Zasięg dyfuzji bodźców gospodarczych– testowanie modelu rdzeń–peryferia w odniesieniu do kohezyjnej polityki regionalnej i lokalnej

Maria  Mikos

doi:10.33119/KSzPP/2019.2.3

Pobieranie

PDF EPUB HTML

Abstrakt

Dążenie do spójności stanowi podstawę polityki regionalnej Unii Europejskiej. Kolejne edycje strategii rozwojowych różnią się jednak między sobą obszarami koncentracji inwestycji. W pracy dokonano przeglądu teoretycznych modeli polityki regionalnej oraz określono główne obszary zainteresowania kolejnych strategii spójnościowych na przykładzie Polski. Za pomocą ekonometrycznego modelu interakcji przestrzennych wyznaczono przestrzenny zasięg dyfuzji bodźców rozwojowych z centrów na peryferia. Dynamiczna analiza danych dla lat 1996–2017 pozwoliła na empiryczną ocenę realizacji strategii rozwojowych w Polsce, a jej wyniki potwierdziła analiza L-momentów rozkładu przedsiębiorczości. Wyznaczono okres najwyższej skuteczności polityki spójności. Podjęto również próbę wytypowania obszarów odpowiedzialnych za brak skuteczności polityki opartej na metodologii smart.

Słowa kluczowe

polityka spójności dyfuzja bodźców rdzeń–peryferia cohesion policy diffusion core-periphery

Licencja

Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Licencja CC-BY

Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"

Jak cytować

Mikos, M. . (2019) „Zasięg dyfuzji bodźców gospodarczych– testowanie modelu rdzeń–peryferia w odniesieniu do kohezyjnej polityki regionalnej i lokalnej”, Studia z Polityki Publicznej, 6(2(22), s. 55–87. doi: 10.33119/KSzPP/2019.2.3.

