Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Ewaluacja towarzyszy interwencjom publicznym od prawie 100 lat. Przynajmniej od momentu rozpowszechnienia modelu NPM (new public management) nie powinno ulegać wątpliwości, że ewaluację należy traktować jako narzędzie zarządzania i jej rola oraz efektywność powinny być analizowane w tym kontekście. Tymczasem relacja procesów ewaluacji i zarządzania nie wydaje się być szeroko omawiana w literaturze. Niniejszy artykuł jest próbą wypełnienia tej luki. Prezentuje wybór literatury poświęconej zarządzaniu (głównie strategicznemu) i ewaluacji, odnoszącej się do miejsca ewaluacji w cyklu zarządzania interwencją publiczną. Następnie proponuje model ewaluacji jako procesu towarzyszącego zarządzaniu interwencją publiczną, który może stanowić podstawę przyszłych analiz wykorzystania ewaluacji.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo „Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies” zapewnia dostęp do treści artykułów w trybie otwartego dostępu (Open Access) na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Więcej informacji: Polityka Open Access czasopisma "Studia z Polityki Publicznej/Public Policy Studies"
Referencje
- Abma T. A., Opening Thoughts, “Evaluation” 2001, no. 7(2).
- Alkin M.C., Christie C. A., An evaluation theory tree, w: M.C. Alkin, Evaluation roots: trading theorists’ views and influences, Sage, Thousand Oaks, CA-London 2004.
- Argyris C., Schon D.A., Organizational Learning: A Theory of Action Perspective, Addison- -Wesley, Reading 1978.
- Bingham R.D., Felbinger C.L., Evaluation inpractice: a methodological approach, Seven Bridges Press, New York 2002.
- Bończak-Kucharczyk E., Cousins L., Herbst K., Steward M., Lokalne strategie rozwoju gospodar¬czego. Poradnik dla gmin i liderów lokalnych, Brytyjski Fundusz Współpracy Know-How, Warszawa 1996.
- Chakravarthy B.S., Adaptation: A PromisingMetaphor for StrategicManagement, “The Academy of Management Review” 1982, no. 7(1).
- Chelimsky E., Program Evaluation: Patterns and Directions, American Society for Public Ad- ministration, Washington 1985.
- Cousins J.B., Whitmore E., Framingparticipatory evaluation, “New Directions for Evaluation” 1998, no. 80.
- Dahler-Larsen P, Evaluation in Public Management, w: The Oxford Handbook of Public Mana¬gement, eds. E. Ferlie, L.E. Lynn, C. Pollitt, Oxford University Press, Oxford 2005.
- David F.R., Strategic Management. Concept and Cases, Upper Saddle River, Prentice Hall 2011.
- Deleon P, The Historical Roots of the Field, w: The Oxford Handbook of Public Policy, eds. M. Moran, M. Rein, R.E. Goodin, Oxford University Press, Oxford 2006.
- Edmondson A., Moingeon B., From organizational learning to the learning organization, “Ma¬nagement Learning” 1998, no. 29(5).
- EGO, Ocena systemu realizacji polityki spójności w Polsce w ramach perspektywy 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013.
- Ewaluacja w strategicznym zarządzaniu publicznym, red. A. Haber, M. Szałaj, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2010.
- Farell K., Kratzmann M., McWilliam S., Robinson N., Saunders S., Ticknor J., White K., Eva- luation made Very easy Accessible, and Logical, Atlantic Centre of Excellence for Women’s Health 2002, http://www.acewh.dal.ca/eng/reports/EVAL.pdf, dostęp: 22 stycznia 2013.
- Ferlie E., Some debates in contemporarypublic sector management: An overview, w: Evaluating the effects of regional interventions. A look beyond current Structural Funds’ practice, eds. K. Olejniczak, M. Kozak, S. Bienias, Ministry of Regional Development, Warsaw 2011.
- Fetterman D., Empowerment Evaluation, “Evaluation Practice” 1994, no. 15(1).
- Fleischer D.N., Christie C. A., Evaluation Use: Results From a Survey of U.S. American Evaluation Association Members, “American Journal of Evaluation” 2009, no. 30(2).
- From Studies to Streams: Managing Evaluative Systems, eds. R. Rist, N. Stame N., Transaction Publishers, London 2006.
- Furubo J.E., Rist R.C., Sandahl R., International Atlas of Evaluation, Transaction Publishers, New Brunswick 2002.
- Garvin D., Building a learning organization, “Harvard Business Review” 1993, July/August.
- Gephart M., Marsick V.J., Buren M. van, Spiro M., Learningorganizations come alive, “Training and Development” 1996, no. 50(12).
