Artyści współcześni nadal niewidoczni. Konsekwencje braku efektywnej polityki publicznej wobec twórców sztuki w latach 2020-2021
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Opublikowane:
gru 4, 2022
Słowa kluczowe:
polityka kulturalna, sztuka, pandemia, COVID-19, rząd Rzeczypospolitej Polskiej
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Doświadczenie związane z pandemią COVID-19 uwidoczniło m.in. braki w politykach publicznych w Polsce. Według autora artykułu do polityk publicznych można zaliczyć również działania władzy wobec artystów. W tekście zdiagnozowany został status artystów jako grupy docelowej polityki publicznej w systemie demokratycznym. Opisano proces tworzenia regulacji prawnych statusu artysty zawodowego w Polsce. Przedmiotem szczegółowej analizy stały się decyzje rządu Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące artystów podejmowane w latach 2020-2021. Problemy techniczne, formalne i medialne władz z dystrybucją środków pomocowych dla artystów w Polsce są wiązane z brakiem prawnej definicji artysty w polskim systemie ubezpieczeń społecznych, a szerzej - w politykach publicznych. Wobec nieukończenia prac legislacyjnych dotyczących statusu artysty przed wystąpieniem 5. fali pandemii COVID-19 przewidywane jest ponowne wystąpienie problemów w zarządzaniu pomocą publiczną dla artystów w Polsce.
Pobrania
Dane pobrania nie są jeszcze dostepne
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Jak cytować
Wijas, J. (2022) „Artyści współcześni nadal niewidoczni. Konsekwencje braku efektywnej polityki publicznej wobec twórców sztuki w latach 2020-2021”, Studia z Polityki Publicznej, 9(4(36), s. 47-69. doi: 10.33119/KSzPP/2022.4.3.
Dział
Dział główny
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Bibliografia
Androniceanu, A. (2020). Major structural changes in the EU policies due to the problems and risks caused by COVID-19, Administratie si Management Public, 34: 137-149.
Belfiore, E. (2022). Who cares? At what price? The hidden costs of socially engaged arts labour and the moral failure of cultural policy, European Journal of Cultural Studies, 25 (1): 61-78, DOI: 10.1177/1367549420982863.
Bourdieu, P. (2007). Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego. Kraków: Universitas.
Bourriaud, N. (2012). Estetyka relacyjna. Kraków: MOCAK.
Danto, A. C. (2013). Po końcu sztuki. Sztuka współczesna i zatarcie się granic tradycji. Kraków: Universitas.
Filiciak, M. (2014). Między romantyzmem a kapitalizmem. W: Fabryka sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce. Raport z badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy (s. 89-100), M. Kozłowski, J. Sowa, K. Szreder (red.). Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Górna, K., Sienkiewicz, K., Iwański, M., Szreder, K., Ruksza, S., Figiel, J. (red.). (2015). Czarna księga polskich artystów. Warszawa: Krytyka Polityczna.
Iwański, M. (2014). Artyści nie potrzebują filantropii, https://wyborcza.pl/1,76842,16742060,Artysci_nie_potrzebuja_filantropii.html (dostęp: 30.05.2021).
Jakubowicz, R. (2014). Artyści są jak inni pracownicy. Muszą razem wspierać tych, którym jest jeszcze trudniej, https://wyborcza.pl/1,76842,16769277,Artysci_sa_jak_inni_pracownicy__Musza_razem_wspierac.html (dostęp: 30.05.2021).
Kozłowski M., Sowa, J., Szreder, K. (2014). Konkluzje badania. Prekarność, projekt, miłość do sztuki. W: Fabryka sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce. Raport z badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy (s. 43-88), M. Kozłowski, J. Sowa, K. Szreder (red.). Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Krajewski, M., Schmidt, F. (2017). Wizualne niewidzialne. Sztuki wizualne w Polsce: stan, rola i znaczenie. Warszawa-Poznań: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Instytut Socjologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Badania Opinii Społecznej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Levine, C. (2013). Od prowokacji do demokracji. Czyli o tym, dlaczego potrzebna nam sztuka. Warszawa: Muza.
Ławnicki, T. (2019). I po co ta histeria?! Prawda ws. planów PiS wobec artystów jest inna, https://natemat.pl/284829,ustawa-o-statusie-artysty-zawodowego-wyjasniamy-jakie-plany-ma-pis (dostęp: 30.05.2021).
Mahieu, S. (2017). The impact of public funding on contemporary visual arts, Political Quarterly, 88 (4): 622-630.
Migała-Warchoł, A., Pichla, M. (2021). Forecasting the number of cases and deaths from Covid- 19, International Entrepreneurship Review, 7 (1): 73-82.
MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021a). Odpowiedź na interpelację nr 23548 posła Grzegorza Napieralskiego, http://orka2.sejm.gov.pl/INT9.nsf/klucz/ATTC4NH7E/%24FILE/i23548-o1.pdf (dostęp: 25.10.2021).
MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021b). Wiadomość na oficjalnym profilu MKDNiS, https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=3578641248862667&id=203675933025899 (dostęp: 25.10.2021).
MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021c). Fundusz Wsparcia Kultury - wsparcie całej branży dotkniętej pandemią, https://www.gov.pl/web/kulturaisport/fundusz-wsparcia-kultury---wsparcie-calej-branzy-dotknietej-pandemia (dostęp: 25.10.2021).
MKiDN (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) (2017). Ogólnopolska Konferencja Kultury, http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/ogolnopolska-konferencja-kultury-7610.php (dostęp: 30.05.2021).
Mrozek, W. (2019). PiS nie zabroni aktorom czy muzykom grać i zarabiać. Ale może mieć wpływ na ich ubezpieczenie, https://wyborcza.pl/7,75410,25203994,pis-nie-zabroni-aktorom-czy-muzykom-grac-i-zarabiac-ale-moze.html (dostęp: 30.05.2021).
Muzychuk, V. (2021). Culture in the context of COVID-19: Impact assessment and support measures, Zhournal Novoi Ekonomicheskoi Associacii, 49 (1): 217-222.
Osęka, A. (1975). Mitologie artysty. Warszawa: PIW.
PE (Parlament Europejski) (2007). Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie społecznego statusu artystów (2006/2249 (INI)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-6-2007-0236_PL.html (dostęp: 25.10.2021).
PE (Parlament Europejski) (2020). Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. (2020/2708 (RSP)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/RC-9-2020-0246_EN.pdf (dostęp: 10.06.2022).
Płoska, Z., Ronduda, Ł. (2014). Ekwiwalent pieniężny. Artyści mówią o ekonomii podczas Warsaw Gallery Weekend, https://wyborcza.pl/1,76842,16711245,Ekwiwalent_pieniezny__Artysci_mowia_o_ekonomii_podczas.html (dostęp: 30.05.2021).
Ratten, V. (2020). Coronavirus disease (COVID-19) and sport entrepreneurship, International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 26 (6): 1379-1388.
Raube, S. (2015). Sztuka jako symboliczna interpretacja świata w filozofii Cassirera, Idea. Studia nad Strukturą i Rozwojem Pojęć Filozoficznych, XXVII: 105-115.
RCL (Rządowe Centrum Legislacji) (2022). Projekt ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12356152 (dostęp: 19.07.2022).
Ruksza, S. (2015). „Dzień bez sztuki" - okoliczności organizacji i skutki. W: Czarna księga polskich artystów (165-175), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
Schneider, A., Ingram, H. (1993). Social Construction of Target Populations: Implications for Politics and Policy, The American Political Science Review, 2 (87): 334-347.
Snijders, J., Clarke, M., Graaf, A. van der, De Stefano, V., Kimenai, F., Tajtáková, M. (2020a). The status and working conditions of artists and cultural and creative professionals: Conclusions and recommendations, https://eenca.com/eenca/assets/File/EENCA%20publications/Study%20on%20the%20status%20and%20working%20conditions%20of%20artists%20and%20cultural%20and%20creative%20professionals-%20Conclusions%20and%20recommendations.pdf (dostęp: 10.06.2022).
Snijders, J., Clarke, M., Graaf, A. van der, De Stefano, V., Kimenai, F., Tajtáková, M. (2020b). The status and working conditions of artists and cultural and creative professionals: Final report, https://eenca.com/eenca/assets/File/EENCA%20publications/Study%20on%20the%20status%20and%20working%20conditions%20of%20artists%20and%20creative%20professionals%20-%20Final%20report.pdf (dostęp: 10.06.2022).
Stokfiszewski, I. (2015). Artyści walczą o godne życie. W: Czarna księga polskich artystów (7-10), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
Sułkowski, Ł. (2020). Covid-19 Pandemic; Recession, Virtual Revolution Leading to De-globalization?, Journal of Intercultural Management, 12 (1): 1-11.
Szarfenberg, R. (2016). Polityka publiczna - zagadnienia i nurty teoretyczne, Studia z Polityki Publicznej, 1 (9): 45-75.
Szostak, M., Sułkowski, Ł. (2020). Manager as an artist: Creative endeavour in crossing the borders of art and organizational discourse, Creativity Studies, 13 (2): 351-368.
