Treść głównego artykułu
Abstrakt
W artykule przedstawiono wyniki badań diagnostycznych i wdrożeniowych. Realizacja projektu edukacyjnego „Skuteczne zdziwienie. Wyzwalająca myślenie nauka czytania” rozpoczęła się w środowisku lokalnym (Łódź) w roku szkolnym 2018/2019 w dwudziestoosobowej grupie dzieci 5- i 6-letnich. W ostatnich czterech latach (2019–2022) zwiększył się jego zakres i zasięg. Obecnie projekt jest wdrażany w kilkunastu przedszkolach i szkołach w środowisku o zasięgu krajowym (wsparciem objętych jest 3,5 tys. placówek). Działania badawcze sprowadziły się do: 1) zdiagnozowania problemu radykalnego spadku dziecięcego zainteresowania czytaniem i pisaniem, braku motywacji i biegłości w zakresie umiejętności czytania ze zrozumieniem i czytania dla przyjemności, 2) opracowania nowatorskiej koncepcji nauki czytania i pisania wraz z narzędziami kulturowymi, 3) wdrożenia strategii, 4) pogłębionej refleksji nad działaniami i ich skutkami. W badaniach przyjęto model dydaktycznego działania interwencyjnego. Badacz występował w roli obserwatora jako uczestnika, materiał pochodził zaś z obserwacji uczestniczącej. Obserwację skoncentrowano wokół zainicjowanych według własnego projektu działań interwencyjnych. Objęto nią czynności uczniów, a także skutki tych czynności. Wyniki badań zrekonstruowały znaczenie zainicjowanego środowiska edukacyjnego w procesie wyzwalania dziecięcych umiejętności w zakresie identyfikowania obrazów dźwiękowych głoski i obrazów graficznych litery, syntezy i analizy, techniki czytania, rozumienia tekstu i nadawania znaczeń wizualizacji graficznej, krytycznej ocenie wizualnego i werbalnego poziomu komunikacji.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
Referencje
- Barnes, D. (1988). Nauczyciel i uczniowie. Od porozumiewania się do kształcenia. Warszawa: WSiP.
- Bruner, J. S. (1965). Proces kształcenia, tłum. J. Radzicki. Warszawa: PWN.
- Bruner, J. S. (1966). W poszukiwaniu teorii nauczania, tłum. E. Krasińska. Warszawa: PIW. Bruner, J. S. (1971). O poznawaniu. Szkice na lewą rękę, tłum. E. Krasińska. Warszawa: PIW.
- Bruner, J. S. (1978). Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania, tłum. B. Mroziak. Warszawa: PWN.
- Bruner, J. (2010). Kultura edukacji. Kraków: Universitas.
- Brzezińska, A. (2005). W poszukiwaniu złotego środka. Rozmowy o rozwoju człowieka. Kraków: Znak.
- Cackowska, M., Wincencjusz-Patyna, A. (2017). Polska szkoła książki obrazkowej. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury.
- Červinkowa, H., Gołębniak, B. D. (red.). (2010). Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
- Denzin, N. K., Lincoln, Y. S. (2009). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, tłum. K. Podemski. W: N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 51–54. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pi/article/view/26229/23943 (dostęp: 20.03.2022). https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/5072 (dostęp: 20.03.2022).
- Karwatowska, M., Tymiakin, L. (2014). Światy uczniowskie. Język – media – komunikacja. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
- Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Klus-Stańska, D., Nowicka, M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: WSiP.
- Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza. Poznań– Olsztyn: Wydawnictwo Edytor.
- Kwieciński, Z. (2002). Wykluczanie. Toruń: Wydawnictwo UMK.
- Olech, J. (2008). Dziewczyny Juliana. Tygodnik Powszechny, 18 maja.
- Polanyi, M. (1964). Personal Knowledge. Towards a Post-Critical Philosophy. New York: Harper and Row.
- Puzynina, J. (1992). Język wartości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Puzynina, J. (1997). Słowo – wartość – kultura. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL.
- Spitzer, M. (2013). Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci, tłum. A. Lipiński. Słupsk: Wydawnictwo Dobra Literatura.
