Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF EPUB

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Celem artykułu jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy poziom efektywnych stawek opodatkowania polskich przedsiębiorstw niefinansowych notowanych na WGPW zależy od tego, czy dopuszczają się one manipulacji wynikiem finansowym. Pozwoli to określić, czy
podmioty manipulujące wynikami bilansowymi równolegle stosują praktyki zmierzające do minimalizacji obciążenia podatkiem dochodowym. Istnienia takiego związku można
by oczekiwać na podstawie przewidywań teorii perspektywy, która wyjaśnia zarówno zjawisko manipulowania wynikami finansowymi, jak i proceder oszustw podatkowych.
Udowodnienie występowania relacji między zarządzaniem wynikiem a uchylaniem się od opodatkowania stanowiłoby istotny argument za ujednoliceniem zasad ustalania wyniku
finansowego i dochodu podatkowego w prawie bilansowym i podatkowym. Do oceny wpływu manipulacji wynikami na efektywny poziom opodatkowania wykorzystano modele
danych panelowych. Próba badawcza zawierała 277 przedsiębiorstw niefinansowych, a okres badawczy obejmuje lata 2014–2021. Nowatorskim rozwiązaniem wykorzystanym w opracowaniu jest zastosowanie autorskiego modelu efektywnego poziomu opodatkowania,
w którym jako zmienną objaśniającą wykorzystano miarę M-Score, wyznaczoną zgodnie z modelem Roxas (Roxas, 2011). Takie podejście w przeciwieństwie do wcześniej stosowanych ujęć pozwala na uwzględnienie nie tylko realnego zarządzania wynikiem finansowym (real earnings management), ale przede wszystkim zarządzania wynikiem
z wykorzystaniem manipulacji księgowych (accrual based earnigs management). Wyniki podjętego w artykule badania są szczególnie ważne z punktu widzenia oceny istniejących różnic pomiędzy prawem bilansowym a podatkowym oraz zasadności postulatów dotyczących
ujednolicenia zasad ustalania wyniku bilansowego i podatkowego.

Słowa kluczowe

uchylanie się od opodatkowania, zarządzanie zyskami, teoria perspektywy Tax Avoidance, Earnings Management, Prospect Theory

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Adam Adamczyk, Aleksandra Wendorf

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).

Licencja CC-BY

Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"

Jak cytować
Adamczyk, A. i Wendorf, A. (2025) „Zarządzanie dochodami a uchylanie się od opodatkowania przez spółki notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych w świetle teorii perspektywy”, Studia z Polityki Publicznej, 12(4(48), s. 96–111. doi: 10.33119/KSzPP/2025.4.5.
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Metrics

