Konkurencyjność firm w świetle teorii ekonomii behawioralnej Richarda H. Thalera
Abstrakt
Artykuł jest przeglądem dorobku R. Thalera pod kątem możliwości jego wykorzystania do analizy konkurencyjności firm. Uwaga została skupiona szczególnie na firmach najmniejszych, w tym samozatrudnionych. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób wprowadzenie elementów behawioralnych do analizy konkurencyjności przedsiębiorstw tego typu, może pomóc w rozwoju nauki oraz jak może być wykorzystane w praktyce gospodarczej. Traktując dorobek naukowy Thalera jako inspirację, postanowiono zidentyfikować główne narzędzia przez niego wypracowane, w tym różne typy błędów poznawczych, systematycznych błędów czy rzekomo nieistotne czynniki, które są pomijane w głównych nurtach teorii ekonomii, a w rzeczywistości mają istotne znaczenie dla procesu podejmowania decyzji. Dodatkowym celem analizy było zidentyfikowanie obszarów badawczych, których wzbogacenie o elementy ekonomii behawioralnej mogłoby przynieść najwięcej korzyści. Wyodrębniono dwa takie obszary: w teorii mikroekonomii – obszar „decyzje producenta” oraz w teorii makroekonomii – obszar dotyczący interwencji państwa i prowadzenia polityk publicznych.
Full Text
Bibliografia
Ainslie G. (1975), Specious reward: A behavioral theory of impulsiveness and impulse control, Psychological Bulletin, 82 (4): 463-496.
Akerlof G., Shiller R. (2010), Zwierzęce instynkty. Czy ludzka psychika napędza globalną gospodarkę i jaki ma to wpływ na przemiany światowego kapitalizmu, Wydawnictwo Deloitte, Studio EMKA, Warszawa.
Aldrich H.E., Auster E.R. (1986), Even dwarfs started small: Liabilities of age and size and their strategic implications, in: B.M. Staw, L.L. Cummings (Eds.), Research in Organizational Behavior, Vol. 8. JAI, Greenwich, Connecticut, p. 165-198.
Audretsch D.B., Keilbach M. (2004), Entrepreneurship and regional growth: an evolutionary interpretation, Journal of Evolutionary Economics, 14(5), 605-616.
Cialdini R.B. (2000), Wywieranie wpływu na ludzi, Teoria i praktyka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Coase R. (1937), The Nature of the Firm, Economica, November 1937, 4, s. 386-405.
Coase R. (2013), Firma, rynek i prawo, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa.
Cyert R.M., March J.G. (1963), A Behavioral Theory of the Firm, Wiley-Blackwell, New York.
Galbraith J.K. (1973), Społeczeństwo dobrobytu – państwo przemysłowe, PIW, Warszawa.
Jenkins A., McKelvie A. (2016), What is entrepreneurial failure? implications for future research, International Small Business Journal, 34(2): 176-188.
Jensen M.C., Meckling W.H. (1976), Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure, Journal of financial economics, 3(4), 305-360.
Kahneman D. and Tversky A. (1979), Prospect Theory: An Analysis of Decision Under Risk, Econometrica 47, 263-291.
Kahneman D., Knetsch J. and. Thaler R.H. (1991), The Endowment Effect, Loss Aversion, and Status Quo Bias, Journal of Economic Perspectives, 5(1), s. 193-206.
Kahneman D. (2012), Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Media Rodzina, Warszawa.
Kuhn T. (2009), Struktura rewolucji naukowych, przeł. H. Ostromęcka, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Knight F.H. (1921), Risk, Uncertainty, and Profit, New York: August M. Kelley.
Loewenstein G., Thaler R.H., (1989), Intertemporal Choice, Journal of Economic Perspectives, 3(4), s. 181-193.
Ptak-Chmielewska A. (2012), Likwidacja a upadłość przedsiębiorstw w Polsce, w: S. Morawska (red.) Ekonomia i prawo upadłości przedsiębiorstw, Zarządzanie przedsiębiorstwem w kryzysie, SGH, Warszawa 2012, s. 194-206.
Ptak-Chmielewska A. (2016), Determinanty przeżywalności mikro i małych przedsiębiorstw w Polsce, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Ropęga J. (2013), Ścieżki niepowodzeń gospodarczych. Redukcja zagrożenia niepowodzeniem jako element strategii małej firmy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Shepherd D.A., Douglas E.J., Shanley M. (2000), New venture survival: Ignorance, external shocks, Konkurencyjność firm w świetle teorii ekonomii behawioralnej Richarda H. Thalera 31 and risk reduction strategies, Journal of Business Venturing, 15, s. 393-410.
Smith A. (1989), Teoria uczuć moralnych, PWN, Warszawa.
Staw B.M. (1976), Knee-deep in the Big Muddy: A study of escalating commitment to a chosen course of action, Organizational Behavior arid Human Performance, 16 (June), p. 27-44.
Thaler R.H. (2000), From Homo Economicus to Homo Sapiens, Journal of Economic Perspectives, Volume 14, Number 1, Winter 2000, p. 133-141.
Thaler R.H., Sunstein C.R. (2012): Impuls. Jak podejmować właściwe decyzje dotyczące zdrowia, dobrobytu i szczęścia, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
Thaler R. (1980), Toward a Positive Theory of Consumer Choice, Journal of Economic Behavior and Organization, 1, p. 39-60.
Thaler R. (1985), Mental Accounting and Consumer Choice, Marketing Science, 4: 199-214.
Thaler R. (2004), Mental Accounting Matters, w C. Camerer, G. Loewenstein, and M. Rabin (eds.), „Advances in Behavioral Economics”, Princeton University Press.
Thaler R. (2015), Misbehaving: The Making of Behavioral Economics, W. W. Norton & Company.
Thaler R. (2018), Zachowania niepoprawne, Tworzenie ekonomii behawioralnej, Wydawnictwo Media Rodzina, Warszawa.
Thaler R.H., Shefrin, H.M. (1981), An economic theory of selfcontrol, Journal of Political Economy 89, 392-406.
Tversky A., Kahneman D. (1974), Judgment under uncertainty: heuristics and biases, Science, 185, p. 1124-1131.
Tversky A. Kahneman D. (1981), The Framing of decisions and the psychology of choice, Science, 211 (4481): 453-58.
Autor
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.