Treść głównego artykułu
Abstrakt
Artykuł prezentuje silne pokrewieństwa i znaczące różnice między socjometrycznymi technikami pracy z grupą, stosowanymi współcześnie w psychoterapii, w projektach artystycznych oraz w badaniach organizacji. Na początku omówiona została geneza socjometrii – metody autorstwa psychoanalityka Jacoba Moreno (1889–1974), powstałej w latach 30. XX wieku do analizy relacji interpersonalnych wewnątrz grupy oraz pomiędzy grupami. Następnie pokazano przykłady i cele ćwiczeń socjometrycznych stosowanych na potrzeby badań organizacji i na polu psychoterapii. Wreszcie artykuł prezentuje nieanalizowane dotąd w kontekście socjometrii przedsięwzięcia artystyczne cenionych artystów tańca i teatru, pokazując przesunięcia wobec oryginalnej idei Moreno, podyktowane przez nowy kontekst i nieco odmienne cele. Autorka udowadnia, że stosując socjometrię w kontekście organizacyjnym, warto czerpać inspirację zarówno z pola psychoterapii, jak i z pola sztuki partycypacyjnej, i korzystać z wypracowanej tam jawnej, aktywizującej wersji tego narzędzia. Metody terapii oraz techniki działania z publicznością mogą pomóc praktykom i badaczom organizacji odkryć na nowo autodiagnostyczny, integrujący potencjał tkwiący w tej metodzie.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
Referencje
- Bielańska, A. (2002) Teatr, który leczy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Chmielewska, A., Kołodziejczyk, J. (2013). Zastosowanie socjometrii jako narzędzia badania ról zespołowych. Współczesne zarządzanie, 2, 121–130. Z: https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171318945 (dostęp:
- 03.2023).
- Czapów, G., Czapów, C. (1969). Psychodrama. Warszawa: PWN.
- Fichtenhofer, B. (2009). Superwizja. W: A. Bielańska (red.), Psychodrama. Elementy teorii i praktyki. Warszawa: Eneteia, 331–341.
- Hale, A. E. (2009). Moreno’s Sociometry: Exploring Interpersonal Connection. Group, 33 (4), 347–358.
- Moreno, J. L. (1934). Who shall survive. Nervous and Mental Disease Publishing Co. Z: https://archive.org/details/whoshallsurviven00jlmo/page/n11/mode/2up (dostęp:
- 03.2023)
- Moreno, J. L. (1951). Sociometry, Experimental Method and the Science of Society. An Approach to a New Political Orientation. New York: Beacon House.
- Łobocki, M. (2006). Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Impuls.
- Piątek-Janicka, W. (2009). Zastosowanie psychodramy wobec zjawiska oporu. W: A. Bielańska (red.) Psychodrama. Elementy teorii i praktyki. Warszawa: Eneteia, 108–114.
- Pilkiewicz, M. (1973). Wybrane techniki badania nieformalnej struktury klasy szkolnej. Próba klasyfikacji. W: L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii, seria III, t. 2, Warszawa: PWN, 185–211.
- Stankiewicz, S., Tomczak, K. (2012). Psychodrama w psychoterapii. Gdańsk: GWP.
- Szejbal, M. (2010). W poszukiwaniu kreatywności. Bielsko-Biała: Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne Teatr Grodzki.
- Sztumski, J. (2005). Socjometria. W: J. Sztumski, Wstęp do metod i badań społecznych.
- Katowice: „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe, 192–200.
- Turner, J. H. (2004). Struktura teorii socjologicznej. Warszawa: PWN.
- Zwierzyńska, E. (2008). Poznawanie klasy szkolnej. Poradnik dla nauczycieli. Warszawa:
- Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
Referencje
Bielańska, A. (2002) Teatr, który leczy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Chmielewska, A., Kołodziejczyk, J. (2013). Zastosowanie socjometrii jako narzędzia badania ról zespołowych. Współczesne zarządzanie, 2, 121–130. Z: https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171318945 (dostęp:
03.2023).
Czapów, G., Czapów, C. (1969). Psychodrama. Warszawa: PWN.
Fichtenhofer, B. (2009). Superwizja. W: A. Bielańska (red.), Psychodrama. Elementy teorii i praktyki. Warszawa: Eneteia, 331–341.
Hale, A. E. (2009). Moreno’s Sociometry: Exploring Interpersonal Connection. Group, 33 (4), 347–358.
Moreno, J. L. (1934). Who shall survive. Nervous and Mental Disease Publishing Co. Z: https://archive.org/details/whoshallsurviven00jlmo/page/n11/mode/2up (dostęp:
03.2023)
Moreno, J. L. (1951). Sociometry, Experimental Method and the Science of Society. An Approach to a New Political Orientation. New York: Beacon House.
Łobocki, M. (2006). Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Impuls.
Piątek-Janicka, W. (2009). Zastosowanie psychodramy wobec zjawiska oporu. W: A. Bielańska (red.) Psychodrama. Elementy teorii i praktyki. Warszawa: Eneteia, 108–114.
Pilkiewicz, M. (1973). Wybrane techniki badania nieformalnej struktury klasy szkolnej. Próba klasyfikacji. W: L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii, seria III, t. 2, Warszawa: PWN, 185–211.
Stankiewicz, S., Tomczak, K. (2012). Psychodrama w psychoterapii. Gdańsk: GWP.
Szejbal, M. (2010). W poszukiwaniu kreatywności. Bielsko-Biała: Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne Teatr Grodzki.
Sztumski, J. (2005). Socjometria. W: J. Sztumski, Wstęp do metod i badań społecznych.
Katowice: „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe, 192–200.
Turner, J. H. (2004). Struktura teorii socjologicznej. Warszawa: PWN.
Zwierzyńska, E. (2008). Poznawanie klasy szkolnej. Poradnik dla nauczycieli. Warszawa:
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.