Sankcje celne: niełatwy związek między harmonizacją międzynarodową a zawiłościami krajowymi w świetle zasady proporcjonalności

Autor

  • Sara Armella Włoska adwokatka przy Sądzie Kasacyjnym, przewodnicząca Komisji Celnej Międzynarodowej Izby Handlowej we Włoszech, członkini Komisji Celnej Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu

DOI:

https://doi.org/10.33119/ASCASP.2022.1.1

Słowa kluczowe:

handel zagraniczny, prawo celne, sankcje karne, administracyjne, Trybunał Sprawiedliwości UE, zasada proporcjonalności

Abstrakt

W przeciwieństwie do wielu innych obszarów prawa celnego naruszenia przepisów celnych podlegają nielicznym regulacjom koordynacyjnym o zasięgu międzynarodowym i unijnym. Niemniej jednak Trybunał Sprawiedliwości UE zdołał ustanowić ogólne zasady, które mogą służyć za wskazówkę dla prawodawców oraz sądów państw członkowskich, o czym świadczy przypadek Włoch, gdzie zastosowanie europejskiej zasady proporcjonalności doprowadziło do restrykcyjnej interpretacji krajowych przepisów dotyczących sankcji celnych.

Bibliografia

Abdón, F. (2004), Przedstawicielstwo w procedurach celnych, Monitor Prawa Celnego, nr 2, s. 49.

Buczek, E. (2016), Kształtowanie się jednolitego systemu

celnego w ustawodawstwie celnym Cesarstwa Rosyjskiego i Królestwa Polskiego (1815-1868): badania historyczno-prawne. Praca doktorska. Rękopis w języku

rosyjskim: Формирование единой таможенной системы в таможенном законодательстве Российской империи и Царства Польского (1815–1868 гг.):

историко-правовое исследование. Диссертация на

соискание ученой степени кандидата юридических наук. Sankt-Peterburg, Wydział Prawa Państwowego Uniwersytetu Sankt-Petersburskiego (w zbiorach autora artykułu).

Chromicki, J. (red.) (1997), Prawo celne w orzecznictwie

sądowym, wydanie 2 zmienione i rozszerzone. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Grochulska, B. (1967), Handel zagraniczny Księstwa Warszawskiego. Z badań nad strukturą gospodarczą. Warszawa: PWN.

Gwardzińska, E. (2009), Agencje celne w międzynarodowym obrocie towarowym. Szczecin: Wydawnictwo BW.

Gwardzińska, E. (2018), Przedstawicielstwo celne w międzynarodowym obrocie towarowym. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Hanclich, P. (2000), Agencja celna. Warszawa: Wydawnictwo KiK.

Krzywicki, W. (1928), Aktualne zagadnienia celne

z przedmową Władysława Danielewicza – Naczelnika

Wydziału Taryfowego Ministerstwa Skarbu. Warszawa:

Wydawnictwo redakcji „Rolnika Ekonomisty”.

Kuś, A. (2002), Cło i postępowanie celne w Polsce przedrozbiorowej, Roczniki Nauk Prawnych, T. XII, zeszyt 1.

Michalski, R. (2007), Przedstawicielstwo w sprawach

celnych, Monitor Prawa Celnego i Podatkowego, nr 7,

s. 280–281.

Pilarczyk, P.M. (2013), Polityka gospodarcza jako czynnik kształtowania rozwiązań prawnych. Wpływ na

regulacje celne w polskiej skarbowości od XVIII do

XX wieku, Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego, nr XVI, s. 73–87.

Pochrząszcz, A. (1998), Agencja celna i główny zobowiązany, Monitor Prawa Celnego i Podatkowego, nr 6,

s. 232–234.

Polakowski, P. (2016), Nie aż takie ryzyko agencji celnych – przemyślenia do art. 33a ustawy VAT, Monitor

Prawa Celnego i Podatkowego, nr 5, s. 172–174.

Prusak, F. (2000), Kodeks celny. Komentarz. Warszawa:

Oficyna Prawnicza Muza.

Sylwestrzak, A. (2020), Przedstawicielstwo. W: Pełnomocnictwo. Komentarz (s. 15–30), M. Balicka-Szczyrba,

M. Glicz, A. Sylwestrzak. Warszawa: Wolters Kluwer.

Waschko, S. (1946), Celnictwo, wykłady prof. dr. Stanisława Waschki drukowane jako manuskrypt dla

studentów. Poznań: Powielarnia Koła Naukowego Stowarzyszenia Studentek i Studentów Akademii

Handlowej w Poznaniu.

Waschko, S. (1960), Celnictwo w Polsce przedrozbiorowej. Cła i polityka celna, Instruktarze i postępowanie

celne, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej

w Sopocie.

Widerski, P. (2018), Pełnomocnictwo w prawie polskim.

Warszawa: Wolters Kluwer.

