Treść głównego artykułu

Abstrakt

Przejście z gospodarki liniowej do cyrkularnej obliguje do świadomego działania i koordynowania zachowań wszystkich aktorów procesów rozwoju. System zamówień publicznych koordynuje dystrybucję około 7% PKB w Polsce (2021r.). Stąd interwencjonizm państwowy, ukierunkowany na wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju, może realnie przyczynić się do zmian podstaw funkcjonowania gospodarki kraju oraz może zdeterminować dynamikę tych zmian. W tym kontekście interesujące jest, w jakim zakresie władze publiczne wykorzystują system zamówień publicznych do promowania tranzycji gospodarki i minimalizowania negatywnych efektów globalnych procesów zmian w środowisku naturalnym. Celem pracy jest identyfikacja poziomu i kierunków zaangażowania sektora publicznego przez system zrównoważonych zamówień publicznych we wsparcie budowania gospodarki cyrkularnej w Polsce w ujęciu regionalnym. Wyniki badań dowodzą bardzo niskiego poziomu dostępności danych dotyczących zielonych zamówień publicznych w porównaniach międzynarodowych. Poza tym, ciągle jeszcze marginalne znaczenie mają dla gospodarki Polski zielone zamówienia, szczególnie te o innowacyjnym charakterze. Natomiast zauważanie rośnie znacznie prospołecznych zamówień publicznych.

Słowa kluczowe

zamówienia publiczne, zamówienia zrównoważone, zamówienia na innowacje, zielone zamówienia publiczne, zamówienia społeczne, gospodarka obiegu zamkniętego public procurement, sustainable procurement, innovation procurement, green public procurement, social procurement, circular economy

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Piotrowska, J. i Przygodzki, Z. (2024) „Wykorzystanie systemu zrównoważonych zamówień publicznych w tranzycji od gospodarki liniowej do cyrkularnej w Polsce”, Studia z Polityki Publicznej, 11(1(41), s. 27–50. doi: 10.33119/KSzPP/2024.1.2.

