Treść głównego artykułu

Abstrakt

Celem opracowania jest analiza problematyki wyborów uzupełniających i przedterminowych przypadających w czasie trwania pandemii COVID-19 w Polsce. Rozważaniom poddano w szczególności charakter takich wyborów. Liczne ograniczenia, w tym chociażby w zakresie przemieszczania się czy gromadzenia, nie pozostawały bez wpływu na przebieg i realizację zasadniczych funkcji wyborów. Celem analizy jest także określenie, czy w świetle obowiązujących przepisów dopuszczalna jest zmiana terminu głosowania w zarządzonych wyborach samorządowych przypadających w trakcie trwania pandemii COVID-19. Odnotować bowiem należy, że w okresie od marca do kwietnia 2020 r., a następnie od listopada 2020 r. do czerwca 2021 r. praktyka ta stała się niemal powszechna. Rozstrzygnięcie tego problemu ma istotne znaczenie, gdyż każdy akt zarządzający wybory ze swej istoty powinien stanowić gwarancję przeprowadzenia wyborów w ściśle określonych ramach czasowych, przy zachowaniu terminów wynikających z kalendarza wyborczego, a nadto - każde działanie organu powinno znajdować oparcie w przepisach prawa. Występująca w czasie pandemii praktyka prolongowania terminu głosowania w wyborach lokalnych osłabiła tak rozumiany - gwarancyjny - charakter czynności zarządzenia wyborów, inspirując jednocześnie do dyskusji nad prawną dopuszczalnością takich działań. W artykule wykorzystano metodę formalnoprawną oraz dokonano analizy dorobku doktryny i judykatury.

Słowa kluczowe

wybory samorządowe prawo wyborcze COVID-19 głosowanie kadencja locla election electoral law COVID-19 voting term

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Pyrzyńska, A. (2022) „Wybrane problemy związane z przeprowadzeniem wyborów samorządowych w toku kadencji w czasie pandemii wirusa SARS-CoV-2 w Polsce”, Studia z Polityki Publicznej, 9(1(33), s. 97–114. doi: 10.33119/KSzPP/2022.1.5.

Metrics

Referencje

  1. Bodnar, A. (2020a). Pismo RPO do Przewodniczącego PKW z dnia 19 marca 2020 r., VII.602.8.2020. JZ, https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/Wyst%c4%85pienie%20do%20PKW,%2019.03.2020.pdf (dostęp: 15.07.2021).
  2. Bodnar, A. (2020b). Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 21 maja 2020 r. do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP, VII.602.9.2020. JZ
  3. Chmaj, M. (2020). Opinia prawna w przedmiocie: odpowiedzi na pytania Komisji Ustawodawczej Senatu RP, powstałe w związku z pracami komisji nad uchwaloną przez Sejm RP dnia 12 maja 2020 r. ustawą o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5527/plik/oe-300.pdf (dostęp: 9.01.2020).
  4. Garlicki, L. (2019). Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa: Wolters Kluwer.
  5. Gersdorf, M. (2020). Pismo z dnia 27 kwietnia 2020 r. do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej w Senacie RP, PPI-0131-1416/20, https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatinicjatywypliki/8143/4/099_sn.pdf (dostęp: 17.07.2021).
  6. GIS (Główny Inspektor Sanitarny) (2020). Pisma Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 10 listopada 2020 r. (GIS.72.2.2020), z dnia 9 grudnia 2020 (BI.OI.0111.50.2020), z dnia 19 marca 2021 r. (BI.72.2.2021) kierowane do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, P. Szefernakera.
  7. IDEA (International Institute for Democracy and Electoral Assistance) (2021). Global overview of COVID-19: Impact on elections, https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections (dostęp: 3.08.2021).
  8. IFES (International Foundation for Electoral Systems) (2020). Featured Elections Held and Mitigating Measures Taken During COVID-19, https://www.ifes.org/sites/default/files/elections_held_and_mitigating_measures_taken_during_covid-19.pdf (dostęp: 9.07.2020).
  9. Jaworski, S. J. (2018). Komentarz do art. 290 k.w. W: Kodeks wyborczy. Komentarz (618), K. W. Czaplicki, B. Dauter, S. J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek (red.). Warszawa: Wolters Kluwer.
  10. Kryszeń, G. (2016). Uczciwość wyborów jako zasad prawa wyborczego, Studia Wyborcze, 21: 7-31.
  11. Kryszeń, G. (2018). Konstytucyjna regulacja podstawowych zasad prawa wyborczego. Gdańskie Studia Prawnicze, XL: 225-236.
  12. Matczak, M. (2020a). Opinia w sprawie zgodności z Konstytucją RP rozwiązań legislacyjnych zawartych w ustawie z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5486/plik/oe_290_1_1.pdf (dostęp: 9.01.2020).
  13. Matczak, M. (2020b). Opinia w sprawie zgodności z Konstytucją RP rozwiązań zawartych w ustawie z dnia 12 maja 2020 r. w szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego (druk senacki nr 118), https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5510/plik/oe-295.pdf (dostęp 17.07.2021).
  14. Morawski, L. (2008). Wstęp do prawoznawstwa. Toruń: TNOiK.
  15. Piotrowski, R. (2020). Opinia o konstytucyjnych podstawach zarządzenia wyborów na Prezydenta RP po 23 maja 2020 r., https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5526/plik/oe-299.pdf (dostęp: 9.01.2020).
  16. PKW (Państwowa Komisja Wyborcza) (2021). Terminarz wyborów i referendów w trakcie kadencji 2018-2023, https://pkw.gov.pl/uploaded_files/1625585791_terminarz-wyborow-w-trakcie-kadencji-2018-2023-wow-05072021.pdf (dostęp: 14.07.2021).
  17. Postanowienie NSA z dnia 23 sierpnia 2011 r., II FSK 476/11, LEX nr 896347.
  18. Postanowienie SN (uchwała siedmiu sędziów) z dnia 18 stycznia 2005 r., WK 22/04, OSNKW 2005/3/29.
  19. Pyrzyńska, A. (2022). Problematyka terminów w wyborach na Prezydenta RP zarządzonych postanowieniem Marszałka Sejmu z 3 czerwca 2020 r. Forum Prawnicze (w druku).
  20. Pyrzyńska, A., Skoczylas, D. (2020). Elections during COVID-19 Pandemic in the Light of Democratic Values and International Standards of Human Rights Protection. European Research Studies Journal, XXIII, Special Issue 2: 226-246.
  21. Rakowska-Trela, A. (2020). Wybory 10 maja złamią konstytucję i kodeks wyborczy, http://konstytucyjny.pl/anna-rakowska-trela-wybory-10-maja-zlamia-konstytucje-i-kodeks-wyborczy/ (dostęp: 9.01.2020).
  22. Skrzydło, W. (2007). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wolters Kluwer.
  23. Sokala, A. (2010). Administracja wyborcza w obowiązującym prawie polskim. Struktura organizacyjna, charakter prawny, kompetencje. Toruń: TNOiK.
  24. Sokala, A. (2015). Powszechności wyborów zasada. W: Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych (171), A. Sokala, B. Michalak, P. Uziębło. Warszawa: Wolters Kluwer.
  25. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 kwietnia 2020 r., II OSK 1042/19, LEX nr 3030693.
  26. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 listopada 2018 r., II SA/Go 713/18, LEX nr 2582085.
  27. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 24 października 2017 r., III SA/Kr 397/17, LEX nr 2381414.
  28. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 24 lutego 2010 r., IV SA/Wr 593/09, LEX nr 646458.