Optymalizacja kosztów transakcyjnych jako sposób na podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstw
Article Sidebar
listopada 27, 2020
listopada 27, 2020
Abstrakt
Tradycyjne koncepcje konkurencyjności przedsiębiorstwa koncentrują się na podstawowych rynkowych czynnikach konkurencyjności, warto jednak szukać przewag konkurencyjnych w różnych obszarach, w tym w obszarze instytucjonalnym. Celem artykułu jest więc wskazanie roli optymalizacji kosztów transakcyjnych w zwiększaniu konkurencyjności przedsiębiorstw. Przeprowadzona analiza pokazuje, że kształtowanie kosztów transakcyjnych wpływa na skuteczność strategii kosztowych i strategii wyróżniania. Przedsiębiorstwa dążąc do podnoszenia konkurencyjności dzięki optymalizacji swoich kosztów transakcyjnych mogą: wydzielać pewne czynności z przedsiębiorstwa i zlecać je innym firmom, budować sieć relacji oraz rozwijać swoje zasoby wiedzy i doświadczenia. Dla poprawy konkurencyjności ważne jest posiadanie świadomości istnienia kosztów transakcyjnych, ich kształtowania, znajomości czynników determinujących ich wartość, wiedzy na temat związku z ponoszonym ryzykiem itp. W praktyce niska świadomość kosztów transakcyjnych utrudnia skuteczną analizę, choć przedsiębiorstwa mogą intuicyjnie podejmować pewne działania w tym zakresie. Lepsze możliwości optymalizacji kosztów pojawiają się przy ich świadomym i przemyślanym kształtowaniu w celu podnoszenia konkurencyjności.
Bibliografia
Ciesielska-Maciągowska D. (2011), Wpływ kosztów transakcyjnych na przyspieszenie procesów outsourcingu i offshoringu, w: R. Sobiecki, J.W. Pietrewicz (red.), Koszty transakcyjne – skutki zmian dla przedsiębiorstw, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.
Cruz-García P., Peiró-Palomino J. (2019), Informal, formal institutions and credit: complements or substitutes?, “Journal of Institutional Economics”, Vol. 15, s. 649-671.
Diagnoza Społeczna 2013. Warunki i Jakość Życia Polaków, J. Czapiński, T. Panek (red.), Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa, 22.08.2013.
Dobiegała-Korona B., Kasiewicz S. (2000), Metody oceny konkurencyjności przedsiębiorstw, w: Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstw w Polsce, Materiały i Prace IFGN t. XXXIX, SGH, Warszawa.
Dwojacki P., Nogalski B. (1998), Tworzenie struktur sieciowych jako wynik restrukturyzacji scentralizowanych przedsiębiorstwa, „Przegląd Organizacji”, nr 4.
Furubotn E.G., Richter R. (2005), Institutions and economic theory: the contribution of the new institutional economics, Ann Arbor: The University of Michigan Press.
Garbarski L. (1997), Wybór rynku docelowego przez przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji, w: Marketing jako czynnik i instrument konkurencji, PWE, Warszawa.
Gorynia M. (2007), Strategie zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw, PWE.
Gorynia M. (1996), Międzynarodowa konkurencyjność polskiej gospodarki a polityka ekonomiczna, „Ekonomista”, nr 3, s. 344, za: Model biznesu. Nowe myślenie strategiczne, M. Duczkowska-Piasecka (red.) (2013), Difin, Warszawa.
Grudzewski W., Hejduk I. (2004), Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa.
Gruszecki T. (2002), Współczesne teorie przedsiębiorstwa, WN PWN, Warszawa.
Hamel G., Prahalad C.K. (1990), The Core Competence of the Corporation, “Harvard Business Review”, May-June, Vol. 68, Iss. 3.
Jonas A. (2002), Strategie konkurencji na rynku usług bankowych, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa.
Klaes M. (2000), The birth of the concept of transaction costs: Issues and controversies, “Industrial and Corporate Change”, December, No. 9, Iss. 4.
KPMG (2004), Zarządzanie wiedzą w Polsce 2004, Raport badawczy KPMG, Warszawa.
Koźmiński A.K. (2004), Czy polscy menedżerowie są zdolni do konkurencji na rynkach Unii Europejskiej, „Master of Business Administration”, nr 1.
Ministerstwo Gospodarki (2008), Konkurencyjność polskiego sektora przedsiębiorstw w perspektywie przystąpienia Polski do strefy euro, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
Nowakowski M.K. (red.) (2008), Eurobiznes, Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Luo Y., Peng M.W. (1999), Learning to compete in a transition economy: experience, environment, performance, “Journal of International Business Studies”, Second Quarter , Vol. 30, Iss. 2.
