Czy zmiany w odniesieniu do sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, jakie wprowadziła Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464, wpłyną na rachunkowość? Przyczynek do dyskusji
Article Sidebar
-
raportowanie zrównoważonego rozwoju, rachunkowość finansowa, rachunkowość zarządcza, rachunek kosztów, budżetowanie, nakłady inwestycyjne, koszty w cyklu życia produktu
Abstrakt
Przyjęcie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464, dotyczącej sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, stanowi drugi krok rewolucji, która dokonała się 20 lat temu w obszarze raportowania finansowego, gdy Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF/MSR) ujednoliciły praktykę rynkową na całym świecie. Raportowanie w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (Corporate Sustainability Reporting) ma się odbywać zgodnie z jednolitymi standardami zrównoważonego rozwoju, co przyczyni się do ujawniania istotnych, porównywalnych i wiarygodnych danych niefinansowych. Wprowadzenie jednolitych standardów raportowania (ESRS) oraz kluczowych wskaźników wyników oznacza konieczność gromadzenia wielu danych, których dotychczas nie gromadzono i ich przetwarzania w sposób umożliwiający właściwe ujawnianie wymaganych informacji oraz zewnętrzną weryfikację raportów. Obowiązek przygotowania sprawozdania w zakresie zrównoważonego rozwoju będzie miał istotny wpływ na zakres prac oraz stosowane narzędzia rachunkowości zarówno zarządczej, jak i finansowej. Celem artykułu jest zainicjowanie dyskusji na temat zmian, jakie należałoby wprowadzić do rachunkowości, postrzegając ją jako system informacyjny, który dokonuje pomiaru oraz prezentuje informacje finansowe i niefinansowe uwzględniające jednocześnie uwarunkowania ekologiczne, ekonomiczne i społeczne działalności przedsiębiorstw. Przeprowadzona analiza zakresu wymaganych informacji wynikających z wdrożenia Dyrektywy 2022/2464 wskazuje na potrzebę wprowadzenia zmian zarówno w gromadzonych i przetwarzanych danych w rachunkowości finansowej, jak i rozszerzenia lub uzupełnienia narzędzi stosowanych w rachunkowości zarządczej. Wśród nich na uwagę zasługuje m.in.: zbudowanie systemu pomiaru zasobów i ich kosztów przy uwzględnieniu czynników środowiskowych i społecznych, włączenie zagadnień zrównoważonego rozwoju do czterech istniejących perspektyw BSC (finansowej, klienta, procesów wewnętrznych, uczenia się i wzrostu), uszczegółowienie procesu budżetowania w kierunku wyodrębnienia działalności zrównoważonej środowiskowo w ramach wyszczególnionych budżetów, silne powiązanie rachunkowości odpowiedzialności z celami środowiskowymi i społecznymi oraz budżetowaniem.
Full Text
Bibliografia
Biernacki P. (2022), CSRD i CSRS. Raportowanie zagadnień zrównoważonego rozwoju, XXIII Doroczna Konferencja Auditingu, Warszawa, 8 listopada 2022.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2022/2464 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany Rozporządzenia (EU) nr 537/2014, Dyrektywy 2004/109/EC, Dyrektywy 2006/43/EC oraz Dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej (16.12.2022).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34 z 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej.
EFRAG (2022), ESRS 1 General requirements, Draft European Sustainability Reporting Standards, November 2022.
Kaplan R. S., McMillan D., Reimagining the Balanced Scorecard for the ESG Era, Harvard Business Review Digital Articles (February 3, 2021).
Kronenberg J., Bergler T. (red.) (2010), Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce, Fundacja Sendzimira, Kraków, s. 19.
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2178 z 6 lipca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 przez sprecyzowanie treści i prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE, oraz określenie metody spełnienia tego obowiązku ujawniania informacji, Dz. U. UE.L.2021.443.9.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej.
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 poprzez ustanowienie technicznych kryteriów kwalifikacji służących określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a także określeniu, czy ta działalność gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej.
Świderska G. K., Krysik M. (2022), Koszty z perspektywy zrównoważonego rozwoju – przyczynek do dyskusji, Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 64 (2), 5–16.
Świderska G. K. (red.) (2017), Controlling kosztów im rachunkowość zarządcza, Mac Consulting/ Difin, Warszawa.
Szadziewska A., Michalak I., Remlein M., Szychta A. (2021), Rachunkowość zarządcza a zrównoważony rozwój, Katowice.
Szczypa P. (2016), Budżetowanie w działalności proekologicznej przedsiębiorstwa, Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar., 15 (1), s. 37–41.
Tilt C. A. (2009), Corporate Resposibility, Accountig and Accountants, w: S. O. Idowu, W. L. Filho (EDS), Professionals’Perspectives of Corporate Social Responsibility, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, s. 28
Autor
Prawa autorskie (c) 2023 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.