Zastosowanie zasady nadużycia prawa z perspektywy konstytucyjnego ograniczenia nakładania podatku w Republice Czeskiej

Autor

  • Jan Neckář Wydział Prawa Finansowego i Ekonomii Narodowej, Wydział Prawa, Uniwersytet Masaryka, Brno

DOI:

https://doi.org/10.33119/ASCASP.2023.2.2

Słowa kluczowe:

ogólna zasada przeciwdziałania unikaniu opodatkowania, nullum tributum sine lege, konstytucja, administracja podatkowa, podatek

Abstrakt

Zasada nadużycia prawa jest wyraźnie uregulowana w Republice Czeskiej jako jedna z podstawowych reguł prawnych w dziedzinie prawa podatkowego oraz w administracji podatkowej. Jej stosowanie nie jest jednak nieograniczone, a granice te wyznacza konstytucyjny limit nakładania podatków. Celem artykułu jest określenie granic stosowania tej zasady z perspektywy zgodności z Konstytucją. W artykule opisano podstawy powyższej zasady w ramach systemu prawnego, w tym w odpowiednim orzecznictwie, oraz przeanalizowano sytuacje, w jakich może zostać zastosowana z perspektywy działań podmiotów podatkowych. Integralną częścią artykułu jest przedstawienie konkretnych problemów z zakresu prawa podatkowego, w odniesieniu do których zasada zakazu nadużywania prawa była stosowana w całej Republice Czeskiej. W podsumowaniu wskazano na
konflikt zakazu nadużywania prawa z zasadami in dubio pro fisco oraz in dubio pro libertate.

Bibliografia

Boháč, R. (2013). Daňové príjmy verejných rozpočtu. Vyd.

Praha: Wolters Kluwer Česká republika.

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2007 r., I. ÚS 643/06.

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 sierpnia 2007 r., IV. ÚS 650/05.

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 grudnia 1997 r., Pl. ÚS 33/97.

Harvánek, J. (2008). W: Teorie práva (s. 225), Harvánek, J., Brzobohatá, K., Houbová, D., Machalová, T., Pol- čák, R., Škop, M., Urbanová, M., Vanek, R., Večera, M. Plzeň: Vydavatelství a nakladatelství Aleš Čenek.

Hurdík, J., Lavický, P. (2010). Systém zásad soukromého práva. Brno: Masarykova univerzita.

Karta podstawowych praw i wolności nr 2/1993 Coll.

Knapp, V. (1995). Teorie práva. Vyd. 1. Praha: Naklada- telství C.H. Beck.

Kohajda, M. (2010). Zneužití práva v aktuálním českém daňovém právu a judikature. W: Aktuální otázky fi- nancí a finančního práva z hlediska fiskální a monetár- ní podpory Strední v zemích hospodárského rustu a vý¬chodní Evropy po roce 2010: soubor odborných statí z IX. mezinárodní monetární vedecké konferencja, Bo¬háč, R. (red.). Vyd. 1. Praha: Leges.

Konstytucja Republiki Czeskiej nr 1/1993 Coll.

Mrkývka, P. (2008). W: Základy finančního práva, Mrkýv- ka, P., Parízková, I. Vyd. 1. Brno: Masarykova univer¬zita.

Neckár, J. (2016). Nullum tributum sine lege. Brno: Masa¬rykova univerzita, Právnická fakulta (Rozprawa).

Pulkrábek, Z. (2007). Zákaz zneužití práva v rozporu s jeho účelem. Vyd. 1. Praha: Eurolex Bohemia.

Radvan, M., Mrkývka, P. (2008). W: Finanční právo a fi¬nanční správa - berní právo, Radvan, M., Mrkývka, P., Parízková, I., Šramková, D. Vyd. 1. Brno: Masarykova univerzita.

Šimáčková, K. (2012). W: Listina základních práv a svo- bod: komentár, Wagnerová, E. a kol. Praha: Wolters Kluwer Česká republika.

Ustawa nr 235/2004 Coll., ustawa o podatku VAT, ze zmianami.

Ustawa nr 280/2009 Coll., Kodeks postępowania podat-kowego, ze zmianami.

Ustawa nr 89/2012 Coll., Kodeks cywilny, ze zmianami.

Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 lutego 2006 r. C-255/02 Halifax plc, Leeds Perma- nent Development Services Ltd i County Wide Proper- ty Investments Ltd przeciwko Komisarzom ds. akcyzy i cła.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego 1 Afs 35/2007-108.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego 6 Afs 278/2016-54.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 li-stopada 2005 r., 1 Afs 107/2004-48.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 maja 2010 r., 1 Afs 11/2010-94.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2022 r., 7 Afs 175/2022-17.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 sierpnia 2006 r., 2 Afs 178/2005-64.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 kwietnia 2023 r., 5 Afs 45/2022-48.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2022, 4 Afs 376/2021-60

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 czerwca 2023 r., 10 Afs 272/2021-85.

Pobrania

Opublikowane

2024-02-08 — zaktualizowane 2024-03-22

Wersje

Jak cytować

[1]
Neckář, J. 2024. Zastosowanie zasady nadużycia prawa z perspektywy konstytucyjnego ograniczenia nakładania podatku w Republice Czeskiej. Analizy i Studia CASP. 16, 2 (mar. 2024), 11–21. DOI:https://doi.org/10.33119/ASCASP.2023.2.2.

Numer

Tom 16 Nr 2 (2023): Analizy i Studia CASP

Dział

Artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.

Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).

Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.

Autor zgadza się na dalsze udostępnianie pracy wg wymagań licencji CC-BY-NC