Pobierz cytowania

Metrics

Referencje

Acemoglu, D. (2012). Introduction to economic growth. Journal of Economic Theory, 147.2:545–550.
Audretsch, D.B., Thurik, A.R. (2000). Capitalism and democracy in the 21st century: from the managed to the entrepreneurial economy. Journal of Evolutionary Economics, 10.1–2: 17–34.
Azariadis, C. Drazen, A. (1990). Threshold externalities in economic development. The Quarterly Journal of Economics, 105.2: 501–526.
Bański, J. (2008). Polska i Europa Środkowo-Wschodnia w koncepcjach podziału Europy. Problematyka geopolityczna ziem polskich. Warszawa: Instytut Gospodarki i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
Barry, F. Begg, I. (2003). EMU and cohesion: introduction. JCMS: Journal of Common Market Studies, 41.5: 781–796.
Batóg, J. (2010). Konwergencja dochodowa w krajach Unii Europejskiej: analiza ekonometryczna. Rozprawy i Studia/Uniwersytet Szczeciński, 780.
Begg, I. (2003). Complementing EMU: rethinking cohesion policy. Oxford Review of Economic Policy, 19.1: 161–179.
Blom-Hansen, J. (2005). Principals, agents, and the implementation of EU cohesion policy. Journal of European Public Policy, 12.4: 624–648.
Bozdogan, H. (1987). Model selection and Akaike’s information criterion (AIC): The general theory and its analytical extensions. Psychometrika, 52.3: 345–370.
Burger, M., Van Oort, F., Linders, G. (2009). On the specification of the gravity model of trade: zeros, excess zeros and zero-inflated estimation. Spatial Economic Analysis, 4.2: 167–190.
Camagni, R., Capello, R. (2013). Regional innovation patterns and the EU regional policy reform: Toward smart innovation policies. Growth and Change, 44.2: 355–389.
Can, A. (1990). The measurement of neighborhood dynamics in urban house prices. Economic Geography, 66.3: 254–272.
Capello, R., Kroll, H. (2016). From theory to practice in smart specialization strategy: emerging limits and possible future trajectories. European Planning Studies, 24.8: 1393–1406.
Cesarski, M. (2013). Infrastruktura osadnicza w gospodarce regionalnej–kwestie równoważenia rozwoju. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 3: 9–25.
Combes, P. Overman, H. (2004). The spatial distribution of economic activities in the European Union. Handbook of Regional and Urban Economics. Elsevier: 2845–2909.
Davoudi, S. (2005). Understanding territorial cohesion. Planning, Practice&Research, 20.4:433–441.
Duranton, G., Puga, D. (2004). Micro-foundations of urban agglomeration economies. Handbook of Regional and Urban Economics. Elsevier: 2063–2117.
Elamir, E., Seheult, A. (2003). Trimmed L-moments. Computational Statistics&Data Analysis, 43.3: 299–314.
Fésüs, G., Roller E. (2011). Zmiana paradygmatu w polityce spójności, w: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
Foray, D. (2014). Smart specialisation: Opportunities and challenges for regional innovation policy. Routledge, 2014.
Foray, D., et al. (2013). The goals of smart specialisation. S3 Policy Brief Series, 1: S3.
Fotheringham, S., O’Kelly, M. (1989). Spatial interaction models: formulations and applications. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
Friedmann, J. (1967). A general theory of polarized development. Santo Domingo: The Ford Foundation.
Fujita, M., Krugman, P., Venables, A. (2001). The spatial economy: Cities, regions, and international trade. MIT Press.
Giddens, A. (2000). The third way and its critics. London: Polity Press.
Gilowska, Z. et al. (1998). Kierunki polityki regionalnej Polski. Studia Regionalne i Lokalne, 24(57).
Glasmeier, A. (2000). Economic geography in practice: local economic development policy. The Oxford Handbook of Economic Geography, 200: 559–579.
Gorzelak, G. (2002). Polskie regiony w procesie integracji europejskiej. Studia Regionalne i Lokalne, 2–3(9): 55–73.
Gorzelak, G., Jałowiecki, B. (2001). Strategie rozwoju regionalnego województw: próba oceny. Studia Regionalne i Lokalne, 1(5): 41–59.
Gradstein, M., Justman, M. (2002). Education, social cohesion, and economic growth. American Economic Review, 92.4: 1192–1204.
Greta, M., Tomczak-Woźniak, E. (2014). Problem spójności w nowej polityce regionalnej UE na lata 2014–2020. Optimum. Studia Ekonomiczne, 4.
Grzeszczak, J. (1999). Bieguny wzrostu a formy przestrzeni spolaryzowanej. Warszawa: IGiPZ PAN.
Harris, B. Batty, M. (1993). Locational models, geographic information and planning support systems. Journal of Planning Education and Research, 12.3: 184–198.
Hausner, J. (2001). Modele polityki regionalnej w Polsce. Studia Regionalne i Lokalne, 1: 5–24.
Herbst, M., Wójcik, P. (2013). Delimitacja dyfuzji rozwoju z miast metropolitalnych z wykorzystaniem korelacji przestrzennej. Studia Regionalne i Lokalne, 4(54): 5–21.
Herbut, R. et al. (2007). Wymiary polityki regionalnej w aspekcie politycznym, społecznym i gospodarczym. Legnica: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona, seria Wspólnota Akademicka.
Hirschman, A. (1958). The strategy of economic development. New Haven–London: Yale University Press.
Hodgson, J. (1990). A flow‐capturing location‐allocation model. Geographical Analysis, 22.3: 270–279.
Holtz-Eakin, D. (2000). Public policy toward entrepreneurship. Small Business Economics, 15.4: 283–291.
Hooghe, L. et al. (red.) (1996). Cohesion policy and European integration: building multi-level governance. Oxford University Press on Demand.
Hosking, J. (1990). L‐moments: Analysis and estimation of distributions using linear combinations of order statistics. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 52.1: 105–124.
Hryniewicz, J., Jałowiecki, B., Mync, A. (1997). Ruchliwość pracowników naukowych w latach 1994–1996. Studia Regionalne i Lokalne, 22(55).
Jacobs J. (1969). Economy of cities. New York: Random House.
Jałowiecki, B., Gorzelak, G. (2004). Brain drain, brain gain, and mobility: Theories and prospective methods. Higher Education in Europe, 29.3: 299–308.
Jankowska, A. (2005). Fundusze Unii Europejskiej w okresie programowania 2007–2013. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Kęska, J. (2007). Zasada subsydiarności a samodzielność organizacyjna jednostek samorządu terytorialnego. Rocznik Żyrardowski, 5.
Kopczewska, K. (2011). Ekonometria i statystyka przestrzenna z wykorzystaniem programu R CRAN. Warszawa: CeDeWu Wydawnictwa Fachowe.
Kopczewska, K. (2013). The spatial range of local governments: does geographical distance affect governance and public service? The Annals of Regional Science, 51.3: 793–810.
Kopczewska, K. (2014). L‐moments skewness and kurtosis as measures of regional convergence and cohesion. Statistica Neerlandica, 68.4: 251–266.
Lee, H., Ghosh, S.K. (2009). Performance of information criteria for spatial models. Journal of Statistical Computation and Simulation, 79.1: 93–106.
LeSage, J., Pace, K. (2008). Spatial econometric modeling of origin‐destination flows. Journal of Regional Science, 48.5: 941–967.
Lipshitz, G. (1992). Divergence versus convergence in regional development. Journal of Planning Literature, 7.2: 123–138.
Littunen, H. (2000). Networks and local environmental characteristics in the survival of new firms. Small Business Economics, 15.1: 59–71.
López, E., Gutiérrez, J., Gómez, G. (2008). Measuring regional cohesion effects of large-scale transport infrastructure investments: an accessibility approach. European Planning Studies, 16.2: 277–301.
Lucas, R. Jr. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22.1: 3–42.
McCann, P., Ortega-Argilés, R. (2011). Smart specialisation, regional growth and applications to EU cohesion policy. EB Working Paper, 14.
Molle, W. (2007). European cohesion policy. Routledge.
Oldenburg, B., Glanz, K. (2008). Diffusion of innovations. Health Behavior and Health Education-Theory Research, and Practice, 313–330.
Ottaviano, G., Thisse, J. (2004). Agglomeration and economic geography. Handbook of Regional and Urban Economics. Elsevier: 2563–2608.
Pellegrini, G. et al. (2013). Measuring the effects of European Regional Policy on economic growth: A regression discontinuity approach. Papers in Regional Science, 92.1: 217–233.
Perroux, F. (1964). La economía del siglo XX. Barcelona: Ariel.
Pike, A., Rodríguez-Pose, A., Tomaney, J. (2016). Local and regional development. Routledge.
Rapacki, R., Próchniak, M. (2014). Wpływ członkostwa w Unii Europejskiej na wzrost gospodarczy i realną konwergencję krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Ekonomia, 39: 87–122.
Rodrigue, J., Comtois, C., Slack, B. (2016). The geography of transport systems. Routledge.
Rogers, R. (2010). Diffusion of innovations. Simon and Schuster.
Rothschild, R. (1994). Adam Smith and the invisible hand. The American Economic Review, 84.2: 319–322.
Steyaert, C., Katz, J. (2004). Reclaiming the space of entrepreneurship in society: geographical, discursive and social dimensions. Entrepreneurship&Regional Development, 16.3: 179–196.
Strzelecki, Z. (2011). Strategiczne wyzwania Polski a polityka regionalna (wybrane problemy), w: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej.
Szlachta, J. (2011). Strategiczne programowanie rozwoju regionalnego, w kierunku krajowego systemu myśli strategicznej w sferze polityki regionalnej, w: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej.
Taylor, P., Openshaw, S. (1975). Distance decay in spatial interactions. Concepts and Techniques in Modern Geography.
Van Dijk, J., Pellenbarg, P. (2000). Spatial perspectives on firm demography. Papers in Regional Science, 79.2: 107–110.
Zioło, Z. (2006). Rola przedsiębiorczości w podnoszeniu konkurencyjności społeczeństwa i gospodarki. Przedsiębiorczość-Edukacja, 2: 10–17.

