Abstrakt
Zagadnienie rezerw ze względu na subiektywizm oszacowania prawdopodobieństwa i wartości określonych zdarzeń jest jednym z najtrudniejszych w rachunkowości finansowej. Z uwagi na realizację podstawowych zasad rachunkowości jest działaniem ważnym i koniecznym, ale wymagającym szerokiej wiedzy i umiejętności osób odpowiedzialnych za ich tworzenie. Określenie wysokości rezerw jest na tyle kategorią subiektywną, że możliwe jest, mimo dołożenia wszelkich starań, istotne rozminięcie się szacunków z rzeczywistością. Ponadto rezerwy są stosunkowo łatwym narzędziem wykorzystywanym do manipulowania obrazem sytuacji finansowej jednostki.
Celem publikacji jest identyfikacja problemów związanych z procedurą wyceny rezerw na zobowiązania. Dla zobrazowania trudności i subiektywizmu przy szacowaniu rezerw, w artykule zaprezentowano przykłady wyceny rezerw z tytułu: nagród jubileuszowych, napraw gwarancyjnych oraz restrukturyzacji.
Praktyka gospodarcza doprowadziła do wypracowania procedur umożliwiających w miarę dokładne i obiektywne obliczenie wielkości rezerwy np. dotyczących nagród jubileuszowych czy napraw gwarancyjnych. Jednak w wielu sytuacjach proces wyceny tej kategorii finansowej bywa zindywidualizowany i skomplikowany, a ujmowanie i wycena rezerw uznawana jest za jedno z trudniejszych zadań pionu finansowego.
Full Text
Bibliografia
Andrychowska D. [2019], Bilans 2018 – Rezerwy na zobowiązania, bierne rozliczenia międzyokresowe, zobowiązania warunkowe, Fundacja Rozwoju Rachunkowości, https://www.frr.pl/news/641/bilans-2018-rezerwy-na-zobowiazania-bierne-rozliczenia-miedzyokresowe-zobowiazania-warunkowe (data pobrania: 16.02.2023).
Chluska J., Poniatowska L. [2018], Kosztowe aspekty tworzenia rezerw, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 514, s. 76–84.
Duraj A. [2004], Kształtowanie rezerw w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Gadawska J. [2009], Polityka (tworzenia i rozwiązywania) rezerw w jednostkach gospodarczych, „Ekonomia”, nr 17, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, no. 3244, s. 187–196.
Kamieniecka M. [2012], Rezerwy na zobowiązania jako obszar badań biegłego rewidenta, [w:] Żukowska H., Janik W. (red.), Audyt zewnętrzny sprawozdania finansowego a wiarygodność przedsiębiorstwa, Wydawnictwo KUL, Lublin, s. 227–251.
Kawa P. [2020], Rezerwy na świadczenia pracownicze (rezerwy aktuarialne) – obowiązek tworzenia, możliwość rezygnacji, https://ksiegowosc.infor.pl/rachunkowosc/sprawozdawczosc/5181731,Rezerwy-na-swiadczenia-pracownicze-rezerwy-aktuarialne-obowiazek-tworzenia-mozliwosc-rezygnacji-zmiany-w-2020-roku.html (data pobrania: 20.03.2023).
Klimczak K. [2010], Istota i zakres przedmiotowy rezerw w rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, t. 58(114), s. 141–158.
Klimek M. [2021], Obowiązek tworzenia rezerw w księgach rachunkowych, https://isp-modzelewski.pl/serwis/obowiazek-tworzenia-rezerw-w-ksiegach-rachunkowych/ (data pobrania: 16.02.2023).
KSA nr 1/2015 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych”, https://actuary.org.pl/wp-content/uploads/2019/04/standard_wyceny_aktuarialnej_wersja_f_427.pdf (data pobrania: 16.02.2023).
KSR nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”. Komunikat nr 2 Ministra Finansów z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia znowelizowanego KSR nr 6 (Dz.Urz.MF 2014, poz. 12), https://www.gov.pl/web/finanse/krajowe-standardy-rachunkowosci (data pobrania: 16.02.2023).
Maszczak T. [2017], Rezerwy jako instrument kształtowania wyniku finansowego jednostki gospodarcze, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 472, s. 227–235.
MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze” (Dz.Urz. UE L 2008, nr 320/1), https://eur-lex.europa.eu (data pobrania: 16.02.2023).
MSR nr 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”. Rozporządzenie komisji (WE) nr 1126/2008 z dnia 3 listopada 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.Urz. UE L 2008, nr 320/1), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32008R1126&from=PL (data pobrania: 16.02.2023).
Poniatowska L. [2013], Rezerwy na zobowiązania jako instrument polityki bilansowej, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 58, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 757, s. 117–124.
Poniatowska L. [2014], Polityka rachunkowości w zakresie rezerw na zobowiązania i jej znaczenie w kształtowaniu wyniku finansowego, „Studia Ekonomiczne”, nr 201, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, s. 255–265.
Poniatowska L. [2015], Podatkowe skutki tworzenia rezerw na zobowiązania w rachunkowości, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 77, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 873, s. 159–167.
Poniatowska L. [2016], Rezerwy na zobowiązania jako instrument zabezpieczenia przed ryzykiem gospodarczym, „Studia Oeconomica Posnaniensia”, vol. 4(11), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, s. 2019–227.
Sporządzamy sprawozdanie finansowe za 2017 rok. Wybrane zagadnienia [2017], Dodatek nr 16 do „Zeszytów Metodycznych Rachunkowości”, nr 24(456) z dnia 20 grudnia, http://www.vademecumksiegowego.pl/artykul_narzedziowa,971,0,15950,rezerwy-na-zobowiazania.html (data pobrania: 16.02.2023).
Tomczyk M. [2020], Mechanizm tworzenia i rozwiązywania rezerw w podmiotach gospodarczych – ujęcie bilansowo-podatkowe, [w:] Ćwąkała-Małys A. (red.), Zarys wybranych problemów z zakresu finansów i rachunkowości, „Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Seria: Finanse i Rachunkowość”, nr 6, s. 169–188.
Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. 1994, nr 121, poz. 591 z późn. zm., t.j. Dz.U. 2023, poz. 120, poz. 295), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941210591/U/D19940591Lj.pdf (data pobrania: 16.02.2023).
Waślicki T. [2020], Wycena i prezentacja rozliczeń międzyokresowych oraz rezerw. Komentarz praktyczny, https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/komentarze-praktyczne/wycena-i-prezentacja-rozliczen-miedzyokresowych-oraz-469835127 (data pobrania: 16.02.2023).
Żukowska H., Kalita J. [2012], Dylematy tworzenia rezerw na zobowiązania, „Roczniki Ekonomii i Zarządzania”, t. 4(40), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, s. 83–108.
Autor
Prawa autorskie (c) 2023 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.