Treść głównego artykułu
Abstrakt
W marcu 2020 r., a więc w czasie trwania pandemii COVID-19, w Bawarii odbyły się wybory samorządowe: 15 marca - pierwsza tura wyborów (w formie tradycyjnej oraz korespondencyjnej), a 29 marca - druga tura (jedynie w formie korespondencyjnej). Zmiana reguł głosowania między I a II turą nastąpiła w atmosferze politycznej zgody, za aprobatą wszystkich frakcji parlamentarnych. Druga tura była zorganizowana w okręgach, w których głosowanie w pierwszej turze nie przyniosło rozstrzygnięcia. Takich okręgów było 34, spośród ogólnej liczby 96 bawarskich okręgów wyborczych. W ten sposób wytworzyła się próba badawcza obejmująca wspomniane 34 okręgi, losowo i równomiernie rozproszone po terytorium całego landu, oraz próba kontrolna obejmująca pozostałe 62 okręgi. Celem niniejszego artykułu jest zweryfikowanie hipotezy głoszącej, że zorganizowanie w Bawarii w marcu 2020 r., tj. w czasie trwania pandemii, wyborów w formie korespondencyjnej doprowadziło do wzrostu liczby przypadków COVID-19. Wyniki tego badania mogą być interesujące dla toczonej w Polsce w kwietniu i maju 2020 r. - i nigdy ostatecznie nierozstrzygniętej - dyskusji na temat zasadności organizacji wyborów korespondencyjnych w czasie pandemii pod względem bezpieczeństwa epidemiologicznego. Przykład Bawarii był bowiem przywoływany zarówno przez zwolenników, jak i przeciwników zorganizowania w Polsce wyborów prezydenckich w formie wyborów "kopertowych" - odpowiednio jako argument na rzecz albo przeciwko przeprowadzeniu głosowania zgodnie z pierwotnie przyjętym kalendarzem wyborczym. W niniejszym artykule zaprezentowano dane empiryczne oraz zaproponowano ich interpretację celem weryfikacji sformułowanej wyżej hipotezy, a przez to rozstrzygnięcie wzmiankowanej dyskusji na temat epidemiologicznego wymiaru wyborów korespondencyjnych.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Bayerische Staatsregierung (2020). Bericht aus der Kabinettssitzung vom 17. März 2020, https://www.bayern.de/bericht-aus-der-kabinettssitzung-vom-17-maerz-2020/?seite=1617 (dostęp: 28.06.2021).
- Bayerischer Landtag (2020a). Landtag beschließt Bayerisches Infektionsschutzgesetz, https://www.bayern.landtag.de/aktuelles/aus-dem-plenum/landtag-beschliesst-bayerisches-infektionsschutzgesetz/ (dostęp: 28.06.2021).
- Bayerischer Landtag (2020b). Gesetzentwurf der Staatsregierung für ein Bayerisches Infektionsschutzgesetz z dnia 25 marca 2020 r., Bayerisches Infektionsschutzgesetz (BayIfSG), Bayerisches Gesetz- und Verordnungsblatt, 7: 173-180.
- Bayerisches Landesamt für Statistik (2015). Kommunalwahlen in Bayernam 16. März 2014. Wahlbeteiligung bei den Kommunalwahlen seit 1946: 11, https://www.statistik.bayern.de/mam/produkte/veroffentlichungen/statistische_berichte/b7361c_201451_61162.pdf (dostęp: 28.06.2021).
- Bayerisches Landesamt für Statistik (2020). Kommunalwahl Endgültiges Ergebnis am 15.03.2020 inkl. Stichwahl am 29.03.2020: Wahlbeteiligung, https://www.kommunalwahl2020.bayern.de (dostęp: 28.06.2021).
- Bertelsmann Stiftung (2016). Entwicklung und Perspektiven der Briefwahl in Deutschland 2016, https://www.bertelsmann-stiftung.de/fileadmin/files/BSt/Publikationen/GrauePublikationen/ZD_FACTSHEET_Briefwahl_2016.pdf (dostęp: 28.06.2021).