- Urbaniak-Zając, D. (2008). Rzeczywistość pedagogiczna a sposoby jej poznawania – perspektywa interpretacyjna. W: K. Rubacha (red.), Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Urbaniak-Zając, D. (2009). O problemach towarzyszących badaniom jakościowym. Problemy Wczesnej Edukacji, 2.
- Warchała, J. (1981). Dialog potoczny a tekst. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
- Wiśniewska-Kin, M. (2013). Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
- Wiśniewska-Kin, M. (2020). Doświadczenie kultury innowacji w edukacji językowej – przeciw rutynie w uprawianiu dydaktyki. Forum Oświatowe, 1 (63), 97–111.
- Wiśniewska-Kin, M. (2021). Kiedy koniec wieńczy dzieło. Skuteczne zdziwienie w „teatrze życia codziennego”. Problemy Wczesnej Edukacji 1 (52), 129–141.
- Wołodźko, E. (2010). Badania w działaniu. Refleksja – wiedza – emancypacja. W: H. Kędzierska (red.), Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych. Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Referencje
Barnes, D. (1988). Nauczyciel i uczniowie. Od porozumiewania się do kształcenia. Warszawa: WSiP.
Bruner, J. S. (1965). Proces kształcenia, tłum. J. Radzicki. Warszawa: PWN.
Bruner, J. S. (1966). W poszukiwaniu teorii nauczania, tłum. E. Krasińska. Warszawa: PIW. Bruner, J. S. (1971). O poznawaniu. Szkice na lewą rękę, tłum. E. Krasińska. Warszawa: PIW.
Bruner, J. S. (1978). Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania, tłum. B. Mroziak. Warszawa: PWN.
Bruner, J. (2010). Kultura edukacji. Kraków: Universitas.
Brzezińska, A. (2005). W poszukiwaniu złotego środka. Rozmowy o rozwoju człowieka. Kraków: Znak.
Cackowska, M., Wincencjusz-Patyna, A. (2017). Polska szkoła książki obrazkowej. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury.
Červinkowa, H., Gołębniak, B. D. (red.). (2010). Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
Denzin, N. K., Lincoln, Y. S. (2009). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, tłum. K. Podemski. W: N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 51–54. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pi/article/view/26229/23943 (dostęp: 20.03.2022). https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/5072 (dostęp: 20.03.2022).
Karwatowska, M., Tymiakin, L. (2014). Światy uczniowskie. Język – media – komunikacja. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Klus-Stańska, D., Nowicka, M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: WSiP.
Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza. Poznań– Olsztyn: Wydawnictwo Edytor.
Kwieciński, Z. (2002). Wykluczanie. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Olech, J. (2008). Dziewczyny Juliana. Tygodnik Powszechny, 18 maja.
Polanyi, M. (1964). Personal Knowledge. Towards a Post-Critical Philosophy. New York: Harper and Row.
Puzynina, J. (1992). Język wartości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Puzynina, J. (1997). Słowo – wartość – kultura. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL.
Spitzer, M. (2013). Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci, tłum. A. Lipiński. Słupsk: Wydawnictwo Dobra Literatura.
Urbaniak-Zając, D. (2008). Rzeczywistość pedagogiczna a sposoby jej poznawania – perspektywa interpretacyjna. W: K. Rubacha (red.), Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Urbaniak-Zając, D. (2009). O problemach towarzyszących badaniom jakościowym. Problemy Wczesnej Edukacji, 2.
Warchała, J. (1981). Dialog potoczny a tekst. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Wiśniewska-Kin, M. (2013). Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Wiśniewska-Kin, M. (2020). Doświadczenie kultury innowacji w edukacji językowej – przeciw rutynie w uprawianiu dydaktyki. Forum Oświatowe, 1 (63), 97–111.
Wiśniewska-Kin, M. (2021). Kiedy koniec wieńczy dzieło. Skuteczne zdziwienie w „teatrze życia codziennego”. Problemy Wczesnej Edukacji 1 (52), 129–141.
Wołodźko, E. (2010). Badania w działaniu. Refleksja – wiedza – emancypacja. W: H. Kędzierska (red.), Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych. Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.