Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza pojęcia sprawiedliwości w ujęciu prawnym na przykładzie sprawiedliwości podatkowej. Autor, definiując pojęcie sprawiedliwości, wskazuje na jej wieloaspektowy i złożony charakter oraz na brak normatywnej definicji tego pojęcia. W artykule został poruszony aspekt sprawiedliwości opodatkowania przez pryzmat zasad składających się na pojęcie sprawiedliwości podatkowej. Przedstawiono także ujęcie sprawiedliwości podatkowej w Konstytucji RP, uwzględniając różnice w opodatkowaniu osób fizycznych i prawnych z punktu widzenia zasady zdolności płatniczej.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.
Referencje
-
1. Bolkowiak, I., Majewicz, M. (1996). Polityka rodzinna a system podatkowy. Warszawa: Instytut Finansów.
2. Bouvuer, M. (2000). Wprowadzenie do prawa podatkowego i teorii podatku. Warszawa: Konieczny i Kruszewski.
3. Brzeziński, B. (2001). Wstęp do nauki prawa podatkowego. Toruń: TNOiK – Dom Organizatora.
4. Ciapała, J. (2009). Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński.
5. Dębowska‑Romanowska, T. (2003). Dylematy interpretacyjne artykułu 217 Konstytucji. W: Ex iniuria non oritur ius. Księga ku czci Profesora Wojciecha Łączkowskiego. Prace Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, IX, 207–228.
6. Famulska, T. (1996). Sprawiedliwość podatkowa. Przegląd Podatkowy, 5, 1–12.
7. Fojcik‑Mastalska, E., Mastalski, R. (1999). Zasada zupełności ustawowej w prawie podatkowym. W: T. Dębowska-Romanowska, A. Jankiewicz (red.), Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci prof. Natalii Gajl. Warszawa: Trybunał Konstytucyjny, 387–395.
8. Gajl, N. (1995). Modele podatkowe. Podatki dochodowe. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
9. Garlicki, L. (2003). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 3: Uwagi do art. 84. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
10. Głuchowski, J. (1999). Sprawiedliwość podatkowa: założenia teoretyczne a możliwo‑ ści aplikacyjne. W: J. Mujżel, S. Owsiak, E. Mączyńska (red.), System podatkowy. Stan, kierunki reformy, wpływ na wzrost gospodarczy. Raport nr 36. Warszawa: Rada Strategii Społeczno‑Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów.
11. Golinowska, S. (red. ) (1996). Polityka społeczna w latach 1994–1996. Procesy regulacyjne i ich potencjalne skutki. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
12. Gomułowicz, A. (1995). Funkcja trwałej wydajności podatku i funkcja sprawiedliwości a system podatkowy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, LVII (1), 57–63.
13. Gomułowicz, A. (2013). Podatki a etyka. Warszawa: Wolters Kluwer business.
14. Gomułowicz, A. (2001). Zasada sprawiedliwości podatkowej. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
15. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. Nr 78, poz. 483.
16. Kosek‑Wojnar, M. (2012). Zasady podatkowe teorii i praktyce. Warszawa: PWE.
17. Kosikowski, C. (2010). Nowe regulacje prawne w zakresie swobody działalności gospodarczej. Państwo i Prawo, 10, 3–13.
18. Kosikowski, C. (2006). Ustawa podatkowa. Warszawa: LexisNexis.
19. Kosikowski, C. (2005). Wolność działalności gospodarczej i jej ograniczenia w prak‑ tyce stosowania Konstytucji RP. W: C. Kosikowski (red.), Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania Konstytucji. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 20–45.
20. Krzywoń, A. (2011). Podatki i inne daniny publiczne w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
21. Krzyżanowski, A. (1923). Nauka Skarbowości. Poznań: Fiszer i Majewski.
22. Litwińczuk, H., Karwat, P. (2008). Prawo podatkowe przedsiębiorców, t. 1. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
23. Łętowska, E. (2005). Multicentryczność współczesnego systemu prawa i jej konsekwencje. Państwo i Prawo, 4, 3–10
24. Mastalski, R. (2010). Charakterystyka ogólna prawa podatkowego. W: System prawa finansowego, t. III (red. L. Etel): Prawo daninowe. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business, 343–392.
25. Mastalski, R. (2001). Konstytucyjne podstawy prawa podatkowego. W: M. Wyrzy‑ kowski (red.), Konstytucyjne podstawy systemu prawa. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
26. Mill, J.S. (1982). Principles of Political Economy with Some of their Applications to Social Philosophy. London: Longmans Green, People’s Edition.
27. Mintz, J. (2007). Podatek dochodowy od osób prawnych. W: M.P. Devereux (red.), Efektywność polityki podatkowej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 186–245.
28. Nita, A. (2013). Teoretyczne i normatywne wyznaczniki sprawiedliwego opodatkowania. Toruński Rocznik Podatkowy, 16–27.
