Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF EPUB

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Celem artykułu jest próba określenia zmian, jakich wymagają miejskie polityki publiczne, aby skutecznie budować odporność. W obliczu globalnych wyzwań i rosnącej złożoności systemów miejskich odporność stała się jedną z ważniejszych kompetencji wspierających
zrównoważony rozwój. Punktem wyjściowym jest teza, zgodnie z którą budowanie odporności miejskiej powinno bazować na czterech filarach: przywództwie, społeczeństwie, gospodarce i środowisku, a kluczem do sukcesu jest nie tylko posiadanie odpowiednich
zasobów, ale także umiejętność ich integracji. Artykuł ma charakter teoretyczny, opiera się na analizie literatury, jednak wnioski dotyczące filarów odporności stanowią autorską propozycję wynikającą z krytycznej syntezy dotychczasowych badań. Odporne miasta potrzebują przywództwa integrującego zasoby oraz rozumiejącego elastyczną naturę systemu, dostosowując do niej refleksyjny model zarządzania oparty na wiedzy i samodoskonaleniu.
Artykuł podkreśla konieczność przewartościowania lokalnych polityk publicznych w kierunku zrównoważonych praktyk, takich jak terytorialny rozwój, gospodarka
cyrkularna, ochrona środowiska i wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego. Tekst jest także próbą odpowiedzi na pytanie o rodzaje integratorów występujących pomiędzy poszczególnymi zasobami i sposób ich konfiguracji. Przedstawione wnioski i rekomendacje oferują wskazówki dla samorządów w projektowaniu polityk wspierających odporność i zrównoważony rozwój miast.

Słowa kluczowe

odporność miejska polityka miejska zarządzanie miastem zrównoważony rozwój miast urban resilience urban policy city management sustainable urban development

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Maria Wirchniańska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Licencja CC-BY

Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"

Jak cytować
Wirchniańska, M. (2025) „Reorientacja polityk miejskich w procesie budowania odpornych miast”, Studia z Polityki Publicznej, 12(2(46), s. 27–42. doi: 10.33119/KSzPP/2025.2.2.
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Metrics

