Treść głównego artykułu
Abstrakt
Młodzieżowe rady przy jednostkach samorządu terytorialnego działają praktycznie od 1990 r. Dopiero jednak od 2001 r. funkcjonuje podstawa prawna umożliwiająca powołanie takich organów, ale przez 20 lat pozostawała niezmieniona. Pandemia COVID-19 znacząco ograniczyła możliwość funkcjonowania młodzieżowych rad, które zmagały się z wieloma problemami (np. w wielu przypadkach kończyły się kadencje tych organów, a nie powoływano nowych). W rezultacie ustawodawca zajął się ustawową regulacją instytucji młodzieżowej rady i przyjął rządowy projekt ustawy (Dz. U. 2021 poz. 1038). W związku z tym autor starał się zbadać wpływ pandemii COVID-19 na liczbę funkcjonujących młodzieżowych rad. Ponadto przeanalizował najważniejsze rozwiązania zawarte w ustawie. Ostatecznie pozytywnie ocenił działania ustawodawcy, jednakże zwrócił uwagę na jego niezrozumiałe decyzje oraz na zdecydowany spadek liczby młodzieżowych rad między marcem 2020 r. a wrześniem 2021 r. Obecnie widoczna jest tendencja wzrostowa.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Augustyniak, M. (2018). O pozorności praw obywatelskich w przestrzeni publicznej na podstawie wybranych mechanizmów partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym, Przegląd Prawa Publicznego, 3: 81-93.
- Augustyniak, M. (2021). Młodzieżowa rada gminy/powiatu i młodzieżowy sejmik województwa w świetle nowych regulacji prawnych, Opinie i Komentarze FDRL, 23: 1-8, https://frdl.org.pl/static/upload/store/frdl/OPINIE_I_KOMENTARZE_FRDL/augustyniak_opinia.pdf (dostęp: 15.04.2022).
- Augustyniak, M., Barczewska-Dziobek, A., Czerw, J., Maroń, G., Wójtowicz-Dawid, A. (2016). Gminne rady seniorów - wykładnia przepisów i efekty ich stosowania. Wzory i schematy działań. Warszawa: LEX.
- Bącal, P. (2020). Status prawny młodzieżowej rady gminy i gminnej rady seniorów. Analiza porównawcza. W: Prawo w Polsce 2000-2020: 1045-1063, K. Łukomiak (red.). Łódź: Wydawnictwo Archaegraph.
- Cushing, D. F., Vliet, W. van (2017). Children's right to the city: the emergence of youth councils in the United States, Children's Geographies, 15 (3): 319-333.
- Fijałkowski, M. (2014), Młodzieżowa rada gminy jako organ o charakterze konsultacyjnym. W: Zastosowanie idei public governance w prawie administracyjnym: 376-386, I. Niżnik-Dobosz (red.). Warszawa: Difin.
- Gaiser, W., De Rijke, J., Spannring, R. (2010). Youth and political participation: empirical results for Germany within a European context, Young, 18 (4): 427-450.
- Gronkiewicz, A., Ziółkowska, A. (2014). Komisje, zespoły, rady jako forma partycypacji obywateli w samorządzie terytorialnym. W: Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym: 280-305, B. Dolnicki (red.). Warszawa: Wolters Kluwer.
- Leoński, Z. (1994). Ustrój i zadania samorządu terytorialnego w Polsce. Poznań: Polski Dom Wydawniczy „Ławica".
- Lipowicz, I. (2020). Samorząd terytorialny a administracja rządowa - administrowanie w warunkach niepewności, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 82 (4): 49-64.
- Marchaj, R. (2022). Młodzieżowa rada gminy, Przegląd Prawa Publicznego, 3: 81-94.
- Matthews, H., Limb, M. (1998). The right to say: the development of youth councils/forums within the UK, Area, 30 (1): 66-78.
- Mędrzycki, R. (2017). Funkcje gminnych rad seniorów, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 79 (3): 119-131.
- Moll, T. (2021). Komentarz do art. 5b. W: Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz: 170-174, B. Dolnicki (red.), wyd. 3. Warszawa: Wolters Kluwer.