- Gow J.I., Dufour C., Is the New Public Management a Paradigm? Does it Matter?, “International Review of Administrative Sciences” 2002, no. 66(4).
- Górniak J., Ewaluacja w cyklu polityk publicznych, w: Ewaluacja funduszy strukturalnych - per-spektywa regionalna, red. S. Mazur, UE Katowice, MSAP, Kraków 2007.
- Gruening G., Origin and theoretical basis of new public management, “International Public Management Journal” 2001, no. 4(1).
- Haveman R.H., Policy analysis and evaluation research after twenty years, “Policy Studies Journal” 1987, no. 16(2).
- Hayes R.H., Challenges Posed to Operations Management by the ‘New Economy’, “Production and Operations Management” 2002, no. 11(1).
- Henry G.T., Mark M.M., Beyond Use: Understanding Evaluations Influence on Attitudes and Actions, “American Journal of Evaluation” 2003, no. 24(3).
- Hood C., A Public Management For All Seasons?, “Public Administration” 1991, no. 69.
- House E.R., Howe K.R., Deliberative democratic evaluation, “New Directions for Evaluation” 2000, no. 85.
- Howlett M., Ramesh M., Studying Public Policy: Policy Cycles and Policy Subsystems, Oxford University Press, Oxford 2003.
- Izdebski H., Od administracji publicznej do public governance, „Zarządzanie Publiczne” 2007, nr 1.
- Johnston R., Chambers S., Harland C., Harrison A., Slack N., Cases in Operations Management, Pearsons Education Limited, Harlow 2003.
- King J.A. et al., Reflecting on multisite evaluation practice, w: Multisite evaluation practice: Lessons and reflections from four cases, eds. J.A. King, F. Lawrenz, “New Directions for Evaluation” 2011, no. 129.
- Kleindorfer P.R., Singhal K., Van Wassenhove L., Sustainable Operations Management, “Pro-duction and Operations Management” 2005, no. 14(4).
- Knorr K.D., Policymakers’ use of social science knowledge: Symbolic or instrumental? w: Using social research in public policy making, ed. C.H. Weiss, Lexington Books, Lexington MA 1997.
- Kozak M., Problem strategii w dokumentach rozwoju regionalnego, w: Rozwój, region, przestrzeń, red. G. Gorzelak, A. Tucholska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
- Kraft M.E., Furlog S.R., Public Policy. Politics, Analysis and Alternatives, CQ Press, Washington 2007.
- Lawrenz F., Huffman D., How Can Multi-Site Evaluations be Participatory?, “American Journal of Evaluation” 2003, no. 24(4).
- Lincoln Y.S., Guba E.G., Research, Evaluation, and Policy Analysis: Heuristics for Disciplined Inąuiry, “Policy Studies Review” 1986, no. 5(3).
- Madaus G.F., Stufflebeam D.L., w: D.L. Stufflebeam, G.F. Madaus, T. Kellaghan, Evaluation Models. Viewpoints on Educational and Human Services Evaluation, Kluwer Academic Publishers, New York-Boston-Dordrecht-London-Moscow 2002.
- Mark M.M., Greene J., Shaw I., The evaluation of policies, programs, andpractices, w: The Sage Handbook of Evaluation, eds. I. Shaw, J. Greene, M. Mark, Sage, London 2006.
- Mintzberg H., Ahlstrand B., Lampel J., Strategy Safari. A Guided tour through the wilds of strategic management, The Free Press, New York 1998.
- Moynihan D., Landuyt N., How do public organizations learn? Bridging cultural and structural perspectives, “Public Administration Review” 2009, no. 69(6).
- Nevis E., DiBella A., Gould J., Understanding organizations as learningsystems, “Sloan Mana-gement Review” 1995, no. 36(2).
- Obłój K., Strategia organizacji, PWE, Warszawa 1998.
- OECD, Glossary of Key Terms in Evaluation and Results Based Management, OECD Develop- ment Assistance Committee, Paris 2002.
- Olejniczak K., Wprowadzenie do zagadnień ewaluacji, w: Teoria i praktyka ewaluacji interwencji publicznych. Podręcznik akademicki, red. K. Olejniczak, M. Kozak, B. Ledzion, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
- Olejniczak K., Mechanizm i narzędzia racjonalizacji prorozwojowych działań publicznych, w: Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, red. A. Tucholska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010.
- Olejniczak K., Organizacje uczące się. Model dla administracji publicznej, Scholar, Warszawa 2012.
- Olejniczak K., Mechanisms Shaping an Evaluation System - A Case Study of Poland 1999-2010, “Europe-Asia Studies” 2013, no. 8(65).