- Białkowski, R. (2020). Kaczyński i Gowin: PiS i Porozumienie przygotowały rozwiązanie dotyczące wyborów prezydenckich, Portal Polskiej Agencji Prasowej, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C639848%2Ckaczynski-i-gowin-pis-i-porozumienie-przygotowaly-rozwiazanie-dotyczace (dostęp: 28.06.2021).
- Bieńczak, E. (2020). Najnowszy sondaż: Blisko 80 procent Polaków za przesunięciem wyborów prezydenckich o rok, Portal Radia RMF FM, 30 III 2020, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/sondaze/news-najnowszy-sondaz-blisko-80-procent-polakow-za-przesunieciem-,nId,4411315 (dostęp: 28.06.2021).
- Billmeyer, L., Preis, D. (2020). Corona in Bayern: Live-Daten und Zahlen aus allen Städten und Landkreisen, https://www.merkur.de/bayern/coronavirus-karte-bayern-fallzahlen-landkreise-staedte-tote-infizierte-sars-cov-2-13610678.html (dostęp: 21.04.2020).
- Cabinet Office (2020). Komunikat Prasowy z 13 marca 2020 r., Postponement of May 2020 elections, https://www.gov.uk/government/news/postponement-of-may-2020-elections, (dostęp: 28.06.2021).
- Décret n° 2020-267 du 17 mars 2020 portant report du second tour du renouvellement des conseillers municipaux et communautaires, des conseillers de Paris et des conseillers métropolitains de Lyon, initialement fixé au 22 mars 2020 par le décret n° 2019-928 du 4 septembre 2019, z dnia 22 IV 2020, Francja.
- Flis, J., Marcinkiewicz, K. (2020). Głosowanie korespondencyjne - wzory i ostrzeżenia z Bawarii. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Głosowanie-korespondencyjne-wzory-i-ostrzeżenia-z-Bawarii.pdf (dostęp 28.06.2021).
- Fuchs, G. (2010). Kommunalpolitik im Freistaat Bayern. W: Kommunalpolitik in den deutschen Ländern: Eine Einführung (40-62), A. Kost, H-G. Wehling (Hrsg.), Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
- IDEA (International Institute for Democracy and Electoral Assistance) (2021). Global overview of COVID-19: Impact on elections https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections (dostęp: 28.06.2021).
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 nr 78, poz. 483 ze zm.
- Opas R. (2020). Wybory 2020. Jarosław Gowin dobitnie. "Nie da się ich zorganizować", Portal Wirtualna Polska, https://wiadomosci.wp.pl/wybory-2020-jaroslaw-gowin-dobitnie-nie-da-sie-ich-zorganizowac-6502733717558913a (dostęp: 28.06.2021).
- PAP (Polska Agencja Prasowa) (2020). Francja: 200 tys. podpisów pod petycją oskarżającą premiera i byłą minister zdrowia, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C613836%2Cfrancja-200-tys-podpisow-pod-petycje-oskarzajaca-premiera-i-byla-minister (dostęp 28.06.2021).
- PKW (Państwowa Komisja Wyborcza) (2020), Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 7 maja 2020 roku, https://pkw.gov.pl/aktualnosci/wyjasnienia-stanowiska-komunikaty/komunikat-panstwowej-komisji-wyborczej-z-dnia-7-maja-2020-roku (dostęp: 28.06.2021).
- PTEiLChZ (Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych) (2020), Opinia w sprawie ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z dnia 20 kwietnia 2020 r., http://www.pteilchz.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Opinia-dla-Senatu-v.-20-04-2020.pdf (dostęp: 28.06.2021).
- Radwan, A. (2018). Poszukiwania "inteligentnej demokracji", Pressje, 54: 50-61.
- Radwan, A. (2020). Wyobraźnia i odpowiedzialność - Drzewo decyzyjne wyborów prezydenckich w cieniu COVID-19, PAN@Wien Working Paper, 1: 1-50.
- Süddeutsche Zeitung (2020). Erste reine Briefwahl, https://www.sueddeutsche.de/politik/bayern-erste-reine-briefwahl-1.4861448 (dostęp: 28.06.2021).
- TVN24 (2020). Rzecznik resortu zdrowia przywołał dane od "jednego z pracowników uniwersytetu". Nie chciał powiedzieć jakiego, https://tvn24.pl/najnowsze/wybory-prezydenckie-2020-rzecznik-mz-w-bawarii-nie-odnotowano-roznicy-w-epidemii-przed-glosowaniem-korespondencyjnym-i-po-nim-4563409 (dostęp: 28.06.2021).
