Treść głównego artykułu

Abstrakt

Przedmiotem niniejszej pracy jest polityka sądownictwa powszechnego w Polsce i działania podejmowane w jej obrębie w okresie pandemii COVID-19. Autor omawia proces modernizacji w sądownictwie oraz przywołuje porównawcze przykłady zagraniczne. Przedstawia propozycje i wdrożone projekty mające na celu unowocześnienie sądownictwa, ze szczególnym uwzględnieniem informatyzacji. Stawia tezę, że sytuacja wywołana pandemią COVID-19 w znacznym stopniu przyśpieszyła wprowadzenie narzędzi umożliwiających dostęp online do sądów w Polsce. Niektóre rozwiązania zostały przyjęte przez ustawodawcę jedynie z myślą o czasach epidemii, inne w zamiarze prawodawcy miały na stałe stać się częścią procedur sądowych.

Słowa kluczowe

polityka publiczna, polityka sektorowa, sądownictwo powszechne, pandemia COVID-19 public policy, sector policy, common judiciary, the COVID-19 pandemic

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Piekarski, K. (2024) „Modernizacja sądownictwa powszechnego w Polsce w okresie pandemii COVID-19”, Studia z Polityki Publicznej, 10(1(37), s. 103–124. doi: 10.33119/KSzPP/2023.1.5.

Metrics

Referencje

  1. Brzozowski Ł. (2021). Udział prokuratora w rozprawie i posiedzeniu zdalnym. „Prokuratura i Prawo”, nr 3.
  2. Efektywność sądownictwa powszechnego – oceny i analizy (2020). Ostaszewski P. (red.). Warszawa.
  3. Girdwoyń K. (2021). Posiedzenia i rozprawy w sprawach karnych online – jak to robią Anglicy?, w: Prawo w czasie pandemii Covid 19, XXII Konferencja Wydziałowa, Warszawa: Wydział Prawa i Administracji UW.
  4. Grabowska-Moroz B. (2017). Jakiej reformy wymiaru sprawiedliwości potrzebujemy? Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  5. Jarzmus K. (2020). Dostęp do sądu w dobie pandemii. Analiza – część druga. Warszawa.
  6. Jarzmus K., Szwed M. (2021). Nowe technologie w krajowych wymiarach sprawiedliwości – wspólny kierunek czy różnorodne drogi do digitalizacji?, w: Nowe technologie. Nowa sprawiedliwość. Nowe pytania. Wdrażanie nowych technologii w wymiarze sprawiedliwości. P. Kładoczny, K. Wiśniewska (red.). Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  7. Jarzmus K., Szwed M. (2021). Sądownictwo w Polsce a nowe technologie – początek drogi czy przystanek na drodze do cyfryzacji?, w: Nowe technologie. Nowa sprawiedliwość. Nowe pytania. Wdrażanie nowych technologii w wymiarze sprawiedliwości. P. Kładoczny, K. Wiśniewska (red.). Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  8. Karolczyk B. (2020). Komunikacja sądowa w czasach zarazy. w: B. Pilitowski, Sądy dostępne przez internet. Szanse i zagrożenia. Toruń: Fundacja Court Watch Polska.
  9. Katsh E., Rabinovich-Einy O. (2017). Digital Justice. Technology and the Internet of Disputes. New York.
  10. Kociołowicz-Wiśniewska B., Pilitowski B. (2019). Ocena polskiego sądownictwa w świetle badań, vol. 2. Bilans efektów reform wymiaru sprawiedliwości w latach 2017-2019. Toruń.
  11. Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‐Społecznego i Komitetu Regionów. Unijna tablica wyników wymiaru sprawiedliwości z 2019 r., na podstawie danych CEPEJ.
  12. Lewandowski P. (2020). Rozprawy sądowe on-line w czasach pandemii COVID-19, w: B. Pilitowski, Sądy dostępne przez internet. Szanse i zagrożenia. Toruń: Fundacja Court Watch Polska.
  13. Pilitowski B. (2020). Sądy dostępne przez internet. Szanse i zagrożenia. Toruń: Fundacja Court Watch Polska.
  14. Pudzianowska D., Jagura J. (2016). Równe traktowanie uczestników postępowań. Przewodnik dla sędziów i prokuratorów, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  15. Skarga Orłowski przeciwko Polsce (nr 5547/15), opinia amicus curiae HFPC w sprawie Orłowski przeciwko Polsce (2016). Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  16. Strategia modernizacji przestrzeni sprawiedliwości w Polsce na lata 2014-2020 (2014). Warszawa.
  17. Szwed M. (2021). Cyfryzacja sądownictwa a art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, w: Nowe technologie. Nowa sprawiedliwość. Nowe pytania. Wdrażanie nowych technologii w wymiarze sprawiedliwości, P. Kładoczny, K. Wiśniewska (red.). Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  18. Troć M. (2021). Transformacja cyfrowa polskich sądów. Warszawa.
  19. Wiśniewska K. (2021). w: Nowe technologie. Nowa sprawiedliwość. Nowe pytania. Wdrażanie nowych technologii w wymiarze sprawiedliwości. P. Kładoczny, K. Wiśniewska (red.), Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
  20. Wymierna sprawiedliwość. Projekt reformy sądownictwa (2018). M. Letkiewicz (red.), Warszawa: Fundacja Warsaw Enterprise Institute.
  21. Źródła internetowe
  22. Court Orders and Updates During COVID-19 Pandemic, https://www.uscourts.gov/about-federal-courts/court-website-links/court-orders-and-updates-during-covid19-pandemic.
  23. Diagnoza stanu polskiego sądownictwa. Materiał RPO dla sejmowego zespołu ekspertów „okrągłego stołu”, https://bip.brpo.gov.pl/index.php/pl/content/diagnoza-sadownictwa-material-rpo-dla-sejmowego-zespolu-ekspertow.
  24. Elektroniczna komunikacja z sądem, dostęp do akt sądowych online, rozprawy odmiejscowione, https://www.nsa.gov.pl/elektroniczna.php.
  25. https://lexnetjusticia.gob.es/.
  26. https://worldjusticeproject.org/.
  27. https://www.c-span.org/supremeCourt/.
  28. https://www.investopedia.com/coronavirus-aid-relief-and-economic-security-cares-act-4800707.
  29. https://www.iustitia.pl/79‐informacje/2981‐57‐badanych‐polakow‐uwaza‐ze‐niezaleznosc‐sadoww‐polsce‐jest‐zagrozona‐a‐tylko‐23‐ze‐wszystko‐jest‐ok.
  30. https://www.uscourts.gov/about-federal-courts/governance-judicial-conference.
  31. IT-Einsatz in der Justiz, https://www.justiz.gv.at/home/justiz/daten-und-fakten/it-einsatz-in-der-justiz.1e5.de.html.
  32. Akty prawne
  33. Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2015 poz. 1311.
  34. Ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, Dz.U. 2020 poz. 875.
  35. Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, t.j. Dz.U. 2021 poz. 1072.
  36. Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, t.j. Dz.U. 2021 poz. 2095.
  37. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2021 poz. 1023.
  38. Ustawa z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2021 poz. 1090.
  39. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, Dz.U. 2021 poz. 534.