- Morio, C. (2020). Guide pratique de la démocratie participative locale. Paris: Berger Levraut.
- Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 30.10.2020 r., II SAB/Op 45/20, LEX nr 3076222.
- PROM (Polska Rada Organizacji Młodzieżowych) (2021a). https://www.facebook.com/PolskaRadaOrganizacjiMlodziezowychPROM/photos/a.282942641730061/3462402633784030/?type=3&theater (dostęp: 31.10.2021).
- PROM (Polska Rada Organizacji Młodzieżowej) (2021b). Projekt zmiany art. 5b ustawy o samorządzie gminnym, https://prom.info.pl/blog/projekt-nowelizacji-artykulu-5b-ustawy-o-samorza-dzie-gminnym/ (dostęp: 31.10.2021).
- PZWMR (Parlamentarny Zespół ds. Wspierania Młodzieżowych Rad przy Jednostkach Samorządu Terytorialnego) (2020). Trzecie posiedzenie Zespołu, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/transmisja.xsp?documentId=5256883499A63E6EC12584E3003A8204&symbol=TRANSMISJA_ARCH&info=T (dostęp: 21.01.2022).
- RDiM (Rada Dzieci i Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej) (2018). O młodzieżowych radach. Analiza młodzieżowych rad w Polsce na rok 2018. Warszawa.
- RDiM (Rada Dzieci i Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej) (2019). https://www.facebook.com/radamlodziezy/posts/2400526873304067 (dostęp: 14.04.2022).
- Sejm IX kadencji (2020). Projekt ustawy nr 576. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=576 (dostęp: 31.10.2021).
- Sejm IX kadencji (2021). Projekt ustawy nr 1014. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1014 (dostęp: 31.10.2021).
- Senat X kadencji (2020). Projekt ustawy nr 186. Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, https://www.senat.gov.pl/prace/proces-legislacyjny-w-senacie/inicjatywy-ustawodawcze/inicjatywa,125.html (dostęp: 31.10.2021).
- SRMRP (Stowarzyszenie na rzecz powołania Rady Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej) (2020). Uzasadnienie do projektu Ustawy o Radzie Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej, https://drive.google.com/file/d/0B4KlCNusTVzlSnNKWDdvci1DOFU/view (dostęp: 31.10.2021).
- Stawasz, D., Sikoro-Fernandez, D. (2020). Kapitał społeczny oraz organizacje pozarządowe wobec negatywnych skutków pandemii COVID-19. W: Ekonomia społeczna. Przedsiębiorczość społeczna w czasie kryzysu: 64-77, M. Ćwiklicki, K. Sienkiewicz-Małyjurek (red.). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
- Stych, M. (2016). Czy istnieje zasadność funkcjonowania młodzieżowych rad gminy?, Przegląd Prawa Publicznego, 7-8: 180-190.
- Śwital, P. (2021). Wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej w procesach partycypacji społecznej, Acta Iuridica Resoviensia, 3 (34): 344-354.
- Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.).
- Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1834 ze zm.).
- Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1668 ze zm.).
- Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o zmianie ustaw: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym, o samorządzie województwa, o administracji rządowej w województwie oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 45, poz. 497).
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057 ze zm.).
- Ustawa z dnia 11 października 2013 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. poz. 1318).
- Ustawa z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. poz. 1038).
- Więcławski, Ł., Ziółkowski, D. (2018). Status prawny członka młodzieżowej rady gminy, Samorząd Terytorialny, 9: 72-82.
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oz. w Rzeszowie z 21 maja 1997 r., sygn. akt. SA/Rz 139/97, CBOSA.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 8.09.2021 r., II SA/Bd 616/21, LEX nr 3258317.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 21.01.2016 r., III SA/Gd 847/15, LEX nr 1984949.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 31.03.2021 r., III SA/Gl 641/20, LEX nr 3172415.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 21.01.2020 r., II SA/Ol 962/19, LEX nr 2782034.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 11.02.2022 r., IV SA/Po 968/21, LEX nr 3313574.