Metrics

Referencje

    Bodzek, M., (2018). Zielone i społeczne odpowiedzialne zamówienia publiczne jako narzędzie zrównoważonego rozwoju transportu publicznego. HomoPoliticus 13, s. 115-123. DOI: 10.34616/145040
    Borowiec, A., (2016). Kluczowe czynniki dostępu mikroprzedsiębiorstw do rynku zielonych zamówień publicznych w Polsce. Marketing i Zarządzanie 43.2, s. 11-22. DOI: 10.18276/miz.2016.43-01
    Boryczka, E., Rzeńca, A., Zasina, J., (2011). Czy miasta pomogą nam w osiągnięciu zielonego ładu?. W poszukiwaniu zielonego ładu;. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
    Chądzyński J., Trippner-Hrabi J., (2022) Samoorganizacja i samoświadczenie usług w organizacjach publicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. E-ISBN 978-83-8220-684-5
    Circular Cities Program – Cyrkularna Strategia dla Gdańska. (2021). Kolofon, Instytut Metabolic.
    Circular Cities Program – Cyrkularna Strategia dla Krakowa. (2020). Kolofon, Instytut Metabolic.
    Circular Cities Program – Cyrkularna Strategia dla Lublina. (2021). Kolofon, Instytut Metabolic.
    Commision Notice, Guidance on Innovation Procurement, Brussels, 18.6.2021, C(2021) 4320 final
    Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions Public procurement for a better environment COM/2008/0400 final
    Dembicka-Niemiec, A., (2017). Zrównoważony rozwój a funkcje miast: badanie związków między zrównoważonym rozwojem średnich miast w Polsce a ewolucją ich struktury funkcjonalnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
    Drzazga D., Sikora D., Waszak, Ł., (2022). Implementation plan of CSS1 and Citizen engagement Plan, Raport of Frontsh1p, Łódź.
    Dziewoński, K., (1956) Geografia osadnictwa i zaludnienia. Dorobek, podstawy teoretyczne i problemy badawcze, Przegląd Geograficzny 28.4: 721-764.
    European Environment Agency, (2019). The European environment state and outlook 2020 Knowledge for transition to a sustainable Europe, Luxembourg.
    European Commission, (2015). Public Procurement Indicators 2013. These figures exclude spending by utility companies; earlier estimates (2011)
    Jastrzębska, E., (2017). Gospodarka o obiegu zamkniętym–nowa idea czy stare podejście? Dobre praktyki społecznie odpowiedzialnych przedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 491: 220-234.
    Jaworski, T., Grochowska, Sylwia. (2017). Gospodarka Obiegu Zamkniętego–kryteria osiągnięcia i perspektywa wdrożenia w Polsce. Archiwum Gospodarki Odpadami
    i Ochrony Środowiska 19.4: 13-22.
    Kallis G., (2017). Radical dematerialization and degrowth, Philosophical Transactions of the Royal Society A, A.3752016038320160383 http://doi.org/10.1098/rsta.2016.0383
    Komisja Europejska. (2015). Zamknięcie obiegu – plan działań UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM (2015), Bruksela.
    Krajowy Plan Działań w zakresie zrównoważonych zamówień publicznych na lata 2010-2012; 2013-2016; 2017-2020. Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa, 2010, 2013, 2017.
    Lieder, M., Rashid, A., (2016). Towards circular economy implementation:
    a comprehensive review in context of manufacturing industry. Journal of cleaner production 115: 36-51.
    Liu, J., Yu-Shan., (2012). Circular economy and environmental efficiency–the case of traditional Hakka Living system. Procedia-Social and Behavioral Sciences 57: 255-260.
    Miłostan, N., (2-15). Polityka zrównoważonego rozwoju w zamówieniach publicznych.: 249-258..
    Mituś, A., (2019). Cyrkularne zamówienia publiczne jako instrument realizacji celów środowiskowych. [w:] Lemonnier, M., Nowak, H., Dziś i jutro
    w zamówieniach publicznych. Urząd Zamówień Publicznych. XII Konferencja Naukowa, Olsztyn.
    Nowicki, P., (2017). Zamówienia publiczne jako instrument kształtowania gospodarki przez państwo. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 497: 114-127.
    OECD, (2017). Green Growth Indicators 2017, OECD Publishing, Paris.
    Pichlak, M., (2018). Gospodarka o obiegu zamkniętym model koncepcyjny. Ekonomista 3: 335-346.
    Piotrowska, A., (2014). Funkcje zamówień publicznych – organ administracji jako „inteligentny klient”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 926.02: 137-152.
    Przeszło, E., (2017). Zamówienia publiczne, aspekty społeczne a społeczna gospodarka rynkowa. Gdańskie Studia Prawnicze XXXVII: 305-316.
    Przygodzki, Z., (2018). Wiedza i kapitał ludzki w środowiskach przedsiębiorczości. Podejście terytorialne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
    Przygodzki, Z., (2011). Policy Framework and Market analysis. Policy Model - Territorial Ecosystem Framework for Circular Economy in Lodzkie Region, Raport Frontsh1p, Łódź.
    Raftowicz-Filipkiewicz, M., (2015). Ekonomia cyrkularna–wyzwanie i konieczność zrównoważonego rozwoju. Studia i Prace WNEiZ US 40: 145-154.
    Raport Komisji Europejskiej, (2012). The Uptake of Green Public Procurement in the EU27. Submitted to the European Commission, DG Environment. Bruksela.
    Regional guidebook on Circular procurement, (2020). Portugalia.
    Organizacja Narodów Zjednoczonych, (2015). Rezolucja Przekształćmy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030.
    Sanyé-Mengual, E., Secchi, M., Corrado, S., Beylot, A., Sala, S., (2019). Assessing the decoupling of economic growth from environmental impacts in the European Union: A consumption-based approach, Journal of Cleaner Production 236,117535, https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.07.010
    Skowroński, A., (2006). „Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego.” Problemy ekorozwoju 1.2: 47-57.
    Sprawozdanie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (SPUZP) o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2016r (2017) oraz w 2017r. (2018), 2018r. (2019), 2019r. (2020), 2020r. (2021) i 2021r. (2022).
    Strona internetowa: https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/goz-Mazovia-Circular-Congress-cyrkularne-miasta-12492.html [Dostęp na: 21.11.2022 r.]
    Świrk, J., (2022). Cyrkularne modele biznesowe w miastach szwedzkich i holenderskich. e-mentor. Czasopismo naukowe Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 95.3: 52-60.
    Tepper, Ph., McLennan, A., Hirt R., Defranceschi, P., Caimi, V., Elu, A., (2020). Making Socially Responsible Public Procurement Work: Good Practice Cases, European Union, p. 6. doi: 10.2826/844552
    Trzepacz, P., (2012). Geneza i istota koncepcji rozwoju zrównoważonego. Kraków : Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, S. 13-35. ISBN: 978-83-88424-83-0
    Ujdak-Dyńka, B., (2015.) Zamówienia publiczne jako instrument optymalizacji wydatków publicznych [w:] Efektywność zarządzania zasobami organizacyjnymi, Lenik P. (red.), Prace Naukowo-Dydaktyczne Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia 68: 257-275.
    United Nations Department od Economic and Social Affairs, (2019). World Urbanization Prospects: The 2018 Revision. New York. eISBN: 978-92-1-004314-4
    Wińska-Rużewicz, K., Zaborowski, M., (2018). Społeczne zamówienia publiczne. Optimum. Economic Studies 1 (91): 50-64. DOI: https://doi.org/10.15290/oes.2018.01.91.04
    Khmara. Y., Kronenberg, J., (2022). Urban degrowth economics: making cities better places for living, working, and playing, Local Environment, p. 1-18. DOI: 10.1080/13549839.2022.2136638
    Khmara. Y., Kronenberg, J., (2018). Degrowth in business: An oxymoron or a viable business model for sustainability?, Journal of Cleaner Production 177 (2018) 721-731. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.12.182