Włodyka, S. (1994), Umowy o przedstawicielstwo i pośrednictwo gospodarcze. W: Prawo umów w obrocie

gospodarczym, S. Włodyka (red.). Kraków: Wydawnictwo IPSiIZ.

Woźniczko, M. (1999), Z historii cła polskiego: o agentach

celnych, agencjach celnych, składach i magazynach

celnych oraz dotyczących ich przepisów wykonawczych do tego prawa celnego. Prawo celne z 1933 r.,

Monitor Prawa Celnego i Podatkowego, nr 3, s. 139–140.

Źródła internetowe

(dostęp: 14.04.2022)

Desiderio, D. (2007), Impact of the Customs Representation on the EU’s competitiveness and security, Brussels, http://www.ddcustomslaw.com/pdf/Explanatory memorandum eng.pdf.

Kodeks Praw Imperium Rosyjskiego, wydanie z 1857 r.

Tom szósty. Przepisy celne. Sankt Petersburg, 1857.

W języku rosyjskim. Сводъ законовъ Россiйской имперiи, изданiя 1857 года. Том шестой. Уставы таможенные. Санктпетербургъ, 1857, https://runivers.ru/bookreader/book388160/#page/3/mode/1up.

Lawrik, L.A. (2018a), Tworzenie instytucji przedstawicieli celnych na rosyjskim Dalekim Wschodzie, Становление института таможенных представителей на

российском Дальнем Востоке, nr 1(82)/2018, s. 86–

W języku rosyjskim. Лаврик Л.А. (2018a), Становление института таможенных представителей

на российском Дальнем Востоке, Таможенная политика России на Дальнем Востоке № 1(82)/2018,

s. 86–97. https://cyberleninka.ru/article/n/stanovlenie-instituta-tamozhennyh-predstaviteley-na-rossiyskom-dalnem-vostoke/viewer.

Lawrik, L.A. (2018b), Instytucja Przedstawicielstwa

Handlowego w Imperium Rosyjskim. W: Handel,

kupcy i zwyczaje w Rosji w XVI-XIX wieku, zbiór materiałów z IV Międzynarodowej Konferencji Naukowej, Niżny Nowogród, 28-30 września 2017. W języku

rosyjskim. Лаврик Л.А. (2018 b). Институт торгового представительства в Российской империи.

W: Торговля, купечество и таможенное дело в России в XVI–XIX вв.: сборник материалов Четвертой

международной научной конференции, Нижний

Новгород, 28-30 сентября 2017 г. http://www.spbiiran.nw.ru/wp-content/uploads/2021/06/СБОРНИКВЕРСТКА-504-511.pdf.

Lista agentów celnych (PUESC). https://www.podatki.

gov.pl/clo/agenci-celni/.

Prawo handlowe z 1903 r., T. 11, część 2. W języku rosyjskim. Устав торговый. Т. 11, ч. 2, изд. 1903. http://

lawlibrary.ru/izdanie45031.html.

Ustawa celna dla Królestwa Polskiego, w Carskim Siele,

listopada 1850 r. https://polona.pl/item/ustawa-celna-dla-krolestwa-polskiego,NDExMjQwMzg/10/#item.

Ustawa Konstytucyjna Królestwa Polskiego, Dz.P.K.P.t.1,

nr 1, Warszawa, 27 listopada 1815 r. https://iura.uj.edu.

pl/Content/422/PDF/Konstytucja Królestwa Polskiego

pdf.

WCO Study Report on Customs Brokers. Brussels, WCO,

June 2016. http://www.wcoomd.org/en/topics/facilitation/instrument-and-tools/tools/study-report-on-

-customs-brokers.aspx.

Akty normatywne

Dekret z dnia 26 października 1950 r. o zobowiązaniach

podatkowych, Dz.U. z 1950 r. nr 49, poz. 452.

Międzynarodowa konwencja dotycząca uproszczenia

i harmonizacji postępowania celnego wraz z załącznikiem E.5, sporządzona w Kioto dnia 18 maja 1973 r.,

Dz.U. z 1980 r. nr 12, poz. 38.

Przepis wykonawczy do rozporządzenia o taryfie celnej

z dnia 4 listopada 1919 r., Dz.U. z 1919 r. nr 95, poz. 511.

Rozporządzenie Ministra Handlu Zagranicznego z dnia

lutego 1962 r. w sprawie kontroli celnej i postępowania celnego, Dz.U. z 1962 r. nr 14, poz. 62.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 grudnia

r. w sprawie agencji celnych i agentów celnych,

Dz.U. z 1997 r. nr 154, poz. 1008.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 marca

r. w sprawie agencji celnych i agentów celnych,

Dz.U. z 2001 r. nr 19, poz. 232.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 sierpnia

r. zmieniające rozporządzenie w sprawie agencji celnych i agentów celnych, Dz.U. z 2003 r. nr 146,

poz. 1417.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 maja

r. w sprawie egzaminu kwalifikacyjnego na

agenta celnego oraz wpisu na listę agentów celnych,

Dz.U. z 2004 r. nr 117, poz. 1223.