- Ustawa z dnia 2 czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego, Dz.U. 2020, poz. 979.
- Ustawa z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., Dz.U. 2020, poz. 827.
- Wahlen, Wahlrecht und Wahlsysteme (2020). Wahlgesetze in Deutschland http://www.wahlrecht.de/gesetze.htm (dostęp: 28.06.2021).
- WHO (World Health Organization) (2020). Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it, https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it (dostęp: 28.06.2021).
- Zaborowska M., Partyła M., Bieńczak E. (2020). Sondaż dla RMF FM i "DGP": Ponad 70 proc. Polaków uważa, że wybory prezydenckie powinny zostać przełożone, Portal RMF 24, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/najnowsze-fakty/news-sondaz-dla-rmf-fm-i-dgp-ponad-70-proc-polakow-uwaza-ze-wybor,nId,4397811?parametr=embed_linki (dostęp: 28.06.2021).
Referencje
Bayerische Staatsregierung (2020). Bericht aus der Kabinettssitzung vom 17. März 2020, https://www.bayern.de/bericht-aus-der-kabinettssitzung-vom-17-maerz-2020/?seite=1617 (dostęp: 28.06.2021).
Bayerischer Landtag (2020a). Landtag beschließt Bayerisches Infektionsschutzgesetz, https://www.bayern.landtag.de/aktuelles/aus-dem-plenum/landtag-beschliesst-bayerisches-infektionsschutzgesetz/ (dostęp: 28.06.2021).
Bayerischer Landtag (2020b). Gesetzentwurf der Staatsregierung für ein Bayerisches Infektionsschutzgesetz z dnia 25 marca 2020 r., Bayerisches Infektionsschutzgesetz (BayIfSG), Bayerisches Gesetz- und Verordnungsblatt, 7: 173-180.
Bayerisches Landesamt für Statistik (2015). Kommunalwahlen in Bayernam 16. März 2014. Wahlbeteiligung bei den Kommunalwahlen seit 1946: 11, https://www.statistik.bayern.de/mam/produkte/veroffentlichungen/statistische_berichte/b7361c_201451_61162.pdf (dostęp: 28.06.2021).
Bayerisches Landesamt für Statistik (2020). Kommunalwahl Endgültiges Ergebnis am 15.03.2020 inkl. Stichwahl am 29.03.2020: Wahlbeteiligung, https://www.kommunalwahl2020.bayern.de (dostęp: 28.06.2021).
Bertelsmann Stiftung (2016). Entwicklung und Perspektiven der Briefwahl in Deutschland 2016, https://www.bertelsmann-stiftung.de/fileadmin/files/BSt/Publikationen/GrauePublikationen/ZD_FACTSHEET_Briefwahl_2016.pdf (dostęp: 28.06.2021).
Białkowski, R. (2020). Kaczyński i Gowin: PiS i Porozumienie przygotowały rozwiązanie dotyczące wyborów prezydenckich, Portal Polskiej Agencji Prasowej, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C639848%2Ckaczynski-i-gowin-pis-i-porozumienie-przygotowaly-rozwiazanie-dotyczace (dostęp: 28.06.2021).
Bieńczak, E. (2020). Najnowszy sondaż: Blisko 80 procent Polaków za przesunięciem wyborów prezydenckich o rok, Portal Radia RMF FM, 30 III 2020, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/sondaze/news-najnowszy-sondaz-blisko-80-procent-polakow-za-przesunieciem-,nId,4411315 (dostęp: 28.06.2021).
Billmeyer, L., Preis, D. (2020). Corona in Bayern: Live-Daten und Zahlen aus allen Städten und Landkreisen, https://www.merkur.de/bayern/coronavirus-karte-bayern-fallzahlen-landkreise-staedte-tote-infizierte-sars-cov-2-13610678.html (dostęp: 21.04.2020).
Cabinet Office (2020). Komunikat Prasowy z 13 marca 2020 r., Postponement of May 2020 elections, https://www.gov.uk/government/news/postponement-of-may-2020-elections, (dostęp: 28.06.2021).