Referencje

Acemoglu, D. (2012). Introduction to economic growth. Journal of Economic Theory, 147.2:545–550.

Audretsch, D.B., Thurik, A.R. (2000). Capitalism and democracy in the 21st century: from the managed to the entrepreneurial economy. Journal of Evolutionary Economics, 10.1–2: 17–34.

Azariadis, C. Drazen, A. (1990). Threshold externalities in economic development. The Quarterly Journal of Economics, 105.2: 501–526.

Bański, J. (2008). Polska i Europa Środkowo-Wschodnia w koncepcjach podziału Europy. Problematyka geopolityczna ziem polskich. Warszawa: Instytut Gospodarki i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.

Barry, F. Begg, I. (2003). EMU and cohesion: introduction. JCMS: Journal of Common Market Studies, 41.5: 781–796.

Batóg, J. (2010). Konwergencja dochodowa w krajach Unii Europejskiej: analiza ekonometryczna. Rozprawy i Studia/Uniwersytet Szczeciński, 780.

Begg, I. (2003). Complementing EMU: rethinking cohesion policy. Oxford Review of Economic Policy, 19.1: 161–179.

Blom-Hansen, J. (2005). Principals, agents, and the implementation of EU cohesion policy. Journal of European Public Policy, 12.4: 624–648.

Bozdogan, H. (1987). Model selection and Akaike’s information criterion (AIC): The general theory and its analytical extensions. Psychometrika, 52.3: 345–370.

