Wpływ cen nośników energii na ceny produktów i usług

Main Article Content

Dominik Katarzyński
https://orcid.org/0000-0001-6036-4066
Grzegorz Przekota

Abstrakt

Wzrastające ceny energii stanowią istotny czynnik wpływający na koszty operacyjne przedsiębiorstw oraz mają coraz większy wpływ na globalną gospodarkę. Zbadanie tej zależności ma kluczowe znaczenie dla lepszego zrozumienia złożonego otoczenia rynkowego i dostarczenia informacji niezbędnych do podejmowania racjonalnych decyzji przez przedsiębiorstwa oraz do kształtowania polityki makroekonomicznej państwa. Celem artykułu jest analiza wpływu cen nośników energii na działalność gospodarczą oraz ceny produktów i usług. Badanie ma także na celu dostarczenie informacji potrzebnych do podejmowania decyzji przez przedsiębiorstwa i kształtowania polityki makroekonomicznej państwa. Badanie opiera się na wynikach ankiety przeprowadzonej w czerwcu 2023 r. wśród próby 96 przedsiębiorstw różnej wielkości będących przedstawicielami wielu sektorów gospodarki. Wyniki badania wykazują, że wzrost cen energii przekłada się na podwyżki cen oferowanych produktów i usług przez przedsiębiorstwa. Jednak istotnym wnioskiem jest fakt, że inicjowanie działań mających na celu wytwarzanie własnej energii nie miało istotnego wpływu na ceny oferowanych dóbr i usług. Te ustalenia posiadają znaczące implikacje zarówno dla badań naukowych, poprzez lepsze zrozumienie związku między cenami energii a działalnością gospodarczą, jak i dla praktyki biznesowej, wspierając zarządzanie kosztami energii oraz transformację energetyczną.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Katarzyński, D., & Przekota, G. (2024). Wpływ cen nośników energii na ceny produktów i usług. Kwartalnik Nauk O Przedsiębiorstwie, 71(1), 71–92. https://doi.org/10.33119/KNoP.2024.71.1.5 (Original work published 30 marzec 2024)
Dział
Dział główny

Bibliografia

Amran A., Periasamy V., Zulkafli A. H. [2014], Determinants of climatechange disclosure by developed and emerging countries in Asia Pacific, „Sustainable Development”, vol. 22 (3), s. 188–204.

Apergis N., Payne J. E. [2010], Natural gas consumption and economic growth: A panel investigation of 67 countries, „Applied Energy”, vol. 87 (8), s. 2759–2763, http://dx.doi.org/10.1016/j.apenergy.2010.01.002.

Asif M., Muneer T. [2007], Energy supply, its demand and security issues for developed and emerging economies, „Renewable and Sustainable Energy Reviews”, vol. 11 (7), s. 1388–413, http://dx.doi.org/10.1016/j.rser.2005.12.004.

Awodumi O. B., Adewuyi A. O. [2020], The Role of Non-renewable Energy Consumption in Economic, Growth and Carbon Emission: Evidence from Oil Producing Economies in Africa, „Energy Strategy”, vol. 27, s. 100434, http://dx.doi.org/10.1016/j.esr.2019.100434.

Bauer M. D. [2015], Inflation Expectations and the News, „International Journal of Central Banking, International Journal of Central Banking”, vol. 11 (2), s. 1–40.

Cashin P., Liang H., McDermott C. J. [2000], How persistent are shocks to world commodity prices? „IMF Staff Pap.”, vol. 47, s. 177–217, https://doi.org/10.2307/3867658.

Chien-Chiang L., Chun-Ping C. [2005], Structural breaks, energy consumption, and economic growth revisited: Evidence from Taiwan, „Energy Economics”, vol. 27 (6), s. 857–872, http://dx.doi.org/10.1016/j.eneco.2005.08.003.

Ferrer R., Shahzad S. J. H., López R., Jareño F. [2018], Time and frequency dynamics of connectedness between renewable energy stocks and crude oil prices, „Energy Economics”, vol. 76, s. 1–20, https://doi.org/10.1016/j.eneco.2018.09.022.

Ghosh I., Chaudhuri T. D., Alfaro-Cortés E., Martínez M. G., Rubio N. G. [2021], Estimating the relative effects of raw material prices, sectoral outlook and market sentiment on stock prices, „Resources Policy”, vol. 73, s. 102158, https://doi.org/10.1016/j.resourpol.2021.102158.