Referencje

  1. Blaylock, Bradley, Fabio Gaertner, i Terry Shevlin. 2015. „The Association between Book-Tax Conformity and Earnings Management”. Review of Accounting Studies 20(1): 141–72. doi:10.1007/s11142-014-9291-x.
  2. Burgstahler, David, i Ilia Dichev. 1997. „Earnings management to avoid earnings decreases and losses”. Journal of Accounting and Economics 24(1): 99–126. doi:10.1016/S0165-4101(97)00017-7.
  3. Desai, Mihir A. i Dhammika Dharmapala. 2009. „Earnings Management, Corporate Tax Shelters, and Book-Tax Alignment”. National Tax Journal 62(1): 169–86. doi:10.17310/ntj.2009.1.08.
  4. Dhami, Sanjit, i Ali Al-Nowaihi. 2010. „Optimal taxation in the presence of tax evasion: Expected utility versus prospect theory”. Journal of Economic Behavior & Organization 75(2): 313–37. doi: 10.1016/j.jebo.2010.03.004.
  5. Fung, Michael K. 2015. „Cumulative Prospect Theory and Managerial Incentives for Fraudulent Financial Reporting”. Contemporary Accounting Research 32(1): 55–75. doi:10.1111/1911-3846.12074.
  6. Ghardallou, Wafa. 2022. „Capital Structure Decisions and Corporate Performance: Does Firm’s Profitability Matter?” Journal of Scientific & Industrial Research 81(08): 859–65. doi:10.56042/jsir. v81i08.59697.
  7. Hanlon, Michelle, Stacie Kelley Laplante, i Terry J. Shevlin. 2005. „Evidence on the Possible Information Loss of Conforming Book Income and Taxable Income”. doi:10.2139/ssrn.686402.
  8. Kahneman, Daniel, Jack L. Knetsch, i Richard H. Thaler. 1991. „Anomalies: The Endowment Effect, Loss Aversion, and Status Quo Bias”. Journal of Economic Perspectives 5(1): 193–206. doi:10.1257/jep.5.1.193.
  9. Kahneman, Daniel, i Amos Tversky. 1979. „Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk”. Econometrica 47(2): 263–91. doi:10.2307/1914185.
  10. Kałdoński, Michał, i Tomasz Jewartowski. 2020. „Do Firms Using Real Earnings Management Care about Taxes? Evidence from a High Book-Tax Conformity Country”. Finance Research Letters 35: 101351. doi: 10.1016/j.frl.2019.101351.
  11. Lehenchuk, Serhii, Tetiana Mostenska, Halyna Tarasiuk, Iryna Polishchuk, i Mykola Gorodysky. 2021. „Financial Statement Fraud Detection of Ukrainian Corporations on the Basis of Beneish Model”. W, 1341–56. doi:10.1007/978-3-030-69221-6_100.
  12. Lennox, Clive, Petro Lisowsky, i Jeffrey Pittman. 2013. „Tax Aggressiveness and Accounting Fraud”. Journal of Accounting Research 51(4): 739–78. doi:10.1111/joar.12002.
  13. Putri, Anne, Abdul Rohman, i Anis CHARIRI. 2016. „Tax Avoidance, Earnings Management, and Corporate Governance Mechanism (An Evidence from Indonesia)”. International Journal of Economic Research 13(4): 1531–46.
  14. Roxas, M. 2011. „Financial Statement Fraud Detection Using Ratio and Digital Analysis”. Journal of Leadership, Accountability, and Ethics. https://www.semanticscholar.org/paper/Financial-Statement-Fraud-Detection-Using-Ratio-and-Roxas/552b1a8c3ab20dfa45d79deaf5034bebacf670b2 (28 grudzień 2024).
  15. Sánchez-Ballesta, Juan Pedro, i José Yagüe. 2021. „Financial Reporting Incentives, Earnings Management, and Tax Avoidance in SMEs”. Journal of Business Finance & Accounting 48(7–8): 1404–33. doi:10.1111/jbfa.12519.
  16. Stiglingh, Madeleine, Anna-Retha Smit, i Anri Smit. 2022. „The relationship between tax transparency and tax avoidance”. South African Journal of Accounting Research 36(1): 1–21. doi:10.1080/10291954.2020.1738072.
  17. Subekti, Imam. 2013. „ACCRUAL AND REAL EARNINGS MANAGEMENT: ONE OF THE PERSPECTIVES OF PROSPECT THEORY”. Journal of Economics, Business, and Accountancy | Ventura 15(3): 443. doi:10.14414/jebav. v15i3.113.
  18. Sylwestrzak, Marek. 2022. „Application of the Beneish Model on the Warsaw Stock Exchange”. Journal of Banking and Financial Economics 18(2): 5–16.
  19. Tang, Tanya Y. H. 2019. „The Value Implications of Tax Avoidance Across Countries”. Journal of Accounting, Auditing & Finance 34(4): 615–38. doi:10.1177/0148558X17742821.
  20. Wang, Jinghua, i Ning Mao. 2021. „Customer and tax behaviour: how customer concentration affect suppliers’ tax avoidance”. Accounting Forum 45(4): 363–88. doi:10.1080/01559982.2021.1922187.
  21. Wasiuzzaman, Shaista, Iman Sahafzadeh, i Niloufar-Rezaie Nejad. 2015. „Prospect Theory, Industry Characteristics and Earnings Management: A Study of Malaysian Industries”. Review of Accounting and Finance 14(3): 324–47. doi:10.1108/RAF-07-2014-0075.
  22. Wooldridge, Jeffrey M. 2015. Introductory Econometrics: A Modern Approach. Cengage Learning.