Burger, M., Van Oort, F., Linders, G. (2009). On the specification of the gravity model of trade: zeros, excess zeros and zero-inflated estimation. Spatial Economic Analysis, 4.2: 167–190.

Camagni, R., Capello, R. (2013). Regional innovation patterns and the EU regional policy reform: Toward smart innovation policies. Growth and Change, 44.2: 355–389.

Can, A. (1990). The measurement of neighborhood dynamics in urban house prices. Economic Geography, 66.3: 254–272.

Capello, R., Kroll, H. (2016). From theory to practice in smart specialization strategy: emerging limits and possible future trajectories. European Planning Studies, 24.8: 1393–1406.

Cesarski, M. (2013). Infrastruktura osadnicza w gospodarce regionalnej–kwestie równoważenia rozwoju. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 3: 9–25.

Combes, P. Overman, H. (2004). The spatial distribution of economic activities in the European Union. Handbook of Regional and Urban Economics. Elsevier: 2845–2909.

Davoudi, S. (2005). Understanding territorial cohesion. Planning, Practice&Research, 20.4:433–441.

Duranton, G., Puga, D. (2004). Micro-foundations of urban agglomeration economies. Handbook of Regional and Urban Economics. Elsevier: 2063–2117.

Elamir, E., Seheult, A. (2003). Trimmed L-moments. Computational Statistics&Data Analysis, 43.3: 299–314.

Fésüs, G., Roller E. (2011). Zmiana paradygmatu w polityce spójności, w: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.

Foray, D. (2014). Smart specialisation: Opportunities and challenges for regional innovation policy. Routledge, 2014.

Foray, D., et al. (2013). The goals of smart specialisation. S3 Policy Brief Series, 1: S3.

Fotheringham, S., O’Kelly, M. (1989). Spatial interaction models: formulations and applications. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.

Friedmann, J. (1967). A general theory of polarized development. Santo Domingo: The Ford Foundation.

Fujita, M., Krugman, P., Venables, A. (2001). The spatial economy: Cities, regions, and international trade. MIT Press.

Giddens, A. (2000). The third way and its critics. London: Polity Press.

Gilowska, Z. et al. (1998). Kierunki polityki regionalnej Polski. Studia Regionalne i Lokalne, 24(57).

Glasmeier, A. (2000). Economic geography in practice: local economic development policy. The Oxford Handbook of Economic Geography, 200: 559–579.

Gorzelak, G. (2002). Polskie regiony w procesie integracji europejskiej. Studia Regionalne i Lokalne, 2–3(9): 55–73.

Gorzelak, G., Jałowiecki, B. (2001). Strategie rozwoju regionalnego województw: próba oceny. Studia Regionalne i Lokalne, 1(5): 41–59.

Gradstein, M., Justman, M. (2002). Education, social cohesion, and economic growth. American Economic Review, 92.4: 1192–1204.

Greta, M., Tomczak-Woźniak, E. (2014). Problem spójności w nowej polityce regionalnej UE na lata 2014–2020. Optimum. Studia Ekonomiczne, 4.

Grzeszczak, J. (1999). Bieguny wzrostu a formy przestrzeni spolaryzowanej. Warszawa: IGiPZ PAN.

Harris, B. Batty, M. (1993). Locational models, geographic information and planning support systems. Journal of Planning Education and Research, 12.3: 184–198.

Hausner, J. (2001). Modele polityki regionalnej w Polsce. Studia Regionalne i Lokalne, 1: 5–24.

Herbst, M., Wójcik, P. (2013). Delimitacja dyfuzji rozwoju z miast metropolitalnych z wykorzystaniem korelacji przestrzennej. Studia Regionalne i Lokalne, 4(54): 5–21.

Herbut, R. et al. (2007). Wymiary polityki regionalnej w aspekcie politycznym, społecznym i gospodarczym. Legnica: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona, seria Wspólnota Akademicka.

Hirschman, A. (1958). The strategy of economic development. New Haven–London: Yale University Press.

Hodgson, J. (1990). A flow‐capturing location‐allocation model. Geographical Analysis, 22.3: 270–279.

Holtz-Eakin, D. (2000). Public policy toward entrepreneurship. Small Business Economics, 15.4: 283–291.

Hooghe, L. et al. (red.) (1996). Cohesion policy and European integration: building multi-level governance. Oxford University Press on Demand.

Hosking, J. (1990). L‐moments: Analysis and estimation of distributions using linear combinations of order statistics. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 52.1: 105–124.

Hryniewicz, J., Jałowiecki, B., Mync, A. (1997). Ruchliwość pracowników naukowych w latach 1994–1996. Studia Regionalne i Lokalne, 22(55).

