Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest próba zidentyfikowania roli samorządu terytorialnego (jako instytucji publicznej) w działalności gospodarczej. W samorządzie jest nią wykonywanie zadań własnych (głównie poprzez świadczenie usług) w celu zaspokojenia potrzeb społecznych, jak też podejmowanie różnych działań w kierunku kształtowania warunków rozwoju lokalnego i przedsiębiorczości. Na tym polega dwoista rola samorządu jako usługodawcy i kreatora rozwoju. Opracowanie ma charakter analityczno-opisowy na podstawie przeglądu i interpretacji literatury przedmiotu oraz obserwacji praktyki. Tezą przyjętą w rozważaniach jest twierdzenie, że samorząd w całokształcie swojego działania kieruje się myśleniem ekonomicznym i odrębną logiką funkcjonowania w działalności gospodarczej (przedsiębiorczości). Ze względów strukturalno-funkcjonalnych, samorząd terytorialny posiada znamiona typowe dla podmiotu przedsiębiorczości.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Prawa autorskie (c) 2024 Zofia Dolewka, Marek Wojciechowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Barczyk, S. (2010). Przedsiębiorczy samorząd lokalny i jego instytucje. Katowice: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach.
- Boyne, G. A. (2002). Public and Private Management: What’s the Difference?, „Journal of Management Studies” nr 1(39), ss. 97-121.
- Brol, R. (red.). (2004). Ekonomika i zarządzanie miastem. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
- Drukcer, P. F. (2009). Zarządzanie XXI wieku – wyzwania. Warszawa: MT Biznes
- Dudzik. S. (1998). Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego. Problematyka prawna. Kraków: Zakamycze.
- Europejska Karta Samorządu Lokalnego (Dz. U. z 1994 r. nr 124, poz. 607).
- Frączkiewicz-Wronka, A. (2015). Nowoczesne przywództwo w organizacjach publicznych. W: Instrumentarium zarządzania publicznego (116-135), B. Kożuch, Ł. Sułkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Difin.
- Ginsbert-Gebert, A. (1984). Polityka komunalna w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
- Gorzym-Wilkowski, W., Miszczuk. A., Miszczuk. M., Żuk, K. (1999). Zarys ekonomiki gminy. Lublin: Norbertinum.
- Harańczyk, A. (2010). Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
- Hood, Ch. (1991). A Public Management for All Seasons?, „Public Administration” Vol 69 (1), ss. 3-15.
- Janiszewski, L. (1993). Struktury władz lokalnych. W: Władza lokalna i gospodarka w USA (67-79), P. Kwiatkowski (red.). Warszawa: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, The PEW Charitable Trusts, Warszawa 1993.
- Jarosiński, K., Opałka, B. (2021). Zarządzanie w sektorze publicznym wobec procesów rozwoju społeczno-gospodarczego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
- Jeżowski, P. (2000). Monopol naturalny a regulacja przedsiębiorstw użyteczności publicznej. W: Samorząd terytorialny a rozwój lokalny (131-149), M. Majchrzak, A. Zalewski (red.). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
- Kachniarz, M. (2012). Efektywność usług publicznych – teoria i praktyka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
- Kisiel, W. (1995). Podstawowa charakterystyka publicznych jednostek lokalnych w USA, „Samorząd Terytorialny” nr 11, ss. 53-71.
- Kosikowski, C. (1992). Działalność gospodarcza gmin. Białystok: Wydawnictwo Era.
- Kożuch, B. (2004). Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce polskich organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Placet.
- Markowski, T. (1997). Zarządzanie rozwojem miast. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Maśloch, G., Sierak, J. (red.). (2013). Gospodarka i finanse samorządu terytorialnego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
- Obłój, K. (2005). Gospodarką nie da się skutecznie kierować, „Rzeczpospolita” nr 238.
- Oramus, M. (2016). Analiza neoweberowskiego paradygmatu zarządzania publicznego. W: Neo-weberyzm w zarządzaniu publicznym. Od modelu do paradygmatu? (147-168), S. Mazur (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Osborne, D., Gaebler, T. (1992). Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
- Regulski, J. (1982). Ekonomika miasta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
- Romański, R. (1997). Lokalna samorządność, „Rzeczpospolita” nr 190.
- Stiglitz, J. E. (2004). Ekonomia sektora publicznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Sułkowskiego, Ł. (2015). Kultura organizacji publicznych. W: Instrumentarium zarządzania publicznego (92-115), B. Kożuch, Ł. Sułkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Difin.
- Swianiewicz, P. (1992). Współczesne przemiany samorządu lokalnego w krajach zachodnich, „Samorząd Terytorialny” nr 5, s. 10-23.
- Weiss, E. (2002). Efektywność ekonomiczna a funkcjonowanie samorządów terytorialnych w teorii ekonomii. W: Gospodarka lokalna w teorii i w praktyce (280-286), E. Sobczak (red.). Wrocław: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 939.
- Wojciechowski, E. (1997). Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Wojciechowski, E. (2003). Potrzeba innego działania samorządu terytorialnego. W: Gospodarka lokalna w teorii i praktyce (47-51), D. Strahl (red.). Wrocław: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 979.
