and Protean Careers: Next Steps Conceptualizing and the Re‑making at Work. Oxford: University Pres Oxford.
    13. Henton, J.M., Russel, R., Koval, J.E. (1983). Spousal Preceptions of Mid‑life Career Change. Personnel and Guidance Journal, 61(5), 287–291.
    14. Heppner, M.J., Multon, K.D., Johnstone, J.A. (1994). Assessing Psychological Resources During Career Change: Development of the Career Transitions Inventory. Journal of Vocational Behavior, 44, 55–74.
    15. Kasprzak, E. (2013). Poczucie jakości życia pracowników realizujących różne wzory kariery zawodowej. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
    16. Herr, E.L., Cramer, S.H. (2005). Planowanie kariery zawodowej, Zeszyty informacyjno‑metodyczne doradcy zawodowego. Warszawa: Ministerstwo Gospodarki i Pracy.
    17. Holland, J.L. (1985). Making Vocational Choices, Englewood Cliffs, N.J., Prentice Hall.
    18. Jachnis, A. (2008). Psychologia organizacji. Kluczowe zagadnienia. Warszawa: Difin.
    19. Judge, T.A., Watanabe S. (1995). Is the Past Proloque?: A Test of Ghiselli’s Hobo
    20. Syndrome. Journal of Management, 2(2), 211–229.
    21. Kostera, M. (2008). Nowe kierunki zarządzania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
    22. Lachiewicz, S., Matejun, M. (2010). Studia przypadków karier menedżerskich absolwentów Politechniki Łódzkiej. W: I. Staniec (red.), Kształcenie menedżerów na
    23. uczelni technicznej, Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 81–107.
    24. Levinson, D.J. (1996). The Seasons of a Woman’s Life. New York: Random House.
    25. Łaguna, M. (2013). Self‑efficacy, Self‑esteem, and Entrepreneurship Among the Unemployed. Journal of Applied Social Psychology, 43, 253–262.
    26. Łaguna, M. (2010). Przekonania na własny temat i aktywność celowa. Badania nad przedsiębiorczością. Gdańsk: GWP.
    27. Łaguna, M. (2006). Skala skuteczności przedsiębiorczej. Roczniki Psychologiczne, 9(2), 103–123.
    28. Marek, T. (2000). Stres i zmęczenie psychiczne w procesie pracy. Czasopismo Psychologiczne, 6(1–2), 35–40.
    29. Mayer, N. (1978). The Male Mid‑life Crisis. Fresh Start After Forty. Garden City: Doubleday and Co.
    30. Nosal, Cz., Piskorz, Z., Świątnicki, K. (1998). Kwestionariusz preferencji zawodowych
    31. J.L. Hollanda jako metoda diagnozy osobowości i zainteresowań zawodowych w procesie doboru kadr. W: T. Witkowski (red.), Nowoczesne metody doboru i oceny personelu, Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, 213–236.
    32. Oleś, P. (2000). Psychologia przełomu życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
    33. Oleś, P., Kłosok‑Ścibich, M. (2009). Syndrom Gauguina – zmiana tożsamości czy mit? Psychologia Rozwojowa, 14, 9–25.
    34. Paszowska‑Rogacz, A. (2009). Doradztwo zawodowe. Wybrane metody badań. Warszawa: Difin.
    35. Perosa, S.L., Perosa, L.M. (1983). The Mid‑career Crisis: A Description of the Psychodynamics of Transition and Adaptation. Vocational Guidance Quaterly,
    36. 32(2), 69–77.
    37. Schultz, D.P., Schultz, S.E. (2002). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: PWN.
    38. Sęk, H. (2004). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Warszawa: PWN.
    39. Siwek, M. (2014). „Skoczek”: kandydat wysokiego ryzyka czy ambitny ideał? – czyli plusy i minusy częstej zmiany pracy. Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae, 18(3), 287–296.
    40. Suchar, M. (2010). Modele karier. Przewidywanie kolejnego kroku. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
    41. Tyszka, T. (2004). Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: GWP.
    42. Van Harrison, R. (1987). Indywidualno‑środowiskowe dopasowanie a stres w pracy.
    43. W: C.L. Cooper (red.), Stres w pracy, Warszawa: PWN, 260–303.
    44. Van Vianen, A.E., Feij, J.A., Krausz, M., Taris, R. (2004). Personality Factors and Adults Attachment Affecting Job Employability. International Journal of Selection
    45. and Assessment, 11, 253–264.
    46. Vinson, G.A., Connelly, B.S., Ones, D.S. (2007). Relationships between Personality and Organization Switching: Implications for Utility Estimates. International Journal of Selection and Assessment, 15(1), 118–133.
    47. Zaleśkiewicz, T. (2012). Psychologia ekonomiczna. Warszawa: PWN. Źródła internetowe: http://gazetapraca.pl/gazetapraca/1,73343,879153.html (14.12.2015) http://sjp.pwn.pl/ (14.12.2015) http://www.randstad.pl/o‑randstad/dla‑mediow/raporty‑instytutu‑badawczego/polski‑pracownik‑czy‑naszymi‑karierami‑rzadzi‑przypadek/ (25.01.2016)