Szostak, M., Sułkowski, Ł. (2021). Identity Crisis of Artists during the Covid-19 Pandemic and Shift towards Entrepreneurship, Entrepreneurial Business and Economics Review, 9 (3): 87-102.
Szreder, K. (2015). Praca, prace i sztuka. W: Czarna księga polskich artystów (45-61), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
Zmyślony, I. (2014). Polemika o artystach: mity rynku sztuki, https://wyborcza.pl/1,75410,16761101,Polemika_o_artystach__Mity_rynku_sztuki.html (dostęp: 30.05.2021).
Żak, M., Garncarz, J. (2020). Economic policy towards the challenges of the COVID-19 pandemic in selected European Union countries, International Entrepreneurship Review, 6 (4): 21-34.
Żakowski, J. (2020). Wirus 2020. Tylko niepewność jest pewna. Rozmowy. Warszawa: Sic!.
Żmijewski, A. (2008). Drżące ciała: rozmowy z artystami. Warszawa: Krytyka Polityczna.
Belfiore, E. (2022). Who cares? At what price? The hidden costs of socially engaged arts labour and the moral failure of cultural policy, European Journal of Cultural Studies, 25 (1): 61-78, DOI: 10.1177/1367549420982863.
Bourdieu, P. (2007). Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego. Kraków: Universitas.
Bourriaud, N. (2012). Estetyka relacyjna. Kraków: MOCAK.
Danto, A. C. (2013). Po końcu sztuki. Sztuka współczesna i zatarcie się granic tradycji. Kraków: Universitas.
Filiciak, M. (2014). Między romantyzmem a kapitalizmem. W: Fabryka sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce. Raport z badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy (s. 89-100), M. Kozłowski, J. Sowa, K. Szreder (red.). Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Górna, K., Sienkiewicz, K., Iwański, M., Szreder, K., Ruksza, S., Figiel, J. (red.). (2015). Czarna księga polskich artystów. Warszawa: Krytyka Polityczna.
Iwański, M. (2014). Artyści nie potrzebują filantropii, https://wyborcza.pl/1,76842,16742060,Artysci_nie_potrzebuja_filantropii.html (dostęp: 30.05.2021).
Jakubowicz, R. (2014). Artyści są jak inni pracownicy. Muszą razem wspierać tych, którym jest jeszcze trudniej, https://wyborcza.pl/1,76842,16769277,Artysci_sa_jak_inni_pracownicy__Musza_razem_wspierac.html (dostęp: 30.05.2021).
Kozłowski M., Sowa, J., Szreder, K. (2014). Konkluzje badania. Prekarność, projekt, miłość do sztuki. W: Fabryka sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce. Raport z badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy (s. 43-88), M. Kozłowski, J. Sowa, K. Szreder (red.). Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Krajewski, M., Schmidt, F. (2017). Wizualne niewidzialne. Sztuki wizualne w Polsce: stan, rola i znaczenie. Warszawa-Poznań: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Instytut Socjologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Badania Opinii Społecznej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Levine, C. (2013). Od prowokacji do demokracji. Czyli o tym, dlaczego potrzebna nam sztuka. Warszawa: Muza.
Ławnicki, T. (2019). I po co ta histeria?! Prawda ws. planów PiS wobec artystów jest inna, https://natemat.pl/284829,ustawa-o-statusie-artysty-zawodowego-wyjasniamy-jakie-plany-ma-pis (dostęp: 30.05.2021).
Mahieu, S. (2017). The impact of public funding on contemporary visual arts, Political Quarterly, 88 (4): 622-630.
Migała-Warchoł, A., Pichla, M. (2021). Forecasting the number of cases and deaths from Covid- 19, International Entrepreneurship Review, 7 (1): 73-82.
MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021a). Odpowiedź na interpelację nr 23548 posła Grzegorza Napieralskiego, http://orka2.sejm.gov.pl/INT9.nsf/klucz/ATTC4NH7E/%24FILE/i23548-o1.pdf (dostęp: 25.10.2021).
MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021b). Wiadomość na oficjalnym profilu MKDNiS, https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=3578641248862667&id=203675933025899 (dostęp: 25.10.2021).
MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021c). Fundusz Wsparcia Kultury - wsparcie całej branży dotkniętej pandemią, https://www.gov.pl/web/kulturaisport/fundusz-wsparcia-kultury---wsparcie-calej-branzy-dotknietej-pandemia (dostęp: 25.10.2021).
MKiDN (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) (2017). Ogólnopolska Konferencja Kultury, http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/ogolnopolska-konferencja-kultury-7610.php (dostęp: 30.05.2021).
