Treść głównego artykułu

Abstrakt

W świetle koncepcji neuroróżnorodności autyzm jest wariantem różnorodności ludzkiej o wyróżniającej charakterystyce. Aktualne wyniki badań potwierdzają, że zatrudnienie autystów może wspierać konkurencyjność organizacji, przy czym wymaga odpowiedniego dostosowania warunków pracy, stylu zarządzania i sposobu komunikacji do ich potrzeb. W praktyce organizacje biznesowe podejmują również inicjatywy polegające na dostosowaniu sposobu oferowania produktów i usług z uwzględnieniem specyfiki osób neuroróżnorodnych. Oryginalność podejścia przyjętego w niniejszym artykule polega na traktowaniu tych dostosowań jako innowacji społecznych o charakterze organizacyjnym i procesowym. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia koncepcji neuroróżnorodności w zarządzaniu za pomocą przykładów innowacji społecznych o charakterze organizacyjnym i procesowym realizowanych przez organizacje biznesowe w Polsce.

Słowa kluczowe

neuroroóżnorodność zatrudnienie innowacje społeczne

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Wiater, M. (2022). Innowacje społeczne w obszarze neuroróżnorodności. Edukacja Ekonomistów I Menedżerów, 64(2). https://doi.org/10.33119/EEIM.2022.64.3

