Pasek boczny artykułu

okładka vol. 10 nr 1 2023
Pobieranie
PDF EPUB

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Zróżnicowanie miast pod względem urbanistycznym sprawia, że nie istnieje jedno idealne rozwiązanie dla modelu komunikacji publicznej. Konkurencyjność komunikacji zbiorowej jest kluczowa dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju, ponieważ staje się ona alternatywą dla prywatnych środków lokomocji. Celem niniejszego artykułu jest określenie konkurencyjności poszczególnych środków transportu funkcjonujących na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM). Badanie zakładało ewaluację konkurencyjności w ujęciu ekonomicznym zestawiając ze sobą czas oraz koszt podróży komunikacją publiczną (autobus, tramwaj, pociąg), prywatnymi usługami przewoźniczymi (jak taksówki) oraz prywatnymi środkami transportu (samochód, rower) w godzinach szczytu oraz poza nimi. Badanie miało charakter pełny tzn. zweryfikowano połączenia wśród wszystkich członków GZM. Wyniki pokazały, że chociaż istnieje wiele możliwości na przemieszczanie się z miast członkowskich GZM do Katowic, to komunikacja miejska, pozostając tańsza od samochodu, zazwyczaj jest jednak od niego wolniejsza. Należy jednak podkreślić, że odległość była liczona od centralnych punktów w miastach, zatem czas podróży komunikacją miejską na przedmieściach może być znacznie dłuższy od podróży samochodem. Rezultaty pokazują, że oprócz optymalizacji przebiegów tras, GZM powinna równolegle zachęcać do podróży samochodem w więcej niż jedną osobę, co przełoży się na zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko.

Słowa kluczowe

konkurencyjność środków transportu zrównoważony rozwój polityka miejska transport publiczny Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia obszar metropolitalny competitiveness of means of transport sustainable development urban policy public transport Metropolis of Upper Silesia and Zagłębie metropolitan area

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Jakub Kubiczek, Bartłomiej Hadasik, Jakub Kopeć

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Licencja CC-BY

Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"

Jak cytować
Kubiczek, J., Hadasik, B. i Kopeć, J. (2024) „Przemieszczanie się w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, czyli o konkurencyjności środków transportu ”, Studia z Polityki Publicznej, 10(1(37), s. 57–82. doi: 10.33119/KSzPP/2023.1.3.
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Metrics