Łobejko S. (2011), Wykorzystanie kosztów transakcyjnych jako czynnika rozwoju przedsiębiorstw sieciowych, w: R. Sobiecki, J.W. Pietrewicz (red.), Koszty transakcyjne – skutki zmian dla przedsiębiorstw, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Łobejko S. (2015), Zarządzanie strategicznymi relacjami sieciowymi, w: M. Poniatowska-Jaksch (red.), Nowe myślenie w zarządzaniu strategicznym przedsiębiorstwem, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Milgrom P., Roberts J. (1992), Economics, organization and management, Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
Misiński W. (2020), Koszty transakcyjne. Czy teoria kosztów transakcyjnych jest naukową teorią? w: H. Pondel S.
Kuźmar S. (red.), Instytucje w teorii i praktyce. Przeszłość–teraźniejszość–przyszłość, Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, s. 48-66.
Nowakowski M.K. (red.) (2008), Eurobiznes, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Obłój K. (2000), Strategia sukcesu firmy, PWE, Warszawa.
Pierścionek Z. (1996), Strategie rozwoju firmy, PWN, Warszawa.
Pierścionek Z., Jurek-Stępień S. (red.) (2006), Czynniki sukcesu polskich przedsiębiorstw na rynkach Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Pietrewicz J.W., Sobiecki R. (red.) (2019), W poszukiwaniu konkurencyjnej przewagi, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Poniatowska-Jaksch M. (2016), Budowa sieci relacji z interesariuszami jako źródło przewag konkurencyjnych- na przykładzie korporacji transnarodowych w Polsce, w: Przewagi konkurencyjne przedsiębiorstw w Polsce i sposoby ich pobudzania – badania statutowe Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, SGH.
Poniatowska-Jaksch M., Sobiecki R. (red.) (2017), Instytucje a konkurencyjność przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Ratajczak-Mrozek M. (2011), Sieci biznesowe a przewaga konkurencyjna przedsiębiorstw zaawansowanych technologii na rynkach zagranicznych, Wydawnictwo UE w Poznaniu, Poznań, za: Model biznesu. Nowe myślenie strategiczne, M. Duczkowska-Piasecka (red.), Difin, Warszawa 2013.
Rudolf S. (2005), Konkurencyjność przedsiębiorstw w świetle teorii kosztów transakcyjnych, w: S. Rudolf (red.), Nowa ekonomia instytucjonalna. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Kielcach.
Rymarczyk J. (2004), Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
Staniek Z. (2017) , Ekonomia instytucjonalna. Dlaczego instytucje są ważne, Difin, Warszawa.
Strategor (1995), Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość, PWE, Warszawa.
Strzyżewska M. (2008), Polskie przedsiębiorstwa na rynkach Unii Europejskiej, w: Eurobiznes, M.K. Nowakowski (red.), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Szymański W. (2011), Zmiany kosztów transakcyjnych w dostosowaniu przedsiębiorstw do wyzwań współczesnej gospodarki, w: R. Sobiecki, J.W. Pietrewicz (red.), Koszty transakcyjne – skutki zmian dla przedsiębiorstw, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Szymański W. (2014), Przesłanki i sposoby ekspansji polskich przedsiębiorstw na rynek międzynarodowy, w: R. Sobiecki, J.W. Pietrewicz (red.), Ekspansja polskich firm na rynki międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Voigt S. (2018), How to measure informal institutions, “Journal of Institutional Economics”, Vol. 14 (1), s. 1-22.
Wang N. (2007), Measuring Transaction Costs: An Incomplete Survey, A paper presented at the Conference on Transaction Costs organized by the Ronald Coase Institution on February 21-23, Chicago, Illinois, USA, ze stony: www.coase.org z dnia 05.12.2007.
Wilkin J. (2016), Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Williamson O.E. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu: firmy, rynki, relacje kontraktowe, przekł. J. Kropiwnicki, WN PWN, Warszawa.
Williamson O.E. (2003), Transaction cost economics, w: R. Schmalensee, Handbook of industrial organization, New York, Elsevier Science, za: P.K. Rao, The economics of transaction costs, Palgrave Macmillan.
Żakowski J. (2009), Polska smuta – rozmowa z prof. J. Czapińskim, „Polityka”, 9 kwietnia, ze strony: http://www.polityka.pl/ z dnia 19.02.2010.
Autor
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
