Finansyzacja przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce
Main Article Content
Abstract
Finansyzacja przedsiębiorstw, rozumiana jako wzrost roli aktywności stricte finansowej podmiotów sfery realnej, wywoływana presją rynków finansowych i inwestorów oczekujących osiągnięcia w krótkim okresie wzrostu wartości zaangażowanych kapitałów, przebiega dwoma kanałami. Pierwszym z nich są zmiany w strukturze aktywów przedsiębiorstw, drugim zaś zmiana strumieni generowanych dochodów. Polityka inwestycyjna przedsiębiorstw staje się bardziej ukierunkowywana na wzrost udziału aktywów finansowych w aktywach ogółem, i w konsekwencji, na zwiększenie udziału dochodów finansowych w dochodach całkowitych. Oczekiwania inwestorów wyższych stóp zwrotu i wartości wypłat z zysków ograniczają z kolei zasoby kapitału wewnętrznego i zwiększają stopień uzależnienia przyszłego rozwoju jednostek gospodarczych od instytucji i rynków finansowych. Celem artykułu jest ocena symptomów i stopnia finansyzacji sektora przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce oraz analiza wpływu tego zjawiska na efektywność ich działania. Badanie zostało oparte na publikowanych przez GUS bilansowych wynikach finansowych podmiotów gospodarczych z ostatniej dekady (lata 2004-2013). Zostało przeprowadzone zarówno w ujęciu całościowym, jak i według form prawnych oraz wielkości przedsiębiorstw. Wyniki mogą być wykorzystywane do porównań z rezultatami podobnych analiz przeprowadzonych w wybranych gospodarkach krajów rozwiniętych i rozwijających się.
Downloads
Article Details
The author of the article declares that the submitted article does not infringe the copyrights of third parties. The author agrees to subject the article to the review procedure and to make editorial changes. The author transfers, free of charge, to SGH Publishing House the author's economic rights to the work in the fields of exploitation listed in the Article 50 of the Act of 4 February 1994 on Copyright and Related Rights – provided that the work has been accepted for publication and published.
SGH Publishing House holds economic copyrights to all content of the journal. Placing the text of the article in a repository, on the author's home page or on any other page is allowed as long as it does not involve obtaining economic benefits, and the text will be provided with source information (including the title, year, number and internet address of the journal).
References
2. Alauddin M. [2014], Financialization of Global Economy and Overaccumulation of Chinese Economy,South Asian University, 7th May, http://ssrn.com/abstract=2444470, dostęp 10/01/2016.
3. Alvarez I. [ 2015], Financialization, Non-financial Corporations and Income Inequality: the Case ofFrance, “Socio-Economic Review”, Vol. 13, No. 3, p. 449-475.
4. Barczyk R., Lubiński M., Małecki W. [2014], Banki a cykle koniunkturalne, Warszawa, OficynaWydawnicza SGH, s. 306.
5. Baud C., Durand C. [2012], Financialization, Globalization and the Making of Profits by LeadingRetailers, “Socio-Economic Review”, Vol. 10, p. 241-266.
6. Błasiak W. [2010], Światowy kryzys gospodarczy a globalna akumulacja kapitału, “ContemporaryEconomics”, Vol. 4, No. 2, p. 35-51.
7. Chołaj H. [2003], Ekonomia polityczna globalizacji, Warszawa, Fundacja Innowacja, s. 270.
8. Crotty J. [2005], The Neoliberal Paradox: The Impact of Destructive Product Market Competitionand Modern Financial Markets on Nonfinancial Corporation Performance in the Neoliberal Era, in:Financialization and the World Economy, G.A. Epstein (ed.), Northampton, Edward Elgar Publishing.
9. Davis L. [2013], Financialization and the Nonfinancial Corporation: an Investigation of Firm-LevelInvestment Behavior in the U.S., 1971-2011, University of Massachusetts, Amherst Working Paper,No. 2013-08.
10. Dembinski P. [2012], Finansjalizacja. Klęska urodzaju w gospodarce, http://m.obserwatorfinansowy.pl/forma/debata/finansjalizacja-kleska-urodzaju-w-gospodarce, dostęp 10/02/2016.
11. Dobbin F., Jung J. [2010], The Misapplication of Mr. Michael Jensen: How Agency Theory BroughtDown the Economy and Why it Might Again, in: Markets on Trial, The Economic Sociology of the U.S.Financial Crisis: Part A Research in the Sociology of Organizations, “Emerald”, Vol. 30B, p. 29-64.
12. Dore R. [2002], Stock Market Capitalism and Its Diffusion, “New Political Economy”, Vol. 7, No. 1,p. 115-121.
13. Dore R. [2008], Stock Market Capitalism: Welfare Capitalism: Japan and Germany versus the AngloSaxons,3rd ed., Oxford, Oxford University Press, p. 280.
14. Dresler Z. [2014], Rentowność a rozwój przedsiębiorstw w Polsce, w: Finanse w rozwoju gospodarczym ispołecznym, J. Czekaj, S. Owsiak (red.), Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 217-253.
15. 1Dudycz T. [2013], Działalność inwestycyjna spółek debiutujących na Giełdzie Papierów Wartościowychw Warszawie, Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, s. 207.
16. Dumenil G., Levy D. [2004], Capital Resurgent: Roots of the Neoliberal Revolution, Cambridge,Harvard University Press, p. 190.