Referencje

  1. Acheampong, R. A. (2020). Spatial structure, intra-urban commuting patterns and travel mode choice: Analyses of relationships in the Kumasi Metropolis, Ghana. Cities, 96(102432), 102432. https://doi.org/10.1016/j.cities.2019.102432
  2. Biała Księga: Europejska polityka transportowa w horyzoncie do 2010 r.: czas wyborów. Komisja Europejska, Bruksela, 12/09/2001-10-08 COM(2001) 370.
  3. Chaberek-Karwacka, G. (2018). Organizational and infrastructural solutions in creating competitive advantage of sustainable urban transport – Gdańsk case study. Miscellanea Geographica, 22(4), 203–209. https://doi.org/10.2478/mgrsd-2018-0029
  4. Chmielewska, M., & Szajnowska-Wysocka, A. (2010). Metropolia „Silesia” – aspiracje konurbacji górnośląskiej, Acta Geographica Silesiana, 7, 5-10.
  5. Dolnicki, B., & Marchaj, R. (2017). Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 79(3), 73-89. https://doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.3.7
  6. Gaczek, W. M. (2010). Metropolia jako źródło przewagi konkurencyjnej gospodarki regionu. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 246, 5-21.
  7. Gajewski, R. (2016). Definicja pojęcia „obszar metropolitalny” w nauce i prawie. [w:] Szlachetko, J.H., Gajewski, R. (red.). Instytucjonalne formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego na obszarach metropolitalnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego: Gdańsk, s. 23-36.
  8. Gałuszka, K. (2009). Modele zarządzania obszarami metropolitalnymi przez samorząd terytorialny. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 45(573), 167-175.
  9. Guirao, B., Lara-Galera, A., & Campa, J. L. (2017). High Speed Rail commuting impacts on labour migration: The case of the concentration of metropolis in the Madrid functional area. Land Use Policy, 66, 131–140. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2017.04.035
  10. Harrison, J., & Hoyler, M. (2014). Governing the new metropolis. Urban Studies, 51(11), 2249–2266. https://doi.org/10.1177/0042098013500699
  11. Hashidu, B. R., & Muhammed, B. U. (2018). Road transport development and urban growth in Gombe metropolis, Gombe state, Nigeria. International Journal of Advanced Remote Sensing and GIS, 7(1), 2675–2684. https://doi.org/10.23953/cloud.ijarsg.362
  12. Janecki R., Krawiec S. (2009). Miasto jako podmiot polityki transportowej. Euro-Trans 2009, Innowacje w transporcie. [w:] Zarządzanie, technologie, procesy, Szczecin, s. 71-72.
  13. Kociuba, D. (2011). Funkcje metropolitalne Lublina. Studia Miejskie, 4, 267-281.
  14. Kołoś, A., & Trzepacz, P. (2010). Transport a metropolitalność: przykład Berlina. Prace Geograficzne, (124), 11-28.
  15. Krause, J., Thiel, C., Tsokolis, D., Samaras, Z., Rota, C., Ward, A., Prenninger, P., Coosemans, T., Neugebauer, S., & Verhoeve, W. (2020). EU road vehicle energy consumption and CO2 emissions by 2050 – Expert-based scenarios. Energy Policy, 138(111224), 111224. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2019.111224
  16. Markowski T., Marszał T., 2007: Metropolie i procesy metropolizacji w Polsce. W: Procesy metropolizacji w regionie podkarpackim Rzeszów – Lwów. Red. Z. Makieła, R. Fedan. Biuletyn KPZK PAN, z. 230.
  17. Markowski T., Marszał T. (2006). Metropolie. Obszary metropolitalne. Metropolizacja.
  18. Problemy i pojęcia podstawowe, Warszawa: KPZK PAN.
  19. Metropolia GZM (b.d.). Metropolia dziś. https://metropoliagzm.pl/metropolia-dzis/ (dostęp 2 maja 2022)
  20. Mikuła, Ł. (2010). Metropolia a region–problemy ustrojowe i polityczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 245, 49-64.
  21. Montwiłł, A. (2016). The impact of the development of seaport objective functions for a cargo logistics system in urban areas, illustrated with an example of the Szczecin metropolis. Transportation Research Procedia, 16, 366–377. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2016.11.035
  22. Nakase, R., Chou, C.-C., Aoki, Y., Yoh, K., & Doi, K. (2021). Evaluating hierarchical diversity and sustainability of public transport: From metropolis to a weak transport demand area in western japan. Frontiers in Sustainable Cities, 3. https://doi.org/10.3389/frsc.2021.667711
  23. Pasterz, T. (2010). Kapitał ludzki, wiedza i innowacje jako czynniki wzmacniające funkcje metropolitalne miast wojewódzkich, na przykładzie Rzeszowa–stolicy regionu podkarpackiego. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 246, 79-88.
  24. Ribeiro, P. J. G., & Mendes, J. F. G. (2022). Public transport decarbonization via urban bus fleet replacement in Portugal. Energies, 15(12), 4286. https://doi.org/10.3390/en15124286
  25. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2017 r. w sprawie utworzenia w województwie śląskim związku metropolitalnego pod nazwą „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia”, Dz. U. z 2017 r., poz. 1290.
  26. Ruiz, M., & Seguí-Pons, J. M. (2018). Diagnostic of the balance and equity of public transport for tourists and inhabitants. In Advances in Intelligent Systems and Computing (pp. 220–236). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-57105-8_10
  27. Salet, W., Vermeulen, R., Savini, F., & Dembski, S. (2015). Planning for the new European metropolis: functions, politics, and symbols Planning Theory & Practice, 16(2), 251–254. https://doi.org/10.1080/14649357.2015.1021574
  28. Scott, A. J. (2011). A world in emergence: Notes toward a resynthesis of urban-economic geography for the 21st century. Urban Geography, 32(6), 845–870. https://doi.org/10.2747/0272-3638.32.6.845
  29. Soldatos P. (1987). La nouvelle géneration des villes internationales. Montreal, s. 7–117.
  30. Szajnowska-Wysocka, A., & Zuzańska-Żyśko, E. (2013). Metropolizacja w konurbacji górnośląskiej. Geographia. Studia et Dissertationes, 35(2013), 69-90.
  31. Szczepański, M. S., Ślęzak-Tazbir, W., & Gawron, G. (2013). Metropolia „Silesia”: aktorzy, scena i kapitały w oglądzie socjologicznym. Od badania do działania, 13.
  32. Timokhina, G., Ivashkova, N., Skorobogatykh, I., Murtuzalieva, T., & Musatova, Z. (2020). Management of competitiveness of metropolis public transport in the COVID-19 pandemic based on core consumers’ values. Journal of Open Innovation Technology Market and Complexity, 6(4), 192. https://doi.org/10.3390/joitmc6040192
  33. Urbanek, A. (2018). Car-Oriented Mobility Culture from the Point of View of Polish Households’ Expenditures. In: Suchanek, M. (eds) New Research Trends in Transport Sustainability and Innovation. TranSopot 2017. Springer Proceedings in Business and Economics. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-74461-2_1
  34. Urbanek, A. (2021). Potential of modal shift from private cars to public transport: A survey on the commuters’ attitudes and willingness to switch – A case study of Silesia Province, Poland. Research in Transportation Economics, 85(101008), 101008. https://doi.org/10.1016/j.retrec.2020.101008
  35. Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim, Dz. U. z 2017 r., poz. 730.
  36. Ziółkowski, J. (1957). Z problematyki przestrzennej i gospodarczej Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Przegląd Zachodni, 4, 257-279.
  37. Zuzańska-Żyśko, E. (2012). Funkcje metreopolitalne w Górnośląskim Obszarze Metropolitalnym. Studia Regionalne i Lokalne, 13(48), 39-61.
  38. Zuzańska-Żyśko, E. (2016). Procesy metropolizacji. Teoria i praktyka, Warszawa: PWN.