Article Sidebar
-
rachunkowość, zarządzanie biznesem, informacja i wiedza
Abstrakt
Akronim VUCA (ang. Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) definiuje cztery wyzwania, z jakimi we współczesnym – zmiennym, niepewnym, złożonym i niejednoznacznym otoczeniu, jednostki gospodarcze są zmuszone mierzyć się z różnego rodzaju problemami. Pojęcie to znajduje odzwierciedlenie nie tylko w kontekście strategii prowadzenia biznesu czy zarządzaniu, ale także w rachunkowości. Każda zmienna przyczynia się do prowadzenia działalności, zarządzania nią i podejmowania w jej ramach decyzji w określony sposób.
Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy system informacyjny rachunkowości i jego specjaliści przygotowani są na funkcjonowanie w otoczeniu biznesu w warunkach VUCA.
Prowadzone w artykule rozważania dotyczą identyfikacji sposobu oddziaływania zmiennych VUCA na system rachunkowości, wskazania narzędzi wykorzystywanych do łagodzenia skutków VUCA oraz wskazania na niezbędny udział specjalistów ds. rachunkowości w środowisku, określenia ich cech i umiejętności w świecie VUCA. W ilustracji wybranych aspektów wykorzystano literaturę z zakresu istoty VUCA, narzędzi systemu informacyjnego rachunkowości możliwych do wykorzystania w środowisku VUCA, w tym dokonano instytucjonalnych regulacji wydanych w okresie pandemii COVID-19 oraz wojny w Ukrainie. Rozważania uzupełniono wynikami badań prowadzonych w obszarze zagadnień dotyczących cech liderów w świecie
VUCA. Wyniki wykorzystano do określenia hierarchii cech specjalistów rachunkowości w zmiennym, niepewnym, złożonym i niejednoznacznym środowisku.
Uzyskane wyniki badań wskazują, że rachunkowość jako system informacyjny charakteryzuje się zdolnością do adaptacji w każdych warunkach, dostarczając rzetelnych i użytecznych informacji niezależnie od ich charakteru i zmieniających się regulacji. Kluczową rolę w tym procesie odgrywają specjaliści, których kompetencje i gotowość do ciągłego doskonalenia pozwalają skutecznie identyfikować, ewidencjonować i raportować informacje, nawet w dynamicznym i nieprzewidywalnym otoczeniu.
Full Text
Bibliografia
Accounting Act [1994], Act of 29 September 1994 on Accounting, Journal of Laws 2023, Item 1503.
AIC [2014], Global Management Accounting Principles, American Institute of CPAs, Chartered Institute of Management Accountants. Allen C. D., Coates B. E. [2009], The engagement of military voice, “Parameters: US Army War College”, vol. 39 (4), pp. 73–87, DOI:10.55540/0031-1723.2492.
Atadoga A., Umowa U. J., Lottu O., Sodiya E. O. [2024], Evaluating the impact of cloud computing on accounting firms: A review of efficiency, scalability, and data security, “Global Journal of Engineering and Technology Advances”, vol. 18 (2), pp. 065–075, DOI: 10.30574/gjeta.2024.18.2.0027.
Baran W. [2017], System informacyjny rachunkowości zarządczej w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Baran W. [2022], Rachunkowość w realizacji potrzeb informacyjnych i edukacyjnych w aspekcie zrównoważonego rozwoju, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, no. 2.
Baran W., Karwowski M., Raulinajtys-Grzybek M. [2024], Rachunkowość w świecie VUCA, Katedra Rachunkowości Menedżerskiej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, https://www.sgh.waw.pl/knop/sites/knop/files/2024-12/Rachunkowo%C5%9B%C4%87%20 w 20%C5%9Bwiecie%20VUCA_Raport%20KRM.pdf (Accessed: 3.04.2025).
Bennett N., Lemoine G. J. [2014], What a difference a word makes: Understanding threats to performance in a VUCA world, “Business Horizons”, vol. 57, pp. 311–317, DOI: 10.2139/ssrn. 2406676.
Chang A. J., El-Rayes N., Shi J. [2022], Blockchain Technology form Supply Chain Management: A Comprehensive Review, “FinTech”, vol. 1 (2), pp. 191–205, doi.org/10.3390/fintech1020015.
ÇIçeklioğlu H. [2020], VUCA concept and leadership [E-book], In: Mart G. (ed.), Management and Strategy, Artikel Akademi, pp. 229–244, https://www.researchgate.net/publication/346470856_VUCA_Concept_and_Leadership (Accessed: 10.03.2025).
Codreanu A. [2016], A VUCA action framework for a VUCA environment. Leadership challenges solutions, “Journal of Defense Resources Management”, vol. 7 (2 (13)), pp. 31–38.