He Y. X., Zhang S. L., Yang L. Y., Wang Y. J., Wang J. [2010], Economic analysis of coal price – electricity price adjustment in China based on the CGE model, „Energy Policy”, vol. 38 (11), s. 6629–6637, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2010.06.033.

Heidari H., Katircioglu S. T., Saeidpour L. [2013], Natural gas consumption and economic growth: Are we ready to natural gas price liberalization in Iran, „Energy Policy”, vol. 63, s. 638–645, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2013.09.001.

Klank M. [2007] Future for coal – a new look at its use, „Polityka Energetyczna – Energy Policy”, vol. 1, s. 41–49.

Köhl M., Linser S., Prins K., Talarczyk A. [2021], The EU climate package “Fit for 55” – a doubleedged sword for Europeans and their forests and timber industry, „Forest Policy and Economics”, vol. 132, s. 102596, https://doi.org/10.1016/j.forpol.2021.102596.

Larsen V. H., Thorsrud L. A., Zhulanova J. [2020], News-driven inflation expectations and information rigidities, „Journal of Monetary Economics”, vol. 117, s. 507–520, https://doi.org/10.1016/j.jmoneco.2020.03.004.

Le Blanc M., Chinn M. [2004], Do High Oil Price Presage Inflation? The Evidence from G-5 Countries; „Working Paper, WP1021”, Santa Cruz Center for International Economics, no. 04–04, https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.509262.

Leny S., Sausan N. R. [2020], Effect of production Costs and Sales on the Company’s Net Profit, „Jurnal Akuntansi”, vol. 24, s. 169–186, https://doi.org/10.24912/ja.v24i2.689.

Linn J., Muehlenbachs L. [2018], The heterogeneous impacts of low natural gas prices on consumers and the environment, „Journal of Environmental Economics and Management”, vol. 89, s. 1–28, https://doi.org/10.1016/j.jeem.2018.02.002.

Loy J., Pennerstorfer D., Rroshi D., Weiss C., Yontcheva B. [2022], Consumer Information and

Price Transmission: Empirical Evidence, „The Journal of Industrial Economics”, vol. 70 (3), s. 631–683, https://doi.org/10.1111/joie.12300.

Mazanek Ł., Świat M. [2022], Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku – perspektywy oraz wyzwania. „Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN”, nr 110, s. 51–63.

Meyer J., von Cramon-Taubadel S. [2004], Asymmetric Price Transmission: A Survey, „Journal of Agricultural Economics”, vol. 55, s. 581–611, https://doi.org/10.1111/j.1477-9552.2004.tb00116.x.

Owen A. D. [2006], Renewable energy: Externality costs as market barriers, „Energy Policy”, vol. 34, s. 632–642, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2005.11.017.

Ozcan B., Ozturk I. [2019], Renewable energy consumption-economic growth nexus in emerging countries: A bootstrap panel causality test, „Renewable and Sustainable Energy Reviews”, vol. 104, s. 30–37, https://doi.org/10.1016/j.rser.2019.01.020.

Powell J. B. [2020], Natural gas utilization: Current status and opportunities, „Catalysis Today”, vol. 356 (2), http://dx.doi.org/10.1016/j.cattod.2019.10.024.

Przekota G. [2022], Do High Fuel Prices Pose an Obstacle to Economic Growth? A Study for Poland, „Energies”, vol. 18, s. 6606, https://doi.org/10.3390/en15186606.

Sek S. K., Teo X. Q., Wong Y. N. [2015], A comparative study on the effects of oil price changes on inflation, „Procedia Econ. Financ.”, vol. 26, s. 630–636, https://doi.org/10.1016/S2212-5671(15)00800‑X.

Shakeel S., Takala J., Zhu L. [2017], Commercialization of renewable energy technologies: A ladder building approach, „Renew. Sustain. Energy Rev.” vol. 78, s. 855–867, https://doi.org/10.1016/j.rser.2017.05.005.

Siddhartha P. [2022], Impact of diesel price reforms on asymmetricity of oil price pass-through to inflation: Indian perspective, „The Journal of Economic Asymmetries”, vol. 26, https://doi.org/10.1016/j.jeca.2022.e00249.