- Wyrzykowska, O., Zapolski-Downar, J. (2021). Młodzieżowa samorządność w Polsce. Analiza i dalsza perspektywa. Poznań: Rys.
- Zieliński, E. (2006). Nauka o państwie i polityce, wyd. 4. Warszawa: Elipsa.
- Ziółkowski, D. (2018a). Wzmocnienie partycypacji społecznej w samorządzie - wyzwanie dla prawa administracyjnego, Studia Iuridica, 77: 199-215.
- Ziółkowski, D. (2018b). Komentarz do art. 5b ustawy o samorządzie gminnym. W: Ustawy samorządowe. Komentarz: 83-94, S. Gajewski, A. Jakubowski (red.). Warszawa: Legalis.
Referencje
Augustyniak, M. (2018). O pozorności praw obywatelskich w przestrzeni publicznej na podstawie wybranych mechanizmów partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym, Przegląd Prawa Publicznego, 3: 81-93.
Augustyniak, M. (2021). Młodzieżowa rada gminy/powiatu i młodzieżowy sejmik województwa w świetle nowych regulacji prawnych, Opinie i Komentarze FDRL, 23: 1-8, https://frdl.org.pl/static/upload/store/frdl/OPINIE_I_KOMENTARZE_FRDL/augustyniak_opinia.pdf (dostęp: 15.04.2022).
Augustyniak, M., Barczewska-Dziobek, A., Czerw, J., Maroń, G., Wójtowicz-Dawid, A. (2016). Gminne rady seniorów - wykładnia przepisów i efekty ich stosowania. Wzory i schematy działań. Warszawa: LEX.
Bącal, P. (2020). Status prawny młodzieżowej rady gminy i gminnej rady seniorów. Analiza porównawcza. W: Prawo w Polsce 2000-2020: 1045-1063, K. Łukomiak (red.). Łódź: Wydawnictwo Archaegraph.
Cushing, D. F., Vliet, W. van (2017). Children's right to the city: the emergence of youth councils in the United States, Children's Geographies, 15 (3): 319-333.
Fijałkowski, M. (2014), Młodzieżowa rada gminy jako organ o charakterze konsultacyjnym. W: Zastosowanie idei public governance w prawie administracyjnym: 376-386, I. Niżnik-Dobosz (red.). Warszawa: Difin.
Gaiser, W., De Rijke, J., Spannring, R. (2010). Youth and political participation: empirical results for Germany within a European context, Young, 18 (4): 427-450.
Gronkiewicz, A., Ziółkowska, A. (2014). Komisje, zespoły, rady jako forma partycypacji obywateli w samorządzie terytorialnym. W: Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym: 280-305, B. Dolnicki (red.). Warszawa: Wolters Kluwer.
Leoński, Z. (1994). Ustrój i zadania samorządu terytorialnego w Polsce. Poznań: Polski Dom Wydawniczy „Ławica".
Lipowicz, I. (2020). Samorząd terytorialny a administracja rządowa - administrowanie w warunkach niepewności, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 82 (4): 49-64.
Marchaj, R. (2022). Młodzieżowa rada gminy, Przegląd Prawa Publicznego, 3: 81-94.
Matthews, H., Limb, M. (1998). The right to say: the development of youth councils/forums within the UK, Area, 30 (1): 66-78.
Mędrzycki, R. (2017). Funkcje gminnych rad seniorów, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 79 (3): 119-131.
Moll, T. (2021). Komentarz do art. 5b. W: Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz: 170-174, B. Dolnicki (red.), wyd. 3. Warszawa: Wolters Kluwer.
Morio, C. (2020). Guide pratique de la démocratie participative locale. Paris: Berger Levraut.
Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 30.10.2020 r., II SAB/Op 45/20, LEX nr 3076222.
PROM (Polska Rada Organizacji Młodzieżowych) (2021a). https://www.facebook.com/PolskaRadaOrganizacjiMlodziezowychPROM/photos/a.282942641730061/3462402633784030/?type=3&theater (dostęp: 31.10.2021).