Mrozek, W. (2019). PiS nie zabroni aktorom czy muzykom grać i zarabiać. Ale może mieć wpływ na ich ubezpieczenie, https://wyborcza.pl/7,75410,25203994,pis-nie-zabroni-aktorom-czy-muzykom-grac-i-zarabiac-ale-moze.html (dostęp: 30.05.2021).
Muzychuk, V. (2021). Culture in the context of COVID-19: Impact assessment and support measures, Zhournal Novoi Ekonomicheskoi Associacii, 49 (1): 217-222.
Osęka, A. (1975). Mitologie artysty. Warszawa: PIW.
PE (Parlament Europejski) (2007). Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie społecznego statusu artystów (2006/2249 (INI)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-6-2007-0236_PL.html (dostęp: 25.10.2021).
PE (Parlament Europejski) (2020). Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. (2020/2708 (RSP)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/RC-9-2020-0246_EN.pdf (dostęp: 10.06.2022).
Płoska, Z., Ronduda, Ł. (2014). Ekwiwalent pieniężny. Artyści mówią o ekonomii podczas Warsaw Gallery Weekend, https://wyborcza.pl/1,76842,16711245,Ekwiwalent_pieniezny__Artysci_mowia_o_ekonomii_podczas.html (dostęp: 30.05.2021).
Ratten, V. (2020). Coronavirus disease (COVID-19) and sport entrepreneurship, International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 26 (6): 1379-1388.
Raube, S. (2015). Sztuka jako symboliczna interpretacja świata w filozofii Cassirera, Idea. Studia nad Strukturą i Rozwojem Pojęć Filozoficznych, XXVII: 105-115.
RCL (Rządowe Centrum Legislacji) (2022). Projekt ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12356152 (dostęp: 19.07.2022).
Ruksza, S. (2015). „Dzień bez sztuki" - okoliczności organizacji i skutki. W: Czarna księga polskich artystów (165-175), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
Schneider, A., Ingram, H. (1993). Social Construction of Target Populations: Implications for Politics and Policy, The American Political Science Review, 2 (87): 334-347.
Snijders, J., Clarke, M., Graaf, A. van der, De Stefano, V., Kimenai, F., Tajtáková, M. (2020a). The status and working conditions of artists and cultural and creative professionals: Conclusions and recommendations, https://eenca.com/eenca/assets/File/EENCA%20publications/Study%20on%20the%20status%20and%20working%20conditions%20of%20artists%20and%20cultural%20and%20creative%20professionals-%20Conclusions%20and%20recommendations.pdf (dostęp: 10.06.2022).
Snijders, J., Clarke, M., Graaf, A. van der, De Stefano, V., Kimenai, F., Tajtáková, M. (2020b). The status and working conditions of artists and cultural and creative professionals: Final report, https://eenca.com/eenca/assets/File/EENCA%20publications/Study%20on%20the%20status%20and%20working%20conditions%20of%20artists%20and%20creative%20professionals%20-%20Final%20report.pdf (dostęp: 10.06.2022).
Stokfiszewski, I. (2015). Artyści walczą o godne życie. W: Czarna księga polskich artystów (7-10), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
Sułkowski, Ł. (2020). Covid-19 Pandemic; Recession, Virtual Revolution Leading to De-globalization?, Journal of Intercultural Management, 12 (1): 1-11.
Szarfenberg, R. (2016). Polityka publiczna - zagadnienia i nurty teoretyczne, Studia z Polityki Publicznej, 1 (9): 45-75.
Szostak, M., Sułkowski, Ł. (2020). Manager as an artist: Creative endeavour in crossing the borders of art and organizational discourse, Creativity Studies, 13 (2): 351-368.
Szostak, M., Sułkowski, Ł. (2021). Identity Crisis of Artists during the Covid-19 Pandemic and Shift towards Entrepreneurship, Entrepreneurial Business and Economics Review, 9 (3): 87-102.
Szreder, K. (2015). Praca, prace i sztuka. W: Czarna księga polskich artystów (45-61), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
Zmyślony, I. (2014). Polemika o artystach: mity rynku sztuki, https://wyborcza.pl/1,75410,16761101,Polemika_o_artystach__Mity_rynku_sztuki.html (dostęp: 30.05.2021).
Żak, M., Garncarz, J. (2020). Economic policy towards the challenges of the COVID-19 pandemic in selected European Union countries, International Entrepreneurship Review, 6 (4): 21-34.
Żakowski, J. (2020). Wirus 2020. Tylko niepewność jest pewna. Rozmowy. Warszawa: Sic!.
Żmijewski, A. (2008). Drżące ciała: rozmowy z artystami. Warszawa: Krytyka Polityczna.