- Patton M.Q., Utilization-focused evaluation: The new century text, 3 rd ed., Sage, Thousand Oaks, CA 1997.
- Płoskonka J., Szlachta J., Zaleski J., Mechanizmy i instrumenty polityki rozwoju, w: Zarządzanie Strategiczne Rozwojem, red. J. Górniak, S. Mazur, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2012.
- Preskill H., Torres R.T., Evaluative Inąuiry for Learning in Organizations, Sage Publications, Thousand Oaks 1999.
- Rossi P.H., Freeman H.E., Lipsey M.W., Evaluation: A Systematic Approach, 7th ed., Sage, Thousand Oaks, London 2004.
- Roy R.N., A Modern Approach to Operations Management, New Age International, New Delhi 2007.
- Royse D., Thyer B., Padget D., Logan T., Program evaluation: An introduction, 3 rd ed., Wad- sworth, Belmont, CA 2001.
- Rumelt R.P., The Evaluation of Business Strategy, w: W.F. Glueck, Strategic Management and Business Policy, McGraw-Hill, New York 1980.
- Scheirer M.A., Expanding Evaluative Thinking: Evaluation Through the Program Life Cycle, w: Scheirer et al., Planning Evaluation Through the Program Life Cycle, “American Journal of Evaluation” 2012, no. 33(2).
- Schick A., From Analysis to Evaluation, “The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science” 1971, no. 394(1).
- Scriven M., Key Evaluation Checklist, Evaluation Checklists Project. University of Michigan 2007, http://dmeforpeace.org/sites/default/files/Scriven_Key%20Evaluation%20Checklist. pdf, dostęp 22 stycznia 2013.
- Shulha L.M., Cousins J.B., Evaluation use: Theory, research, andpractice since 1986, “Evaluation Practice” 1997, no. 18(3).
- Slack N., Chambers S., Johnston R., Operations Management, Upper Saddle River, Prentice Hall 2009.
- Stabryła A., Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, PWN, Warszawa - Kraków 2002.
- Steiss A. W, Strategic Management for Public and Nonprofit Organizations, Marcel Dekker Inc., New York 2003.
- Thomas H., Mapping strategic management research, “Journal of General Management” 1984, no. 4(9).
- Thompson A. A., Strickland A. J., Strategic management: Concepts and cases, BPI/Irwin, Boston 1990.
- UNDP, Handbook on Planning, Monitoring and Evaluating for Development Results, United Nations Development Programme, New York 2009.
- Weiss C.H., Knowledge creep and decision accretion, “Knowledge: Creation, Utilization, Dif- fusion” 1980, no. 1.
- Wollmann H., Evaluation inpublic-sector reform: Toward a ‘third wave’of evaluation?, w: Evalu- ation in Public Sector Reform, Concept and Practice in International Perspective, ed. H. Woll- mann, Edward Elgar Publishing, Cheltenham 2003.
Referencje
Abma T. A., Opening Thoughts, “Evaluation” 2001, no. 7(2).
Alkin M.C., Christie C. A., An evaluation theory tree, w: M.C. Alkin, Evaluation roots: trading theorists’ views and influences, Sage, Thousand Oaks, CA-London 2004.
Argyris C., Schon D.A., Organizational Learning: A Theory of Action Perspective, Addison- -Wesley, Reading 1978.
Bingham R.D., Felbinger C.L., Evaluation inpractice: a methodological approach, Seven Bridges Press, New York 2002.
Bończak-Kucharczyk E., Cousins L., Herbst K., Steward M., Lokalne strategie rozwoju gospodar¬czego. Poradnik dla gmin i liderów lokalnych, Brytyjski Fundusz Współpracy Know-How, Warszawa 1996.
Chakravarthy B.S., Adaptation: A PromisingMetaphor for StrategicManagement, “The Academy of Management Review” 1982, no. 7(1).
Chelimsky E., Program Evaluation: Patterns and Directions, American Society for Public Ad- ministration, Washington 1985.
Cousins J.B., Whitmore E., Framingparticipatory evaluation, “New Directions for Evaluation” 1998, no. 80.
Dahler-Larsen P, Evaluation in Public Management, w: The Oxford Handbook of Public Mana¬gement, eds. E. Ferlie, L.E. Lynn, C. Pollitt, Oxford University Press, Oxford 2005.
David F.R., Strategic Management. Concept and Cases, Upper Saddle River, Prentice Hall 2011.
Deleon P, The Historical Roots of the Field, w: The Oxford Handbook of Public Policy, eds. M. Moran, M. Rein, R.E. Goodin, Oxford University Press, Oxford 2006.