Referencje

  1. Ahern, J. (2011). From fail-safe to safe-to-fail: Sustainability and resilience in the new urban world. Landscape and Urban Planning, 100(4), 341–343. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2011.02.021
  2. Berkes, F., Colding, J., & Folke, C. (Red.). (2003). Navigating social-ecological systems: Building resilience for complexity and change. Cambridge University Press.
  3. Brand, F. S., & Jax, K. (2007). Focusing the Meaning(s) of Resilience: Resilience as a Descriptive Concept and a Boundary Object. Ecology and Society, 12(1), art23. https://doi.org/10.5751/ES-02029-120123
  4. Brunetta, G., Caldarice, O., Tollin, N., Rosas-Casals, M., & Morató, J. (Red.). (2019). Urban Resilience for Risk and Adaptation Governance: Theory and Practice. Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-76944-8
  5. City Resilience Framework. (2015). The Rockefeller Foundation & Arup.
  6. Clark, G. (2016). Global cities: A short history. Brookings Institution Press.
  7. Coaffee, J. (2008). Risk, resilience, and environmentally sustainable cities. Energy Policy, 36(12), 4633–4638. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.09.048
  8. Elmqvist, T., Bai, X., Frantzeskaki, N., Griffith, C., Maddox, D., McPhearson, T., Parnell, S., Romero-Lankao, P., Simon, D., & Watkins, M. (Red.). (2018). Urban Planet: Knowledge towards Sustainable Cities (1. wyd.). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781316647554
  9. Eraydın, A., & Taşan-Kok, T. (Red.). (2013). Resilience thinking in urban planning. Springer.
  10. Fiksel, J. (2006). Sustainability and resilience: Toward a systems approach. Sustainability: Science, Practice and Policy, 2(2), 14–21. https://doi.org/10.1080/15487733.2006.11907980
  11. Folke, C., Carpenter, S. R., Walker, B., Scheffer, M., Chapin, T., & Rockström, J. (2010). Resilience Thinking: Integrating Resilience, Adaptability and Transformability. Ecology and Society, 15(4), art20. https://doi.org/10.5751/ES-03610-150420
  12. Foster, K. A. (2006). A Case Study Approach to Understanding Regional Resilience. Institute of Urban and Regional Development.
  13. Glaeser, E. L. (2012). Triumph of the city: How our greatest invention makes us richer, smarter, greener, healthier, and happier. Penguin Books.
  14. Godschalk, D. R. (2003). Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities. Natural Hazards Review, 4(3), 136–143. https://doi.org/10.1061/(ASCE)1527-6988(2003)4:3(136)
  15. Gunderson, L. H., & Holling, C. S. (Red.). (2002). Panarchy: Understanding transformations in human and natural systems. Island Press.
  16. Holling, C. S. (1973). Resilience and Stability of Ecological Systems. Annual Review of Ecology and Systematics, 4(1), 1–23. https://doi.org/10.1146/annurev.es.04.110173.000245
  17. Hollnagel, E., Woods, D. D., & Leveson, N. (Red.). (2006). Resilience engineering: Concepts and precepts. Ashgate.
  18. Jacobs, J. (1993). The death and life of great American cities (Modern Library ed). Modern Library.
  19. Klein, R. J. T., Nicholls, R. J., & Thomalla, F. (2003). Resilience to natural hazards: How useful is this concept? Environmental Hazards, 5(1), 35–45. https://doi.org/10.1016/j.hazards.2004.02.001
  20. Klinenberg, E. (2002). Heat wave: A social autopsy of disaster in Chicago. Univ. of Chicago Press.
  21. KPM (Krajowa Polityka Miejska 2030). (2030).Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
  22. Leichenko, R. (2011). Climate change and urban resilience. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3(3), 164–168. https://doi.org/10.1016/j.cosust.2010.12.014
  23. Longstaff, P. H. (2005). Security, resilience, and communication in unpredictable environments such as terrorism, natural disasters, and complex technology. Harvard University.
  24. Matyja, R. (2023). Czego nie wiemy o polskich maistach? Architektura&Biznes, 02 (367), 40–41.
  25. Meerow, S., Newell, J. P., & Stults, M. (2016). Defining urban resilience: A review. Landscape and Urban Planning, 147, 38–49. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2015.11.011
  26. Nelson, D. R., Adger, W. N., & Brown, K. (2007). Adaptation to Environmental Change: Contributions of a Resilience Framework. Annual Review of Environment and Resources, 32(1), 395–419. https://doi.org/10.1146/annurev.energy.32.051807.090348
  27. Norris, F. H., Stevens, S. P., Pfefferbaum, B., Wyche, K. F., & Pfefferbaum, R. L. (2008). Community Resilience as a Metaphor, Theory, Set of Capacities, and Strategy for Disaster Readiness. American Journal of Community Psychology, 41(1–2), 127–150. https://doi.org/10.1007/s10464-007-9156-6
  28. Nowa Karta Lipska. (2020).
  29. Ogg, J. (2005). Heat Wave. The Young Foundation.
  30. Ostrom, E., & Ahn, T. K. (2009). The Meaning of Social Capital and its Link to Collective Action. W G. T. Svendsen & G. L. H. Svendsen (Red.), Handbook of social capital: The troika of sociology, political science, and economics. Edward Elgar.
  31. Pagano, M. A. (2014). Cities and the Great Recession: Lessons in Dynamic Change and Adaptation. W M. A. Pagano (Red.), Metropolitan resilience in a time of economic turmoil (s. 3–20). UIC Urban Forum, Urbana, Chicago. University of Illinois Press.
  32. Putnam, R. D. (2001). Bowling alone: The collapse and revival of American community (1. Touchstone ed). Simon & Schuster [u.a.].
  33. Rose, A. (2007). Economic resilience to natural and man-made disasters: Multidisciplinary origins and contextual dimensions. Environmental Hazards, 7(4), 383–398. https://doi.org/10.1016/j.envhaz.2007.10.001
  34. Sheffi, Y. (2007). The resilient enterprise: Overcoming vulnerability for competitive advantage: [with a new preface for the paperback edition] (1. MIT paperback ed). MIT Press.
  35. Smit, B., & Wandel, J. (2006). Adaptation, adaptive capacity and vulnerability. Global Environmental Change, 16(3), 282–292. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2006.03.008
  36. UNCDF (United Nations Capital Development Fund) (2020). Guiding principles and practices for urban economic recovery and resilience, https://www.uncdf.org/article/6196/guiding-principles-and-practices-for-urban-economic-recovery-and-resilience (dostęp: 21.07.2024)
  37. UNDRR (United Nations Office for Disaster Risk Reduction) (2015). Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015–2030, https://www.undrr.org/publication/sendai-framework-disaster-risk-reduction-2015-2030 (dostęp: 12.06.2024)
  38. United Nations (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development, A/RES/70/1.
  39. United Nations (2016). New Urban Agenda, A/RES/71/256.
  40. United Nations. (2018). World Urbanization Prospects: The 2018 Revision. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division.
  41. Wilkinson, C. (2012). Social-ecological resilience: Insights and issues for planning theory. Planning Theory, 11(2), 148–169. https://doi.org/10.1177/1473095211426274
  42. World Bank (2021). A Catalogue of Nature-based Solutions for Urban Resilience, https://openknowledge.worldbank.org/entities/publication/c33e226c-2fbb-5e11-8c21-7b711ecbc725 (dostęp: 12.06.2024)