Nowe modele biznesu platform wśród europejskich grup energetycznych
Abstrakt
Europejski sektor energetyczny przechodzi intensywną zmianę modeli biznesu w związku z transformacją energetyczną i cyfrową. Konsekwencjami tych przemian są pojawiające się modele biznesowe platform wśród dużych przedsiębiorstw energetycznych oraz nowy łańcuch wartości w sektorze energetycznym. Badanie modeli biznesowych platform wśród tych przedsiębiorstw jest ważne, ponieważ integrują one łańcuch wartości sektora i determinują transformację sektora energetycznego. W niniejszym artykule przeanalizowano empirycznie i teoretycznie obecne modele biznesu platform zarządzanych przed przedsiębiorstwa wertykalnie zintegrowane w sektorze energetycznym. Analiza obejmuje 26 europejskich przedsiębiorstw. Celem analizy jest identyfikacja klas modeli biznesu platform dla przedsiębiorstw energetycznych. W rezultacie zidentyfikowano 28 platform cyfrowych i pogrupowano je w dziewięć klas modeli biznesowych. W niniejszym artykule przeanalizowano, w jaki sposób przedsiębiorstwa energetyczne zastosowały nowatorskie modele biznesu. Jest to dowód na to, że w obliczu transformacji energetycznej i cyfrowej przedsiębiorstwa energetyczne są kluczowymi graczami we wdrażaniu platform cyfrowych w Europie.
Full Text
Bibliografia
Kloppenburg S., Boekelo M. (2019), Digital platforms and the future of energy provisioning: Promises and perils for the next phase of the energy transition, Energy Research & Social Science, Volume 49, Pages 68–73, DOI: 10.1016/j.erss.2018.10.016.
Doleski D. O. (2016), Utility 4.0, Springer Vieweg Wiesbaden, Germany, DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-11551-7
Evans D. S., Schmalensee R., Hagiu, A. (2004), A Survey of the Economic Role of Software Platforms in Computer-Based Industries, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.618982
Kagermann H. (2015), Change Through Digitization – Value Creation in the Age of Industry 4.0, “Management of Permanent Change”, DOI: 10.1007/978–3-658-05014–6.
Osterwalder, A., Pigneur, Y. (2013), Business Model Generation. A Handbook for Visionaries, Game Changers, and Challengers, 1st ed., John Wiley & Sons: New York, NY, USA; ISBN 978–1-118-65640-2.
IBM Institute for Business Value (2010), Switching perspectives. Creating new business models for a changing world of energy, IBM Global Business Services, Executive Report, https://www.ibm.com/downloads/cas/KQ0OMG9D
Markard J. (2018), The next phase of the energy transition and its implications for research and policy, “Nature Energy”, 628–633, https://doi.org/10.1038/s41560-018-0171-7
Loock M. (2012), Going beyond best technology and lowest price: on renewable energy investors’ preference for service-driven business models, “Energy Policy”, Elsevier, vol. 40 (C), 21–27, DOI: 10.1016/j.enpol.2010.06.059.
Richter M., (2013), Business model innovation for sustainable energy: German utilities and renewable energy, “Energy Policy”, 62:1226–1237, DOI: 10.1016/j.enpol.2013.05.038.
Giehl, J., Göcke, H., Grosse, B., Kochems, J., Müller-Kirchenbauer, J. (2020), Survey and Classification of Business Models for the Energy Transformation, “Energies”, 13, 2981, https://doi.org/10.3390/en13112981
Riecke, J. (2014), Duden – das Herkunftswörterbuch: Etymologie der deutschen Sprache (5th ed.). Berlin: Dudenverlag, https://doi.org/10.1515/zrp-2015-0052
Bell M., Creyts J., Lacy V., Sherwood J., (2014), Bridges to New Solar Business Models: Opportunities to Increase and Capture the Value of Distributed Solar Photovoltaics, Rocky Mountain Institute.
Wainstein M. E., Bumpus G. A., (2016), Business Models as Drivers of the Low Carbon Power System Transition: A Multi-Level Perspective, Journal of Cleaner Production 126, DOI: 10.1016/j.jclepro.2016.02.095.
Duch-Brown N. Rossetti F., (2020), Digital platforms across the European regional energy markets, Energy Policy, vol. 144, issue C, DOI: 10.1016/j.enpol.2020.111612
Yildiz A. et al., (2015), Energy cooperatives as a form of workplace democracy? A theoretical assessment, The european electronic newsletter, ISSN 1871–3351, Max Planck Institute for the Study of Societies (MPIfG), Cologne, Vol. 16, Iss. 3, 17–24
Engelken, M., Römer, B., Drescher, M., Welpe, I. M., Picot, A., (2016), Comparing drivers, barriers, and opportunities of business models for renewable energies: a review, Renewable and Sustainable Energy Reviews 60, 795–809, https://doi.org/10.1016/j.rser.2015.12.163
Fuchs G. et al. (2016), The enactment of socio-technical transition pathways: A reformulated typology and a comparative multi-level analysis of the German and UK low-carbon electricity transitions (1990–2014), Research Policy, vol. 45, issue 4, 896–913, DOI: 10.1016/j.respol.2016.01.015.
Löbbe S., Hackbarth A., (2017), The Transformation of the German Electricity Sector and the Emergence of New Business Models in Distributed Energy Systems; Innovation and Disruption at the Grid’s Edge, 287–318, https://doi.org/10.1016/B978-0-12-811758-3.00015-2
Gawer A., Cusumano M. (2014), Industry Platforms and Ecosystem Innovation, “Journal of Product Innovation Management”, 31 (3), DOI: 10.1111/jpim.12105.
Pakulska T., Poniatowska-Jaksch M., Platformizacja Korporacji Transnarodowych, SGH Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2021, ISBN 978-83-8030-440-6.
Baldwin C., Woodard C. J. (2008), The Architecture of Platforms: A Unified View, “SSRN Electronic Journal”, DOI: 10.2139/ssrn.1265155.
Tiwana, A. (2014), Platform ecosystems: Aligning architecture, governance, and strategy. Waltham: Morgan Kaufmann, https://doi.org/10.1016/B978-0-12-408066-9.00001-1
Evans D. S, Schmalensee R. (2016), The New Economics of Multi-Sided Platforms: A Guide to the Vocabulary, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2793021
Gassmann O., Frankenberger K., Csik M., Coudury M. (2020), Business Model Navigator: The Strategies Behind the Most Successful Companies, FT Publishing International, ISBN: 129232712X.
Lozic J., Milković M., Lozić I., Milković, Economics of platforms and changes in management paradigms: transformation of production system from linear to circular model. Model of production, demand side of production, platform-based organization, pipeline model of production, suppyside economy, Conference: 26th International Scientific Conference on Economic and Social Development – “Building Resilient Society” – Zagreb, Croatia, 8–9 December 2017
Nambisan S. (2019), Global Platforms and Ecosystems: Implications for International Business Theories, Journal of International Business Studies, 50, 1464–1486, https://doi.org/10.1057/s41267-019-00262-4
Choudary S. P., Parker G. G., Van Alstyne M. (2015), Platform scale: How an emerging business model helps startups build large empires with minimum investment, Platform Thinking Labs, ASIN: B015FAOKJ6.
Eisenmann, T., Parker, G., Van Alstyne, M. W. (2006), Strategies for two-sided markets, Harvard business review, 84 (10), 92.
Autor
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.