Edmondson A., Moingeon B., From organizational learning to the learning organization, “Ma¬nagement Learning” 1998, no. 29(5).
EGO, Ocena systemu realizacji polityki spójności w Polsce w ramach perspektywy 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2013.
Ewaluacja w strategicznym zarządzaniu publicznym, red. A. Haber, M. Szałaj, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2010.
Farell K., Kratzmann M., McWilliam S., Robinson N., Saunders S., Ticknor J., White K., Eva- luation made Very easy Accessible, and Logical, Atlantic Centre of Excellence for Women’s Health 2002, http://www.acewh.dal.ca/eng/reports/EVAL.pdf, dostęp: 22 stycznia 2013.
Ferlie E., Some debates in contemporarypublic sector management: An overview, w: Evaluating the effects of regional interventions. A look beyond current Structural Funds’ practice, eds. K. Olejniczak, M. Kozak, S. Bienias, Ministry of Regional Development, Warsaw 2011.
Fetterman D., Empowerment Evaluation, “Evaluation Practice” 1994, no. 15(1).
Fleischer D.N., Christie C. A., Evaluation Use: Results From a Survey of U.S. American Evaluation Association Members, “American Journal of Evaluation” 2009, no. 30(2).
From Studies to Streams: Managing Evaluative Systems, eds. R. Rist, N. Stame N., Transaction Publishers, London 2006.
Furubo J.E., Rist R.C., Sandahl R., International Atlas of Evaluation, Transaction Publishers, New Brunswick 2002.
Garvin D., Building a learning organization, “Harvard Business Review” 1993, July/August.
Gephart M., Marsick V.J., Buren M. van, Spiro M., Learningorganizations come alive, “Training and Development” 1996, no. 50(12).
Gow J.I., Dufour C., Is the New Public Management a Paradigm? Does it Matter?, “International Review of Administrative Sciences” 2002, no. 66(4).
Górniak J., Ewaluacja w cyklu polityk publicznych, w: Ewaluacja funduszy strukturalnych - per-spektywa regionalna, red. S. Mazur, UE Katowice, MSAP, Kraków 2007.
Gruening G., Origin and theoretical basis of new public management, “International Public Management Journal” 2001, no. 4(1).
Haveman R.H., Policy analysis and evaluation research after twenty years, “Policy Studies Journal” 1987, no. 16(2).
Hayes R.H., Challenges Posed to Operations Management by the ‘New Economy’, “Production and Operations Management” 2002, no. 11(1).
Henry G.T., Mark M.M., Beyond Use: Understanding Evaluations Influence on Attitudes and Actions, “American Journal of Evaluation” 2003, no. 24(3).
Hood C., A Public Management For All Seasons?, “Public Administration” 1991, no. 69.
House E.R., Howe K.R., Deliberative democratic evaluation, “New Directions for Evaluation” 2000, no. 85.
Howlett M., Ramesh M., Studying Public Policy: Policy Cycles and Policy Subsystems, Oxford University Press, Oxford 2003.
Izdebski H., Od administracji publicznej do public governance, „Zarządzanie Publiczne” 2007, nr 1.
Johnston R., Chambers S., Harland C., Harrison A., Slack N., Cases in Operations Management, Pearsons Education Limited, Harlow 2003.
King J.A. et al., Reflecting on multisite evaluation practice, w: Multisite evaluation practice: Lessons and reflections from four cases, eds. J.A. King, F. Lawrenz, “New Directions for Evaluation” 2011, no. 129.
Kleindorfer P.R., Singhal K., Van Wassenhove L., Sustainable Operations Management, “Pro-duction and Operations Management” 2005, no. 14(4).
Knorr K.D., Policymakers’ use of social science knowledge: Symbolic or instrumental? w: Using social research in public policy making, ed. C.H. Weiss, Lexington Books, Lexington MA 1997.
Kozak M., Problem strategii w dokumentach rozwoju regionalnego, w: Rozwój, region, przestrzeń, red. G. Gorzelak, A. Tucholska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
Kraft M.E., Furlog S.R., Public Policy. Politics, Analysis and Alternatives, CQ Press, Washington 2007.
Lawrenz F., Huffman D., How Can Multi-Site Evaluations be Participatory?, “American Journal of Evaluation” 2003, no. 24(4).
Lincoln Y.S., Guba E.G., Research, Evaluation, and Policy Analysis: Heuristics for Disciplined Inąuiry, “Policy Studies Review” 1986, no. 5(3).