29. Ofiarski, Z. (2010). Źródła prawa podatkowego i jego stanowienie oraz podstawowe formy. W: System prawa finansowego, t. III (red. L. Etel): Prawo daninowe. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business, 393–430.
30. Oniszczuk, J. (2001). Podatki i inne daniny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Warszawa: Konieczny i Kruszewski.
31. Ostrowski, K. (1970). Prawo finansowe. Zarys ogólny. Warszawa: PWN.
32. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lutego 2009 r., sygn. Ts 202/06, OTK‑B 2009/1/23.
33. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. Ts 102/10, OTK‑75/1/B/2012
34. Schreiber, U. (2013). International Company Taxation. An Introduction to the Legal and Economic Principles. Mannheim: Springer.
35. Styczeń, M., Topińska, I. (1999). Podatki i wydatki socjalne jako narzędzia redystrybucji dochodów gospodarstw domowych w Polsce w okresie transformacji. Warszawa: IPiSS.
36. Weralski, M. (1978). Finanse i prawo finansowe. Warszawa: PWE.
37. Winczorek, P. (2008). Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Warszawa: Liber.
38. Wójtowicz, W., Smoleń, P. (1999). Podatek dochodowy od osób fizycznych – prorodzinny czy neutralny? Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
39. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 lipca 1993 r., sygn. akt P 7/92, OTK 1993 nr 2, poz. 27.
40. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r., sygn. akt K 26/97, OTK 1997 nr 5–6, poz. 64.
41. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 stycznia 1999 r., sygn. akt K. 27/98, OTK 1999 nr 1, poz. 1 (a).
42. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 1999 r., sygn. akt K 18/98, OTK 1999 nr 5, poz. 95 (b).
43. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 listopada 2000 r., sygn. akt K 41/02, OTK‑A 2002 nr 6, poz. 83.
44. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 września 2001 r., sygn. akt SK 11/00, OTK 2001 nr 6, poz. 166 (a).
45. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2001 r., sygn. akt SK 16/00, OTK 2001 nr 8, poz. 257 (b).
46. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 listopada 2004 r., sygn. akt SK 31/04, OTK‑A 2004 nr 10, poz. 110.
47. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 lutego 2005 r., sygn. akt K 10/04, OTK‑A 2005 nr 2, poz. 17, część III, pkt 1.3 uzasadnienia.
48. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 listopada 2006 r., sygn. akt SK 51/06, OTK‑A 2006 nr 10, poz. 156.
49. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 października 2007 r., sygn. SK 63/06, OTK ZU nr 9/A/2007, poz. 105.
51. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 października 2010 r., sygn. akt K 58/07, OTK‑A 2010 nr 8, poz. 80.
52. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt SK 2/10, OTK‑A 2011 nr 8, poz. 83.
Referencje
2. Bouvuer, M. (2000). Wprowadzenie do prawa podatkowego i teorii podatku. Warszawa: Konieczny i Kruszewski.
3. Brzeziński, B. (2001). Wstęp do nauki prawa podatkowego. Toruń: TNOiK – Dom Organizatora.
4. Ciapała, J. (2009). Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński.
5. Dębowska‑Romanowska, T. (2003). Dylematy interpretacyjne artykułu 217 Konstytucji. W: Ex iniuria non oritur ius. Księga ku czci Profesora Wojciecha Łączkowskiego. Prace Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, IX, 207–228.
6. Famulska, T. (1996). Sprawiedliwość podatkowa. Przegląd Podatkowy, 5, 1–12.
7. Fojcik‑Mastalska, E., Mastalski, R. (1999). Zasada zupełności ustawowej w prawie podatkowym. W: T. Dębowska-Romanowska, A. Jankiewicz (red.), Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci prof. Natalii Gajl. Warszawa: Trybunał Konstytucyjny, 387–395.
8. Gajl, N. (1995). Modele podatkowe. Podatki dochodowe. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
9. Garlicki, L. (2003). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 3: Uwagi do art. 84. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
10. Głuchowski, J. (1999). Sprawiedliwość podatkowa: założenia teoretyczne a możliwo‑ ści aplikacyjne. W: J. Mujżel, S. Owsiak, E. Mączyńska (red.), System podatkowy. Stan, kierunki reformy, wpływ na wzrost gospodarczy. Raport nr 36. Warszawa: Rada Strategii Społeczno‑Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów.
11. Golinowska, S. (red. ) (1996). Polityka społeczna w latach 1994–1996. Procesy regulacyjne i ich potencjalne skutki. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
12. Gomułowicz, A. (1995). Funkcja trwałej wydajności podatku i funkcja sprawiedliwości a system podatkowy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, LVII (1), 57–63.