17. Dumenil G., Levy D. [2005], The Real and Financial Components of Profitability (USA 1952–2000),“Review of Radical Political Economics”, Vol. 36, No. 1, p. 82-110.
18. Epstein G.A. [2005], Introduction: Financialization and the World Economy, in: Financialization andthe World Economy, G.A. Epstein (ed.), Northampton, Edward Elgar Publishing, p. 3-16.
19. Erturk I., Froud J., Johal S., Leaver A., Williams K. [2008], Financialization at Work: Key Texts and Finansyzacja przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce 47Commentary, London & New York, Routledge, p. 211.
20. Felipe J., Lavin E., Xiaoqim E.F. [2008], The Diverging Patterns of Profitability, Investment andGrowth of China and India During 1980-2003, “World Development”, Vol. 36, No. 5, p. 741-774.
21. Fine B. [2008], From Financialisation to Neo-Liberalism: Engaging Neo-Liberalism, School of Orientaland African Studies, University of London, http://www4.fe.uc.pt/ciclo_int/doc_08_09/02_holly_book_con.pdf, dostęp 12/02/2016.
22. Fligstein N., Shin T. [2007], Shareholder Value and the Transformation of the U.S. Economy, 1984-2000, “Sociological Forum”, Vol. 22, No. 4, p. 399-424.
23. French S., Leyshon A., Wainwright T. [2011], Financializing Space, Spacing Financialization, Progressin Human Geography, 28Th November, doi: 10.1177/0309132510396749.
24. Harvey D. [2005], A Brief History of Neoliberalism, Oxford, Oxford University Press, p. 247.
25. Krippner G. [2005], The Financialization of the American Economy, “Socio-Economic Review”, Vol.3, No. 2, p. 173-208.
26. Lazonick W. [2010], Innovative Business Models and Varieties of Capitalism: Financialization of theU.S. Corporation, “Business History Review”, Vol. 84, No. 2, p. 675-702.
27. Lazonick W. [2013], The Financialization of the U.S. Corporation: What Has Been Lost, and How ItCan Be Regained, “Seattle University Law Review”, Vol. 36, p. 857-909.
28. Lazonick W., O’Sullivan M., [2000], Maximizing Shareholder Value: A New Ideology for CorporateGovernance, “Economy and Society”, Vol. 29, No. 1, p. 13-35.
29. Lin K.H. [2013], The Rise of Finance and Firm Employment Dynamics, 1982-2005, “SSRN ElectronicJournal”, doi:10.2139/ssrn.2284507.
30. Mączyńska E. [2013], Łamane obietnice jako syndrom nieładu instytucjonalnego, „Finanse, RynkiFinansowe. Ubezpieczenia”, nr 62, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 766, s. 2-16.
31. Mesjasz L. [2006], Kryzysy finansowe we współczesnej gospodarce światowej, w: Międzynarodowestosunki gospodarcze u progu XXI wieku, S. Miklaszewski (red.), wyd. II, Warszawa, Difin, s. 108-109.
32. Milberg W. [2009], Shifting Sources and Uses of Profits: Sustaining US Financialization with GlobalValue Chains, “Economy and Society”, Vol. 37, No. 3, p. 420-451.
33. Montenegro J.L., Gasca V.S. [2015], The Financialization of the Mexican Economy, 1993-2013(An Estimate), XIV International Business and Economy Conference, Bangkok, Thailand,http://ssrn.com/abstract=2550151, dostęp 10\01\2016.
34. Nolke A., Perry J. [2007], The Power of Transnational Private Governance: Financialization and theIASB, “Business and Politics”, Vol. 9, No. 3.
35. Onaran O. [2009], Wage Share, Globalization, and Crisis: The Case of Manufacturing Industry inKorea, Mexico and Turkey, “International Review of Applied Economics”, Vol. 23, No. 2, p. 113-134.
36. Orhangazi O. [2008], Financialisation and Capital Accumulation in the Non-Financial CorporateSector: A Theoretical and Empirical Investigation on the US Economy: 1973-2003, “Cambridge Journalof Economics”, Vol. 32, p. 863-886.
37. Palpaceur F., Seignour A., Vercher C. [2011], Financialization, Globalization and the Managementof Skilled Employees: Towards a Market-Based HRM Model in Large Corporations in France, “BritishJournal of Industrial Relations”, Vol. 49, No. 3, p. 560-582.
38. Ratajczak M. [2009], Kryzys finansowy a rozwój ekonomii jako nauki, w: Studia z bankowości centralneji polityki pieniężnej, W. Przybylska-Kapuścińska (red.), Warszawa, Difin, s. 20.
39. Sen S., DasGupta Z. [2015], Financialization and Corporate Investments: The Indian Case, LevyEconomics Institute of Bard College, Working Paper No. 828, p. 1-15.
40. Stockhammer E., 2004, Financialization and the Slowdown of Accumulation, “Cambridge Journal ofEconomics”, Vol. 28, No. 5, p. 719-741.
41. Tallalbasi I., Kaya F. [2013], Financialization of Turkey Industry Sector, “International Journal ofFinancial Research”, Vol. 4, No. 3, p. 127-143.42.Toporowski J. [2008], Ekonomia i kultura finansyzacji, „Nowe Życie Gospodarcze”, nr 8, s.5-10. 43 Żyżyński J. [2009], Neoliberalizm jako strukturalna przyczyna kryzysu a poszukiwanie dróg naprawy,„Ekonomista”, nr 2, s. 163-189