Treść głównego artykułu

Abstrakt

Empowerment można rozpatrywać we dwóch współzależnych wymiarach: psychologicznym i  środowiskowym. Wymiar psychologiczny odnosi się do motywacji pracownika, kształtowanej m.in. przez własną ocenę poziomu kompetencji, natomiast wymiar środowiskowy to warunki organizacyjne. Do badania motywacji pracownika wykorzystano czteroczynnikowy model celów związanych z osiągnięciami A.J. Elliota i H.A. McGregora, wyróż­ niający cztery rodzaje motywacji osiągnięć: mistrzostwo–dążenie, mistrzostwo–unikanie, wykazanie się–dążenie, wykazanie się–unikanie. Badano również samoocenę trzech skupisk kompetencji oraz charakter wykonywanej pracy. Z  badania (N  =  309) wynika, że pracownicy wysoko oceniający własne kompetencje wykazują najczęściej motywację mistrzowską–dążeniową, a pracownicy niżej oceniający swoje kompetencje, dodatkowo nie mający swobody w podejmowaniu decyzji, przejawiają motywację wykazanie się–unikanie.

Słowa kluczowe

empowerment wymiar psychologiczny empowermentu motywacja osiągnięć kompetencje charakter pracy

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Oleksa, K., & Springer, A. (2017). Motywacja osiągnięć jako podmiotowe uwarunkowanie wdrożenia koncepcji empowerment w organizacjach. Edukacja Ekonomistów I Menedżerów, 43(1), 41–55. https://doi.org/10.5604/01.3001.0009.7747

Referencje

    1. Argyris, C. (1998). Empowerment: The Emperor’s New Clothes. Harvard BusinessReview, May–June, 98–105.
    2. Astley, W.G., Sachdeva, P.S. (1984). Structural sources of inter organizational power:A theoretical synthesis. Academy of Management Review, 9, 104–113.
    3. Avey, J.B., Hughes, L.W., Norman, S.M., Luthans, K.W. (2008). Using positivity,transformational leadership and empowerment to combat employee negativity. Leadership & Organization Development Journal, 29(2), 110–126.
    4. Bennis, W., Nanus, B. (1985). Leaders: The strategies of taking charge. New York: Harper& Row.
    5. Bernstein, W.M. (2003). „Empowerment”: A task for the self, not the organization. Organization Development Journal, 21(1), 75–80.
    6. Bugdol, M. (2006). Wartości organizacyjne. Szkice z teorii organizacji i zarządzania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    7. Conger, J.A., Kanungo, R.N. (1988). The Empowerment Process: Integrating Theoryand Practice. Academy of Management Review, 13( 3), 471–482.
    8. Durniat, K. (2012). Polish adaptation of L. Rosenstiel and R. Boegel’s organizationalclimate diagnosis questionnaire. Polish Journal of Applied Psychology, 10(1),147–168.
    9. Elliot, A.J., Church, M.A. (1997). A hierarchical model of approach and avoidanceachievement motivation. Journal of Personality and Social Psychology, 72, 218–232.
    10. Elliot, A.J., Harackiewicz, J.M. (1996). Approach and avoidance achievement goalsand intrinsic motivation: A mediational analysis. Journal of Personality and SocialPsychology, 70, 461–475.
    11. Elliot, A.J., McGregor, H.A. (2001). A 2x2 achievement goal framework. Journal ofPersonality and Social Psychology, 80(3), 501–519.
    12. Graham, S., Weiner, B. (1996). Theories and principles of motivation. W: D.C. Berliner,R. Calfee (red.), Handbook of educational psychology. New York: Macmillan, 63–84.
    13. Heyman, G.D., Dweck, C.S. (1992). Achievement goals and intrinsic motivation: Theirrelation and their role in adaptive motivation. Motivation and Emotion, 16(3),231–247.
    14. Koberg, C.S., Boss, R.W., Senjem, J.C., Goodman, E.A. (1999). Antecedents andOutcomes of Empowerment. Empirical Evidence from the Health Care Industry. Group and Organization Management, 24(1), 71–91.
    15. Maruszewski, T., Doliński, D., Łukaszewski, W., Marszał -Wiśniewska, M. (2008).Emocje i motywacja. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik aka‑demicki, t. 1. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 600–630.
    16. Menon, S.T. (2001). Employee empowerment: An integrative psychological approach. Applied Psychology: An International Review, 50(1), 153–180.
    17. Meyerson, S.L., Kline, T.J.B. (2008). Psychological and environmental empowerment:Antecedents and consequences. Leadership and Organization Development Journal,29(5), 444–460.
    18. Moczydłowska, J.M., Kowalewski, K. (2014). Nowe koncepcje zarządzania ludźmi. Warszawa: Difin, 76–82.
    19. Nicholls, J.G. (1984). Achievement motivation: Conceptions of ability, subjectiveexperience, task choice, and performance. Psychological Review, 91(3), 328–346.
    20. Oxford English Dictionary (2016). https://en.oxforddictionaries.com/definition/empowerment
    21. Seibert, S.E., Silver S.R., Randolph, W.A. (2004). Taking empowerment to the next level: A multi level model of empowerment, performance, and satisfaction. Academy of Management Journal, 47(3), 332–349.
    22. Spreitzer, G.M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions,measurement, and validations. Academy of Management Journal, 38(5), 1442–1465.
    23. Springer, A. (2011). Problemy definiowania i klasyfikowania kompetencji pracowników. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 34, 249–260.
    24. Strelau, J., Doliński, D. (red.) (2008). Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 1. Gdańsk:Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
    25. Thomas, K.W., Velthouse, B.A. (1990). Cognitive Elements of Empowerment: An„Interpretive” Model of Intrinsic Task Motivation. Academy of Management Review,15(4), 666–681.
    26. Wojdyło, K., Retowski, S. (2012). Kwestionariusz Celów związanych z Osiągnięciami(KCO) – konstrukcja i charakterystyka psychometryczna. Przegląd Psychologiczny,55(1), 9–28.