Madaus G.F., Stufflebeam D.L., w: D.L. Stufflebeam, G.F. Madaus, T. Kellaghan, Evaluation Models. Viewpoints on Educational and Human Services Evaluation, Kluwer Academic Publishers, New York-Boston-Dordrecht-London-Moscow 2002.
Mark M.M., Greene J., Shaw I., The evaluation of policies, programs, andpractices, w: The Sage Handbook of Evaluation, eds. I. Shaw, J. Greene, M. Mark, Sage, London 2006.
Mintzberg H., Ahlstrand B., Lampel J., Strategy Safari. A Guided tour through the wilds of strategic management, The Free Press, New York 1998.
Moynihan D., Landuyt N., How do public organizations learn? Bridging cultural and structural perspectives, “Public Administration Review” 2009, no. 69(6).
Nevis E., DiBella A., Gould J., Understanding organizations as learningsystems, “Sloan Mana-gement Review” 1995, no. 36(2).
Obłój K., Strategia organizacji, PWE, Warszawa 1998.
OECD, Glossary of Key Terms in Evaluation and Results Based Management, OECD Develop- ment Assistance Committee, Paris 2002.
Olejniczak K., Wprowadzenie do zagadnień ewaluacji, w: Teoria i praktyka ewaluacji interwencji publicznych. Podręcznik akademicki, red. K. Olejniczak, M. Kozak, B. Ledzion, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Olejniczak K., Mechanizm i narzędzia racjonalizacji prorozwojowych działań publicznych, w: Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, red. A. Tucholska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010.
Olejniczak K., Organizacje uczące się. Model dla administracji publicznej, Scholar, Warszawa 2012.
Olejniczak K., Mechanisms Shaping an Evaluation System - A Case Study of Poland 1999-2010, “Europe-Asia Studies” 2013, no. 8(65).
Patton M.Q., Utilization-focused evaluation: The new century text, 3 rd ed., Sage, Thousand Oaks, CA 1997.
Płoskonka J., Szlachta J., Zaleski J., Mechanizmy i instrumenty polityki rozwoju, w: Zarządzanie Strategiczne Rozwojem, red. J. Górniak, S. Mazur, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2012.
Preskill H., Torres R.T., Evaluative Inąuiry for Learning in Organizations, Sage Publications, Thousand Oaks 1999.
Rossi P.H., Freeman H.E., Lipsey M.W., Evaluation: A Systematic Approach, 7th ed., Sage, Thousand Oaks, London 2004.
Roy R.N., A Modern Approach to Operations Management, New Age International, New Delhi 2007.
Royse D., Thyer B., Padget D., Logan T., Program evaluation: An introduction, 3 rd ed., Wad- sworth, Belmont, CA 2001.
Rumelt R.P., The Evaluation of Business Strategy, w: W.F. Glueck, Strategic Management and Business Policy, McGraw-Hill, New York 1980.
Scheirer M.A., Expanding Evaluative Thinking: Evaluation Through the Program Life Cycle, w: Scheirer et al., Planning Evaluation Through the Program Life Cycle, “American Journal of Evaluation” 2012, no. 33(2).
Schick A., From Analysis to Evaluation, “The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science” 1971, no. 394(1).
Scriven M., Key Evaluation Checklist, Evaluation Checklists Project. University of Michigan 2007, http://dmeforpeace.org/sites/default/files/Scriven_Key%20Evaluation%20Checklist. pdf, dostęp 22 stycznia 2013.
Shulha L.M., Cousins J.B., Evaluation use: Theory, research, andpractice since 1986, “Evaluation Practice” 1997, no. 18(3).
Slack N., Chambers S., Johnston R., Operations Management, Upper Saddle River, Prentice Hall 2009.
Stabryła A., Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, PWN, Warszawa - Kraków 2002.
Steiss A. W, Strategic Management for Public and Nonprofit Organizations, Marcel Dekker Inc., New York 2003.
Thomas H., Mapping strategic management research, “Journal of General Management” 1984, no. 4(9).
Thompson A. A., Strickland A. J., Strategic management: Concepts and cases, BPI/Irwin, Boston 1990.
UNDP, Handbook on Planning, Monitoring and Evaluating for Development Results, United Nations Development Programme, New York 2009.
Weiss C.H., Knowledge creep and decision accretion, “Knowledge: Creation, Utilization, Dif- fusion” 1980, no. 1.
Wollmann H., Evaluation inpublic-sector reform: Toward a ‘third wave’of evaluation?, w: Evalu- ation in Public Sector Reform, Concept and Practice in International Perspective, ed. H. Woll- mann, Edward Elgar Publishing, Cheltenham 2003.