Rozporządzenie Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z dnia 25 czerwca 1975 r. w sprawie

kontroli celnej i postępowania celnego, Dz.U. z 1975 r.

nr 22, poz. 123.

Rozporządzenie Ministra Handlu Zagranicznego z dnia

lutego 1962 r. w sprawie kontroli celnej i postępowania celnego, Dz.U. z 1962 r. nr 14, poz. 62.

Rozporządzenie Ministra Kolei Żelaznych w sprawie

przepisów kolejowych ajencji celnych, Dz.U. z 1920 r.

nr 12, poz. 67.

Rozporządzenie Ministra Skarbu w przedmiocie dopuszczenia przedsiębiorstw ekspedycyjnych do pośrednictwa w załatwianiu formalności celnych,

Dz.U. z 1920 r. nr 103, poz. 686.

Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 13 grudnia 1920 r.

o postępowaniu celnem, Dz.U. z 1921 r. nr 11, poz. 64.

Rozporządzenie Ministra Współpracy Gospodarczej

z Zagranicą z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie rodzaju i wysokości zabezpieczenia roszczeń z tytułu odpowiedzialności za czynności agencji celnej,

Dz.U. z 1991 r. nr 121, poz. 534.

Rozporządzenie Ministra Współpracy Gospodarczej

z Zagranicą z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie sposobu powoływania komisji egzaminacyjnej i przeprowadzania egzaminu kwalifikacyjnego dla osób ubiegających się o prawo do wykonywania czynności

agencji celnej oraz wysokości opłat egzaminacyjnych,

Dz.U. z 1991 r. nr 121, poz. 535.

Rozporządzenie Ministrów Skarbu oraz Przemysłu

i handlu z dnia 4 listopada 1919 r. o taryfie celnej,

Dz.U. z 1919 r. nr 95, poz. 510.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)

Nr 450/2008 z dnia 23 kwietnia 2008 r. ustanawiające

wspólnotowy kodeks celny (zmodernizowany kodeks

celny).

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia

października 1933 r. o prawie celnem, Dz.U. z 1933 r.

nr 84, poz. 610.

Rozporządzenie Rady (EWG) NR 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks

Celny.

Ustawa z dnia 14 lutego 1952 r. o ustroju i zakresie działania administracji celnej, Dz.U. z 1952 r. nr 10, poz. 53.

Ustawa z dnia 14 lipca 1961 r. Prawo celne, Dz.U. z 1961 r.,

poz. 166.

Ustawa z dnia 26 marca 1975 r Prawo celne, Dz.U. z 1975 r.

nr 10, poz. 56.

Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, Dz.U. z 1988 r. nr 41, poz. 324.

Ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. – Prawo celne,

Dz.U. z 1989 r. nr 75, poz. 445, tekst ogłoszony.

Ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. – Prawo celne,

Dz.U. z 1989 r. nr 75, poz. 445, tekst ujednolicony opracowany na podstawie tekstu jednolitego,

Dz.U. z 1994 r. nr 71, poz. 312.

Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o zmianie ustawy – Prawo

celne, Dz.U. z 1991 r. nr 73, poz. 320.

Ustawa z dnia 9 stycznia 1997 r. – Kodeks celny,

Dz.U. z 1997 r. nr 23, poz. 117.

Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej, Dz.U. z 1999 r. nr 101, poz. 1178.

Ustawa z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy –

Kodeks celny i ustawy o podatku od towarów i usług

oraz podatku akcyzowym, Dz.U. z 2001 r. nr 12,

poz. 92.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 2003 r. o zmianie ustawy –

Kodeks celny oraz o zmianie ustawy o Służbie Celnej,

Dz.U. z 2003 r. nr 120, poz. 1122.

Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne,

Dz.U. z 2004 r. nr 68, poz. 622.

Ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do

wykonywania niektórych zawodów regulowanych,

Dz.U. z 2014 r. poz. 768.

Ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo celne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2016 r.

poz. 1228.

Zarządzenie Ministra Skarbu z dnia 16 maja 1949 r. o odraczaniu wpłaty należności celnych i innych, przypadających od towarów, zgłoszonych do odprawy celnej

przez ajencje celne Polskich Kolei Państwowych, Monitor Polski z 30 maja 1949 r., nr A-33

Opublikowane

2022-07-31

Jak cytować

[1]
Armella, S. 2022. Sankcje celne: niełatwy związek między harmonizacją międzynarodową a zawiłościami krajowymi w świetle zasady proporcjonalności. Analizy i Studia CASP. 13, 1 (lip. 2022), 1–12. DOI:https://doi.org/10.33119/ASCASP.2022.1.1.