Referencje

  1. Austin, R. D. (2018). Hart Schaffner Marx: Neurodiversity employment at a classic American suit maker. Ivey Business School case 9B14C048.
  2. Austin, R. D., Pisano, G. P. (2017). Neurodiversity as a competitive advantage. Harvard Business Review, 95 (3), 96–103.
  3. Baron-Cohen, S., Ashwin, E., Ashwin, C., Tavassoli, T., Chakrabarti, B. (2009). Talent in autism: Hyper-systemizing, hyper-attention to detail and sensory hypersensitivity. Philosophical Translations of the Royal Society B, 364, 1377–1383.
  4. Carrero, J., Krzemińska, A., Härtel, Ch. E. J. (2019). The DXC technology work experience program: disability-inclusive recruitment and selection in action. Journal of Management & Organization, 25 (4), 535–542.
  5. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (2013). Fifth Edition Washington, DC London, England American Psychiatric Association.
  6. Grandin, T. (2009). How does visual thinking work in the mind of a person with autism? A personal account. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences, 364, 1439.
  7. Grandin, T., Panek, R. (2021). Mózg autystyczny. Podroż w głąb niezwykłych umysłów. Kraków: Copernicus Center Press.
  8. Hedley, D., Uljarević, M., Hedley, D. F. E. (2017). Employment and living with autism: Personal, social and economic impact. W: S. Halder, L. C. Assaf (Eds.), Inclusion, disability and culture: An ethnographic perspective traversing abilities and challenges. New York: Springer, 295–311.
  9. Jaarsma, P., Welin, S. (2012). Autism as a Natural Human Variation: Reflections on the Claims of the Neurodiversity Movement. Health Care Analysis, 20 (1), 20.
  10. Krzemińska, A., Austin, R. D., Bruyère, S. M., Hedley, D. (2019). The advantages and challenges of neurodiversity employment in organizations. Journal of Management & Organization, 25, 453, 455, 456.
  11. Lorenz, T., Heinitz, K. (2014). Aspergers – different, not less: Occupational strengths and job interests of individuals with Asperger’s Syndrome. PloS ONE, 9 (6).
  12. Mpofu, E., Tansey, T., Mpofu, N., Tu, W., Li, Q. (2019). Employment Practices with People with Autism Spectrum Disorder in the Digital Age. W: Theory, Research and Dynamics of Career. Wellbeing, 309–326.
  13. Najwyższa Izba Kontroli (2020). Wsparcie osób z autyzmem i zespołem Aspergera w przygotowaniu do samodzielnego funkcjonowania. Informacja o wynikach kontroli. Warszawa.
  14. Prizant, B. M., Fields-Meyer, T. (2017). Niezwyczajni ludzie. Nowe spojrzenie na autyzm.
  15. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  16. Roberson, Q., Quigley, N. R., Vickers, K., Bruck, I. (2021). Reconceptualizing Leadership From a Neurodiverse Perspective. Group & Organization Management, 46 (2), 407, 409, 410.
  17. Roux, A. M., Shattuck, P. T., Rast, J. E., Rava, J. A., Anderson, K. A. (2015). National autism indicators report: Transition into young adulthood. Life Course Outcomes Research Program. Philadelphia: AJ Drexel Autism Institute, Drexel University.
  18. Silberman, S. (2017). Neuroplemiona. Dziedzictwo autyzmu i przyszłość neuroróżnorodności. Białystok: Wyd. Vivante.
  19. Singer, J. (1999). Why can’t you be normal for once in your life? From a ‘problem with no name’ to the emergence of a new category of difference. W: M. Corker, S. French (Eds.), Disability Discourse. Buckingham/Philadelphia: Open University Press, 59–67.
  20. Szulc, J. M., Davies, J., Tomczak, M. T., McGregor, F. L. (2021). AMO perspectives on the well-being of neurodivergent human capital. Employee Relations, 43 (4), 858–872.
  21. Walkowiak, E. (2021). Neurodiversity of the workforce and digital transformation: The case of inclusion of autistic workers at the workplace. Technological Forecasting and Social Change, 168.
  22. Wehman, P., Brooke, V., Brooke, A. M., …, Avellone, L. (2016). Employment for adults with autism spectrum disorders: a retrospective review of a customized employment approach. Research in Developmental Disabilities, 53–54, 61–72.
  23. Whelpley, Ch.E., Perrault, E. (2021). Autism at work: How internal and external factors influence employee outcomes and firm performance. Journal of General Management, 46 (3), 210, 213, 215, 217.
  24. Wong, P. S., Donelly, M., Neck, P. A., Boyd, B. (2018). Positive autism: Investigation of workplace characteristics leading to a strengths-based approach to employment of people with autism. Review of International Comparative Management, 19 (1), 15–30.
  25. Źródła internetowe
  26. Autyzm – czym jest autyzm? (2021), https://polskiautyzm.pl/autyzm/ (dostęp: 1.06.2021).
  27. Cafe Równik (2022), http://typowro.pl/cafe-rownik/ (dostęp: 27.02.2022).
  28. Dalejrazem (2022), https://oby.dalejrazem.pl/ (dostęp: 10.02.2022).
  29. Fundacja Rozwoju Innowacji Społecznych (2022). Innowacje społeczne, http://www.innowacje-spoleczne.org.pl/innowacje-spoleczne.html (dostęp: 19.02.2022).
  30. Fundacja SYNAPSIS (2012). Niewidzialni. Osoby z autyzmem na rynku pracy w Polsce, https://publicystyka.ngo.pl/niewidzialni-osoby-z-autyzmem-na-rynku-pracy-wpolsce (dostęp: 9.02.2022).
  31. Gryka (2022), https://gryka.org/ (dostęp: 10.02.2022).
  32. Kino przyjazne sensorycznie (2022), https://www.cinema-city.pl/static/pl/pl/kino-przyjazne-sensorycznie (dostęp: 17.02.2022).
  33. Klubokawiarnia Życie jest fajne – miejsce pracy dorosłych autystów (2022). Facebook.com (dostęp: 12.02.2022).
  34. Lidl wprowadza „ciche godziny” we wszystkich sklepach. Wsparcie dla klientów ze spektrum autyzmu (2022), https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/lidl-ciche-godziny-wewszystkich-sklepach-dla-klientow-ze-spektrum-autyzmu-jakie-godziny-i-dnizmiany-i-udogodnienia (dostęp: 19.02.2022).
  35. Podręcznik Oslo 2018 (2018), podrecznik_oslo_2018_internet.pdf (dostęp: 25.02.2022). Stokrotka wprowadza we wszystkich swoich sklepach „ciche godziny” (2022), https://www. wirtualnemedia.pl/artykul/stokrotka-ciche-godziny (dostęp: 19.02.2022).
  36. Wright, J. (2020). Autism prevalence in the United States explained, Autism rates in the United States explained, https://www.spectrumnews.org/news/autism-rates-united-statesexplained/?msclkid=330e77d8a86e11eca1fef84708d6e050 (dostęp: 25.05.2021).
  37. Wydrukujemy.to (2022), https://wydrukujemy.to/o-nas/ (dostęp: 10.02.2022).