13. Gomułowicz, A. (2013). Podatki a etyka. Warszawa: Wolters Kluwer business.
14. Gomułowicz, A. (2001). Zasada sprawiedliwości podatkowej. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
15. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. Nr 78, poz. 483.
16. Kosek‑Wojnar, M. (2012). Zasady podatkowe teorii i praktyce. Warszawa: PWE.
17. Kosikowski, C. (2010). Nowe regulacje prawne w zakresie swobody działalności gospodarczej. Państwo i Prawo, 10, 3–13.
18. Kosikowski, C. (2006). Ustawa podatkowa. Warszawa: LexisNexis.
19. Kosikowski, C. (2005). Wolność działalności gospodarczej i jej ograniczenia w prak‑ tyce stosowania Konstytucji RP. W: C. Kosikowski (red.), Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania Konstytucji. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 20–45.
20. Krzywoń, A. (2011). Podatki i inne daniny publiczne w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
21. Krzyżanowski, A. (1923). Nauka Skarbowości. Poznań: Fiszer i Majewski.
22. Litwińczuk, H., Karwat, P. (2008). Prawo podatkowe przedsiębiorców, t. 1. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
23. Łętowska, E. (2005). Multicentryczność współczesnego systemu prawa i jej konsekwencje. Państwo i Prawo, 4, 3–10
24. Mastalski, R. (2010). Charakterystyka ogólna prawa podatkowego. W: System prawa finansowego, t. III (red. L. Etel): Prawo daninowe. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business, 343–392.
25. Mastalski, R. (2001). Konstytucyjne podstawy prawa podatkowego. W: M. Wyrzy‑ kowski (red.), Konstytucyjne podstawy systemu prawa. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
26. Mill, J.S. (1982). Principles of Political Economy with Some of their Applications to Social Philosophy. London: Longmans Green, People’s Edition.
27. Mintz, J. (2007). Podatek dochodowy od osób prawnych. W: M.P. Devereux (red.), Efektywność polityki podatkowej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 186–245.
28. Nita, A. (2013). Teoretyczne i normatywne wyznaczniki sprawiedliwego opodatkowania. Toruński Rocznik Podatkowy, 16–27.
29. Ofiarski, Z. (2010). Źródła prawa podatkowego i jego stanowienie oraz podstawowe formy. W: System prawa finansowego, t. III (red. L. Etel): Prawo daninowe. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business, 393–430.
30. Oniszczuk, J. (2001). Podatki i inne daniny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Warszawa: Konieczny i Kruszewski.
31. Ostrowski, K. (1970). Prawo finansowe. Zarys ogólny. Warszawa: PWN.
32. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lutego 2009 r., sygn. Ts 202/06, OTK‑B 2009/1/23.
33. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. Ts 102/10, OTK‑75/1/B/2012
34. Schreiber, U. (2013). International Company Taxation. An Introduction to the Legal and Economic Principles. Mannheim: Springer.
35. Styczeń, M., Topińska, I. (1999). Podatki i wydatki socjalne jako narzędzia redystrybucji dochodów gospodarstw domowych w Polsce w okresie transformacji. Warszawa: IPiSS.
36. Weralski, M. (1978). Finanse i prawo finansowe. Warszawa: PWE.
37. Winczorek, P. (2008). Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Warszawa: Liber.
38. Wójtowicz, W., Smoleń, P. (1999). Podatek dochodowy od osób fizycznych – prorodzinny czy neutralny? Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
39. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 lipca 1993 r., sygn. akt P 7/92, OTK 1993 nr 2, poz. 27.
40. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r., sygn. akt K 26/97, OTK 1997 nr 5–6, poz. 64.
41. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 stycznia 1999 r., sygn. akt K. 27/98, OTK 1999 nr 1, poz. 1 (a).
42. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 1999 r., sygn. akt K 18/98, OTK 1999 nr 5, poz. 95 (b).
43. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 listopada 2000 r., sygn. akt K 41/02, OTK‑A 2002 nr 6, poz. 83.
44. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 września 2001 r., sygn. akt SK 11/00, OTK 2001 nr 6, poz. 166 (a).
45. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2001 r., sygn. akt SK 16/00, OTK 2001 nr 8, poz. 257 (b).
46. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 listopada 2004 r., sygn. akt SK 31/04, OTK‑A 2004 nr 10, poz. 110.
47. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 lutego 2005 r., sygn. akt K 10/04, OTK‑A 2005 nr 2, poz. 17, część III, pkt 1.3 uzasadnienia.
48. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 listopada 2006 r., sygn. akt SK 51/06, OTK‑A 2006 nr 10, poz. 156.
49. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 października 2007 r., sygn. SK 63/06, OTK ZU nr 9/A/2007, poz. 105.
51. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 października 2010 r., sygn. akt K 58/07, OTK‑A 2010 nr 8, poz. 80.
52. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt SK 2/10, OTK‑A 2011 nr 8, poz. 83.