Wang Q., Yang X., Li R. [2022], The impact of the COVID-19 pandemic on the energy market – A comparative relationship between oil and coal, „Energy Strategy Reviews”, vol. 39, https://doi.org/10.1016/j.esr.2021.100761.

Yukhymenko T. [2021], Role of the Media in the Inflation Expectation Formation Process, „International Economics Department Working Paper Series”, no. HEIDWP13-2021.

Zakeri B., Paulavets K., Barreto-Gomez L., Echeverri L. G., Pachauri S., Boza-Kiss B., Zimm C., Rogelj J., Creutzig F., Ürge-Vorsatz D., Victor D. G., Bazilian M. D., Fritz S., Gielen D., McCollim D. L., Srivastava L., Hunt J. D., Pouya S. [2022], Pandemic, War, and Global Energy Transitions, „Energies”, vol. 15 (17), https://doi.org/10.3390/en15176114.

Zarębski P., Czerwińska-Jaśkiewicz M., Klonowska-Matynia M. [2022], Innovation in Peripheral Regions from a Multidimensional Perspective: Evidence from the Middle Pomerania Region in Poland, „Sustainability”, vol. 14, s. 8529, https://doi.org/10.3390/su14148529.

Zarębski P., Katarzyński D. [2023a], A Theoretical Framework for a Local Energy Innovation System Based on the Renewable Energy Case of Poland, „Energies”, vol. 16 (9), https://doi.org/10.3390/en16093695.

Zarębski P., Katarzyński D. [2023b], Small Modular Reactors (SMRs) as a Solution for Renewable

Energy Gaps: Spatial Analysis for Polish Strategy, „Energies”, vol. 16 (18), s. 6491, https://doi.org/10.3390/en16186491.

Żuk P., Żuk P. [2022], National energy security or acceleration of transition? Energy policy after the war in Ukraine, „Joule”, vol. 6 (4), s. 709–712.

Źródła internetowe

Biernaciak E. [2023], Rynek fotowoltaiki w Polsce rok 2022, Raport, Enerad, https://enerad.pl/aktualnosci/rynek-fotowoltaiki-w-polsce-2022‑raport/ (data dostępu: 1.03.2024).

BP [2022], Statistical Review of World Energy 2022, 71st edition, https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-statsreview-2022‑full-report.pdf (data dostępu: 18.07.2023).

EP [2023], Energy policy: general principles, European Parliament, https://www.europarl.europa.eu/factsheets/en/sheet/68/energy-policy-general-principles (data dostępu: 18.07.2023).

Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database (data dostępu: 18.07.2023).

Huntington H. G. [2005], EMF SR 9: The Economic Consequences of Higher Crude Oil Prices, Stanford Engineering, Energy Modeling Forum, https://emf.stanford.edu/publications/specialreport/emf-sr-9‑economic-consequences-higher-crude-oil-prices (data dostępu: 20.07.2023).

MP [2021], Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 2 marca 2021 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2040 r. (MP 2021, poz. 264), https://www.dziennikustaw.gov.pl/MP/2021/264 (data dostępu: 18.07.2023).

PGE [2024], Oferta PGE, https://www.gkpge.pl/dla-firm/oferta (data dostępu: 26.02.2024).

PSE [2022], Raport 2022 KSE, Zestawienie danych ilościowych dotyczących funkcjonowania KSE w 2022 roku, Polskie Sieci Elektroenergetyczne, https://www.pse.pl/dane-systemowe/funkcjonowanie-kse/raporty-roczne-z-funkcjonowania-kse-za-rok/raporty-za-rok-2022 (data dostępu: 26.02.2024).

URE [2023], Raport 2022, Urząd Regulacji Energetyki, https://www.ure.gov.pl/pl/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/11089,2022.html (data dostępu: 18.07.2023).

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. 2022, poz. 1692; 2023, poz. 1630).

Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku (Dz.U. 2022, poz. 2243; 2024, poz. 190).

WB [2022], Commodity Markets Outlook: The Impact of the War in Ukraine on Commodity Markets, The World Bank, https://openknowledge.worldbank.org/server/api/core/bitstreams/da0196b9-6f9c-5d28‑b77c-31a936d5098f/content (data dostępu: 18.07.2023).