PROM (Polska Rada Organizacji Młodzieżowej) (2021b). Projekt zmiany art. 5b ustawy o samorządzie gminnym, https://prom.info.pl/blog/projekt-nowelizacji-artykulu-5b-ustawy-o-samorza-dzie-gminnym/ (dostęp: 31.10.2021).
PZWMR (Parlamentarny Zespół ds. Wspierania Młodzieżowych Rad przy Jednostkach Samorządu Terytorialnego) (2020). Trzecie posiedzenie Zespołu, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/transmisja.xsp?documentId=5256883499A63E6EC12584E3003A8204&symbol=TRANSMISJA_ARCH&info=T (dostęp: 21.01.2022).
RDiM (Rada Dzieci i Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej) (2018). O młodzieżowych radach. Analiza młodzieżowych rad w Polsce na rok 2018. Warszawa.
RDiM (Rada Dzieci i Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej) (2019). https://www.facebook.com/radamlodziezy/posts/2400526873304067 (dostęp: 14.04.2022).
Sejm IX kadencji (2020). Projekt ustawy nr 576. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=576 (dostęp: 31.10.2021).
Sejm IX kadencji (2021). Projekt ustawy nr 1014. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1014 (dostęp: 31.10.2021).
Senat X kadencji (2020). Projekt ustawy nr 186. Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, https://www.senat.gov.pl/prace/proces-legislacyjny-w-senacie/inicjatywy-ustawodawcze/inicjatywa,125.html (dostęp: 31.10.2021).
SRMRP (Stowarzyszenie na rzecz powołania Rady Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej) (2020). Uzasadnienie do projektu Ustawy o Radzie Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej, https://drive.google.com/file/d/0B4KlCNusTVzlSnNKWDdvci1DOFU/view (dostęp: 31.10.2021).
Stawasz, D., Sikoro-Fernandez, D. (2020). Kapitał społeczny oraz organizacje pozarządowe wobec negatywnych skutków pandemii COVID-19. W: Ekonomia społeczna. Przedsiębiorczość społeczna w czasie kryzysu: 64-77, M. Ćwiklicki, K. Sienkiewicz-Małyjurek (red.). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
Stych, M. (2016). Czy istnieje zasadność funkcjonowania młodzieżowych rad gminy?, Przegląd Prawa Publicznego, 7-8: 180-190.
Śwital, P. (2021). Wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej w procesach partycypacji społecznej, Acta Iuridica Resoviensia, 3 (34): 344-354.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.).
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1834 ze zm.).
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1668 ze zm.).
Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o zmianie ustaw: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym, o samorządzie województwa, o administracji rządowej w województwie oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 45, poz. 497).
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057 ze zm.).
Ustawa z dnia 11 października 2013 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. poz. 1318).
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. poz. 1038).
Więcławski, Ł., Ziółkowski, D. (2018). Status prawny członka młodzieżowej rady gminy, Samorząd Terytorialny, 9: 72-82.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oz. w Rzeszowie z 21 maja 1997 r., sygn. akt. SA/Rz 139/97, CBOSA.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 8.09.2021 r., II SA/Bd 616/21, LEX nr 3258317.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 21.01.2016 r., III SA/Gd 847/15, LEX nr 1984949.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 31.03.2021 r., III SA/Gl 641/20, LEX nr 3172415.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 21.01.2020 r., II SA/Ol 962/19, LEX nr 2782034.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 11.02.2022 r., IV SA/Po 968/21, LEX nr 3313574.
Wyrzykowska, O., Zapolski-Downar, J. (2021). Młodzieżowa samorządność w Polsce. Analiza i dalsza perspektywa. Poznań: Rys.
Zieliński, E. (2006). Nauka o państwie i polityce, wyd. 4. Warszawa: Elipsa.
Ziółkowski, D. (2018a). Wzmocnienie partycypacji społecznej w samorządzie - wyzwanie dla prawa administracyjnego, Studia Iuridica, 77: 199-215.
Ziółkowski, D. (2018b). Komentarz do art. 5b ustawy o samorządzie gminnym. W: Ustawy samorządowe. Komentarz: 83-94, S. Gajewski, A. Jakubowski (red.). Warszawa: Legalis.