- Wojciechowski, E. (2012). Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Wydanie drugie poprawione i rozszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
- Wojciechowski, E. (2012). Gospodarka samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
- Wojciechowski, E. (2023). Przedsiębiorstwa komunalne w teorii i praktyce. Efektywność a cele społeczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Zalewski, A. (red.). (2005). Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
- Zalewski, A. (2007). Prywatyzacja jako instrument poprawy efektywności gospodarki gminy. W: Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce (203-214), D. Strahl (red.). Wrocław: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1161.
Referencje
Barczyk, S. (2010). Przedsiębiorczy samorząd lokalny i jego instytucje. Katowice: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach.
Boyne, G. A. (2002). Public and Private Management: What’s the Difference?, „Journal of Management Studies” nr 1(39), ss. 97-121.
Brol, R. (red.). (2004). Ekonomika i zarządzanie miastem. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
Drukcer, P. F. (2009). Zarządzanie XXI wieku – wyzwania. Warszawa: MT Biznes
Dudzik. S. (1998). Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego. Problematyka prawna. Kraków: Zakamycze.
Europejska Karta Samorządu Lokalnego (Dz. U. z 1994 r. nr 124, poz. 607).
Frączkiewicz-Wronka, A. (2015). Nowoczesne przywództwo w organizacjach publicznych. W: Instrumentarium zarządzania publicznego (116-135), B. Kożuch, Ł. Sułkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Ginsbert-Gebert, A. (1984). Polityka komunalna w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Gorzym-Wilkowski, W., Miszczuk. A., Miszczuk. M., Żuk, K. (1999). Zarys ekonomiki gminy. Lublin: Norbertinum.
Harańczyk, A. (2010). Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Hood, Ch. (1991). A Public Management for All Seasons?, „Public Administration” Vol 69 (1), ss. 3-15.
Janiszewski, L. (1993). Struktury władz lokalnych. W: Władza lokalna i gospodarka w USA (67-79), P. Kwiatkowski (red.). Warszawa: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, The PEW Charitable Trusts, Warszawa 1993.
Jarosiński, K., Opałka, B. (2021). Zarządzanie w sektorze publicznym wobec procesów rozwoju społeczno-gospodarczego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Jeżowski, P. (2000). Monopol naturalny a regulacja przedsiębiorstw użyteczności publicznej. W: Samorząd terytorialny a rozwój lokalny (131-149), M. Majchrzak, A. Zalewski (red.). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Kachniarz, M. (2012). Efektywność usług publicznych – teoria i praktyka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Kisiel, W. (1995). Podstawowa charakterystyka publicznych jednostek lokalnych w USA, „Samorząd Terytorialny” nr 11, ss. 53-71.
Kosikowski, C. (1992). Działalność gospodarcza gmin. Białystok: Wydawnictwo Era.
Kożuch, B. (2004). Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce polskich organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Placet.
Markowski, T. (1997). Zarządzanie rozwojem miast. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Maśloch, G., Sierak, J. (red.). (2013). Gospodarka i finanse samorządu terytorialnego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
Obłój, K. (2005). Gospodarką nie da się skutecznie kierować, „Rzeczpospolita” nr 238.
Oramus, M. (2016). Analiza neoweberowskiego paradygmatu zarządzania publicznego. W: Neo-weberyzm w zarządzaniu publicznym. Od modelu do paradygmatu? (147-168), S. Mazur (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Osborne, D., Gaebler, T. (1992). Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
Regulski, J. (1982). Ekonomika miasta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Romański, R. (1997). Lokalna samorządność, „Rzeczpospolita” nr 190.
Stiglitz, J. E. (2004). Ekonomia sektora publicznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sułkowskiego, Ł. (2015). Kultura organizacji publicznych. W: Instrumentarium zarządzania publicznego (92-115), B. Kożuch, Ł. Sułkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Swianiewicz, P. (1992). Współczesne przemiany samorządu lokalnego w krajach zachodnich, „Samorząd Terytorialny” nr 5, s. 10-23.
Weiss, E. (2002). Efektywność ekonomiczna a funkcjonowanie samorządów terytorialnych w teorii ekonomii. W: Gospodarka lokalna w teorii i w praktyce (280-286), E. Sobczak (red.). Wrocław: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 939.
Wojciechowski, E. (1997). Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wojciechowski, E. (2003). Potrzeba innego działania samorządu terytorialnego. W: Gospodarka lokalna w teorii i praktyce (47-51), D. Strahl (red.). Wrocław: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 979.
Wojciechowski, E. (2012). Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Wydanie drugie poprawione i rozszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Wojciechowski, E. (2012). Gospodarka samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Wojciechowski, E. (2023). Przedsiębiorstwa komunalne w teorii i praktyce. Efektywność a cele społeczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zalewski, A. (red.). (2005). Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
Zalewski, A. (2007). Prywatyzacja jako instrument poprawy efektywności gospodarki gminy. W: Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce (203-214), D. Strahl (red.). Wrocław: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1161.