Treść głównego artykułu

Abstrakt

W czerwcu 2015 r. Sejm przyjął nowelizację Kodeksu pracy1, zgodnie z którą wprowadzone zostaje ograniczenie łącznego czasu trwania umów o pracę na czas określony zawieranych z jednym pracodawcą do 33 miesięcy, o ile nie istnieją obiektywne powody, aby tego typu kontrakt został zawarty na dłuższy okres. Zmiany, które wejdą w życie 22 lutego 2016 r., obejmują również m.in. zrównanie czasu trwania okresów wypowiedzenia między umowami terminowymi i na czas nieoznaczony - dotychczas w umowie o pracę na czas określony zawieranej na sześć miesięcy lub dłużej można było zawrzeć klauzulę o możliwości jej rozwiązania z dwutygodniowym wypowiedzeniem. Zmiana przepisów jest reakcją na rozpowszechnienie w Polsce praktyki zatrudniania na podstawie umów terminowych. Osiągnęło to skalę niespotykaną w innych krajach Unii Europejskiej. Nowe regulacje mogą spowodować, że po raz pierwszy od kilku lat udział zatrudnionych na czas określony wśród pracowników najemnych może ulec zmniejszeniu. Problem nadmiernego udziału elastycznych form zatrudnienia doczekał się w ostatnich latach w Polsce bogatej literatury. Stał się przedmiotem badań ekonomistów i socjologów oraz dyskusji specjalistów prawa pracy. Popularność elastycznych form zatrudnienia spotkała się również z aktywną krytyką ze strony związków zawodowych, co znalazło odbicie w mediach - dość wspomnieć o karierze terminu "umowy śmieciowe" począwszy od 2012 r. Autor podejmuje próbę syntetycznego omówienia problemu elastycznych form zatrudnienia, obejmującego kwestie: przyczyn ich popularności wśród pracodawców, intensywności stosowania różnych form zatrudnienia na podstawie dostępnych danych, kształtu przepisów ochronnych krajowego prawa pracy i praw pokrewnych regulujących zawieranie różnego rodzaju umów na rynku pracy w świetle wymogów stawianych przez Unię Europejską i Międzynarodową Organizację Pracy, a także społecznych i ekonomicznych konsekwencji stosowania elastycznych form zatrudnienia.

Słowa kluczowe

polityka rynku pracy formy zatrudnienia elastyczność stosunki pracy polityka gospodarcza labour market policy forms of employment flexibility industrial relations economic policy

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Pańków, M. (2015) „Polityka państwa wobec upowszechnienia elastycznych form zatrudnienia w Polsce”, Studia z Polityki Publicznej, 2(3(7), s. 139–158. doi: 10.33119/KSzPP.2015.3.7.

Metrics

Referencje

  1. Bakalarczyk R., Śmieciowe życie na śmieciowej umowie, „Nowy Obywatel” 2014, nr 4(15).
  2. Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
  3. Czarzasty J., Rola układów zbiorowych pracy w Polsce, raport sporządzony dla Eurofound, https://eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_files/eiro/2002/10/feature/pl0210108fpl.doc, dostęp 23.03.2015.
  4. Deregulacja polskiego rynku pracy, red. K.W. Frieske, IPiSS, Warszawa 2003.
  5. Esping‐Andersen G., Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, Difin, Warszawa 2010.
  6. Frieske K.W., Dwa oblicza rynku pracy, w: A. Kojder, Jedna Polska? Dawne i nowe zróżnicowania społeczne, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007.
  7. Gardawski J., Korporacje transnarodowe a Europejskie Rady Zakładowe w Polsce, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2007.
  8. Grzegorczyk J., Koniec etatu?, „Obywatel” 2010, nr 2.
  9. Konieczna-Sałamatin J., Pańków M., Stasiowski J., Analiza struktury, uwarunkowań i perspektyw rozwoju alternatywnych form zatrudnienia na Dolnym Śląsku. Raport Końcowy, Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy, Wałbrzych 2011.
  10. Kowalik T., www.polskatransformacja.pl, Wydawnictwo MUZA, Warszawa 2009.
  11. Kryńska E., Elastyczność zatrudnienia na polskim rynku pracy, „Polityka Społeczna” 2007, nr 11–12.
  12. Łapiński K., Umowa o pracę na czas określony w polskim i unijnym prawie pracy, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.
  13. Machol-Zajda L., Rozwój elastycznych form pracy, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi” 2008, nr 5.
  14. Olszewski J., System pracy w warunkach globalnego społeczeństwa informacyjnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2013.
  15. Reda A., Praca tymczasowa na podstawie umowy cywilnoprawnej, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2012, nr 9.
  16. Sennett R., Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie, Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2007.
  17. Sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2013 r., Główny Inspektorat Pracy, Warszawa 2014.
  18. Standing G., Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.
  19. Suknarowska-Drzewiecka E., Długoterminowa umowa o pracę na czas określony, „Monitor Prawa Pracy” 2010, nr 5.
  20. Trade union membership 2003–2008, Eurofound, Dublin 2009, http://eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_files/docs/eiro/tn0904019 s/tn0904019 s.pdf, dostęp 23.03.2015.
  21. Trawińska M., Minimum wage data shocks experts, raport sporządzony dla Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound), http://eurofound.europa.eu/observatories/eurwork/articles/working-conditions/minimum-wage-data-shocks-experts, dostęp 23.03.2015.
  22. Woś R., Dziecięca choroba liberalizmu, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2014.
  23. Wratny J., Elastyczne formy zatrudnienia w perspektywie polskiego prawa pracy, w: Elastyczne formy pracy. Szanse i zagrożenia, red. C. Sadowska-Snarska, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok 2008.
  24. Wspólne zasady wdrażania modelu flexicurity, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Bruksela 2007, www.mpips.gov.pl/userfiles/File/flexi_komunikat_ue.pdf, dostęp 23.03.2015.
  25. Zarzycka E., Polak elastyczny, „Solidarność” 2008, nr 34.
  26. Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce, red. M. Bednarski, K.W. Frieske, IPiSS, Warszawa 2012