Minimalne wynagrodzenie w zależności od wielkości przedsiębiorstwa
Abstrakt
Prezentowane badanie dotyczy ustalania ustawowego minimalnego wynagrodzenia (MW) za pracę w zależności od wielkości przedsiębiorstwa mierzonej liczbą zatrudnionych pracowników. Porównano kształtowanie się produktywności, siły nabywczej, MW i przeciętnego wynagrodzenia (PW) w dwóch okresach: w latach 2008–2015 i 2016–2023. Wybór takich okresów był uzasadniony różnicą między stosowaną polityką gospodarczą, w tym polityką na rynku pracy. Ponadto w latach 2016–2023 szybciej zwiększano MW, tak że iloraz MW do PW osiągnął poziom bliski 50%. Taki poziom ma odzwierciedlenie w dyrektywie UE w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych. Stwierdzono, że korzystniejszy, w porównaniu z latami 2008–2015, poziom produktywności i siły nabywczej uzyskano w latach 2016–2023, kiedy iloraz MW do PW zbliżył się do poziomu 50%. Iloraz ten w 2015 r. wynosił ok. 30%, zaś w 2022 r. osiągnął poziom 45% i dalej rósł do poziomu 50% zbliżając się do poziomów, jakie są w Niemczech i Francji. Taki rozwój wydarzeń stał się przesłanką do prawdopodobnego wpływu MW na kondycję przedsiębiorstw i rozwój gospodarczy. Zaproponowano teorię dywersyfikacji MW, która może wypełniać luki w teorii sektorowej i teorii efektu zatrudnienia. Na podstawie analizy danych z GUS, OECD i innych wiarygodnych źródeł przedstawiono argumenty na rzecz teorii zdywersyfikowanego minimalnego wynagrodzenia oraz zasadności zróżnicowania MW. Na koniec przedstawiono wstępną charakterystykę i pierwsze wyniki rozpoczętych badań ankietowych dotyczących MW w Polsce w kontekście teorii dywersyfikacji, które to badania są kontynuowane, a ich zakończenie przewidywane jest w niedalekiej przyszłości.
Full Text
Bibliografia
Baskaya Y. S., Rubinstein Y. [2012], Using federal minimum wages to identify the impact of minimum wages on employment and earnings across the US states, https://ssl.nbp.pl/badania/seminaria/14vi2016.pdf (dostęp: 3.08.2025).
Begg D., Fischer S., Dornbusch R. [2007], Ekonomia. Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007, https://docer.pl/doc/nvee5vsf (dostęp: 28.07.2025).
Cahuc P., Carcillo S., Zylberberg A. [2014], Labor economics, Cambridge Mass MIT press, Cambridge 2014, https://lib.ugent.be/catalog/rug01:002177192 (dostęp: 3.08.2025).
Cova J. [2025], State intervention in low-wage work: Politics, social actors, and increased governmental control in the setting of the minimum wage, “European Journal of Industrial Relations”, vol. 31 (3), s. 345–368, 10.1177/09596801241311850, https://ideas.repec.org/a/sae/eurjou/v31y2025i3p345-368.html (dostęp: 11.11.2025).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, https://eur-lex. europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022L2041 (dostęp: 30.06.2025).
Garcia-Louzao J., Tarasonis L. [2022], Wage and employment impact of minimum wage: evidence from Lithuania, Foundation of Admirers and Mavens of Economics Group for Research in Applied Economics, https://grape.org.pl/WP/75_Garcia-LouzaoTarasonis_website.pdf (dostęp: 11.11.2025).
GUS [2022], Działalności przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2021 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Haanwinckel D. [2020], Supply, demand, institutions, and firms: A theory of labor market sorting and the wage distribution, National Bureau of Economic Research, Inc., NBER Working Papers 31318, Cambridge, https://ideas.repec.org/p/nbr/nberwo/31318.html (dostęp: 15.07.2025).
Krajewska A. [2015], Refleksje o płacy minimalnej, „Studia Prawno-Ekonomiczne”, t. 94, s. 303–316, https://www.ceeol.com/search/viewpdf?id=414512 (dostęp: 3.08.2025).
Neumark D. [2018], The econometrics and economics of the employment effects of minimum wages: Getting from known unknowns to known knowns, Munich Society for the Promotion of Economic Research – CESifo GmbH, Monachium, https://www.ifo.de/en/cesifo/publications/2018/working-paper/econometrics-and-economics-employment-effects-minimumwages-getting (dostęp: 3.08.2025).
Neumarkt D. [2019], The econometrics and economics of the employment effects of minimum wages: Getting from known unknowns to known knowns, “German Economic Review”, vol. 20 (19), https://ideas.repec.org/a/bpj/germec/v20y2019i3p293-329.html (dostęp: 11.11.2025).
PARP [2022], Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Redmond P., Doorley K., McGuinness S. [2021], The impact of a minimum wage change on the distribution of wages and household income, “Oxford Economic Papers”, vol. 73 (3), s. 1034–1056, https://doi.org/10.1093/oep/gpaa048.
Sobel R. [1999], Theory and evidence on the political economy of the minimum wage, “Journal of Political Economy”, vol. 107 (4), University of Chicago Press, Chicago, s. 761–785, https://econpapers.repec.org/article/ucpjpolec/v_3a107_3ay_3a1999_3ai_3a4_3ap_3a761-785.htm (dostęp: 3.08.2025).
Stawarczyk F. [2014], Płaca minimalna a zatrudnienie – teoria i praktyka, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 347, s. 409–418, https://www.ceeol.com/search/article-, detail?id=289682 (dostęp: 3.08.2025).
Strawiński P., Majchrowska A. [2025], Effects of minimum wage changes on the wage distribution in low-wage and high-wage sector, “Argumenta Oeconomica”, vol. 54 (1), s. 170–186, DOI:10.15611/aoe.2025.1.11, https://dbc.wroc.pl/publication/172848 (dostęp: 11.11.2025).
Thielen C., Weinschenk Ph. [2024], Analyzing the effects of minimum wages: a microeconomic approach, “Economic Theory”, vol. 79 (3), s. 945–991, 10.1007/s00199-024-01607-3, https://link.springer.com/article/10.1007/s00199-024-01607-3 (dostęp: 11.11.2025).
Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. 2020, poz. 2207, z późn. zm), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU200220016 79/U/D20021679Lj.pdf (dostęp: 15.06.2025).
Włodarczyk P. [2018], Rynek pracy w modelu nowej syntezy neoklasycznej ze sztywnościami płac nominalnych, „Gospodarka Narodowa”, r. LXXXVIII/XXIX, s. 51–92, https://gnpje.sgh.waw.pl/Rynek-pracy-w-modelu-nowej-syntezy-neoklasycznej-ze-sztywnosciami-plac-nominalnych,102224,0,1.html (dostęp: 5.07.2025).
Autor
Prawa autorskie (c) 2025 Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Oficynę Wydawniczą SGH autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Oficyna Wydawnicza SGH posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Osoby zainteresowane komercyjnym wykorzystaniem zawartości czasopisma proszone są o kontakt z Redakcją.