Jacobs J. (1969). Economy of cities. New York: Random House.

Jałowiecki, B., Gorzelak, G. (2004). Brain drain, brain gain, and mobility: Theories and prospective methods. Higher Education in Europe, 29.3: 299–308.

Jankowska, A. (2005). Fundusze Unii Europejskiej w okresie programowania 2007–2013. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Kęska, J. (2007). Zasada subsydiarności a samodzielność organizacyjna jednostek samorządu terytorialnego. Rocznik Żyrardowski, 5.

Kopczewska, K. (2011). Ekonometria i statystyka przestrzenna z wykorzystaniem programu R CRAN. Warszawa: CeDeWu Wydawnictwa Fachowe.

Kopczewska, K. (2013). The spatial range of local governments: does geographical distance affect governance and public service? The Annals of Regional Science, 51.3: 793–810.

Kopczewska, K. (2014). L‐moments skewness and kurtosis as measures of regional convergence and cohesion. Statistica Neerlandica, 68.4: 251–266.

Lee, H., Ghosh, S.K. (2009). Performance of information criteria for spatial models. Journal of Statistical Computation and Simulation, 79.1: 93–106.

LeSage, J., Pace, K. (2008). Spatial econometric modeling of origin‐destination flows. Journal of Regional Science, 48.5: 941–967.

Lipshitz, G. (1992). Divergence versus convergence in regional development. Journal of Planning Literature, 7.2: 123–138.

Littunen, H. (2000). Networks and local environmental characteristics in the survival of new firms. Small Business Economics, 15.1: 59–71.

López, E., Gutiérrez, J., Gómez, G. (2008). Measuring regional cohesion effects of large-scale transport infrastructure investments: an accessibility approach. European Planning Studies, 16.2: 277–301.

Lucas, R. Jr. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22.1: 3–42.

McCann, P., Ortega-Argilés, R. (2011). Smart specialisation, regional growth and applications to EU cohesion policy. EB Working Paper, 14.

Molle, W. (2007). European cohesion policy. Routledge.

Oldenburg, B., Glanz, K. (2008). Diffusion of innovations. Health Behavior and Health Education-Theory Research, and Practice, 313–330.

Ottaviano, G., Thisse, J. (2004). Agglomeration and economic geography. Handbook of Regional and Urban Economics. Elsevier: 2563–2608.

Pellegrini, G. et al. (2013). Measuring the effects of European Regional Policy on economic growth: A regression discontinuity approach. Papers in Regional Science, 92.1: 217–233.

Perroux, F. (1964). La economía del siglo XX. Barcelona: Ariel.

Pike, A., Rodríguez-Pose, A., Tomaney, J. (2016). Local and regional development. Routledge.

Rapacki, R., Próchniak, M. (2014). Wpływ członkostwa w Unii Europejskiej na wzrost gospodarczy i realną konwergencję krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Ekonomia, 39: 87–122.

Rodrigue, J., Comtois, C., Slack, B. (2016). The geography of transport systems. Routledge.

Rogers, R. (2010). Diffusion of innovations. Simon and Schuster.

Rothschild, R. (1994). Adam Smith and the invisible hand. The American Economic Review, 84.2: 319–322.

Steyaert, C., Katz, J. (2004). Reclaiming the space of entrepreneurship in society: geographical, discursive and social dimensions. Entrepreneurship&Regional Development, 16.3: 179–196.

Strzelecki, Z. (2011). Strategiczne wyzwania Polski a polityka regionalna (wybrane problemy), w: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej.

Szlachta, J. (2011). Strategiczne programowanie rozwoju regionalnego, w kierunku krajowego systemu myśli strategicznej w sferze polityki regionalnej, w: Nowy paradygmat rozwoju–najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej.

Taylor, P., Openshaw, S. (1975). Distance decay in spatial interactions. Concepts and Techniques in Modern Geography.

Van Dijk, J., Pellenbarg, P. (2000). Spatial perspectives on firm demography. Papers in Regional Science, 79.2: 107–110.

Zioło, Z. (2006). Rola przedsiębiorczości w podnoszeniu konkurencyjności społeczeństwa i gospodarki. Przedsiębiorczość-Edukacja, 2: 10–17.

Zasięg dyfuzji bodźców gospodarczych– testowanie modelu rdzeń–peryferia w odniesieniu do kohezyjnej polityki regionalnej i lokalnej

Pasek boczny artykułu

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Słowa kluczowe

Szczegóły artykułu

Metrics

Referencje

Referencje