Czy zmiany w odniesieniu do sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, jakie wprowadziła Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464, wpłyną na rachunkowość? Przyczynek do dyskusji

Abstrakt

Przyjęcie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464, dotyczącej sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, stanowi drugi krok rewolucji, która dokonała się 20 lat temu w obszarze raportowania finansowego, gdy Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF/MSR) ujednoliciły praktykę rynkową na całym świecie. Raportowanie w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (Corporate Sustainability Reporting) ma się odbywać zgodnie z jednolitymi standardami zrównoważonego rozwoju, co przyczyni się do ujawniania istotnych, porównywalnych i wiarygodnych danych niefinansowych. Wprowadzenie jednolitych standardów raportowania (ESRS) oraz kluczowych wskaźników wyników oznacza konieczność gromadzenia wielu danych, których dotychczas nie gromadzono i ich przetwarzania w sposób umożliwiający właściwe ujawnianie wymaganych informacji oraz zewnętrzną weryfikację raportów. Obowiązek przygotowania sprawozdania w zakresie zrównoważonego rozwoju będzie miał istotny wpływ na zakres prac oraz stosowane narzędzia rachunkowości zarówno zarządczej, jak i finansowej. Celem artykułu jest zainicjowanie dyskusji na temat zmian, jakie należałoby wprowadzić do rachunkowości, postrzegając ją jako system informacyjny, który dokonuje pomiaru oraz prezentuje informacje finansowe i niefinansowe uwzględniające jednocześnie uwarunkowania ekologiczne, ekonomiczne i społeczne działalności przedsiębiorstw. Przeprowadzona analiza zakresu wymaganych informacji wynikających z wdrożenia Dyrektywy 2022/2464 wskazuje na potrzebę wprowadzenia zmian zarówno w gromadzonych i przetwarzanych danych w rachunkowości finansowej, jak i rozszerzenia lub uzupełnienia narzędzi stosowanych w rachunkowości zarządczej. Wśród nich na uwagę zasługuje m.in.: zbudowanie systemu pomiaru zasobów i ich kosztów przy uwzględnieniu czynników środowiskowych i społecznych, włączenie zagadnień zrównoważonego rozwoju do czterech istniejących perspektyw BSC (finansowej, klienta, procesów wewnętrznych, uczenia się i wzrostu), uszczegółowienie procesu budżetowania w kierunku wyodrębnienia działalności zrównoważonej środowiskowo w ramach wyszczególnionych budżetów, silne powiązanie rachunkowości odpowiedzialności z celami środowiskowymi i społecznymi oraz budżetowaniem.