Cokins G. [2001], Activity-Based Cost Management: An Executive’s Guide, Wiley, Gary Cokins.
Cokins G. [2009], Performance management: integrating strategy execution, methodologies, risk, and analytics, Wiley, Hoboken N. J.
Cooke A. [2013], How to manage volatility, uncertainty, complexity and ambiguity – Part 1, https://growthandprofit.me/category/vuca/ (Accessed: 3.04.2025).
Doguc O. [2019], Robot Process Automation (RPA) and Its Future, In: Advances in E-Business Research, pp. 469–492, DOI: 10.4018/978-1-7998-1125-1.ch021.
IFRS Accounting Standards [2020], https://www.ifrs.org/issued-standards/list-of-standards/ (Accessed: 30.03.2025).
Johansen B. [2007], Get there early: Sensing the future to compete in the present, Berrett-Koehler Publishers.
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) [2020], Akty prawne opublikowane w związku z epidemią koronawirusa, Komisja Nadzoru Finansowego, https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/regulacje_ i_praktyka/regulacje_prawne/akty_prawne_w_zwiazku_z_epidemia_koronawirusa (Accessed: 30.03.2025).
Krawczyńska-Zaucha T. [2019], A New Paradigm of Management And Leadership In The VUCA World, Scientific Papers of Silesian University of Technology, Organization and Management series no. 141.
Ministerstwo Finansów (MF) [2020], Objaśnienia podatkowe z 21 lipca 2020 r. ws. nowych preferencji stosowanych w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, Ministerstwo Finansów, Portal Gov.pl, https://www.gov.pl/web/finanse/objasnienia-podatkowe-z-21‑lipca-2020‑r-ws-nowych-preferencji-stosowanych-w-zwiazku-zponoszeniem-negatywnych-konsekwencji-ekonomicznych-z-powodu-covid-19 (Accessed: 30.03.2025).
Mohd Aris N. F. M., Omar S. S., Hashim F. [2021], VUCA: Thories, Conceps, and its Remedy, In: Omar S. S., Mohd Aris N. F. (eds.), Leading through the Covid-19 Crisis, 1 Chapter, Penerbit
UTHM, pp. 1–9.
Negash S. [2003], Business Intelligence, “Communications of the Association for Information Systems”, vol. 13 (1), DOI: 10.17705/1CAIS.01315. Podatki.gov.pl (Podatki) [2020], https://www.podatki.gov.pl/covid-19/ (Accessed: 30.03.2025).
Polska Izba Biegłych Rewidentów (PIBR), [2020], MF o sporządzaniu sprawozdania finansowego w czasie COVID-19, PIBR, https://www.pibr.org.pl/pl/aktualnosci/1375, MF-o-sporzadzaniusprawozdania-finansowego-w-czasie-COVID-19 (Accessed: 30.03.2025).
Ramakrishnan R. [2020], Leading in a VUCA Worl, “Ushus – Journal of Business Management”, vol. 20 (1), pp. 89–111, DOI: 10.12725/ujbn.54.5, https://www.researchgate.net/publication/351002502_Leading_in_a_VUCA_World (Accessed: 2.04.2025).
Sequeria Armina Sa [2021], Leadership in a VUCA Organizational Context: Are We Ready for a Paradigm Change?, DOI: 10.34190/MLG.19.038.
Shah P. [2023], The role of accountants and bookkeepers in a VUCA environment, Accountancy Published on March 9, https://stellaripe.co.uk/role-of-accountants-and-bookkeepers-in-a-vucaenvironment/ (Accessed: 30.03.2025).
Sharma P., Kirkman B. K. [2015], Leveraging Leaders: A literature Review and Future Lines of Inquiry for Empowering Leadership Research, “Group & Organization Management”, vol. 40 (2), DOI: 10.1177/1059601115574906.
Sinha D., Sinha S. [2020], Managing in a VUCA World: Possibilities and pitfalls, “Journal of Technology Management for Growing Economies”, vol. 11 (1), pp. 17–21.
Sullivan J. [2012], VUCA: The new normal for talent management and workforce planning, ERE, https://www.ere.net/articles/vuca-the-new-normal-for-talent-management-and-workforceplanning (Accessed: 20.03.2025).
Wolke T. [2017], Risk management, De Gruyter Oldenbourg, Berlin, Boston, Massachusetts, https://doi.org/10.1515/9783110440539.
Zhou L., Pan S., Wang J., Vasilakos A. V. [2017], Machine learning on big data: Opportunities and challenges, “Neurocomputing”, vol. 237, pp. 350–361, https://doi.org/10.1016/j.neucom. 2017.01.026.
Autor
Prawa autorskie (c) 2025 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.