Décret n° 2020-267 du 17 mars 2020 portant report du second tour du renouvellement des conseillers municipaux et communautaires, des conseillers de Paris et des conseillers métropolitains de Lyon, initialement fixé au 22 mars 2020 par le décret n° 2019-928 du 4 septembre 2019, z dnia 22 IV 2020, Francja.
Flis, J., Marcinkiewicz, K. (2020). Głosowanie korespondencyjne - wzory i ostrzeżenia z Bawarii. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Głosowanie-korespondencyjne-wzory-i-ostrzeżenia-z-Bawarii.pdf (dostęp 28.06.2021).
Fuchs, G. (2010). Kommunalpolitik im Freistaat Bayern. W: Kommunalpolitik in den deutschen Ländern: Eine Einführung (40-62), A. Kost, H-G. Wehling (Hrsg.), Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
IDEA (International Institute for Democracy and Electoral Assistance) (2021). Global overview of COVID-19: Impact on elections https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections (dostęp: 28.06.2021).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 nr 78, poz. 483 ze zm.
Opas R. (2020). Wybory 2020. Jarosław Gowin dobitnie. "Nie da się ich zorganizować", Portal Wirtualna Polska, https://wiadomosci.wp.pl/wybory-2020-jaroslaw-gowin-dobitnie-nie-da-sie-ich-zorganizowac-6502733717558913a (dostęp: 28.06.2021).
PAP (Polska Agencja Prasowa) (2020). Francja: 200 tys. podpisów pod petycją oskarżającą premiera i byłą minister zdrowia, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C613836%2Cfrancja-200-tys-podpisow-pod-petycje-oskarzajaca-premiera-i-byla-minister (dostęp 28.06.2021).
PKW (Państwowa Komisja Wyborcza) (2020), Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 7 maja 2020 roku, https://pkw.gov.pl/aktualnosci/wyjasnienia-stanowiska-komunikaty/komunikat-panstwowej-komisji-wyborczej-z-dnia-7-maja-2020-roku (dostęp: 28.06.2021).
PTEiLChZ (Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych) (2020), Opinia w sprawie ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z dnia 20 kwietnia 2020 r., http://www.pteilchz.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Opinia-dla-Senatu-v.-20-04-2020.pdf (dostęp: 28.06.2021).
Radwan, A. (2018). Poszukiwania "inteligentnej demokracji", Pressje, 54: 50-61.
Radwan, A. (2020). Wyobraźnia i odpowiedzialność - Drzewo decyzyjne wyborów prezydenckich w cieniu COVID-19, PAN@Wien Working Paper, 1: 1-50.
Süddeutsche Zeitung (2020). Erste reine Briefwahl, https://www.sueddeutsche.de/politik/bayern-erste-reine-briefwahl-1.4861448 (dostęp: 28.06.2021).
TVN24 (2020). Rzecznik resortu zdrowia przywołał dane od "jednego z pracowników uniwersytetu". Nie chciał powiedzieć jakiego, https://tvn24.pl/najnowsze/wybory-prezydenckie-2020-rzecznik-mz-w-bawarii-nie-odnotowano-roznicy-w-epidemii-przed-glosowaniem-korespondencyjnym-i-po-nim-4563409 (dostęp: 28.06.2021).
Ustawa z dnia 2 czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego, Dz.U. 2020, poz. 979.
Ustawa z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., Dz.U. 2020, poz. 827.
Wahlen, Wahlrecht und Wahlsysteme (2020). Wahlgesetze in Deutschland http://www.wahlrecht.de/gesetze.htm (dostęp: 28.06.2021).
WHO (World Health Organization) (2020). Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it, https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it (dostęp: 28.06.2021).
Zaborowska M., Partyła M., Bieńczak E. (2020). Sondaż dla RMF FM i "DGP": Ponad 70 proc. Polaków uważa, że wybory prezydenckie powinny zostać przełożone, Portal RMF 24, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/najnowsze-fakty/news-sondaz-dla-rmf-fm-i-dgp-ponad-70-proc-polakow-uwaza-ze-wybor,nId,4397811?parametr=embed_linki (dostęp: 28.06.2021).